1-3. Thihna chungchângah mite’n eng zawhnate nge an zawh a, sakhaw ṭhenkhatin engtin nge an chhân?

BIBLE chuan engtik nîah emaw chuan ‘thihna a awm tawh lo vang,’ tih min tiam a. (Thu Puan 21:4) Bung 5-naah khân, tlannain chatuan nunna min neihtîr theih dân kan hre tawh a. Mahse, mite chu an la thi reng tho a ni. (Thuhriltu 9:5) Chuvângin, Mi an thih hian an chungah eng thil nge thleng? tih zawhna pawimawh tak chu a lo chhuak ta a ni.

² Kan hmangaih tak a thih hian, a chhânna hriat chu a pawimawh lehzual a. Heti hian kan ngaihtuah mai thei: ‘Khawiah nge a kal ang? Min lo thlîr reng em? Min ṭanpui thei em? Kan hmu leh thei ang em?’ tiin.

³ Sakhuate chuan chûng zawhnate chu chi hrang hrangin an chhâng a. Ṭhenkhat chuan: ‘Mi ṭha i nih chuan vânah i kal ang a, mi sual i nih erawh chuan hremhmun meidîlah i tla ang,’ tiin an zirtîr a. Ṭhenkhat dang chuan: ‘I thih hunah thlarauvah i chang ang a, i chhûngkhat thi tawhte nên in awmho vang,’ tiin an sawi bawk. A dang lehte erawh chuan: ‘I thih hnua rorêlsak i nih dân azirin, mihring angin emaw, ramsa angin emaw i piang nawn leh ang,’ tiin an sawi bawk a ni.

4. Sakhuate chuan thihna chungchângah eng ngaih dân thuhmun nge an zirtîr?

⁴ Sakhuate zirtîrna chu inperhsan hle niin a lang. Mahse, an za deuhthawin ngaih dân thuhmun pakhat an zirtîr a. Chu chu mi a thih hian thil engemaw nung chhunzawm zêl a awm tih chu a ni. Chu chu a dik em?

5, 6. Mite an thih hian an chungah eng thil nge thleng?

⁵ Jehova chuan mitthite chunga thilthleng chu a hre chiang a; chuvângin, mi a thih hian a nun a tâwp tih min hrilh a ni. Thihna hi nunna nêna inkalh chiah a ni a. Chuvângin, mi a thih hian a rilru leh a hriatrengnate chu hmun dang khawiah mah an nung zawm tawh lo. * Kan thih hian engmah kan hmuin, kan hriain, kan ngaihtuah thei tawh lo bawk.

⁶ Lal Solomona chuan: “Mitthi erawh chuan engmah an hre lo,” tiin a ziak a. Mitthite chuan hmangaihna leh huatnate an nei thei tawh lo va, ‘thlânah chuan thiltih tûr emaw, remruat tûr emaw, hriatna emaw, finna emaw a awm lo.’ (Thuhriltu 9:5, 6, 10 chhiar rawh.) Chu bâkah, Sâm 146:4 chuan mi a thih hian “a ngaihtuahnate” pawh a thi tel ve nghâl tih min hrilh a ni.

7. Thihna chungchângah Isua’n eng nge a sawi?

⁷ Isua chuan a ṭhian ṭha Lazara a thih khân a zirtîrte hnênah: “Kan ṭhian Lazara chu a muhîl ta,” tiin a sawi a. Chu chu Lazara a châwl hahdam a tihna a ni lo. “Lazara a thi a ni,” tiin a sawi belh si a. (Johana 11:11-14) Hetah hian, Isua chuan thihna chu muhîl nên a khaikhin a. Lazara chu vânah a awm thu emaw, thi tawh a chhûngte hnêna a awm thu emaw a sawi lo va. Hremhmun meidîla a tlâk thu emaw, mihring, a nih loh leh ramsaa a pian nawn thu emaw lah a sawi hek lo. Tui takin a muhîl a ti zâwk a ni. Bible châng dang pawhin thihna chu tui taka muhîl nên a khaikhin a. Stephana tihhlum a nih khân, Bible chuan, “A muhîl ta a,” tiin a sawi a ni. (Tirhkohte 7:60) Tirhkoh Paula pawhin  Kristian ṭhenkhatte chu thihnaah “an muhîl” tih a ziak bawk.—1 Korinth 15:6.

8. Engtin nge Pathianin mihringte chu thi tûrin a siam lo tih kan hriat?

⁸ Pathianin Adama leh Evi chu a tâwpa thi tûrin a siam em? Siam lo ve! Anni chu hrisêlna ṭha famkim neia chatuana nung tûrin a siam zâwk a. Jehova’n mihringte a siam khân chatuana nun duhna a pe a ni. (Thuhriltu 3:11) Nu leh pate chuan an fate an tar a, an thi chu hmuh an duh lo; chutiang bawkin, Jehova pawhin kan tar a, kan thi chu a hmu duh lo a ni. Pathianin chatuana nung tûrin min siam a nih si chuan, engvângin nge kan thih?

9. Engvângin nge Adama leh Evi hnêna Jehova thupêk chu inâwm lo leh zawm harsa a nih loh?

⁹ Eden huanah khân Jehova’n Adama hnênah: “Huana thing tinrêng rahte hi i duh duhin i ei thei e; a chhia leh a ṭha hriatna thing rah erawh hi chu i ei tûr a ni lo: i ei chuan i ei nî la lain i thi ngei tûr a ni,” tiin a hrilh a. (Genesis 2:9, 16, 17) Chu thupêk fiah tak chu zawm harsa a nih loh bâkah, Jehova chuan Adama leh Evi hnênah thil ṭha leh ṭha lo hrilh tûrin dikna a nei bawk a ni. Jehova thu an âwih chuan a thuneihna an zahzia an lantîr tihna a ni ang a. Thil engkim a pêk avânga an lâwmzia an lantîr tihna a ni bawk ang.

10, 11. (a) Engtin nge Setana’n Adama leh Evi chu Pathian thu âwih lo tûra a thunun? (b) Engvângin nge Adama leh Evi chu thiam chantîr theih rual an nih loh?

¹⁰ Lungchhiatthlâk takin, Adama leh Evi chuan Jehova thu âwih loh chu an thlang a. Setana’n Evi hnênah: “Pathianin, ‘Huana thing rah rêng rêng hi in ei tûr a ni lo,’ a ti elo maw?” a ti a. Evi chuan: “Ti lo ve, huana thing rahte hi kan ei thei asin: huan lai taka thing awm rah erawh chu Pathianin, ‘In ei tûr a ni lo, tawh pawh in tawk tûr a ni lo, chutilochuan in thi ang,’ a ti a ni,” tiin a chhâng a ni.—Genesis 3:1-3.

¹¹ Tichuan, Setana chuan: “Thi teh suh e: in ei nî apang chuan in mit a lo vâr ang a, a chhia leh a ṭha hriain Pathian ang in lo ni dâwn tih Pathianin a hre reng a nih chu,” tiin a sawi a. (Genesis 3:4-6) Setana’n Evi chu a chhia leh a ṭha chungchânga mahnia thu tlûkna siam thei tûr nia inngaihna neihtîr chu a duh a ni. Chutihrual chuan, thuâwih lohna sawhkhâwk tûr chungchângah dâwt a sawi bawk. Setana chuan i thi dâwn lo a tih avângin, Evi chuan thei rah ṭhenkhat chu a ei a, a  pasal pawh a pe ve ta a ni. Adama leh Evi chuan Jehova’n thei rah ei lo tûrin a hrilh tih chu an hria a. An ei tâkah chuan thupêk fiah tak leh inâwm tak zawm loh chu an thlang tihna a ni a. Chu bâkah, hmangaihna nei tak an Pa vâna mi an zah lohzia an târ lang a ni. An thiltih chu thiam chantîr theih rual a ni lo!

12. Engvângin nge Adama leh Evi’n Jehova thu an âwih lo chu a lungchhiatthlâk êm êm?

¹² Kan nu leh pa hmasa berte’n chutianga an Siamtu an zah lo chu a va lungchhiatthlâk tak êm! Theih tâwp chhuaha i lo enkawl seilen i fate chuan i thu âwih lovin, i duh zâwng kalh chiahin thil tilui ta se, engtin nge i awm ang? I rilru a na hle dâwn a ni lâwm ni?

13. Jehova’n, “Vaivutah i kîr leh tûr a ni,” a tih hian eng a sawina nge ni?

¹³ Adama leh Evi chuan thu an âwih loh aṭangin chatuana nun theihna hun remchâng chu an chân a. Jehova chuan Adama hnênah: “Vaivut i ni a, vaivutah i kîr leh tûr a ni,” tiin a hrilh a ni. (Genesis 3:19 chhiar rawh.) A awmzia chu, Adama chu siam a nihna vaivutah a chang leh ang a, siam ni ngai lo ang hrim a ni dâwn tihna a ni a. (Genesis 2:7) Thil sual a tih hnuah Adama chu a thi a, khawi hmunah mah a awm tawh lo.

14. Engvângin nge kan thih?

¹⁴ Adama leh Evi’n Pathian thu lo âwih sela chuan, vawiin nî thleng hian nung damin an la awm mai tûr. Mahse, thu âwih lovin an sual a, a tâwpah an thi ta a ni.  Sualna chu kan nu leh pa hmasa berte hnên aṭanga kan rochun natna hlauhawm tak ang a ni a. Kan vai hian sual nei saa piang kan nih avângin kan thi vek a ni. (Rom 5:12) Mahse, chu chu mihringte tâna Pathian thiltum a ni lo. Mihringte kan thih a duh ngai lo va, Bible chuan thihna chu “hmêlma” tiin a sawi hial a ni.—1 Korinth 15:26.

15. Engtin nge thihna chungchânga thutak hriatna chuan min chhuah zalên?

¹⁵ Thihna chungchânga thutak hriatna chuan ngaih dân dik lo tam tak lakah min chhuah zalên a. Bible chuan mitthite’n nâ tawrh emaw, lungngaihna emaw an nei tawh lo tih min zirtîr a ni. Anni chu kan be thei lo va, anni pawhin min be thei hek lo. Kan ṭanpui thei lo va, min ṭanpui thei lo bawk. Chu bâkah, min tihnat theih loh avângin anni chu kan hlauh an ngai lo a ni. Mahse, sakhaw tam tak chuan mitthite chu khawi emaw laiah an la nung a, puithiamte, a nih loh leh sakhaw hruaitute hnêna sum pêkna hmangin anni chu kan ṭanpui thei niin an sawi a ni. Thihna chungchânga thutak kan hriat hnuah erawh chûng dâwt thute bumin kan awm tawh lo.

16. Sakhaw tam takin thihna chungchângah eng dâwt thute nge a zirtîr?

¹⁶ Setana chuan mitthite chu an la nung reng tih rinna neihtîr tûra min bum nân sakhaw dik lo a hmang a ni. Entîr nân, sakhaw ṭhenkhat chuan kan thih hian keimahniah thil engemaw nung chhunzawm zêl a awm niin an zirtîr a. I sakhuain chutiang chuan a zirtîr che nge ni a, thihna chungchânga Bible sawi chu a zirtîr zâwk che? Setana chuan Jehova hnên ata mite lâk pên nân dâwt thute a hmang ṭhîn a ni.

17. Engvângin nge Pathianin hremhmun meidîlah mite a nghaisa tih ngaih dân chuan Jehova a sawichhiat?

 ¹⁷ Sakhaw tam takte thu zirtîr chu a râpthlâk hle. Entîr nân, ṭhenkhat chuan misualte chu hremhmun meidîlah chatuana nghaisak an ni ang an ti a. Chu chu Jehova sawichhiatna dâwt thu a ni. Chutianga mite hrehawm tawrhtîr chu engtikah mah a phal ngai lo vang! (1 Johana 4:8 chhiar rawh.) Naupang hrem nâna a kut meia hâlsaktu chu engtin nge i ngaih ang? A nunrâwng i ti hle ang a, amah nêna inṭhianna neih chu i duh lo vang. Chutiang chiah chu a ni, Setana’n Jehova chungchânga ngaih dân nei tûra min duh chu!

18. Engvângin nge mitthite chu kan hlauh loh vang?

¹⁸ Sakhaw ṭhenkhat chuan: ‘Mi an thih hian thlarauvah an chang a. Chûng thlaraute chu ṭhian thiltithei tak emaw, hmêlma ṭihbaiawm tak emaw an nih theih avângin, kan zahin kan hlau tûr a ni,’ tih a zirtîr a ni. Mi tam tak chuan he dâwt thu hi an ring a. An hlauh êm avângin Jehova biak aiin mitthite biak an thlang ta zâwk a ni. Kan hriat tawh angin, mitthite chuan engmah an hre thei tawh lo va; chuvângin, kan hlauh a ngai lo. Jehova chu min Siamtu leh Pathian dik a ni a, amah chauh chu kan be tûr a ni.—Thu Puan 4:10, 11.

19. Thihna chungchânga thutak hriatna chuan engtin nge min puih?

¹⁹ Thihna chungchânga thutak kan hriatna chuan sakhuate bumna ata min chhuah zalên a. Chu chuan kan nun leh kan nakin hun tûr chungchânga Jehova thutiam ropui takte hre thiam tûrin min ṭanpui a ni.

20. Bung 7-naah eng nge kan zir ang?

²⁰ Hmân laia Pathian chhiahhlawh Joba chuan: “Mi a thih chuan a nung leh ang em ni?” tiin a zâwt a. (Joba 14:14) Mitthite chu an nung leh thei tak tak ang em? Bible-a Pathian min pêk a chhânna chu a phûrawm hle. Chu chu bung 7-naah kan zir ang.