Her Kari ei Kanyakla
Her Kari ei Kanyakla
“Nyasaye noketo fuonde duto, achiel ka chiel, e ringruok kaka nodwaro.”—1 KOR. 12:18.
1, 2. (a) Ang’o manyiso ni ng’ato ka ng’ato ei kanyakla nigi kare monyalo hero? (b) Gin penjo mage mwabiro nono e sulani?
CHAKRE kinde Jo-Israel machon, kanyakla osebedo chenro ma Jehova tiyogo e rito ogandane kendo tayogi. Kuom ranyisi, bang’ kane Jo-Israel oketho dala mar Ai, Joshua “nosomo weche duto mag chik, gweth kod kwet, mana weche duto kaka nondik e kitap chik . . . e nyim chokruok duto mar Israel.”—Josh. 8:34, 35.
2 E kinde mag Jokristo mokwongo, jaote Paulo nonyiso Timotheo jaduong’ ma Jakristo ni, kanyakla mar Jokristo en “oganda Nyasaye” kendo “en siro kod mise mar adiera.” (1 Tim. 3:15) “Oganda” Nyasaye kindegi en riwruok mar owete e piny mangima mar Jokristo madier. E sula 12 mar barua mokwongo ma nondiko ne Jo-Korintho, Paulo poro kanyaklano gi ringruok mar dhano. Owacho ni kata obedo ni ng’ato ka ng’ato kuom jokanyo mag kanyakla nigi tich mopogore gi mar ng’at machielo, giduto gitimo tije madwarore. Paulo ndiko ni, “Nyasaye noketo fuonde duto, achiel ka chiel, e ringruok kaka nodwaro.” Owacho bende ni, ‘fuonde ringruok mwaparo ni onge duong’, wamiyogi duong’ moloyo.’ (1 Kor. 12:18, 23) Omiyo, tich ma ng’at achiel matir timo e oganda Nyasaye ok diwach ni ber kata rach moloyo tich mar Jakristo machielo makare. En mana ni tijego opogore. Kuom mano, ere kaka wanyalo ng’eyo karwa e chenro mar Nyasaye kendo hero karwano? Gin weche mage manyalo chiko karwa ei kanyakla? To ere kaka wanyalo miyo ‘ji one dongruokwa e yore duto’?—1 Tim. 4:15.
Ere Kaka Wanyalo Hero Karwa?
3. Yo achiel mwanyalo ng’eyogo karwa ei kanyakla kendo nyiso ni wahero karwano en mane?
3 Yo achiel mwanyalo ng’eyogo karwa ei kanyakla kendo nyiso ni wahero karwano, en kuom riwo lwedo chuth “jatichno mogen, kendo mariek” koda Bura mare Maduong’. (Som Mathayo 24:45-47.) Onego wanon kabe wawinjo kendo luwo weche ma kweth mar jatichno chikowa mondo watim. Kuom ranyisi, e higini mosekalo, osechiwnwa e yo ma ratiro weche manyalo tayowa kuom yore rwakruok koda bidhruok, yiero yore mag manyo mor, koda tiyo gi Intanet e yo maok kare. Be warwako kony mabeyogi mondo warit winjruok e kindwa gi Nyasaye? To nade jip ma imiyowa ni wabed gi chenro mar timo lamo mar joot maok wabare? Be wasekawo wachno gi pek kendo keto tenge kinde mar timo kamano? Kapo ni wan joma pok odonjo e kend, be waketo tenge kinde mar timo puonjruok mar Ndiko ma marwa wawegi? Jehova biro gwedhowa ng’ato ka ng’ato, koda kaka joot kwaluwo weche michikowa gi kweth mar jatichno.
4. Ang’o monego waket e paro seche mwatimo yiero kuom gik mamulo ngimawa?
4 Jomoko nyalo wacho ni weche mamulo wach manyo mor koda rwakruok gi bidhruok gin yiero mag ng’ato owuon. Kata kamano, Jakristo mochiwore kendo mohero kare ei kanyakla, ok bi weyo mondo gima en ema ohero owuon ochike seche mong’ado paro. Nyaka waket e paro yo ma Jehova nenogo gik moko kaluwore gi Wachne, ma en Muma. Weche manie iye onego obed ‘taya mar tiendewa, gi ler mar yorewa.’ (Zab. 119:105) Wabiro nyiso rieko ka waketo e paro kaka yiero mwatimo e ngimawa biro chiko kata mulo tije mwatiyo ne Nyasaye koda jomoko, ei kanyakla koda oko mare.—Som 2 Jo Korintho 6:3, 4.
5. Ang’o momiyo dwarore ni wabed motang’ kik wanyag chuny mar paro ni ok dichikwa?
5 “Chuny ma tiyo koro kuom jogo ma dagi” onya ahinya machalo mana gi muya mwagamo. (Efe. 2:2) Chunyno nyalo miyo wapar ni oganda mar Jehova ok onego otawa. Kuom adier, ok wadwar bedo kaka Diotrefe, ma ne ‘ok oyie winjo Johana.’ (3 Joh. 9, 10) Onego wabed motang’ mondo kik wanyag chuny mar paro ni ok dichikwa. Kokalo kuom wechewa kata timbewa, kik wanyis ngang’ ni wakwedo yo ma Jehova wuoyo godo kodwa e kindegi. (Kwan 16:1-3) Mopogore gi mano, onego waher thuolo makende ma wan-go mar riwo lwedo kweth mar jatichno. To bende, donge dwarore ni watim matek mondo wawinj kendo wabolre ne jogo matayowa ei kanyakla?—Som Jo Hibrania 13:7, 17.
6. Ang’o momiyo onego wanon chal marwa wawegi?
6 Yo machielo mwanyalo nyisogo ni wahero karwa ei kanyakla, en kuom nono chal marwa kendo timo duto mwanyalo mondo ‘wami otewa duong’’ kendo mondo wami Jehova luor. (Rumi 11:13) Jomoko nyalo bedo jopainia mapile. To e piny mangima, moko tiyo ne Nyasaye kuom thuologi duto kaka jomisonari, jorit malworo, koda kaka jood Bethel. Owete koda nyimine mang’eny konyo e tije mag gero Ute Romo. Thoth jomamoko e oganda Jehova to timo duto ma ginyalo mondo gikony joodgi osiki ka gitiyo ne Jehova kendo timo tij lendo mapile juma ka juma. (Som Jo Kolosai 3:23, 24.) Wanyalo bedo gadier ni kapo ni wachiwore e tij Nyasaye kendo timo duto mwanyalo gi chunywa duto, kinde duto wabiro bedo gi karwa e chenro mare.
Weche Machiko Karwa ei Kanyakla
7. Ler ane kaka chal marwa nyalo mulo karwa ei kanyakla.
7 En gima dwarore ahinya ni wanon chal marwa, nikech okang’ mwanyalo timo godo gik moko ei kanyakla luwore gi chal marwa. Kuom ranyisi, migepe mag owete ei kanyakla opogore e yore moko gi ma nyimine nigo. Hik ng’ato, bedo gi ngima maber kata midekre, koda weche mamoko nyalo chiko okang’ mwanyalo tiyogo ne Jehova. Ngeche 20:29 wacho niya: “Teko mar ringregi e ma yawuowi sungorego; kendo ber mar jo madongo moseti en wich matimo luar.” Jokanyo mag kanyakla ma podi gin rowere nyalo timo mathoth nikech pod gin gi teko, to joma dongo moseti bende konyo kanyakla ahinya, nikech rieko ma gin-go koda gik ma gisekadhoe e ngima. Bende, onego wang’e ni gimoro amora mwatimo e riwruok mar oganda Jehova en nikech ng’wono mar Nyasaye.—Tich 14:26; Rumi 12:6-8.
8. Gombo chiko nade gigo mwatimo ei kanyakla?
8 Ranyisi moro mar rowere ariyo ma gin nyimine masie jiwo wach machielo manyalo chiko kama biro bedo karwa ei kanyakla. Nyimine ariyogi duto ne osetieko sekondari. Kit ngimagi chalre. Jonyuolgi osetimo duto ma ginyalo e jiwogi mondo gibed jopainia mapile bang’ tieko skul. Bang’ tieko skul, achiel kuomgi nobedo painia mapile, to machielo to nochako tiyo tij andika kuom thuolone duto. Ang’o momiyo ne gitimo yiero mopogore? Ne en gombogi. Gikone, ng’ato ka ng’ato kuomgi notimo gima en owuon nodwaro timo e ngima. Donge mano e kaka thothwa chalo? Dwarore ni wapar matut kuom gino mwadwaro timo e tij Nyasaye. Be wanyalo medo okang’ mwatiyo godo ne Jehova, kata kapo ni mano biro dwaro ni watim lokruok e chal mar ngimawa?—2 Kor. 9:7.
9, 10. Ang’o monego watim kapo ni waonge siso mar tiyo ne Jehova e okang’ momedore?
9 To nade ka siso mar medo okang’ ma watiyonego Jehova ema waongego, kendo chunywa nyisowa ni tek mana ni wan ei kanyakla? E barua ma nondiko ne Jo-Filipi, Paulo nowacho kama: “En Nyasaye ma tiyo e chunyu komiyou dwaro kendo timo gi ma long’one.” Ee, Jehova nyalo tiyo kuomwa kendo chiko dwarowa, kata gombowa.—Fili. 2:13; 4:13.
10 Kuom mano, donge onego wakwa Jehova mondo okonywa bedo gi siso mar timo dwaro mare? Ruoth Daudi mar Israel machon notimo mana kamano. Ne okwayo e lamo kama: “Nyisa yoreni, A Jehova; puonja ndecheni. Chika e i adierani, kendo puonja; nimar in e Nyasaye ma resa: akiyi odiechieng’ kodiechieng’.” (Zab. 25:4, 5) Wan bende wanyalo timo kamano kuom kwayo Jehova mondo okonywa bedo gi gombo mar timo gik mamore. Ka waparo kuom kaka Jehova Nyasaye koda Wuode neno siso ma wan-go e timo dwaro margi, chunywa bedo mamor kodgi. (Math. 26:6-10; Luka 21:1-4) Bedo gi chuny ma kamano nyalo jiwowa kwayo Jehova mondo omi wabed gi siso mar dwaro tiyone e okang’ momedore. Janabi Isaya oseketo ranyisi kuom paro monego wabed godo e tiyo ne Jehova. Kane owinjo dwond Jehova ka penjo ni: “Naor ng’a, ng’a ma nodhinwa?” janabino nodwoko kama: “An ka; ora.”—Isa. 6:8.
Ere Kaka Wanyalo Medo Timo Dongruok?
11. (a) Ang’o manyiso ni riwruok mar oganda Jehova dwaro owete manyalo kawo ting’? (b) Ang’o ma owete nyalo timo mondo gichopi e migepe mag kanyakla?
11 E higa 2008 ne obatisi ji 289,678 e piny mangima, omiyo mano nyiso maler ni owete manyalo tayo kanyakla dwarore ahinya. Ang’o ma owete onego otim nikech dwarono? Kokete e yo mayot, en timo duto ma ginyalo mondo gichop weche moket e Ndiko midwaro kuom jokony-tich kod jodong-kanyakla. (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9) Ere kaka owete nyalo nyiso ni gitimo duto ma ginyalo mondo gichop weche madwarore moket ei Ndiko? Kuom timo tij lendo mapile, rito migepegi ei kanyakla gi kinda, timo matek mondo gichiw paro magero e chokruoge Jokristo, kendo kuom dewo Jokristo wetegi. Kuom timo mago, ginyiso ni gihero kargi ei kanyakla.
12. Ere kaka rowere nyalo nyiso kinda ne adiera?
12 Ang’o ma owete ma pod gin rowere nyalo timo, to moloyo rowere ma ndhowe, mondo gitim dongruok ei kanyakla? Ginyalo timo matek mondo gimed bedo gi “rieko duto gi ng’eyo duto” kuom puonjruok Ndiko. (Kol. 1:9) Onge kiawa ni kuom timo kinda e puonjruok Wach Nyasaye kendo timo migepe e chokruoge mag kanyakla biro konyogi. Rowere machwo bende nyalo medo timo dongruok kuom tiyo matek mondo omi gidonj e “dho ot malach mar tich” ne Nyasaye, e yore mopogore opogore kuom thuologi duto. (1 Kor. 16:9) Kuom adier, tiyo ne Jehova e kit ngima maberie moloyo, kendo en e yiero mabiro kelonwa gweth mogundho.—Som Eklesiastes 12:1.
13, 14. Gin yore mage ma nyimine nyalo nyisogo ni gihero kargi ei kanyakla?
13 Nyimine bende nyalo nyiso ni gihero kargi mar chopo weche manie Zaburi 68:11. Wasomo kanyo kama: ‘Jehova ogolo wach: mon ma lando weche mikowo gin oganda maduong’.’ Achiel kuom yore manenore ayanga ma nyimine nyalo nyisogo ni gihero kargi ei kanyakla, en kuom tich mar timo ji jopuonjre. (Math. 28:19, 20) Omiyo, kuom timo duto ma ginyalo e tij lendo kendo kuom chiwore ne tijno, nyimine nyiso ni gihero kargi ei kanyakla.
14 Paulo nondiko ne Tito kowacho kama: “Nyis mon madongo mondo gibed jo maler . . . gibed ka gipuonjo gik mabeyo, mondo gijiw mon matindo oher chwogi, gi nyithindgi, gibed moritore, maler, girit pacho, gibed mang’won, ka giwinjo chwogi, mondo Wach Nyasaye kik oyany.” (Tito 2:3-5) To mano kaka nyimine motegno e winjruokgi gi Nyasaye nyalo konyo ahinya ei kanyakla! Kuom chiwo luor ne owete matayo, kendo nyiso rieko e paro ma ging’ado kuom weche rwakruok, bidhruok koda yore mag manyo mor, giketo ranyisi maber ne jomoko kendo nyiso ni gihero kargi ei kanyakla.
15. Nyaminwa mapok odonjo e kend nyalo kedo nade sama owinjo ka gima en kende?
15 Seche moko, nyalo bedo matek ne nyimine mapok odonjo e kend ng’eyo kargi ei kanyakla. Nyaminwa moro ma kamano nowacho kama: “Kapok idonjo e kend, seche moko inyalo winjo ka gima in kendi.” Kane openje kaka okedo gi chalne, nowacho kama: “Wuoyo gi Nyasaye e lamo koda puonjruok konya e nwang’o kara kendo. Apuonjora kuom kaka Jehova nena an awuon. Kae to atimo duto manyalo mondo akony jomoko ei kanyakla. Mano konya e golo pacha kuoma awuon.” Kaluwore gi Zaburi 32:8, Jehova nowacho ne Daudi kama: “Nang’adni rieko ka wang’a oneni.” Ee, Jehova dewo ng’ato ka ng’ato kuom jotichne duto, moriwo nyaka nyimine mapok odonjo e kend, kendo obiro konyo jotichne duto ng’eyo kargi ei kanyakla.
Rit Kari ei Kanyakla!
16, 17. (a) Ang’o momiyo yie gi gwel ma Jehova ne ogwelowago mondo wabed e oganda mare ne en yiero maberie moloyo? (b) Ere kaka wanyalo rito karwa e riwruok mar oganda Jehova?
16 E yor hera, Jehova oseywayo ng’ato ka ng’ato kuom jotichne mondo obedi gi winjruok kode. Yesu nowacho kama: “Onge ng’a ma nyalo biro ira, ma ok Wuoro ma noora e moywaye.” (Joh. 6:44) E kindegi, kuom dhano tara mang’eny manie piny, Jehova osegwelo ng’ato ka ng’ato kuomwa mondo obed achiel kuom joma nie kanyakla mare. Yie rwako gwel ma kamano nyiso ni ne watimo yiero maberie moloyo. Mano osemiyo wang’eyo gimomiyo wangima. To mano kaka wabedo mamor kendo wabedo gi chuny mokuwe nikech wan gi karwa ei kanyakla!
17 Jandik-zaburi nowacho kama: “Jehova, ahero kar dak mar odi.” Bende nowero kama: “Tienda ochung’ ka mopiye; anapak Jehova e i chokruok.” (Zab. 26:8, 12) Nyasaye madier osemiyo ng’ato ka ng’ato kuomwa kare ei oganda mare. Kaka wamedo dhi nyime winjo kendo luwo yore ma Nyasaye chikowago kendo bedo modich e tije, e kaka wabiro rito karwa ma jaberno e chenro mar Jehova.
Be Inyalo Paro?
• Ang’o momiyo inyalo wach ni Jokristo duto nigi kargi ei kanyakla?
• Ere kaka wanyalo nyiso ni wahero karwa e riwruok mar oganda Nyasaye?
• Gin weche mage manyalo chiko karwa ei kanyakla?
• Ere kaka Jokristo ma rowere koda joma dongo nyalo nyiso ni gihero kargi ei chenro mar Nyasaye?
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha manie ite mar 21]
Ere kaka owete nyalo timo dongruok mondo gichop e migepe mag kanyakla?
[Picha manie ite mar 22]
Ere kaka nyimine nyalo nyiso ni gihero kargi ei kanyakla?