Ho Chuny Joma Olalo Ng’atgi e Tho Kaka Yesu Notimo

LAZARO, jal ma nodak Bethania, nobedo matuwo ahinya. Nyiminene, Maritha kod Mariam, nooro joote mondo odhi oluong Yesu ma ne en osiepgi ahinya. Kata kamano, tuwono nonego Lazaro. Kane en e bur, osiepe koda joma nodak machiegni, ne limo Maritha kod Mariam “mondo giduog chunygi.” (Johana 11:19) Bang’e Yesu nochopo Bethania mondo one osiepenego. Nono gik ma nowacho kendo timo, nyalo puonjowa gimoro kuom kaka wanyalo hoyo joma olalo ng’atgi e tho.

Bedoni Kanyo Nyiso ni Idewo

Mondo ochop Bethania koa Jeriko, Yesu ne nyaka wuothi kuom odiechienge ariyo kong’ado Aora Jordan kendo twenyo got ma nigi yore mogondore. Kane pok Yesu odonjo e dala, Maritha nodhi piyo romone. Bang’e, kane Mariam owinjo ni Yesu osechopo, en bende noreto mondo odhi onene. (Johana 10:40-42; 11:6, 17-20, 28, 29) Kuom adier, biro mar Yesu nohoyo chuny nyimine ariyogo ma ne nigi kuyo.

E ndalowagi bende, dhi kama liel otimore, nyalo hoyo chuny joma kuyogo. Scott kod Lydia, ma ne wuodgi miluongo  ni Theo ma jahigini auchiel otho e aksident, wacho kama: “Ne wadwaro ni joodwa koda osiepewa obed machiegni kodwa. Ne gibiro e dier otieno achiel kachiel nyaka e osipital.” Osiepegigo nowacho ang’o? Scott kod Lydia medo wacho kama: “Ne ok ochuno ni giwachnwa gimoro. Bedogi kodwa noromo aroma​—mano nonyiso ni gidewowa.”

Muma wacho ni kane Yesu oneno joma ywak nikech tho mar Lazaro, “noneno lit” ma ‘pi wang’e nochwer.’ (Johana 11:33-35, 38) Yesu ok nobedo gi paro ni chwero pi wang’ e nyim ji ok owinjore gi ng’ama dichwo. Nowinjo lit margi e chunye, kendo nokuyo kanyachiel kodgi. Mano puonjowa ang’o? Sama walimo joma nigi kuyo, kik wich kuot monwa ywak kod jogo maywak. (Jo Rumi 12:15) To bende, kik item chuno ng’at ma nigi kuyo mondo oywagi. Jomoko nyalo yiero ywak ka gin kendgi.

Chik Iti e Yor Ng’wono

Nyaka bed ni Yesu ne oikore gi weche ma ne odhi jiwogo Maritha kod Mariam, kata kamano nenore ni ne oweyonegi thuolo mondo giwuo mokwongo. (Johana 11:20, 21, 32) To kane owuoyo gi Maritha, nopenje penjo, kae to ochiko ite.​—Johana 11:25-27.

Bedo ng’ama chiko ite e yo maber, nyiso ni idewo jomoko gadier. Mondo waho chuny joma olalo ng’atgi e tho, dwarore ni wabed joma chiko itgi maber. Wanyalo nyiso ni wan joma chiko itwa maber kuom penjo jalno makuyo penjo mamiyo wacho kaka owinjo e chunye bedone mayot. Kata kamano, tang’ kik ichune gi wach kapo ni ok odwar wuoyo. Nyalo bedo ni ool ahinya kendo odwaro ni oywe.

Joma nigi kuyo nyalo nenore ka joma pachgi olal, kendo seche moko ginyalo nwoyo wach achiel nyading’eny. Moko kuomgi nyalo wacho lit manie chunygi. Mariam kod Maritha nowacho ne Yesu kama: “Ruoth, ka da yandi in ka, owadwa di ne ok otho.” (Johana 11:21, 32) Yesu notimo ang’o? Nohore mos kowinjogi gi ng’wono. Ok notemo nyisogi kaka ne onego giwinj e chunygi. Onge kiawa ni nong’eyo ni joma nigi kuyo nyalo winjo lit mang’eny e chunygi.

Kapo ni ok in gadier kuom gima onego iwach sama ilimo ng’at ma nigi kuyo, inyalo chako kipenjo kama, “Be diher nyisa kaka ne otimore?” Kae to ket pachi duto kuom gima onyisi. Chik iti ne gima iwachoni. Ng’iye sama owuoyo kodi mondo ing’e kaka owinjo e chunye.

Ng’eyo kaka ng’at ma nigi kuyo winjo e chunye ok en gima yot. Lydia lero kama: “Kaka ne wawinjo ne jalokore. Seche moko ne waywak ahinya e nyim wendwa. Ne wadwaro mana winjo weche majiwowa. Osiepewa notimo kar ma ginyalo mondo ging’e kaka wawinjo e chunywa.”

Yesu notimo kamano e yo maber chuth. Nong’eyo ni “ng’ato ka ng’ato ong’eyo gima thage kendo chando chunye.” (2 Weche mag Ndalo 6:29, The Bible in Luo, 1976) Yesu nodwoko nyimine ariyogo kaluwore gi kaka ne gimose. Nikech Maritha nodhi nyime wuoyo, Yesu bende nowuoyo kode kuom kinde. To nikech Mariam ne ywak, Yesu nowuoyo kode machuok. (Johana 11:20-28, 32-35) Wanyalo  puonjore ang’o kuom ranyisi ma Yesu noketonwani? Nyalo bedo gimaber ka waweyo jal ma kuyono ema ota mbaka kaka odwaro. Bedoni moikore chiko iti sama giwacho kaka giwinjo e chunygi, nyalo hoyogi ahinya.

Weche Mahoyo Chuny

Kane Mariam kod Maritha owacho ne Yesu ni: “Ka da yandi in ka,” Yesu ne ok oketo ketho kuom ng’at machielo, kata kawo ni gidhawo kode. Dwoko mamuol ma nodwokogo Maritha ne en ni: “Omeru nochier.” (Johana 11:23) Kuom weche matin-go, Yesu nokonye paro kinde mabiro kendo noparone e yo mamuol ni geno nitie.

Sama wawuoyo gi joma kuyo, par ni weche mabeyo mowach gi chuny maler, nyalo konyo ahinya kata kowachgi e yo machuok. Weche machiwo hoch inyalo ndiki kata wacho. To nikech barua kod kad gin gik minyalo som dinwoya, ginyalo hoyo ji kuom kinde malach. Dweche ochiko bang’ ka chwor Kath miluongo ni Bob nosetho, Kath nonwoyo somo kad duto ma ne oorne. Owacho niya: “Nayudo ni somo kadgo gie kindeno ne konya moloyo. Sechego ema ne hoch koro birona.”

Gin weche mage minyalo ndiko e kad? Inyalo ndiko gimoro matin kuom jal mothono​—gima ne utimo kanyachiel kata kido maber ma ne ihero kuom jalno. Kath wacho niya: “Weche mabeyo ma nondiki kuom Bob koda kido mage mabeyo, ne miyo adwaro bwonjo to kendo adwaro ni aywagi. Weche mamit ma ne ondik kuome, ne miya nyiero kendo parona ngimawa machon kode. Kad mang’eny mahero somo gin ma noketie ndiko mayudore ei Muma.”

Chiw Kony Madwarore

Mondo okony jood Lazaro, Yesu notimo gima wan ok wanyal timo. Ne ochiero Lazaro. (Johana 11:43, 44) Kata kamano wanyalo timo gik makonyogi kaluwore gi nyalo marwa, kaka tedo chiemo, chiwo kar nindo ne welo mobiro, lwokonegi lewni, rito nyithindgi matindo, loyo yore matindo, kata konyogi gi mtoka. Timo gik matindo manyiso hera madier biro mulo chuny jogo makuyo.

En adier ni joma kuyo, seche moko nyalo dwaro mondo gibed kendgi. Kata kamano, pod inyalo kawo okang’ madwarore mondo isik kitudori kodgi. Miyo moro makuyo wacho niya: “Onge kinde sie moketi ne ng’ato morome tieko kuyo kata chako winjo maber.” Kochopo tarige makende ma ng’ama kuyono paroe odiechieng’ ma ne gitimoe arus kata ma ne jaheraneno othoe, jomoko jogwelogi gibed kanyachiel. Kiketogi e chenroni e kinde ma kamago, inyalo bedonegi osiep mogen e kinde mag chandruok.​—Ngeche 17:17.

Kuom wacho ni: “Osiepwa Lazaro nindo; to an adhi mondo achiewe,” Yesu ne ochiwo hoch ma noriwo koda geno ma nosesingo ne jootene. (Johana 11:11) Yesu nosingore ne jolupne ni chier mar jomotho ne dhi timore. Nopenjo Maritha niya: “Iyie ma?” Maritha nodwoke niya: “Ee, Ruoth.”​—Johana 11:24-27.

Be in gi yie ni Yesu biro chiero jomotho? Ka en kamano, wach ne jogo molalo ng’atgi e tho, geno majaberni. Konygi kaka dwarore. Weche koda gik mitimo biro hoyo chunygi e okang’ moro.​—1 Johana 3:⁠18.

[Map manie ite mar 18]]

(Mondo ine weche momedore, ne bugno)

PEREA

Aora Jordan

Jeriko

Bethania

Nam Chumbi

Jerusalem

SAMARIA