“Kinde mar Hera gi Kinde mar Sin”

“NYASAYE en hera.” E pinje moko, ji joketo wechego e frem kendo ging’awogi e kor utegi. Kuom adier gin weche malero maber ndi kit Nyasaye—ni en owuon e hera.

Kata kamano, ji mang’eny kiya ni wechego owuok e Muma. Jaote Johana ema nondiko ni: ‘Ng’a ma onge hera, pok ong’eyo Nyasaye, nikech Nyasaye en hera.’ (1 Johana 4:8) Johana bende nondiko kaka Nyasaye ohero oganda dhano minyalo resi niya: “Nikech Nyasaye nohero piny ahinya, omiyo nochiwo Wuode ma miderma, mondo ng’a ma oyie kuome kik lal, to obed gi ngima mochwere.”—Johana 3:16.

Jomoko paro ni nikech mano, Nyasaye oikore weyonwa gimoro amora mwatimo. Ngima ma ji mang’eny odakie nyiso ni giparo ni kata bed ni timbegi chalo nade, Nyasaye ok bi ng’adonegi bura kuom timbegigo. To be mano en adier? Be Nyasaye ohero ji duto, jo mabeyo koda jo maricho? Be nitie kinde moro amora ma Nyasaye sinie gi ng’ato?

Hera Koda Sin mar Nyasaye—Kaka Gipogore

Suleman Ruoth mariek nowacho kama: “Gimoro amora matimore e pinyni timore mana e kinde ma Nyasaye oketone . . . kinde mar hera, gi kinde mar sin.” (Eklesiastes 3:1, 8, The Bible in Luo, 1976) Kaluwore gi puonjni, kata obedo ni Nyasaye en jahera ahinya kendo ong’won, nitiere kinde ma osin.

Mokwongo, tiend “sin” kaka oti kode e Muma en ang’o? Nonro moro achiel dwoko kama: “Wach motigo ei Ndiko ni ‘sin,’ inyalo ler tiende e yore mopogore opogore. Tiende nyalo bedo nyiso ng’at machielo gero ahinya kisiko idwarone rach. Sin ma kamano nyalo lilo wang’ ng’ato ma obed gi chuny ma siko dwaro hinyo ng’at ma osin-gono.” Ma e tiend sin ma wang’iyogo, kendo kamoro amora e piny, waneno gik ma ji osetimo nikech sin ma kamano. Nonro ma ne wawuoye cha pod dhi nyime kawacho niya: “‘Sin’ tiende bende nyalo bedo ni ng’ato kwedo tim moro ahinya to ok en gi paro kata matin mar hinyo ng’at matimo timno.”

Tiend sin mar ariyoni ema wadwaro wuoyoe kae. Ma en kwedo tim moro chuth—to ok en bedo gi chuny marach gi ng’ato, chuny malit kode, kata dwaro kelone hinyruok. Be Nyasaye nyalo sin e yo ma kama? Ne ane gima Ngeche 6:16-19 wacho: ‘Nitie gik moko auchiel ma Jehova osin-go; ee, abiriyo ma chunye ojokgo: wang’ ng’ama ng’are, lew ng’ama riasore, luet ng’ama goyo ji lero kayiem nono; chuny ng’ama paro kaka dotim weche maricho, tiend ng’ama ringo gi ng’wech mondo oketh gimoro; janeno mariambo, mawacho miriambo, kod jalo mathuwo wach ne joka ng’ato.’

Mana kaka wanyalo neno, nitie timbe  moko sie ma Nyasaye osin-go. Kata kamano, ok en ni kinde duto Nyasaye osin gi ng’at matimo gik marichogo. Ong’iyo chal ma ne nyalo miyo ng’ato otim gik ma kamago, kaka nyawo mag ringruok, alwora ma ng’ato nitie, pon mare, kata kiya mare. (Chakruok 8:21; Jo Rumi 5:12) Jandik bug Ngeche lero mae kotiyo gi ranyisi maber ahinya: “Ni mar Jehova okwero ng’a ma chunye ohero; mana kaka wuon nyathi otimo ni wuode mohero.” (Ngeche 3:12) Janyuol nyalo sin gi timbe maricho mag nyathine, to pod ohero nyathine kendo otimo duto monyalo kuom rieye mondo okony nyathine owe timne marach. Nikech hera mare, Jehova kawo okang’ ma kamano sama nitie geno ni inyalo res jaricho.

Kinde ma Sin Owinjore

To nade ka ng’ato oseng’eyo dwaro mar Nyasaye to otamore timo dwarono? Ng’at ma kamano ok mi Nyasaye here, to omiyo Nyasaye sin kode. Ka otimo goyiem gik ma Nyasaye osin-go, Nyasaye bedo mosin kode. Kuom ranyisi, Muma wacho niya: “Jehova temo jo matir: to chunye osin kod ng’a marach gi ng’a mohero tim mager.” (Zaburi 11:5) Kuom joma ok lok chunygi kaka mago, ok wenegi richo mana kaka jaote Paulo lero e barua ma ne ondiko ne Jo-Hibrania niya: “Ka wasiko watimo richo mar ayiem, bang’ ka waseng’eyo adiera, onge misango moro ma pod odong’ migologo richo, mak mana kibaji maduong’ miritogo bura kod mach mager ma biro tieko jogo ma tamore yie.” (Jo Hibrania 10:26, 27) Ang’o momiyo Nyasaye ma jahera kawo okang’ ma kama?

Ka ng’ato timo richo maduong’ goyiem, richono nyalo gurore ahinya maonge kaka inyalo pog ng’atno gi richono. Onyalo bedo ng’at monjawore, maok nyal kony, kendo maok nyal lokore. Muma poro ng’at machal kamano gi kwach maok nyal loko kit dende ma rabok. (Yeremia 13:23) Ka ochopo kama ng’ato ok nyal loko chunye, Muma wacho ni otimo “ketho mochwere,” maok nyal wene.—Mariko 3:29.

Mano e kaka nobedo kuom Adam gi Hawa koda Judas Iskariot. Nikech ne ochwe Adam gi Hawa kaka jomakare chuth kendo giduto ne giwinjo maler tiend chik ma Nyasaye nomiyogi, nenore maler ni ne gitimo richo goyiem kendo ka ging’eyo, omiyo ne ok nyal wenegi. Weche ma Nyasaye nowacho bang’e ne ok gin weche ma kwayogi loko chunygi. (Chakruok 3:16-24) Kata obedo ni Judas ne en jal monyuol e richo, noyudo osebedo machiegni gi Wuod Nyasaye owuon, to pod ne olokore mobedo ja andhoga. Yesu owuon ne  oluonge ni ‘wuod lal.’ (Johana 17:12) Muma nyiso bende ni Jachien en jaricho ma nyaka nene ma gima odong’ne en mana kethruok. (1 Johana 3:8; Fweny 12:12) Magi gin joma Nyasaye osin-go.

Kata kamano, gima hoyo chuny en ni moko kuom joma osetimo richo inyalo kony. Jehova hore mos kendo ok ohero kumo joma otimo richo nikech kiya margi. (Ezekiel 33:11) Ogwelogi mondo gilokre kendo owenegi richogi. Wasomo kama: “Ng’at marach mondo owe yore, ng’at ma ok kare bende owe parone; oduog ir Jehova, mi nokeche; ir Nyasachwa, ni kech nowene richone duto.”—Isaiah 55:7.

Paro Mowinjore Kuom Hera Koda Sin

Adier, kaka joma luwo ranyisi mar Nyasaye, dwarore ni Jokristo madier ong’e pogo ‘kinde mar hero, gi kinde mar sin.’ Ka ng’ato luwo mana kaka owinjo e chunye, paro mobedogo kuom hera kata ng’wono nyalo bedo maok owinjore. Kata kamano, weche mag japuonjre Juda nyalo konyowa keto tong’ mowinjore e kind nyiso ng’wono kod sin gi gimoro, kowacho niya: “Kechuru jo moko ma riwo gi kiawa. To resuru jo moko kugologi e mach; kendo kechuru jo moko kuluor, kusin kata gi nangano ma ringruok osechido.” (Juda 22, 23) Omiyo, onego wasin gi gima rach to ok gi ng’atno matimo marach.

Jokristo ochik bende ni ginyis wasikgi hera kendo gitimnegi maber. Yesu nowacho kama: “Heruru wasiku, kendo lamuru ni jo ma sandou.” (Mathayo 5:44) Mano emomiyo Joneno mag Jehova ok we lando wach maber mar Pinyruodh Nyasaye ne joma odak e alworagi ka gidoknegi nyadinwoya, kata ka moko kuom jogo ok rwak wach. (Mathayo 24:14) Ka gineno ji e yo ma Muma dwaro, Joneno kawo ji duto kaka joma nyalo yudo hera koda ng’wono mar Jehova. Sama jomoko ok rwak kinda ma gitimo mar konyogi kata sama ikwedogi kendo isandogi, Joneno luwo puonj ma jaote Paulo nochiwo ni: “Guedhuru jo ma sandou; guedhgiuru, kik ukuong’gi . . . Kik uchul ng’ato richo kar richo.” (Jo Rumi 12:14, 17) Giketo e paro ni Jehova ema biro ng’ado ni ng’ano mowinjore onyis hera koda jogo mowinjore osin-go. En e Jang’ad Bura mogik kuom weche modok korka ngima kod tho.—Jo Hibrania 10:30.

Ee, “Nyasaye en hera.” Wan to onego wanyis ni wamor gi hera monyisowa kendo watim kinda mondo wang’e kendo watim dwaro mare. Joneno mag Jehova manie alworau biro mor konyi ng’eyo e Muma mari iwuon, gima dwaro mar Nyasaye en kendo kaka inyalo tiyo kod ng’eyono e ngimani. Timo kamano biro miyo Nyasaye kik sin kodi kendo obiro nyisi hera mare.

[Weche manie ite mar 13]

‘Nitie gik moko auchiel ma Jehova osin-go; ee, abiriyo ma chunye ojokgo: wang’ ng’ama ng’are, lew ng’ama riasore, luet ng’ama goyo ji lero kayiem nono; chuny ng’ama paro kaka dotim weche maricho, tiend ng’ama ringo gi ng’wech mondo oketh gimoro; janeno mariambo, mawacho miriambo, kod jalo mathuwo wach ne joka ng’ato.’—NGECHE 6:16-19

[Weche manie ite mar 14]

“Ka wasiko watimo richo mar ayiem, bang’ ka waseng’eyo adiera, onge misango moro ma pod odong’ migologo richo, mak mana kibaji maduong’ miritogo bura kod mach mager ma biro tieko jogo ma tamore yie.”—JO HIBRANIA 10:26, 27

[Weche manie ite mar 15]

“Ng’at marach mondo owe yore, ng’at ma ok kare bende owe parone; oduog ir Jehova, mi nokeche; ir Nyasachwa, . . . ni kech nowene richone duto.”—ISAIAH 55:7

[Picha manie ite mar 14]

Janyuol ma jahera rieyo nyathine mondo okonye

[Picha manie ite mar 15]

Joma ng’eny motwe e jela osenwang’o ber mar hera kod ng’wono mar Nyasaye