A chhûng thu-ah lût rawh

SIAM A NI EM?

Hagfish Sangha-a Tuihnâng

Hagfish Sangha-a Tuihnâng

 Scientist-te chuan hagfish sangha-in a tihchhuah tuihnâng ban, a nih loh leh hydrogel chu an ngaihvenna a rei tawh a. Engvângin nge an ngaihven? Hagfish sangha tuihnâng tihchhuah hi “nungchaa thil awm fân thei zînga nêm ber” nia hriat a nih vâng a ni.

 Ngaihtuah rawh: Hagfish sangha hi tuipui mawnga chêng ṭhîn ngharûl ang tak a ni a. He sangha hian a hmêlmain ei a tum laiin a taksaa tuihnâng tihchhuahna bîk aṭangin gel ang tak thil hnâng ban a tichhuak a ni. He a tihchhuahah hian protein hnâng inhlâwm leh protein dang zaisîn sei sâng tam tak a tel a. Hêng protein-te inbelh bawm hian hagfish sangha chhehvêla tuite chu hnâng leh ban takah a chantîr a. He tuihnâng avâng hian a hmêlmain a bei chhunzawm thei tawh lo va, a tlânsan ta ṭhîn a ni.

 Hagfish sangha tuihnâng tihchhuah hi a danglam hle a. Protein zaisîn a tihchhuah tinte hi mihring sam zai hmun zaa ṭhena hmun khat tiat vêl lek, nylon aia a lêt sâwma fei zâwk a ni. Tuifinriat tuia tihchhuah a nih hian he tuihnâng leh zaisîn inchawlhpawlhte hi kil thum nei pianhmang angin a awm a. He pianhmang hian a rihna lêt 26,000-a tam tui a chelhbet thei a ni. A nihna takah chuan he tuihnâng hi zaah za deuhthaw tui a ni!

 Scientist-te chuan hagfish sangha tuihnâng tihchhuah ang hi an la siam thei lo. Mi thiam pakhat chuan “leilung pianken he tuihnâng awm dân hi hriatthiam phâk bâkin a ril,” tiin a sawi. Mahse, scientist-te chuan protein zaisîn hi bacteria hmanga inthlahchhâwntîra siam chhuah an tum a. An tum chu thil zâng tak, fei tak, fân thei, leh hman hnua paih leh pawha leilung tichhe lo hmanrua siam chhuah a ni. Hêng protein zaisînte hi siam chhuah a nih chuan puan siamna industry leh doctor leh mi zaithiamte tân a ṭangkai hle ang. Chu chu kawng tam takin a hman theih dâwn a ni.

 Engtin nge i ngaih? Hagfish sangha-a gel ang tak tuihnâng ban mak ropui tak hi chanchhâwnna avânga lo awm nge ni a, siam a ni zâwk?