A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

THU BELHNA

Flag Chibai Bûk, Vote Thlâk, leh Sipai Ṭan Aia Hna Dang Thawh

Flag Chibai Bûk, Vote Thlâk, leh Sipai Ṭan Aia Hna Dang Thawh

Flag chibai bûk. Jehova thuhretute chuan hnam chawimawina hla sak huna neih ṭhin flag hmaa kûn emaw, flag chibai bûk emaw chu sakhaw biakna thiltih niin an hria a, chu chuan chhandamna chu Pathian aṭanga lo chhuak ni lovin, Ram leh a hruaitute hnên aṭanga lo chhuak niin a târ lang a ni. (Isaia 43:11; 1 Korinth 10:14; 1 Johana 5:21) Chûng zînga pakhat chu hmân lai Babulon Lal Nebukadnezzara kha a ni. He lal thiltithei tak hian chu a ropuina leh sakhuana lama ṭhahnem a ngaihna hmanga mipuite a hneh theih nân milim hrawl tak a siam a, ram chawimawina hla ang, rimawi a tum rîk huna kûn tûrin a khua leh tuite chu thu a pe a ni. Hebrai mi pathum—Shadraka te, Mesaka te, leh Abednegoa te—chu thihnaa hrem ni dâwn mah se, milim hmaah chuan an kûn duh lo.—Daniela, bung 3.

Historian Carlton Hayes-a chuan tûn laia mite’n, “pathian biaka an biak ber chu flag hi a ni. Mipate chuan flag-in a kal pelh hian an lukhum an phawk a; hla phuahtute chuan flag chawimawina hla an phuah a; naupangte pawhin flag chawimawina hla chu an sa bawk,” tiin a ziak a. Ram hmangaihnaah chuan “ni serh” bîkte bâkah, mi thianghlim anga an chawimawi pasalṭhate leh temple anga an ngaih maichâmte pawh a awm bawk tih a sawi belh a ni. Brazil ramah chuan vântlâng inkhâwmnaah sipai hotu lian pakhat chuan: “Mahni pianna ram chibai kan bûk ang chiahin . . . flag chu kan zahin chibai kan bûk a ni,” tiin a sawi. The Encyclopedia Americana chuan, “Flag chu kross angin a thianghlim a ni,” tiin ṭum khat chu a sawi a ni.

Kan sawi tâk encyclopedia chuan ram chawimawina hlate chu “ram leh hnam hmangaihna lan chhuahtîrna a ni a, chutah chuan mipuite leh rorêltute tâna pathian vênhimna dîlna a tel ṭhîn” tih tûn hnai maiah a sawi bawk. Chuvângin, Jehova chhiahhlawhte chuan flag chibai bûkna leh ram chawimawina hla sakte telna ram hmangaihna thiltihte sakhaw thiltih anga an thlîr chu thil inâwm tak a ni. Jehova Thuhretu naupangte’n U.S. school-a flag chibai an bûk duh lohna leh ram chunga rinawm tûra thu an intiam duh lohna chungchângah The American Character lehkhabu chuan heti hian a sawi a ni: “Hêng nî tina puithuna thiltihte hi vawi tam tak ngaihtuah nawn a nih hnuah Supreme Court chuan sakhuana thiltih a ni tih a pawm ta a ni,” tiin.

Jehova mite chu Bible nêna inkalh nia an ngaih thiltihahte tel lo mah se, mi dangte’n tel tûra dikna an neih chu an zahsak a ni. Hnam puanzârte chu chhinchhiahna angin an zah a, dân ang taka din sawrkârna chu “an chunga rorêltute” an ni a, “Pathian rawngbâwltu” an ni tih an pawm a ni. (Rom 13:1-4) Chuvângin, Jehova Thuhretute chuan “lalte leh thuneitute zawng zawng tân” ṭawngṭai tûra fuihna chu an zâwm a. Mahse, kan thiltum chu “Pathian ngaihsak leh zahawm taka inrema thlamuanga kan khawsak theih nân” a ni thung.—1 Timothea 2:2.

Politics inthlannaa vote thlâk. Kristian dikte chuan mi dangte’n vote thlâk tûra dikna an neih chu an zahsak a. Inthlanna dodâl zâwngin an che ngai lo va, thuneitu tûra thlan tlinte chu an thlâwp zâwk a ni. Mahse, politics thilah chuan an tualdâwih tlat thung. (Matthaia 22:21; 1 Petera 3:16) Vote thlâk ngei ngei a ngaihna ramah, a nih loh leh vote thlâkna hmuna kal lote an ngaih mawh êm êmna hmuna awm Kristian chuan eng nge a tih ang? Sadraka te, Mesaka te, leh Abednegoa te kha Dura phaizâwl thleng an kal tih hre rengin, a chhia leh ṭha hriatnain rem a tih chuan Kristian chuan vote thlâkna hmun thlenga kal chu a titlu mai thei a. Mahse, a tualdâwihna vawng reng tûrin a fîmkhur hle ang. A hnuaia thu bul parukte hi a ngaihtuah tûr a ni:

  1. Isua hnungzuitute chu ‘khawvêla mi an ni lo.’—Johana 15:19.

  2. Kristiante chuan Krista leh a Lalram ai an awh.—Johana 18:36; 2 Korinth 5:20.

  3. Kristian kohhran chu rinnaah an inpumkhat a, a chhûnga awmte chu Krista neih ang hmangaihnain an inpumkhat.—1 Korinth 1:10; Kolossa 3:14.

  4. Tuemaw thuneitua thlangtu chuan a thiltihah chuan mawh a phur tel.—1 Samuela 8:5, 10-18 leh 1 Timothea 5:22 phêna awm thu bulte chu chhinchhiah rawh.

  5. Jehova chuan Israel mite’n mihring rorêltu neih an duhna chu Amah an hnâwlna angin a ngai.—1 Samuela 8:7.

  6. Kristiante chuan Politics thlîr dân hrang hrang neitute hnêna Pathian Ram sawrkârna chungchâng an sawi hunah zalên taka thusawi theihna an nei tûr a ni.—Matthaia 24:14; 28:19, 20; Hebrai 10:35.

Sipai Ṭan Aia Hna Dang Thawh. Ram ṭhenkhatah chuan, sipaia ṭang duh lote chu Sawrkâr chuan hun engemawti chhûng chu hna dang an thawhtîr ṭhîn a. Hemi chungchânga thu tlûkna kan siam a ngaih hunah chuan, ṭawngṭainaah kan telh tûr a ni a, Kristian unau puitling takte kan sawipui pawh a ni thei a, chumi hnuah chuan kan chhia leh ṭha hriatna hmangin thu tlûkna kan siam ang.—Thufingte 2:1-5; Philippi 4:5.

Pathian Thu chuan “lalte leh thuneitute . . . thu âwih tûr te, thil ṭha tinrêng tiha inpeih tûr te, . . . nunnêm tûrtein” min hrilh a ni. (Tita 3:1, 2) Chu chu hre rengin, a hnuaia zawhnate hi kan inzâwt thei ang: ‘Sipai ṭan aia ka thawh tûra min tuksak hi pawm ta ila, Kristian tualdâwihna tûr a dâl emaw, sakhaw dik lo thiltihah min inhnamhnawihtîr emaw ang em?’ (Mika 4:3, 5; 2 Korinth 6:16, 17) ‘He hna ka thawhna hian ka Kristian mawhphurhnate hlen a tiharsa emaw, hlen thei lovin min siam hial emaw ang em?’ (Matthaia 28:19, 20; Ephesi 6:4; Hebrai 10:24, 25) ‘Kawng lehlamah, chutiang hnathawhna chuan rawngbâwlnaah min teltîr tam lehzual theiin, hunbi kimin rawng min bâwltîr thei hial ang em?’ tiin.—Hebrai 6:11, 12.

Jail tân aiin Kristian chuan sawrkâr thawhtîr hna dang chu a pawm chuan, a Kristian unaute chuan a thu tlûkna siam chu an zahsak tûr a ni. (Rom 14:10) Kawng lehlamah, chutiang hna chu thawk thei lova a inngai a nih pawhin, mi dangte chuan a dinhmun chu an zahsak tho tûr a ni.—1 Korinth 10:29; 2 Korinth 1:24.