Rit Mor Mari e Kinde mag Chandruok
Rit Mor Mari e Kinde mag Chandruok
“Jogo duto mogeno kuomi [Jehova] mondo giyil ahinya, mondo gikog gi yilo.”—ZAB. 5:11.
1, 2. (a) Moko kuom gik makelo kuyo mang’eny ndalogi gin ang’o? (b) Kaachiel gi masiche mapile yudo dhano duto, Jokristo madier nyaka nan kuom ang’o?
JONENO MAG JEHOVA bende yudo chandruoge mapile mayudo dhano duto. Thoth jogo manie oganda Nyasaye oseyudo chandruok nikech mahundu, lweny, koda timbe mamoko maok kare. Masiche, chan, tuoche, koda tho kelo kuyo mang’eny. Jaote Paulo nondiko kare niya: “Wang’eyo ni chuech duto chur kaachiel, kendo neno rem nyaka kawuono.” (Rumi 8:22) Bende wayudo chandruoge mabedoe nikech warem kaka dhano. Mana kaka Ruoth machon Daudi, wanyalo wacho niya: “Timna mamono oseyimo wiya: kendo kaka ting’ mapek gihewa gi pek.”—Zab. 38:4.
2 Kaachiel gi masiche mapile mayudo dhano duto, Jokristo madier ting’o yadh-sand e yor ranyisi. (Luka 14:27, New World Translation of the Holy Scriptures) Ee, mana kaka Yesu, ji sin gi jopuonjrene kendo gisandogi. (Math. 10:22, 23; Joh. 15:20; 16:2) Omiyo, luwo Kristo dwaro ni waked matek kendo wanan kwarito gweth mag piny manyien.—Math. 7:13, 14; Luka 13:24.
3. Ere kaka wanyalo ng’eyo ni ok ochuno ni Jokristo obedi e bwo chandruok eka mondo gimor Nyasaye?
3 Be koro mano nyiso ni Jokristo madier onego odag e ngima ma onge ilo koda mor? Be kuyo koda lit ema onego obed kit ngimawa nyaka giko chieng’ chopi? Kuom adier, Jehova dwaro ni wabed gi mor ka warito kinde ma gigo mosesingo biro chopo. Muma wuoyo nyadinwoya ni jogo malamo Jehova gadier gin joma mor. (Som Isaiah 65:13, 14.) Zaburi 5:11 wacho kama: “Jogo duto mogeno kuomi [Jehova] mondo giyil ahinya, mondo gikog gi yilo.” Ee, ng’ato nyalo bedo gi mor, paro mokuwe koda chuny mokuwe e okang’ moro, kata mana e bwo masiche. Weuru wanon ane kaka Muma nyalo konyowa kedo gi tembe mwayudo, mi podi wasiki ka wail gi mor.
Jehova—“Nyasaye Mamor”
4. Ere kaka Nyasaye winjo sama ji ok tim dwarone?
4 We wanon ane ranyisi ma Jehova keto. Ka en kaka Nyasaye Manyalo Duto, en gi loch e wi gik moko duto e piny koda e polo. Ok ochando gimoro kendo onge ng’ama nyalo konye. Kata kamano, kata obedo ni en gi teko mang’eny mokadho, nyaka bed ni Jehova nowinjo malit kane achiel kuom yawuote me polo ne ong’anjo mi obedo Satan. Nyaka bed ni Nyasaye nowinjo marach bang’e kane malaike mamoko oriwore gi Satan e ng’anjo. Par bende kuom lit ma Nyasaye nobedogo kane Adam gi Hawa olokone tokgi, joma ne gin chwech mang’ula kuom chwechne me piny. Chakre kindeno, tara mang’eny mag kothgi osebedo ka kwedo loch Jehova.—Rumi 3:23.
5. Gin ang’o mosekelo ne Jehova lit moloyo?
5 Ng’anjo ma Satan nong’anjogo pod dhi nyime. Kuom higini madirom 6,000 kama, Jehova osebedo ka neno timbe mag lamo nyiseche manono, gero, nek, koda timbe modwanyore mag anjawo. (Chak. 6:5, 6, 11, 12) E wi mago, osebedo kowinjo miriambo madongo makelo wichkuot kaachiel gi ayany. Kata mana jogo malamo Nyasaye gadier osekelone lit e kinde moko. Muma wuoyo kuom kinde moro ma kamano kotiyo gi wechegi: “Ndalo mathoth manadi ne gidagi lochne e thim, kendo ne gichido chunye e piny cha motimo ongoro! Ne gilokore kendo, ne gitemo Nyasaye, ne ginyoro Jaler mar Israel.” (Zab. 78:40, 41) Onge kiawa ni lit ma Jehova bedogo sama joge otamore winje duong’ ahinya. (Yer. 3:1-10) Kuom adier, gik maricho timore, kendo Jehova winjo lit ahinya sama gitimore.—Som Isaiah 63:9, 10.
6. Ere kaka Nyasaye timo e kinde ma weche tek?
6 Kata kamano, winjo lit ok osemono Jehova kawo okang’ madwarore. Kinde ma weche osebedo matek, Jehova osebedo ka kawo okang’ mowinjore mondo odwok chien lit ma gigo kelo. Bende, osebedo ka okawo okang’ mabiro miyo gikone dwarone obi ochop chuth. Kaluwore gi okenge mabeyo ma osekawogo, Jehova rito gi ilo kinde ma ratiro mare mar bedo jaloch biro nenore ayanga, kaachiel gi gweth mobiro kelo ne jogo malame komakore kode chuth. (Zab. 104:31) Ee, kata obedo ni ji osewacho weche maricho kuome, Jehova siko ka en “Nyasaye mamor.”—1 Tim. 1:11, NW; Zab. 16:11.
7, 8. Sama weche ok dhi maber, ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Jehova?
7 En adier ni ok wanyal pimore gi Jehova kodok korka bedo gi nyalo mar kedo gi chandruoge. Kata kamano, pod wanyalo luwo ranyisi mar Jehova sama wakedo gi chandruok. En adier ni seche ma gik moko ok dhinwa maber wawinjo marach, kata kamano ok onego wasiki kamano kinde duto. Nikech ne ochwewa e kit Jehova, wan gi nyalo mar paro kendo tiyo gi rieko e yo mowinjore, kendo mano miyowa nyalo mar nono chandruok mi wakaw okang’ mowinjore kaka nyalore.
8 Achiel kuom gik manyalo konyowa nyagruok gi chandruok mag ngima, en ng’eyo ni nitie gik moko maok wanyal geng’o kendo mokalo nyalowa. Bedo gi chuny malit nikech gik ma kamago nyalo mana medowa kuyo kendo mayowa mor koda ilo mogundho mayudore e lamo madier. Bang’ kawo okang’ manyalore mondo walo chandruok moro, ber weyo keto parruokwa ahinya kuom chandruogno, to waket pachwa kuom gik mamoko manyalo konyo. Weche maluwo mawuoyo kuom jomoko ei Muma, nyalo konyowa ng’eyo ber mar timo kamano.
Dwarore ni Wabed gi Paro Makare
9. Ere kaka Hanna nonyiso paro makare?
9 Non ane ranyisi mar Hanna, ma bang’e nobedo min janabi Samuel. Chunye nool nikech ne oonge nyithindo. Ne inyiere kijare nikech bedone dhako ma migumba. Nitie kinde moko ma Hanna ne winjo malit ma ne oywak maok ochiem. (1 Sam. 1:2-7) E achiel kuom odiechienge ma ne ojadhi e od Jehova, Hanna “chunye ne lit, kendo nolamo Jehova, koyuak malit.” (1 Sam. 1:10) Bang’ ka Hanna noseolo weche manie chunye ne Jehova, Eli jadolo maduong’ nodhi ire mowachone niya: “Dhi gi kuwe; kendo Nyasach Israel mondo omii gino misekwaye.” (1 Sam. 1:17) Gie kindeno, onge kiawa ni Hanna noneno ni nosetimo duto ma nonyalo. Bedone migumba ne en chandruok ma en owuon ne ok onyal loyo. Hanna nonyiso paro makare. Kuom mano, “nodhiyo adhiya, nochiemo, kendo wang’e ok nobedo gi kuyo kendo.”—1 Sam. 1:18.
10. Paulo nonyiso nade paro makare kane en e bwo chandruok ma ne ok onyal loyo?
10 Jaote Paulo nonyiso paro ma kamano kane en e bwo chandruok. Ne en gi midekre moro ma ne kelone parruok mang’eny. Ne oluongo midekreno ni, “gi ma chwowo ringra.” (2 Kor. 12:7) Kata bed ni midekreno ne chalo nade, Paulo notimo gima nonyalo mondo otieke, kokwayo Jehova e lamo mondo omiye konyruok. Paulo nosayo Jehova nyadidi kuom wachno? Nosaye nyadidek. Bang’ saye mar adek, Nyasaye nofwenyo ne Paulo ni ‘gima ne chwowo ringre’ ne ok dhi gol e yor hono. Paulo norwako wachno kendo noketo pache duto kuom tiyo ne Jehova.—Som 2 Jo Korintho 12:8-10.
11. Lamo koda kwayo nyalo konyowa nade e nyagruok gi chandruoge?
11 Ranyisigi ok nyis ni koro ok onego wawuo gi Jehova e lamo kuom weche makelonwa parruok. (Zab. 86:7) Mopogore gi mano, Wach Nyasaye jiwowa kama: “Kik uparru e wach moro, to e weche duto umi Nyasaye ong’e gik mudwaro, kulemo, kusayo, kendo kugoyone erokamano.” Ere kaka Jehova biro timo ka wachiwone ywak koda kwayo ma kamago? Muma medo wacho kama: “Mi kuwe mar Nyasaye, modhierore ng’eyo, norit chunyu gi parou e Kristo Yesu.” (Fili. 4:6, 7) Ee, nyalo bedo ni Jehova ok bi golo chandruokwa, to kata kamano onyalo dwoko lamowa kuom rito parowa. Bang’ lemo kuom wach moro, wanyalo fwenyo ni weyo mondo parruok olowa nyalo hinyowa.
Yud Mor Kuom Timo Dwaro mar Nyasaye
12. Ang’o momiyo siko gi chuny monyosore nyalo kelo hinyruok?
12 Ngeche 24:10 wacho ayanga kama: ‘Be nong’no oseteri chieng’ chandruok? Tekoni biro bedo matin.’ Ngero machielo wacho ni: ‘Parruok me i chuny, nyoso dhano.’ (Nge. 15:13) Nitie Jokristo moko ma chunygi osenyosore ahinya mochopo kama giweyo timo somo ma margi mar Muma, koda paro matut kuom Wach Nyasaye. Wuoyo margi e lamo gi Nyasaye osebedo gima gitimo atima, kendo ginyalo yudo ni gipogore mabor gi jolemo wetegi. Kuom adier, siko gi chuny monyosore kamano nyalo kelo hinyruok.—Nge. 18:1, 14.
13. Moko kuom gik manyalo konyowa kedo gi chuny monyosore kendo miyo wayud mor mowinjore gin mage?
13 Mopogore gi mano, bedo gi paro mowinjore biro konyowa keto pachwa kuom yore mamoko mag ngimawa manyalo kelonwa mor koda ilo. Daudi nondiko kama: “A Nyasacha, amor ahinya timo gi midwaro.” (Zab. 40:8) Kuom adier, sama gik moko ok dhi maber e ngimawa, ok onego wawe luwo yorewa mabeyo mag lamo. Ka gadier, yo maber mar kedo gi kuyo en timo gigo makelonwa mor. Jehova wachonwa ni wanyalo yudo mor koda ilo kuom somo Wachne kendo none. (Zab. 1:1, 2; Jak. 1:25) Kokalo kuom Ndiko Maler koda kuom chokruoge mag Jokristo, wayudo “weche mamit” manyalo jiwowa kendo miyo chunywa mor.—Nge. 12:25; 16:24.
14. En singo mane mar Jehova makelonwa mor koda ilo gie sani?
14 Nitie gik mang’eny ma Nyasaye timonwa momiyo onego wabed gi mor. Kuom adier, singo mare mar miyowa warruok en achiel kuom gik madongo makelonwa mor. (Zab. 13:5) Wang’eyo ni kata bed mana ni ang’o matimorenwa gie sani, gikone Nyasaye biro miyo jogo ma manye gi kinda pok. (Som Eklesiastes 8:12.) Habakkuk janabi nobedo gadier motegno kamano kane ondiko kama: ‘Kata ng’owo ok bi moyo, kendo mizabibu ok nonyagi; nyak mar zeituni nobed nono, kendo puothe ok nonyag cham; nong’ad kweth oko kuom kul, kendo kweth ok nobed ka loye: Kata kamano to anamor kuom Jehova, anayud ilo kuom Nyasach konyruokna.”—Hab. 3:17, 18.
‘Gin Joma Mor, Jogo ma Nyasachgi En Jehova!’
15, 16. Hul ane moko kuom mich ma Nyasaye chiwo mwanyalo morgo sama warito gweth mag kinde mabiro.
15 Sama warito kinde majaber ma okannwa nyime, dwaro mar Jehova en ni wabed mamor gi gigo momiyowa. Muma wacho kama: “Ang’eyo ni onge gi moro mowinjorenigi moloyo ma, ni giil kendo gitim maber ndalogi duto, ka gingima. Ma e mich moa ka Nyasaye, mondo ng’ato ka ng’ato ochiem kendo [omethi], obedi mamor kuom tichne duto.” (Ekl. 3:12, 13) ‘Timo maber’ oriwo timo gik mabeyo ne jomoko. Yesu nowacho ni nitie mor mogundho kuom chiwo, moloyo kuom yudo. Timo timbe mang’won ne jal ma wakendorego, nyithindwa, jonyuolwa, koda wedewa mamoko en gima kelo chuny mamor ahinya. (Nge. 3:27) Bedo gi miwafu, chuny mar rwako welo, kendo weyo ne owete koda nyiminewa kapo ni gikethonwa, bende kelo mor mogundho, kendo Jehova bedo mamor. (Gal. 6:10; Kol. 3:12-14; 1 Pet. 4:8, 9) Kendo chopo tijwa ne Nyasaye kaka dwarore ka wanyiso chuny mar chiwruok chuth, en gima kelo mor madier.
16 Weche mogol e bug Eklesiastes wuoyo kuom gik mapile makelo mor e ngima, kaka chiemo koda metho. Ee, kata mana sama wan e bwo tembe, wanyalo yudo mor kuom mich mag ringruok ma Jehova osechiwonwa. E wi mago, neno chieng’ ka podho, pewe mopie maber, le matindo ka tugo, kaachiel gi gik mamoko mochwe ok dwar chudo moro ni eka wanegi, to kata kamano gimiyo wawuoro kaka gin chwech mang’ula kendo gikelonwa mor. Kaka wamedo paro matut kuom gik ma kamago, e kaka wamedo dongo e herawa kuom Jehova, nimar en e Jachiw gik mabeyo duto.
17. En ang’o mabiro gonyowa chuth kuom chandruoge, to kapok kindeno ochopo, en ang’o mamiyowa hoch?
17 Gikone, herawa kuom Nyasaye, bedowa joma luwo chikene, koda yie mwaketo kuom misango mar rawar, biro gonyowa chuth kuom chandruoge mag ngima masani, mi bang’e wadonj e ngima mopong’ gi mor mosiko. (1 Joh. 5:3) Ka kindeno podi, wayudo hoch kuom ng’eyo ni Jehova olony gi gigo duto ma chandowa. Daudi nondiko kama: “Anamor kendo yil ahinya kuom kechni: nimar iseneno sand mara: iseng’eyo chunya ka an gi chandrwok.” (Zab. 31:7) Nikech hera moherowa godo, Jehova biro resowa kuom weche ma chandowa.—Zab. 34:19.
18. Ang’o momiyo jogo manie oganda Nyasaye onego obed gi mor mogundho?
18 Sama warito kinde ma gigo mosesingo biro chopo, weuru waluw ranyisi mar Jehova, Nyasaye mamor. Kik wawe mondo kuyo kata gik maricho omonwa dhi nyime tiyo ne Nyasaye. Ka chandruok osieko, weuru mondo paro makare kaachiel gi rieko ema mondo otawa. Jehova biro konyowa kedo gi paro ma chandowa, kokonyowa bende kawo okang’ madwarore mondo omi wadwok chien lit ma masiche kelo. Wabeduru mamor gi gik mabeyo mawuok kuome, gibed gi ringruok kata mag chuny. Kuom siko machiegni gi Nyasaye, wabiro winjo maber nikech ‘gin joma mor, jogo ma Nyasachgi en Jehova!’—Zab. 144:15.
Ang’o Misepuonjori?
• Sama wakedo gi chandruoge, ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Jehova?
• Ere kaka bedo gi paro makare nyalo konyowa kedo gi chandruoge?
• E kinde mag chandruok, ere kaka wanyalo yudo mor kuom timo dwaro mar Nyasaye?
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha manie ite mar 16]
Jehova winjo marach kuom gik maricho matimore
[En mar]
© G.M.B. Akash/Panos Pichas
[Picha manie ite mar 18]
Jehova osemiyowa gigo mamiyo wasiko ka wan gi mor