A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

BUNG 10

Inneihna​​—⁠Hmangaihna Pathian Thilpêk

Inneihna​​—⁠Hmangaihna Pathian Thilpêk

“Hrui thum hrual chu a chat lawk lawk ngai lo.”—THUHRILTU 4:12.

1, 2. (a) Innei tharte chungchângah a châng chuan eng nge kan ngaihtuah mai theih a, engvângin nge? (b) Eng zawhnate nge kan sawiho vang?

MO LAWMNAA kal nuam i ti em? Hun hlimawm tak a nih ṭhin avângin mi tam takte chuan nuam an ti a. Mawi taka inthuam monu leh mopa chu i hmu thei a. An va hlim dûn tak êm! Beiseina leh thil ṭha hlîrin a hmuak ni hian a lang.

2 Chuti chung pawhin, tûn laia inneihna chu kawng hrang hrangin a buai nuai tawh tih kan hria. Innei tharte tân a ṭha ber kan duhsak rualin, a châng chuan hetiang hian kan ngaihtuah mai thei: ‘Tûna inneite hi an hlim ang em? An innei nghet ang em?’ tiin. A chhânna chu nupate’n inneihna chungchânga Pathian fuihnate an rin a, an zawm dânah a innghat dâwn a. (Thufingte 3:5, 6 chhiar rawh.) Pathian hmangaihnaa awm reng tûr chuan chutianga an zawm chu a ngai a ni. Tûnah chuan, Bible-in hêng zawhna palite a chhân dân i lo ngaihtuah ang u: Nupui pasal neih chhan chu eng nge ni? Kawppui neih i duh chuan, tu nge i thlan ang? Engtin nge inneihna atân i inbuatsaih theih? Engin nge nupate chu hlim taka innei reng tûra ṭanpui thei?

NUPUI PASAL NEIH CHHAN CHU ENG NGE NI?

3. Engvângin nge chhan ho lam tak avânga inneih chu a finthlâk loh?

3 Mi ṭhenkhatte chuan nupui pasal neih chu hlimna atâna thil pawimawh tak niin an hria a, kawppui tûr i hmuh hma loh chuan lungawina leh hlimna i nei theih loh an ring bawk. Chu chu a dik lo hul hual! Isua chuan nupui a nei lo va, nupui pasal neih loh chu thilpêk angin a sawi a, kawppui nei lova awm theite chu nei lo tûrin a fuih a ni. (Matthaia 19:11, 12) Tirhkoh Paula pawhin kawppui nei lova awm a sâwtnate a sawi bawk. (1 Korinth 7:32-38) Isua leh Paula chuan hemi kawngah hian dân an siam lo va; inneih khapna chu “ramhuaite zirtîrna” zîngah a tel zâwk a ni. (1 Timothea 4:1-3) Chuti chung pawhin, nupui pasal neih lohna chuan tibuaitu awm lova Jehova rawngbâwl duhte chu thil tam tak a tihtîr thei a. Chutiang a nih avângin, ṭhiante nawrna ang chi chhan ho lam tak avânga inneih chu a finthlâk lo.

4. Inneihna hlawhtling chuan fate enkawl nân eng lungphûm nge a phûm?

4 Kawng lehlamah chuan, inneih chhan tûr ṭha a awm em? Awm e. Inneihna hi min hmangaihtu kan Pathian thilpêk a ni tho va. (Genesis 2:18 chhiar rawh.) Chuvângin, inneihna chuan ṭhatna ṭhenkhat a neiin, hlimna a thlen thei bawk a ni. Entîr nân, inneihna hlawhtling chu chhûngkaw din nâna lungphûm ṭha ber a ni a. Fate chuan boruak muanawm tak hnuaia anmahni enkawl a, hmangaih a, thunun a, kaihruaitu tûr nu leh pate an mamawh a ni. (Sâm 127:3; Ephesi 6:1-4) Mahse, fa neih leh enkawl chu inneih chhan awmchhun a ni lo.

5, 6. (a) Thuhriltu 4:9-12-a kan hmuh angin, inṭhianna ṭha neih a hlâwkna ṭhenkhat chu eng nge ni? (b) Engtin nge inneihna chu hrui thum hrual ang a nih theih?

5 He bunga a thupui atâna Bible châng hman leh a chung leh a hnuai thute hi han ngaihtuah teh: “Pahnih chu pakhat ai chuan an ṭha zâwk, an thawh chhuah ṭhat avângin. An tlûk pawhin pakhat chuan a ṭhian chu a khai ding dâwn si a; mahni chauhva awm kha erawh chu a chung a pik e, a tlûk chuan khaidingtu tûr a nei si lo. Chu lo pawh, pahnih chu an mut dun chuan an innghêng lum thei a, pakhat erawh chu amah maiin engtin nge a lum theih ang? Tin, amah maia awm kha chu miin hneh thei mah sela, pahnih chuan an lo dodâl zo dâwn a ni; hrui thum hrual chu a chat lawk lawk ngai lo ve,” tih hi.—Thuhriltu 4:9-12.

6 A bul berah chuan, he Bible châng hi inṭhianna hlutzia chungchâng sawina a ni a. Inneihna chu ṭhian ṭha bera insiamna a ni. He Bible chângin a târ lan angin, inneihna chuan nupate chu inṭanpuina te, inthlamuanna te, leh invênhimna te an inpêk tawntîr thei a ni. Inneihna chu mi pahnih inkâra inzawmna mai aia tam a nih hian a nghet lehzual a. He Bible chângin a sawi angin, hrui hnih hrual chu a chat mai thei a. Mahse, hrui thum hrual emaw, phiar emaw chu a chat mai mai lo vang. Jehova tihlâwm chu nupate thil ngaih pawimawh ber a nih hian, an inneihna chu kan sawi tâk hrui thum hrual ang a ni. Jehova chuan an inkâra hmun pawimawh tak a chan avângin, an inneihna chu a nghet hle a ni.

7, 8. (a) Paula chuan mipat hmeichhiatna hman châkna dotu nupui pasal la nei lo Kristiante tân eng fuihna nge a pêk? (b) Bible chuan inneihna chungchângah eng thlîr dân nge a pêk?

7 Inneihna hi mipat hmeichhiatna hman theihna dinhmun awmchhun a ni a. Inneihnaah chuan mipat hmeichhiatna hman chu, a nihna ang taka hlimna thlentu anga ngaih a ni. (Thufingte 5:18) Nupui pasal la nei lo chuan Bible-in “tleirâwl pârmawina” tia a sawi tisa châkna a sosân lai hun a pelh hnuah pawh châkna a la do reng pawh a ni thei a. Thunun a nih loh chuan, chutiang châkna chuan nungchang bawlhhlawhna leh thianghlim lohnaah a hruai thleng thei a ni. Chuvângin, Paula chu nupui pasal la nei lote tâna he fuihna thu hi ziak tûrin thlarauvin a thâwk khum a ni: “An insûm theih loh erawh chuan nei rawh se, hur aiin inneih chu a ṭha zâwk si a,” tih hi.—1 Korinth 7:9, 36, Baptist Mid-Missions’ Translation; Jakoba 1:15.

8 Miin nupui pasal a neih chhan chu engpawh ni se, a tak ramah a chêng tûr a ni. Paula sawi angin, nupui pasal neite chuan “tisaah chuan hrehawm an tuar ang.” (1 Korinth 7:28) Nupate chuan, nupui pasal nei lote’n an tawh loh harsatnate chu an tâwk a. Mahse, nupui pasal neih i thlang a nih chuan, engtin nge chutiang harsatnate chu titlêm a, malsâwmna i dawn tam lehzual theih ang? Kawng khat chu i kawppui tûr fing taka thlan hi a ni.

KAWPPUI ATAN TU NGE ṬHA ANG?

9, 10. (a) Engtin nge Paula chuan ring lotute nêna inneih a hlauhawmna a târ lan? (b) Ring lotute nei lo tûra Pathian fuihna ngaihthahna chuan eng nge thlen fo ṭhîn?

9 Paula chu kawppui tûr thlan huna zawm tûr thu bul pawimawh tak: “Ring lo mite nên rual lo taka nghâwngkawl bât dûnin awm suh u,” tia ziak tûra thlarauva thâwk khum a ni a. (2 Korinth 6:14) He tehkhin thu hian lo neitute nuna thilthleng tak tak a ṭanchhan a ni. An ruangâm leh chak dân inang lo tak ran pahnih chu nghâwngkawl bah duntîr ta ila, hrehawm an ti ve ve ngei ang. Chutiang bawkin, ringtu leh ring lotu chuan inneihna hmanga nghâwngkawl an bah dun chuan, inrem lohna an nei ngei ngei ang. Nupaa a tuemaw zâwkin Jehova hmangaihnaa invawn reng a duh laiin, a kawppuiin duh lêm lo ta se, nuna an thil ngaih pawimawhte chu a inang lo vang a, chu chuan an inkârah harsatna nasa tak a thlen ang. Chuvângin, Paula chuan Kristiante chu “Lalpaa awm mi” chauh nei tûrin a fuih a ni.—1 Korinth 7:39.

10 A châng chuan, nupui pasal nei lo Kristiante chuan mal ngawih ngawiha awm ai chuan rual lo taka nghâwngkawl bah dun mai pawh ṭha zâwk tûrah an ngai a. Ṭhenkhat chuan Bible fuihnate chu ngaih thahin, Pathian Jehova rawngbâwl lotute an nei a ni. A rah chhuah chu a lungchhiatthlâk ṭhîn hle. Chûng mite chuan an nuna an thil ngaih pawimawh berte chungchâng an sawipui hleih theih lohte nên an lo innei reng a ni tih an hre chhuak fo ṭhîn. An inneih hma aiin nasa takin an mal ngawih ngawih thei a. Hemi chungchânga Pathian fuihnate ring tlat a, rinawm taka zâwmtu nupui pasal nei lo Kristian tam tak an awm chu a lâwmawm hle. (Sâm 32:8 chhiar rawh.) Engtik nîah emaw nupui pasal neih an inbeisei chung pawhin, Pathian Jehova betute zînga kawppui tûr an hmuh hma chuan nei lovin an awm hrih a ni.

11. Nupui pasal tûr fing taka thlang tûrin engin nge ṭanpui thei che? ( Phêk 114-naa bâwm chu en bawk rawh.)

11 Jehova chhiahhlawh tawh phawt chu nupui pasal atâna ṭha an ni nghâl vek lo. Nupui pasal neih i tum a nih chuan, nangmah nêna inmil tûr mizia te, thlarau lam thiltum te, leh Pathian hmangaihna neite chu zawng ang che. Bâwih rinawm leh fing chuan hemi chungchângah hian thu leh hla chhuah tam tak min pe a, chutiang Bible ṭanchhan fuihnate chu ṭawngṭaia ngaihtuahin, thu tlûkna pawimawh tak i siamnaa inkaihhruaitîr chu a finthlâk a ni. *Sâm 119:105 chhiar rawh.

12. Ram tam takah chuan inneih chungchângah eng chîn dân nge awm a, Bible-a eng entîrnain nge kaihhruaina ṭhenkhat pe?

12 Ram tam takah chuan, nu leh pate’n an fate tân nupui pasal tûr an thlansak ṭhîn a. Chutiang mite ngaihah chuan nu leh pate’n chutiang duh thlanna pawimawh tak siam tûrin finna leh thiltawn an nei zâwk a ni. Bible hun lai ang bawkin, nu leh pate nupui pasal zawnsak chu a hlawhtling tlângpui ṭhîn. Isaaka nupui tûr zawnsak tûra a chhiahhlawh tîrtu Abrahama entawn tûr siam chu, chutiang dinhmuna ding tûn laia nu leh pate tân a ṭangkai a ni. Abrahama chuan sum leh nihna lam chu a ngaihtuah lo. Chu ai chuan, Isaaka nupui tûr chu Jehova betute zîngah theih tâwp chhuahin a zawnsak zâwk a ni. *Genesis 24:3, 67.

ENGTIN NGE INNEIHNA HLAWHTLING NEI TURIN I INBUATSAIH THEIH?

13-15. (a) Nupui nei tûra inbuatsaih tlangvâl chu engtin nge Thufingte 24:27-a thu bul chuan a ṭanpui theih? (b) Engtin nge nula chu pasal nei tûra a inbuatsaih theih?

13 Nupui pasal neih i tum tak tak a nih chuan, ‘Ka inpeih tawh tak zet em?’ tiin i inngaihtuah tûr a ni. A chhânna chu hmangaihna te, mipat hmeichhiatna te, ṭhian neihna te, leh fa neih leh enkawlte chungchânga i ngaih dânah a innghat mai lo. Chu ai chuan, inneihnain a ken tel mawhphurhnate chu an ngaihtuahin, chûngah chuan a innghat zâwk tûr a ni.

14 Nupui neih tum tlangvâl chuan, he thu bul hi ngun takin a ngaihtuah tûr a ni: “Pâwn lam thil buatsaih la, lo lamah inpeih diam la, chu mi zawhah i in sa rawh,” tih hi. (Thufingte 24:27) A sawi tum chu eng nge? Chutih hun lai chuan, mipain nupui neia chhûngkaw din a duh chuan, ‘Ka nupui leh lo piang tûr kan fate chu ka enkawl thei ang em?’ tiin a inzâwt tûr a ni a. A lo leh a thlaite enkawla hna a thawh hmasak a ngai a ni. Chu thu bul chu tûn lai hun tân pawh a ni. Nupui nei duh chuan a mawhphurhna atân a inbuatsaih a ngai a. A hrisêlnain a tlin phawt chuan hna a thawh a ngai a ni. Pathian Thu chuan a chhûngkuate tisa lam, rilru lam, leh thlarau lam mamawhte pe lotu chu ring lo mi aiin a sual zâwk tih a târ lang!—1 Timothea 5:8 chhiar rawh.

15 Pasal neih tum hmeichhia pawhin chutiang tho chuan mawhphurhna lian tak lâk a inhuam tûr a ni. Nupuiin a pasal ṭanpui a, in chhûng enkawl tûra a mamawh thiamna leh mize ṭhenkhatte chu Bible chuan târ langin a fak mawi a. (Thufingte 31:10-31) Chhûngkaw mawhphurhna la thei tûra inbuatsaihna nei si lo va hmanhmawh taka inneite chuan mahni hma an sialin, an kawppui tûrte hnêna an pêk theih thilte chu an ngaihtuah lo. Nupui pasal neih tumte tân an inneihnaa Pathian thu bulte nunpui tûra inpeih chu thil pawimawh ber a ni.

16, 17. Innei tûra inbuatsaih mêkte chuan eng Bible thu bulte nge ngun taka an ngaihtuah ang?

16 Innei tûra inbuatsaihnaah chuan, Pathianin nupuite leh pasalte tâna chanvo a pêkte ngun taka chhût pawh a tel a. Mipa tân chuan Kristian chhûngkaw lû nih awmzia a hriat a ngai a ni. Chu lû nihna chu râwng taka thiltih phalna a ni lo. Chu ai chuan, Isua’n lû nihna a hman dân chu a entawn zâwk tûr a ni. (Ephesi 5:23) Chutiang bawkin, Kristian hmeichhia pawhin nupuite chanvo zahawm tak chu a hriat thiam a ngai bawk. ‘A pasala phuarna dân’ hnuaia intukluh a inhuam ang em? (Rom 7:2) Ani chu Jehova leh Krista dân hnuaiah a awm reng tawh a. (Galatia 6:2) In chhûnga a pasal thuneihna chuan dân dang a awm belhtîr a ni. Ṭha famkim lo mipa thuneihna chu thlâwpin, a hnuaiah a intulût thei ang em? Chutianga a ti thei dâwn lo a nih chuan, pasal neih loh mai chu a tân a ṭha ang.

17 Chu bâkah, nupate chuan an kawppuite mamawh pêk chu an inpeih ve ve tûr a ni a. (Philippi 2:4 chhiar rawh.) Paula chuan: “Tupawhin mahni a inhmangaih angin mahni nupui hmangaih ṭheuh sela, nupui pawhin a pasal hlau thiam rawh se,” tiin a ziak a ni. Thlarau hriattîrna dawngin Paula chuan mipain a nupui zahna thûk tak a dawng tih inhriatna a neih a ngaih thu a hre thiam a. Chutiang bawkin, hmeichhia pawhin a pasal hmangaihna a dawng a ni tih inhriatna a neih a ngai bawk.—Ephesi 5:21-33.

Inngaizâwngte chuan fing takin ṭhian an hruai ṭhîn

18. Engvângin nge inngaizâwngte chuan insûmtheihna an lantîr ang?

18 Chuvângin, inngaihzâwn lai hi hun hlimawm tak hman hun mai a ni lo. Chu chu ṭha taka indâwr tawn dân zirna hun leh inneih chu duh thlanna fing a nih dâwn leh dâwn loh hriat theihna hun a ni. Insûmtheihna lantîr hun a ni bawk! He hunah hian awm tlân duhna chu a nasa hle thei—chu chu thil pângngai tak a ni si a. Mahse, inhmangaih tak takte chuan an hmangaihte thlarau lama chhiatna thlen thei thiltih engpawh chu an pumpelh ang. (1 Thessalonika 4:6) Chuvângin, ngaihzâwng i neih chuan, insûmtheihna nei la; chu mizia chu nupui pasal i nei emaw, nei lo emaw pawh ni se, i dam chhûngin i hlâwkpui thei a ni.

ENGTIN NGE INNEIHNA I TIHNGHEH THEIH?

19, 20. Engtin nge Kristiante’n inneihna an thlîr dân chu tûn lai khawvêla mi tam takte thlîr dân nên a inan loh? Entîrna pe rawh.

19 Nupate chuan an inneihna tihngheh an duh chuan, an inneihna thutiam chungah thlîr dân dik an neih a ngai a. Thawnthu leh film-te chu mite duhthusâm ang ngeiin, inneihna hlimawm taka tihtâwp a ni fo ṭhîn. A tak ramah erawh chuan inneihna chu a tâwpna a ni lo; bul inṭanna—dam chhûng daih tûra Jehova thil ruahman inṭanna—mai a la ni. (Genesis 2:24) Lungchhiatthlâk takin, chu chu tûn lai khawvêla mite thlîr dân a ni lo. Hnam ṭhenkhat chuan, inneihna chu hrui pahnih suih zawmna angin an sawi ṭhîn a. Chu tehkhinna chuan inneihna chungchânga mi nâwlpuite thlîr dân chu inchawih takin a târ lang tih an hre lo mai thei. Engtin nge a târ lan? Ṭha taka hrui suih zawm chu a ṭûl chhûng zawnga a ngheh theih rualin, awlsam taka phelh leh theih a ni bawk.

20 Tûn laia mi tam tak chuan inneihna chu dam chhûng atân niin an thlîr lo. An mamawhte phuhru thei tûra an ngaih avângin awlsam takin an innei a; mahse, harsatna an tawh veleh inṭhen theih mai tûrah an ngai a ni. Mahse, Bible chuan inneihna ang chi inphuar khâwmna chu hrui hrual nên a khaikhin tih hre reng ang che. Lawnga hman hrui hrualte chu tlo tak a ni a, thlipui na berin a nuai hunah pawh a phelh ngai lo. Chutiang bawkin, inneihna chu nghet reng tûra siam a ni. Isua chuan: “Pathianin a zawm tawh chu mihringin ṭhen suh se,” tiin a sawi tih hre reng ang che. (Matthaia 19:6) Nupui pasal nei i nih chuan, inneihna chu chutiang bawka i thlîr a ngai a ni. Chutianga intiamna chuan inneihna chu phurritah a chantîr em? Chantîr lo.

21. Nupate chuan eng rilru put hmang nge an inlantîr tawn ngai a, chutianga ti tûr chuan engin nge ṭanpui thei ang?

21 Nupate tân thlîr dân dika inthlîr tawn reng a ngai a. An kawppuite mize ṭhate leh an ṭan lâknate ngaihtuah tlat an tum chuan, an inneihna chu hlimawm tak a ni ang. Kawppui ṭha famkim lote laka chutiang thlîr dân ṭha neih chu thil inâwm lo a ni em? Jehova chuan thil inâwm lo a ti ngai lo; mahse, engtik lai pawhin a ṭha lamin min thlîr reng tih kan ring thei a ni. Fakna hla phuahtu chuan: “LALPA, nangin khawlohnate i chhinchhiah chuan, aw LALPA, tunge ding ang le?” tiin a zâwt a. (Sâm 130:3) Chutiang bawkin, nupate chuan a ṭha lama inthlîrna leh inngaihdam tawnna an neih a ngai a ni.—Kolossa 3:13 chhiar rawh.

22, 23. Engtin nge Abrahama leh Sari chuan tûn laia nupate tân entawn tûr ṭha an siam?

22 Kum tam tak chhûng harsatnate an hmachhawn dun hian, inneihna chuan hlimna leh lungâwina a thlen thei a. Bible chuan nupa upa tawh tak, Abrahama leh Sari-te chanchin min hrilh a ni. An nun chu harsatna lakah a fihlîm bîk hauh lo. Kum 60 chuang tawh Sari tân Ur khawpui hausa leh an in nuam tak chhuahsan a, a nun pum puan ina hman a harsat dân tûr chu han mitthla teh. Chutichung pawhin, a pasal lû nihna hnuaiah a intulût a. Abrahama tân kawppui leh ṭanpuitu ṭha tak niin, a thu tlûkna siamte a hlawhtlin theih nân zah tak chungin a ṭanpui a. A intukluhna chu a der mai a ni lo. A ‘rilru’ pawhin a pasal chu lalpa tiin a ko va. (Genesis 18:12; 1 Petera 3:6) A thinlung aṭangin Abrahama chu a zah a ni.

23 Abrahama leh Sari chu an thu a inhmu reng tihna erawh a ni lo. Ṭum khat phei chu Sari chuan Abrahama ngaiha rawtna “ṭha lo tak” a siam a. Chuti chung pawhin, Jehova kaihhruaina avângin Abrahama chuan inngaitlâwm takin a nupui thusawi chu a ngaithla a, chu chu an chhûngkaw tân malsâwmnaah a chang ta a ni. (Genesis 21:9-13) Tûn laia nupate leh kum rei tak innei tawhte pawhin Pathian ṭihtu he mite nupa hnên aṭang hian thil tam tak an zir thei a ni.

24. Eng ang inneihnain nge Pathian Jehova chawimawi a, engvângin nge?

24 Kristian kohhranah hian nupa hlim sâng tam tak an awm a. Nupuite chuan an pasalte zahna thûk tak an nei a, pasalte pawhin an nupuite hmangaihin an chawimawi a ni. Chu bâkah, nupate chuan Jehova duhzâwng tih chu an dah pawimawh ber bawk. Nupui pasal neih i tum a nih chuan, i kawppui tûr chu fing takin thlang la, inbuatsaih ṭha la, Pathian Jehova chawimawitu inremna leh inhmangaihna chhûngkua din tûrin ṭan la ang che. Chuti a nih chuan, in inneihna chuan Pathian hmangaihnaa awm reng tûrin a ṭanpui ngei ang che.

^ par. 11 Jehova Thuhretute tih chhuah, Family Happiness tih lehkhabu bung 2-na chu en rawh.

^ par. 12 Thlahtu rinawm ṭhenkhat chuan nupui pakhat aia tam an nei a. Jehova’n thlahtute leh tisa lam Israelte a dâwr ṭhin lai khân, nupui pakhat aia tam neih chu a phal a ni. Chu chu ama bul ṭan ni lo mah se, dân hmangin a thunun a. Mahse, Jehova chuan amah betute zîngah nupui pakhat aia tam neih a phal tawh lo tih chu Kristiante’n an hria a ni.—Matthaia 19:9; 1 Timothea 3:2.