A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

BUNG 3

Leilung Atâna Pathian Thiltum Chu Eng Nge Ni?

Leilung Atâna Pathian Thiltum Chu Eng Nge Ni?
  • Mihringte tâna Pathian thiltum chu eng nge ni?

  • Engtin nge Pathian chu cho a nih?

  • Nakina he leia nun hi eng ang nge ni dâwn?

1. Leilung atâna Pathian thiltum chu eng nge ni?

LEILUNG atâna Pathian thil tum chu a ropui hle a. Jehova chuan he lei hi mihring hlim tak leh hrisêl takte’n an luah khah a duh a ni. Bible chuan “Pathianin Eden-ah chuan huan a siam a,” chutah chuan “thing mit la tak leh ei mi tinrêng a ṭotîr,” tih a sawi a. Pathianin mihring hmasa ber Adama leh Evi a siam hnuah, chu huan nuam takah chuan a dah a, an hnênah: “Chi tam tak thlaha lo pungin, leilung hi luah khat ula, in thu thuin awmtîr rawh u,” tiin a hrilh a ni. (Genesis 1:28; 2:8, 9, 15) Chuvângin, mihringte’n fa an neih leh lei pum pui Eden huana an siam a, thil nung tinrêngte an enkawl chu Pathian thiltum a ni.

2. (a) Engtin nge leilung atâna Pathian thiltum chu a thleng famkim ngei dâwn tih kan hriat theih? (b) Eng ang mite nge chatuana nung tûrin Bible-in a sawi?

2 Mite lei paradis-a chatuana chêntîr tûra Pathian Jehova thiltum chu a lo thlen ngei i ring em? Pathian chuan “Ka sawi tawh a . . . ka ti bawk ang,” tiin a puang a ni. (Isaia 46:9-11; 55:11) Ni e, Pathianin a thiltum tawh phawt chu a ti ngei dâwn! Ani chuan “leilung hi . . . engmah lovah a siam lo va, mihringte awm nân a din zâwk a ni,” tih a sawi. (Isaia 45:18) Eng ang mi nge Pathianin he leia chêng tûra a duh? Engtia rei nge chêng tûra a duh? Bible chuan: “Mi felte chuan ram hi an luah ang a, a chhûngah hian kumkhuain an awm ang,” tiin a chhâng a ni.—Sâm 37:29; Thu Puan 21:3, 4.

3. Eng dinhmun lungchhiatthlâk tak nge tûn lai khawvêlah hian thleng a, chu chuan eng zawhnate nge a chawh chhuah?

3 Chutiang chu a la thleng hrih lo tih a chiang hle. Tûnah chuan mihringte chu an la nâin, an la thi reng a; an indovin an la inthat tawn reng bawk. Thil fel lo engemaw tak zawng a awm a ni. Mahse, tûn ang dinhmuna khawvêl a awm chu Pathian thiltum a ni hauh lo. Eng thil nge thleng ta? Engvângin nge Pathian thiltum chu a la thlen famkim loh? Buaina chu vân aṭanga inṭan a nih tlat avângin, mihring thuziak engmah hian a chhan a hrilhfiah thei lo.

HMELMA LO AWM ṬANNA

4, 5. (a) Rûl hmanga Evi betu dik tak chu tunge ni? (b) Engtin nge nungchang mawi leh rinawm tak pawh rûkruah a chan theih?

4 Bible bu hmasa ber chuan Eden huana Pathian dodâltu a rawn inlan ṭan chungchâng min hrilh a. Ani chu “rûlpui” tia sawi a ni a; mahse, ran nung satliah mai a ni lo. Thu Puan bu chuan ani chu “Diabola leh Setana an tih, khawvêl zawng zawng bumtu” tiin a sawi a ni. Tin, “rûlpui tar” tia koh a ni bawk. (Genesis 3:1; Thu Puan 12:9) Chu vântirhkoh thiltithei tak, a nih loh leh hmuh theih loh thlarau thil siam chuan Evi biak nân rûl a hmang a. A aw chu rûl aṭanga chhuak angin a lantîr a ni. Chu thlarau thil siam chu Pathianin mihringte tâna lei a buatsaih lai pawh khân a awm ve ngei a ni.—Joba 38:4, 7.

5 A nih leh, Jehova thil siam zawng zawngte chu an ṭha famkim vek a nih si chuan, tuin nge “Diabola” leh “Setana” chu siam ta ang le? A awlsam zâwnga sawi chuan, Pathian thlarau fa thiltithei takte zînga pakhat chu Diabola-ah a insiam chawp a ni. Engtin nge chutiang chu a nih theih? Aw le, nungchang mawi leh rinawm tak ni ṭhîn pawh rûkruah a chang thei tlat a. Engtin nge a nih theih? Chutiang mi chuan châkna dik lo tak chu a thinlungah a chhawmnung pawh a ni thei. Chu mi chungchâng a ngaihtuah reng chuan, chu châkna dik lo chu a lo nasa hle ang a. Tichuan, hun remchâng a lo awm veleh a lo suangtuah rauh rauh ṭhin ang chuan thil a ti mai dâwn a ni.—Jakoba 1:13-15.

6. Engtin nge Pathian thlarau fa thiltithei tak chu Diabol-Setana a lo nih tâk?

6 Chutiang chiah chu Diabol-Setana chungah pawh a thleng a ni. Ani chuan Pathianin Adama leh Evi hnêna fate nei a, khawvêl luah khat tûra a hrilh lai pawh a hriat vek a rinawm a. (Genesis 1:27, 28) Chutah Setana chuan, ‘Hêng mi zawng zawngte hian Pathian be lovin kei min be zâwk se chuan a va ṭha dâwn êm!’ tiin a ngaihtuah a ni ngei ang. Chutiang chuan châkna dik lo chu a thinlungah a lo piang a. A tâwpah chuan, Evi bum nân Pathian chungchânga thu dik lo chu a sawi ta ngei a ni. (Genesis 3:1-5) Chutiang chuan, “Diabola” a lo ni ta a, chu chu “Sawichhetu” tihna a ni a. Chutih rual chuan “Setana” a lo ni ta bawk a, chu chu “Dodâltu” tihna a ni.

7. (a) Engvângin nge Adama leh Evi an thih? (b) Engvângin nge Adama thlah zawng zawngte chu an tar a, an thih?

7 Diabol-Setana chuan fing vervêk taka dâwt sawiin, Adama leh Evi chu Pathian thu âwih lo tûrin a bum a. (Genesis 2:17; 3:6) Chuvângin, Pathianin, ‘Thu in âwih loh chuan in thi ang,’ tih a lo sawi tawh ang ngeiin a tâwpah chuan an thi ta ngei a ni. (Genesis 3:17-19) Adama chu thil sual a tih hnu chuan a ṭhat famkim tawh loh avângin, a thlah zawng zawngte chuan a hnên ata sual an rochung ta a. (Rom 5:12) Chu dinhmun chu chhangthâwp ur nâna hman kil li nei thîr bâwm nên kan tehkhin thei ang. Bâwm sîr chu khuar se la chuan chu bâwma chhangthâwp ur apiang chu engtin nge a awm ang? Chhangthâwp zawng zawngah chuan a khuar, a nih loh leh ṭhat famkim lohna chu a awm vek dâwn a ni. Chutiang bawkin, mihring zawng zawngte hian Adama hnên aṭangin ṭhat famkim lohna “khuar” chu an rochung a. Chuvâng chuan a ni, mi zawng zawngte an tar a, an thih ṭhin ni.—Rom 3:23.

8, 9. (a) Setana’n eng puhna nge a neih? (b) Engvângin nge Pathianin hel hmangte kha a tihboral nghâl mai loh?

8 Setana’n Adama leh Evi chu Pathian laka thil sual a tihtîr khân, ani chu helna kawnga hmahruaitu a ni tak zet a ni. Ani chuan Jehova rorêl dân chu a dodâl a. Setana thiltih chuan: ‘Pathian chu rorêltu ṭha a ni lo. A khua leh tuite hnênah dâwt hrilhin, an lakah thil ṭha a sûm tlat a. Mihringte hian Pathian rorêlna an mamawh lo. Chhia leh ṭha chungchângah thu tlûkna an insiam ve thei a. Ka rorêlna hnuaiah hian an nuamsa zâwk daih ang,’ tih a târ lang a ni. Chutiang puhna huatthlala tak chu engtin nge Pathianin a chhân let? Mi ṭhenkhat chuan, ‘Chûng hel hmangte chu Pathianin tiboral daih se a ni mai alâwm!,’ an ti a. Mahse, chu chuan Setana puhna chu a chhâng ang em? Chu chuan Jehova rorêl dân a dikzia a finfiah ang em?

9 Jehova rorêl dikna ṭha famkim chuan hel hmangte tihboral nghâl chu a remti lo vang. Setana puhna chu lungawithlâk taka chhân nân leh Diabola chu dâwt hmang a nihzia finfiah nân hun pêk a tum ta zâwk a. Chuvângin, Pathian chuan mihringte chu Setana kaihhruaina hnuaia hun engemawti chhûng anmahnia ro an inrêl chu a remti ta a ni. Chutianga rem a tih chhan leh chu thu buaite chinfel nâna hun tam tak liamtîr a phal chhan chu he lehkhabu Bung 11-naah hian kan zir chiang ang a. Mahse, tûnah chuan hei hi kan ngaihtuah tûr a ni: Adama leh Evi chuan an tâna thil ṭha pakhat tê pawh la tihsak ngai lo Setana an ring kha an tidik em? Engkim petu Jehova chu anmahni bumtu nunrâwng tak nia an ring chu an tidik em? Nang ni ta la, engtin nge i tih ang?

10. Engtin nge Setana puhna chhân lêtna kawngah Jehova lama i ṭan theih?

10 Tûn lai hian thu buai thuhmun kan hmachhawn ṭheuh avângin, zawhna kan siam tâkte kha ngaihtuah a ṭha a ni. Ni e, Setana puhna chhân lêtna kawngah Jehova lama ṭan theihna hun remchâng i nei a ni. Jehova chu i chunga Rorêltu atâna thlangin, Setana chu dâwt pa a nihzia finfiahnaah i ṭanpui thei a. (Sam 73:28; Thufingte 27:11) Mahse, he khawvêla mi tlêm tê chauhvin chu duhthlanna an siam chu a lungchhiatthlâk hle. Hei hian zawhna pawimawh tak mai a hring chhuak a ni, ‘Setana’n he khawvêl hi a awp tih Bible-in min zirtir tak zet em?,’ tih chu.

TUIN NGE HE KHAWVEL HI AWP?

Setana chu khawvêl ram zawng zawng chunga rorêltu ni lo se la chuan, engtin nge Isua hnênah pêk a tiam theih ang?

11, 12. (a) Engtin nge Isua a thlêmna chuan Setana chu he khawvêl awptu a nihzia a târ lan? (b) Eng dangin nge Setana chu he khawvêl awptu a nihzia finfiah belh?

11 Isua chuan Setana chu he khawvêl awptu hi a ni tih a ringhlel ngai lo. Ṭum khat chu Setana chuan mak tak maiin Isua hnênah “khawvêl ram zawng zawng leh a ropuina” a hmuhtîr a. Chutah, a hnênah: “Bawkkhupin chibai mi bûk la, hêng zawng zawng hi ka pe vek ang che,” tiin a tiam a ni. (Matthaia 4:8, 9; Luka 4:5, 6) Han ngaihtuah teh. Setana chu chûng ram zawng zawng chunga rorêltu ni lo se la chuan, Isua hnêna pêk a tiamna chu thlêmna a tling ang em? Isua chuan he khawvêl sawrkârna zawng zawngte hi Setana ta a ni tih a pha hauh lo. Setana ta ni lo se la chuan, a pha ngei ang le.

12 Jehova chu Pathian engkimtithei, lei leh vân ropui tak Siamtu a ni ngei mai. (Thu Puan 4:11) Mahse, Bible khawi lai mah hian Pathian Jehova emaw, Isua Krista emaw chu he khawvêl awptu an nih thu a sawi lang lo. Isua chuan Setana chu “he khawvêl lal” tiin a ko zâwk a. (Johana 12:31; 14:30; 16:11) Bible chuan Diabol-Setana chu “he khawvêl pathian” tiin a ko hial bawk. (2 Kor 4:3, 4) He dodâltu, a nih loh leh Setana chungchângah hian, Kristian tirhkoh Johana chuan: “Khawvêl pumhlûm hi mi sual thu thuin a awm,” tiin a ziak bawk a ni.—1 Johana 5:19.

SETANA KHAWVEL PAIH BO A NIH DAN TUR

13. Engvângin nge khawvêl thar mamawh a nih?

13 Kumte a han liam zêl rual hian khawvêl dinhmun pawh a hlauhawm chho tawlh tawlh a. Khawvêl hi sipai indona te, politician rinawm lo te, sakhaw hruaitu vervêk te, leh dân bawhchiatna tein a khat tlat a ni. Khawvêl pum pui mai hi siam ṭhat leh theih rual lohvin a khaw lo tawh a. Bible chuan Pathianin Armageddon indonaa mi suaksualte a tihboral hun tûr a hnaih tawhzia a târ lang a ni. Chu indona chuan he khawvêl hi felna khawvêl tharin a rawn thlâkthleng ang.—Thu Puan 16:14-16.

14. Pathianin A Lalrama Rorêltu atân tunge a thlan a, chu chu engtin nge sawi lâwk a nih?

14 Pathian Jehova chuan a vân lam Lalram, a nih loh leh sawrkâra Rorêltu ni tûrin Isua chu a thlang a. Hun rei tak liam ta khân, Bible chuan: “Kan tân naupang a lo piang a, fapa pêkin kan awm ta a; rorêlna chu a kokîah a chuang ang a: a hmingah chuan . . . Remna Lal an ti dâwn si a. A ram a zau zêl ang a, a ramah remnain tâwpintai a nei lo ang,” tiin a lo hrilh lâwk diam tawh a ni. (Isaia 9:6, 7) He ram rorêlna sawrkâr chungchângah hian, Isua chuan: “I ram lo thleng rawh se. I duhzâwng vâna an tih angin leia mi’n ti rawh se,” tia dîl tûrin a hnungzuitute chu a zirtîr a ni. (Matthaia 6:10) Bung 8-naa kan la hmuh tûr angin, Pathian Ram chuan he khawvêl sawrkârna zawng zawng hi tiboral vekin, a rawn thlâkthleng vek ang a. (Daniela 2:44) Chutih hunah chuan, Pathian Ramin lei paradis a rawn thlentîr tawh ang.

KHAWVEL THAR A HNAI TA!

15. “Lei thar” tih chu eng sawina nge ni?

15 Bible chuan: “A thutiam ang chuan vân tharte leh lei thar, a chhûnga felna awmte chu kan beisei,” tih min hrilh a. (2 Petera 3:13; Isaia 65:17) A châng chuan Bible-in “lei” a sawi hian a chhûnga chêng mite a sawina a ni ṭhîn. (Genesis 18:25) Chuvângin, felna “lei thar” tih chu Pathian duhsakna dawng mite sawina a ni.

16. A duhsakna dawngtute hnêna Pathian thilpêk hlu tak chu eng nge ni a, chu mi dawng tûr chuan eng nge kan tih ngai?

16 Isua chuan Pathian duhsakna dawngtute hnênah khawvêl thar lo awm tûra “chatuana nunna” an dawn tûr thu a tiam a. (Marka 10:30) Khawngaihin i Bible-ah Johana 3:16 leh 17:3 chu keu la, Isua’n chatuan nunna kan neih theih nâna kan tih ngai a sawite chu chhiar ang che. Tûnah chuan, lei Paradis lo awm tûra malsâwmna dawng tlâka ruatte dawn tûr Pathian thilpêk ropui takte chu Bible aṭangin lo en ta ila.

17, 18. Engtin nge he lei pum puiah hian remna leh thlamuanna a awm ngei dâwn tih kan chian theih?

17 Suahsualna te, indona te, dân bawhchhiatna te, leh tharum thawhnate a bo tawh ang. “Mi suaksual chu a awm tawh dâwn si lo. . . . Thuhnuairawlhte erawh chuan ram hi an luah ang.” (Sâm 37:10, 11) ‘Pathian chuan indonate chu kâwlkil thlenga a tihreh’ dâwn avângin, remna a awm tawh ang. (Sam 46:9; Isaia 2:4) Tichuan, “mi felte chu an duah hluah hluah ang a, thlamuanna [a nih loh leh, remna] nasa tak chu a duah hluah hluah bawk ang, thla awm loh hma loh chuan”—chu chu chatuanin remna a awm dâwn tihna a ni.—Sâm 72:7.

18 Jehova betute chu thlamuang takin an awm ang. Bible hun laia Israel mite’n Pathian thu an zawm chhûng chuan, thlamuang takin an awm a. (Leviticus 25: 18, 19) Paradis-a chutiang bawk thlamuanna neih chu a va ropui dâwn êm! —Isaia 32:18; Mika 4:4.

19. Engtin nge Pathian khawvêl tharah chuan buh tam tak a awm dâwn tih kan hriat theih?

19 Ei leh bâr tlâkchhamna a awm tawh lo vang. “Leiah, tlâng chungahte hian, buh tam tak a awm ang,” tiin fakna hla phuahtu chu a zai a ni. (Sam 72:16) Pathian Jehova chuan a mi felte chu mal a sâwm ang a, “lei hian a thil ṭo chu a pe” bawk ang.—Sâm 67:6.

20. Engvângin nge lei pum pui hi paradis-ah a chang dâwn tih kan rin tlat theih?

20 Lei pum pui hi paradis a lo ni ang. Tûna mi sualte ram tihchhiatahte hian in leh huan thar duhawm tak takte a awm tawh ang. (Isaia 65:21-24; Thu Puan 11:18) Hun a liam zêl rualin, leilung luah khah tawhna hmunte chu zauh zêlin, khawvêl pum pui hi Eden huan ang maia mawi leh ṭhaa chantîr a ni ang a. Pathian chuan ‘a kut pharin, thil nung zawng zawng châkna chu a tihrehsak’ ngei dâwn a ni.—Sâm 145:16.

21. Engin nge mihringte leh ramsate inkâra remna awm tûrzia târ lang?

21 Mihringte leh ramsate inkârah remna a awm ang. Ramsa leh ran vulhte chuan inngeih takin chaw an eiza tawh ang a. Naupang tê pawhin tûna ramsa kawlh tak takte pawh a hlauh a ngai tawh lo vang.—Isaia 11:6-9; 65:25.

22. Engtin nge natna chu a awm ang?

22 Natna a awm tawh lo vang. Pathian vân lam Lalrama Rorêltu a nih angin, Isua chuan he leia a awm lai aia nasa leh ropuiin, tihdam hna a thawk ang. (Matthaia 9:35; Marka 1:40-42; Johana 5:5-9) Tichuan, “chu mi khuaa awm chuan ‘Ka dam lo ve,’ a ti lo vang.”—Isaia 33:24; 35:5, 6.

23. Engvângin nge thawhlehna avânga kan lâwm ang?

23 Hmangaih thi tawhte chu kaihthawh an ni ang. Pathian hriat reng mitthi tawh zawng zawngte chu an lo tho leh vek ang. Dik takin, “mi fel leh fel lote thawhlehna a awm ang.”—Tirhkohte 24:15; Johana 5:28, 29.

24. Lei Paradis-a chêng tûra i inchan hian engtin nge i awm?

24 Min Siamtu Ropui, Pathian Jehova chungchâng zir thlangtute leh a rawngbâwl thlangtute chan tûr chu a va ropui êm! Isua’n a ruala mi sual khenbeh pakhat hnêna: “Ka hnênah Paradis-ah i la awm ve ang,” tih a tiam khân, he leia Paradis lo thleng tûr a sawina a ni. (Luka 23:43) Chuvângin, malsâwmna kan dawn tûr zawng zawngte kan dawn theih phahna, Isua Krista chanchin kan zir belh zêl chu a pawimawh hle a ni.