A chhûng thu-ah lût rawh

ṬHALAITE ZAWHNA

Engtin Nge Ka Lan?

Engtin Nge Ka Lan?

 Engvângin nge i silhfên inbel i ngaih pawimawh ang? A chhan chu silhfên hian thil tam tak a sawi vâng a ni. I silhfênin eng thu nge i thawn chhuah ve?

 Incheina chungchânga tihsual lian tak pathum leh chûngte pumpelh dân

Tihsual #1: I lan dân chungchânga media inthununtîr.

 “A châng chuan thawmhnaw fakna ka hmuh tam êm avângin chûngte chu ka ha châk ṭhîn,” tiin tleirâwl Theresa-i chuan a sawi. “I ngaihtuahna chu mite’n thawmhnaw chi khat an ha lai lem hlîra a khah chuan chutianga tih ve loh chu a har hle thei.”

 Hmeichhe naupangte chauh hi faknain a nghawng an ni lo. The Everything Guide to Raising Adolescent Boys tih lehkhabu chuan “mipa naupangte hi incheina chhuak thar ngaina tak an ni,” tiin a sawi. “Naupangtê an nih lai aṭangin sumdâwngte chuan thunun an tum tawh a ni.”

 Pumpelh dân: Bible chuan: “Mi mâwl chuan thu tin a ring a, mi remhria erawh chuan a kalna a en ṭha ṭhîn,” tiin a sawi. (Thufingte 14:15) He thu bul nêna inmil hian faknaa i thil hmuhte chu ring nghâl mai lovin, endik ṭhîn ang che. Entîr nân, thawmhnaw fakna “taksa lan tamtîr thei,” a nih loh leh “îtawm taka lan theihna” ang chî i hmuh hunah, heti hian inzâwt ang che:

  •  ‘He thawmhnaw hi lei ta ila tuin nge hlâwkpui ang?’

  •  ‘Ha ta ila, eng angin nge min lantîr ang?’

  •  ‘Chu chuan ka nihna dik tak leh ka thurin a târ lang ang em?’

 Incheina thurûk: Kâr khat chhûng thawmhnaw fakna leh incheina thlûr bingtu media-te chu ngun takin en la. Eng ang nun dân nge an chawi lâr? Chutiang tih dân chu i zui ve a ngai nia lantîrtu thu a tel em? Tleirâwl pakhat Karen-i chuan, “mawi ber nih duhna, inchei nalh ber nih duhna, leh taksa nalh lantîr tûra nêksâwrna a nasa hle,” tiin a sawi. “Chutiang thil hretu fakna tichhuaktute chuan ṭhalaite chu tum bîkah an nei ṭhîn.”

Tihsual #2: Mi dangte anga awm ve duhna.

 Râwlthar Manuel-a chuan, “thawmhnaw eng emaw bîk hi style a rawn nih hian, chu thawmhnaw chu mi zawng zawngin an ha ang. I ha ve lo a nih chuan mi dangin an sawisêl ang che,” tiin a sawi. Tleirâwl Anna-i chuan, “incheina ai mahin mi dangte ang nih ve duhna a ni zâwk mah,” tiin a pawmpuizia a sawi a ni.

 Pumpelh dân: Bible chuan: “He khawvêl dân ang hian awm suh ula,” tiin a sawi. (Rom 12:2) He thurâwn hi zâwmin i thawmhnaw bâwm en la, heti hian inzâwt ang che:

  •  ‘Ka thawmhnaw thlana min thununtu lian ber chu eng nge ni?’

  •  ‘Company lârte thawmhnaw siam neih chu ka ngai pawimawh viau em?’

  •  ‘Ka thawmhnaw hmanga mi dangte hîp ka tum em?’

 Inchei dân thurûk: Thawmhnaw chhuak thar nge, a chhuak hlui tih ngaihtuah suh. Hei hi ha ta ila, inrintâwkna ka neiin, him nia inhriatna ka nei ang em tih ngaihtuah zâwk rawh. Mahni inrintâwkna i neih zawh poh leh mi dangte pawm hlawh loh hlauhna i nei tlêm ang.

Tihsual #3: ‘A îtawm a piang a ṭha,’ tih ngaihtuahna.

 “Zêp lohvah chuan hâk atâna mawi lo chhîng tak, tâwt tak, a nih loh leh taksa lang tam thei ang chî hâk châkna ka nei ṭhîn,” tiin hmeichhe tleirâwl Jennifer-i chuan a sawi.

 Pumpelh dân: Bible chuan: “In incheina chu pâwn lam incheina . . . ni lovin, thinlunga mihring thurûk,” ni zâwk rawh se tiin a sawi a. (1 Petera 3:3, 4) He thurâwn nêna inmil hian, pâwn lam mawina nge ni a, chhûng lam mawinain mi hîp zâwk tih ngaihtuah ang che.

 Inchei dân thurûk: I ‘incheina’ ṭha ber chu thuam inchawih hi a ni. He thu mal hi tûn laiah a lâr lo hle. Mahse, heti zâwng hian ngaihtuah teh:

 Englai pawha mahni chanchin hlîr sawi ṭhîn tuemaw i be ngai em? Lungchhiatthlâk tak chu, chutiang mi chuan a hnawt kiang che tih a inhre lo!

Inbiakna ang bawkin, kan inthuam dân chuan ‘mahni chauh indah pawimawhtu’ min nihtîr thei a, kan bula awmte chu a hnawt kiang thei

 Inchawih takin i inthuam lo a nih chuan, chutiang mi chu i ni ang. I incheina chuan ‘min en teh’ tih thu a thawn chhuak a, chu chuan him lo tak leh mahni chauh inngaihtuah mi angin a lantîr thei che. Chu bâkah, a ṭha lo zâwnga ngaihvenna pawh telin, ngaihvenna zawng zawng hlawh duh angin a lantîr thei bawk che.

 I hralh loh tûr thil fak vak aiin inchawih taka inthuam tum chhin rawh. Tleirâwl Monica-i chuan, “Inchawih tih chu i pi inthuam anga i inthuam a ngai tihna a ni lo,” tiin a sawi. “Chu chu nangmah leh i bula awmte i zahna zâwk a ni.”