JOSEF ne yueyo muya mapek kendo ma mormor, kendo ne owinjo suya mag maua ma twi e wi pi. Ne itaye gi jolok ohala mang’eny ma ne wuotho ka gikalo e alwora mar kama Aora Nail okagoree. Tem ane paro chwo ma tayo ngamia kowuok e alwora ma pi ng’enyie ka gichomo taon machielo e piny Misri, kendo gihum sama gineno winy ma chalo okok miluongo ni heron ka wuotho e pi, kod moro miluongo ni ibis ka fuyo e kor polo. Josef ne paro dalagi mantie kilomita mang’eny e gode mag Hebron kama yamo kuthoe matek; koro to ne en e piny machielo.

Par ane ong’eche ma ywagore koidho yadh nas kod yiend ng’owo. Nenore ni Josef ne ok nyal winjo dhok ma joma ne gikadho e yo wacho. Samoro ne otemo chiko ite mondo owinjie kata wach moro achiel. Ne dhi chune puonjore dhokno. Kendo Josef ne ong’eyo ni ok nochak one thurgi kendo.

Josef ne en rawera ma jahigni 17 kata 18, kata kamano ne okalo e tembe ma nyalo bedo matek kata ne joma dongo. Nyiego nomako owete Josef kendo ne gichiegni nege nikech wuon-gi ne ohere ahinya. Kar mondo ginege, ne giuse ne jo ohalago. (Chakruok 37:2, 5, 18-28) Koro, bang’ wuotho kuom jumbe mogwaro, jo ohalago ne mor sama ne gichiegni chopo e taon moro ma ji ng’enyie ma ne ginyalo usoe Josef kod mwandugi mamoko ma ne gin-go. En ang’o ma ne okonyo Josef mondo kik obed gi chuny monyosore kendo mokuyo ahinya? Kendo ere kaka wan wanyalo nyagore gi chandruoge kod tembe mondo kik giketh yiewa? Sigand Josef nyalo puonjowa gik mang’eny.

“To Josef noter mwalo e Misri: kendo Potifar, jaduong’ mar Farao, jatelo mar jorit ma Ja-Misri, nong’iewe e luet Jo-Ishmael, ma nokele mwalo kanyo.” (Chakruok 39:1) Weche machwokgo ma yudore e Muma konyowa ng’eyo lit kod wich-kuot ma ne rawera kaka Josef oyudo ka ne ouse kendo. Ne en mana kaka mwandu miuso! Wanyalo paro kaka Josef luwo ruodhe manyien ma ne en jatelo mar jorit ma Ja-Misri, ka gikalo taon modich kendo mopong’ gi chirni, ka gichomo dala ma koro Josef ne dhi dakie.

Kama Josef ne dhi dakieno ne opogore ahinya gi dalagi. Ne odongo e anyuola ma ji siko ka dar kendo modak e hembe ka girito rombe. Sani to koro odak gi Ja-Misri momewo miluongo ni Potifar, modak e ot ma jaber kendo ma nyilni. Josomo ma nono gik machon wacho ni Jo-Misri ne ohero pidho yiende makelo tipo e puothe mochiel, kendo ne gihero loso thidhiya ma ne gipidhoe odundu, kod maua moko ma twi e wi pi. Nitie ute moko ma ne gigero machiegni gi puothe, kama ne ginyalo yueyoe ka gigamo muya mayom, kendo ute moko ne nigi dirise madongo ma rwako muya e ot, kod ute matindo e iye, moriwo michiemoe kod ma jotich dakie.

Be ngima maber kendo ma yomno ne omoro Josef? Nenore ni ne ok omore. Nyaka bed ni ne owinjo ka en kende, kendo mano e gima ne chande moloyo. Jo-Misri ne wacho dhok mokiya, ne  girwakre mopogore, kendo lamogi bende ne opogore. Ne gilamo nyiseche mopogore opogore, ne giluwo timbe juok, kendo ne giluoro ahinya tho kod gima timore bang’ tho. Nitie gimoro achiel ma ne miyo chuny Josef ok winj ni okuyo ahinya. Muma wachonwa kama: “Jehova ne ni kod Josef.” (Chakruok 39:2) Josef nonyiso Nyasaye gik ma ne chando chunye. Muma wacho ni “Jehova chiegini ni ji duto ma luongo nyinge.” (Zaburi 145:18) En ang’o kendo ma ne okonyo Josef mondo osud machiegni gi Nyasaye?

Rawerano ne ok oweyo mondo chunye onyosre, kendo ne otemo ahinya mondo oket pache kuom tich ma ne otiyo. Jehova noguedho kinda ma ne en-go, kendo mano nomiyo ruodhe manyienno ohere. Potifar nofwenyo ni Jehova, Nyasach jo thurgi Josef, ne guedho rawerano, kendo onge kiawa ni guethgo ne omedo mwandu e od Ja-Misrino. Josef nomiyo Potifar luor ahinya mochopo kama Potifar ne oketo mwandune duto e lwet rawera ma ne olony e tichno.—Chakruok 39:3-6.

Josef noketo ranyisi maber ahinya ne rowere ma tiyo ne Nyasaye e ndalowagi. Kuom ranyisi, rowere manie skul nyalo nwang’o ni gin e alwora mopogore ahinya, mopong’ gi timbe juok, kod kama ji odak e ngima ma onge geno. Ka in e chal ma kamano, ng’e ni Jehova pok olokore. (Jakobo 1:17) Pod osiro joma omakore kode kod joma tiyo matek mondo gitim gik ma more. Oguedhogi ahinya, kendo in bende obiro guedhi ahinya.

Siganano nyisowa ni mosmos, Josef ne dongo. Rawera matinno ne obedo ng’at maduong’, kendo “ne en jachia, kendo dende ne long’o.” Wechego nyiso ni nitie chandruok moro ma ne biro, nikech kinde mang’eny, ng’at ma jachia igombo gi ji mang’eny.

Josef nohero luwo tim makare; chi Potifar to ne ok ohero luwo tim makare. Wasomo kama: “Chi ruodhe noketo wang’e kuom Josef; mi nowacho, Bedi koda.” (Chakruok 39:7) Be Josef ne oyie mondo tem mar dhako ma lamo nyiseche manono kendo ma wang’e tekno oloye? Muma ok nyis ni Josef ne onge gi gombo mag ringruok ma rowere thoro bedogo, bende Muma ok nyiswa ni dhakono, ma ne en chi jatelo ma rahuma kendo ma ja mwandu, ne raracha. Be Josef ne otemo paro ni chwor dhakono ne ok dhi ng’eyo wachno? Be ne oketo pache kuom ber ma ne odhi yudo ka omako osiep ma ok kare gi dhakono?

 Kuom adier, ok wanyal ng’eyo gik moko duto ma Josef ne oparo. Kata kamano, wanyalo ng’eyo gima ne nie chunye. Wang’eyo mano kaluwore gi dwoko ma ne ochiwo: “Ne, ruodha okiya gik man koda e ot, kendo oseketo duto e lueta; ok obedo maduong’ moloya e odni; bende pok otama e gimoro mak in, nikech in chiege: koro danyal nade timo richo maduong’ni, kendo ketho kuom Nyasaye?” (Chakruok 39:8, 9) Tem ane paro rawerano ka wacho wechego gi chir. Kata mana paro mar timo richo gi dhakono ne litne ahinya. Nikech ang’o?

Mana kaka Josef nowacho, jatende ne ogene ahinya. Potifar ne oketo gik moko duto manie ode e lwet Josef, mak mana chiege. Ere kaka Josef ne nyalo ketho winjruok ma kamano? Ne osin gi paro ma kamano. Kata kamano, nitie gima ne osine moloyo, ma en timo richo ne Jehova Nyasache. Josef nopuonjore gik mang’eny ahinya kuom jonyuolne e wi kaka Nyasaye neno kend kod genruok e kind joma okendore. Jehova ema ne ochako kend, kendo ne owacho maler gima oparo kuom joma okendore. Dichwo gi chiege ne onego opadre kanyachiel, kendo gibed “ringruok achiel.” (Chakruok 2:24) Nyasaye ne dhi kumo joma ne nyalo temo ketho chenrono. Kuom ranyisi, joma ne dwaro kawo chi Ibrahim kod chi Isaka ma ne gin deye Josef, ne chiegni ahinya donjo e masira. (Chakruok 20:1-3; 26:7-11) Josef ne opuonjore kuom wachno, kendo ne odwaro dak kaluwore gi wachno.

Chi Potifar ne ok mor gi gima Josef ne owacho. Tem ane paro kaka ne owinjo sama ne jatich aticha kwede ka wachone ni timo gima kamano ne en ‘richo maduong’’! Kata kamano, dhakono noramo. Ne owinjo malit nikech sunga gi wang’ teko ma ne en-go, kendo mano ne omiyo ochuno Josef mondo owinje. Ne onyiso chuny machal gi mar Satan, ma ne otemo Yesu. Kata obedo ni Yesu ne oloyo tembego, Satan ne ok ool, kar mano ne orito nyaka “kinde moro.” (Luka 4:13) Mano emomiyo, joma omakore gi Nyasaye nyaka tim kinda mondo gichung’ motegno. Mano e gima Josef notimo. Kata obedo ni dhakono ne teme “ndalo ka ndalo,” ne ok oyie. Wasomo kama: ‘Ne ok owinje.’ (Chakruok 39:10) Kata kamano, chi Potifar ne en ja sero ma ok ol.

Ne oyiero temo Josef e sa ma ne jotich mamoko duto ne onge e ot. Nong’eyo ni Josef ne dhi biro e ot mondo otim tijene. Ka ne Josef odonjo, ne omake. Dhakono ne omoko e lawe kosaye mogik ni: “Bedi koda.” Josef ne okawo okang’ mapiyo. Josef ne otemo bwodho e lwete, kata kamano, dhakono ne omako nangane matek. Ne obwodho ma oweyo nangane e lwet dhakono. Kae to ne oringo!—Chakruok 39:11, 12.

Mano nyalo paronwa siem ma Paulo nochiwo kotelne gi much Nyasaye: “Ringuru utony ni chode!” (1 Jo Korintho 6:18, Luo New Testament, 2003) Mano kaka Josef noketo ranyisi maber ne Jokristo duto madier! Nitie gik ma nyalo chunowa ni wariwre gi joma ok luw chike mag Nyasaye, kata kamano, mano ok nyis ni koro onego wawe joma kamago oketh timbewa. Kata tek kata yot, nyaka waring.

Josef ne ni kama tek ahinya. Chi Potifar ne dwaro chulo kuor. Nochako goyo nduru, to mano ne omiyo jotich mamoko obiro e ot. Ne ohango ni Josef ne dwaro make gi thuon, kendo ni ne ogoyo koko matek ma Josef oringo. Ne okano nanga ma ne Josef oweyo e lwetecha koritogo chwore. Ka ne Potifar oduogo e dala, ne owachone miriambogo duto, kowacho ni chwore ne otimo marach ahinya kuom kelo Josef e odno. Potifar nokawo okang’ mane? Wasomo kama: “Iye nowang’”! Noketo Josef e od tuech.—Chakruok 39:13-20.

Ok wang’eyo ahinya kaka ute tuech mag Jo-Misri ne chalo e ndalono. Jonon gik machon osenwang’o kuonde ma ne nitie ute machon-go mokethore, ne gin kuonde ma olwor gi ohinga mantie gi sel kod ute motimo mudho. Josef ne olero kaka kama ne otere ne chalo ka ne oluongo kanyo ni “od tuech,” ma en kama otimo mudho kendo mojwang’ore. (Chakruok 40:15) Bug Zaburi konyowa ng’eyo ni Josef noyudo sand mamoko momedore, owacho kama: “Ne gihinyo  tiendene gi rateke: noyieye piny e nyororo mag nyinyo.” (Zaburi 105:17, 18) Jo-Misri ne tueyo luete mabuse gi katokgi ka gitiyo gi rateke kata nyororo; to jomoko ne girwako chuma e ng’utgi. Mano kaka nyaka bed ni Josef ne owinjo malit nikech sand ma ne oyudo, kata obedo ni onge gima rach ma notimo!

Magi ok e sand kende ma ne Josef oyudo. Wach Nyasaye wacho ni Josef ‘ne ni kanyo e od twech.’ Ne obedo kama rachno kuom higni mogwaro! * Kendo ne ok ong’eyo ka be chieng’ nogonye. Kaka ndalo ne medo kalo ka odak kama tekno, en ang’o ma ne okonye kik obed gi chuny monyosore kendo ma onge geno?

Wach Nyasaye miyowa dwoko ma hoyo chunywa, kowacho kama: “To Jehova ne nikod Josef, monyise ng’wono.” (Chakruok 39:21) Onge gima nyalo geng’o hera kod ng’wono mar Jehova mondo kik chop ne jotichne manie ute tuech mochiel gi ohinga, ma otue gi nyororo, kata manie ute tuech motimo mudho. (Jo Rumi 8:38, 39) Wanyalo paro kaka Josef ne olemo ka onyiso Wuon mare manie polo lit ma ne nie chunye, mi oyudo kuwe ma “Nyasach hoch duto” ema nyalo chiwo. (2 Jo Korintho 1:3, 4; Jo Filipi 4:6, 7) En ang’o kendo ma Jehova notimo ne Josef? Wasomo ni Jehova ne omiyo Josef ‘oyudo ng’wono e nyim jarit od twech.’

Nenore maler ni mabuse ne imiyoga tich mondo oti, kendo Jehova noguedho kinda ma Josef ne nigo e tich. Ne otiyo matek kotimo duto monyalo, kae to modong’ ne oweyo e lwet Jehova. Kokalo kuom gueth mag Jehova, Josef ne obedo ng’at ma ja luor kendo ma inyalo gen, mana kaka ne otimo ka ne en e od Potifar. Wasomo kama: “Kendo jomotwe duto ma ne ni e od twech, jarit od twech noketogi e luet Josef; duto ma ne gitimo kanyo, en ma notimo. Jarit od twech ne ok onono gimoro ma nobedo e bwo luete, nikech Jehova ne ni kode; kendo mano ma notimo Jehova nomiyo obedo maber.” (Chakruok 39:22, 23) Mano doko hoch ma Josef ne oyudo kuom ng’eyo ni Jehova rite!

Ngima nyalo bedonwa matek ahinya, kendo inyalo timnwa gik malit, kata kamano wanyalo puonjore kuom yie ma ne Josef nigo. Ka wasiko machiegni gi Jehova e lamo, ka wamakore gi chikene, kendo timo kinda mondo watim gik ma more, obiro guedho kindawa. Nitie gueth mamoko madongo ma Jehova ne okano ne Josef, mana kaka wabiro nono e sula machielo.