1. Kan thil mamawhte leh kan thil duhte inan lohna chu eng nge ni?

NUN theih nâna kan mamawh chu a tam lo hle. Entîr nân, ei tûr te, silhfên te, leh chênna tûr hmunte kan mamawh a. Mahse, kan thil duh chu a tam hle. Mi tam tak chuan an thil duh zawng zawngte chu an mamawh tak tak lo tih an hre lo a ni.

2. Mite thil neih duh ṭhenkhat chu engte nge ni?

² Ram retheia awmte thil duh leh ram hausaa awmte thil duh chu a inang lo hle thei a. Khawvêl hmun ṭhenkhata awmte chuan mobile phone te, bike te, a nih loh leh in hmun chhe tête neih chu an duh a. Hmun danga awmte erawh chuan thawmhnaw man to tak tak te, in lian tak te, a nih loh leh motor man to tak takte neih chu an duh a ni. Mahse, khawi hmunah pawh awmin, sum tam tak pawh nei mah ila, kan mamawh loh leh kan tlin loh thil tam tak kan duh ṭan thei a ni.

3. Hausak âtchilhna chu eng nge ni?

³ Hausak âtchilhna chu eng nge ni? Chu chu Pathian nêna an inlaichînna aia sum leh pai lam ngaihsak zâwktu rilru put hmang a ni  a. Ani chuan a mamawh thilte neihah a lungâwi mai lo va, a aia tam neih zêl chu a duh a ni. Sum tam tak nei lote leh thil man to tak lei lote pawh hausakna âtchilhtu an ni thei a. An nunah Lalram an dah hmasa tawh lo thei a ni.—Hebrai 13:5.

4. Engtin nge Setana chuan “mit châkna” chu a hman?

⁴ Setana chuan thil tam tak kan neih chauhvin nun hlimawm tak kan nei thei tih ring tûrin min duh a. Chuvângin, a khawvêl leh “mit châkna” hmangin, engtik lai pawha thil tam tak neih duhna min neihtîr a tum a ni. (1 Johana 2:15-17; Genesis 3:6; Thufingte 27:20) Thil tharte lei tûra min hmin tumtu thil faknate chu kan hmuin kan hre reng ṭhîn a. Thil engemaw chu dâwra a lan dân mawi i tih vâng emaw, faknaa i hmuh vâng emawin i lei tawh ngai em? I lei tawh ngai a nih chuan, chu chu a hnuah i mamawh tak tak lo tih i hre chhuak mai thei a ni. Kan mamawh loh thilte kan lei hian, kan nun kan tibuai a. Chûng chuan Jehova rawngbâwlna ata min la pêng thei a ni. Entîr nân, Bible zir nân, inkhâwm leh chu mi atâna inbuatsaih nân, leh rawngbâwlnaa tel ziah nân hun kan nei lo thei a. Tirhkoh Johana’n: “Khawvêl hi a châknate chawpin a boral mêk a ni,” tia a sawi hi hre reng ang che.

5. Thil tam tak neih nâna an chakna zawng zawng hmangtute chungah eng nge thleng thei?

⁵ Setana chuan kan chakna chu Jehova tâna hman ai chuan sum hmuh nân leh thil tam tak neih theih nâna hmang zâwk tûrin min duh a. (Matthaia 6:24) Mahse, thil tam tak neih chauh kan ngaihtuah chuan kan nun hian awmzia a nei lo vang. Kan beidawngin, sum leh pai lamah harsatna kan nei thei a ni. Chu aia pawi zâwk chu, Jehova leh a Lalram kan rinna kan hloh thei bawk hi a ni. (1 Timothea 6:9, 10; Thu Puan 3:17) Isua chuan “thil dang châknate” chu hnimhlîngnei anga sawiin, chûng chuan chî chu ṭhang lo tûr leh rah chhuah lo tûrin a siam thei tih a sawi.—Marka 4:14, 18, 19.

6. Baruka hnên aṭangin eng nge kan zir?

⁶ Zâwlnei Jeremia lehkhaziaktu, Baruka chungchâng hi han ngaihtuah lawk teh. Ani chuan ama tâna “thil ropui” a zawn ṭan khân, Jehova chuan Jerusalem tihboral a ni thuai dâwn tih a hriat nawntîr a. Mahse, Jehova chuan Baruka nun chu a chhanhim ang tih a tiam a ni. (Jeremia 45:1-5) Baruka chuan chu aia tam zâwk a beisei tûr a ni lo. Jehova chuan mite thil neih chu a chhanhim dâwn si lo va. (Jeremia 20:5) Tûn laiah, Setana khawvêl tâwpna kan hnaih tawh hle a. Chuvângin, tûn hi mahni tâna thil tam tak neih belh zêlna hun a ni tawh lo. Chu bâkah, kan tâna thil hlu tak pawh ni se, tûna kan thil neihte hi hrehawm nasa tak hnua la neih zêl kan inbeisei tûr a ni lo bawk.—Thufingte 11:4; Matthaia 24:21, 22; Luka 12:15.

7. A dawtah eng nge kan sawiho vang a, engvângin nge?

⁷ Chuti chu, engtin nge nuna thil pawimawh ber chu ngaihtuah reng chungin, mahni leh kan chhûngte chu kan enkawl theih ang? Engtin nge hausak âtchilhna kan pumpelh theih ang? Engin nge kan mamawhte lungkham lutuk lo tûra min ṭanpui thei ang? Isua’n Tlâng Chunga Thusawiah, he mi chungchânga thurâwn ṭha ber chu min pe a ni. (Matthaia 6:19-21) Matthaia 6:25-34 thu chu chhiarin, i lo sawiho vang u. Chu chuan thil ni lovin, Lalram kan zawng zâwk tûr a ni tih min rinnghehtîr ang.—Luka 12:31.

8, 9. (a) Engvângin nge kan mamawhte chu kan lungkham lutuk loh vang? (b) Mihringte leh an thil mamawh chungchângah Isua’n eng nge a hriat?

⁸ Matthaia 6:25 chhiar rawh. Isua chuan a zirtîrte’n ei tûr, in tûr, leh silh tûr chungchâng an lungkham tih a hriat avângin, Tlâng Chunga  Thusawiah chuan: ‘In nunna thu lungkham tawh suh u,’ tiin a hrilh a. Chûng thil zawng zawngte chu lungkam a ngaih loh chhan hre thiam tûrin anni chu ṭanpui a duh a ni. An mamawh tak zet thilte pawh ni se, an lungkham lutuk chuan nuna thil pawimawh zâwkte an theihnghilh thei tih a hria a. Isua chuan a zirtîrte a ngaihsak êm avângin, tlâng chunga a thusawiah chu thil hlauhawm chungchâng chu vawi li dang a sawi nawn a ni.—Matthaia 6:27, 28, 31, 34.

⁹ Mahse, engvângin nge Isua’n kan ei tûr te, kan in tûr te, leh kan silhfên tûrte chungchâng lungkham lo tûra min hrilh? Ei tûr leh silhfên tûr chu kan mamawh lo vem ni? Mamawh tehrêng mai! Chûng thilte neih theihna tâwk sum kan neih loh chuan lungkham chu thil pângngai tak a ni tih Isua’n a hria a. Mite thil mamawh pawh a hre bawk a. Chu bâkah, ‘ni hnuhnûngah’ chuan a zirtîrte chu hun khirh takah an nung dâwn tih a hre bawk a ni. (2 Timothea 3:1) A nihna takah chuan, tûn laia mi tam tak chuan hna an hmu thei lo va, thil mante lah a to tawlh tawlh a. Hmun tam takah chuan, mite chu an rethei hle a, ei tûr an nei mang lovin, nei lo hulhual pawh an awm a. Mahse, Isua chuan ei tûr aiin nunna a thupui zâwk a, silhfên aiin taksa a thupui zâwk tih a hria a ni.

10. Isua’n a hnungzuite hnêna ṭawngṭai dân a zirtîr khân, an nuna an dah pawimawh ber tûr chu eng nge ni a tih?

¹⁰ A hmain, Isua chuan a zirtîrte chu an ṭawngṭai hunah an mamawhte pe tûra an Pa vâna mi dîl tûrin a zirtîr a. Anni chuan: “Vawiinah hian kan ei khawpin chaw min pe ang che,” tiin an ṭawngṭai thei a ni. (Matthaia 6:11) Ṭum dangah pawh: “Nî tin kan ei khawpin [a nih loh leh, kan mamawh ang zêlin] chaw min pe ang che,” tia ṭawngṭai tûrin a hrilh a. (Luka 11:3) Mahse, kan mamawh thilte kan ngaihtuah reng tûr a ni, a tihna a ni lo. A nihna takah chuan, Isua’n a hnungzuite hnênah Pathian Ram lo thleng tûra dîl chu an mamawhte dîl aiin a pawimawh zâwk tih a hrilh a. (Matthaia 6:10; Luka 11:2) Isua’n a zirtîrte lungkham tawh lo tûra ṭanpui nân, Jehova’n a thil siam zawng zawngte a ngaihsak dân hriattîrin anni chu a thlamuan a ni.

11, 12. Jehova’n chunglêng savate a ngaihsak dân aṭangin eng nge kan hriat? (A thupui chunga milem en rawh.)

¹¹ Matthaia 6:26 chhiar rawh. ‘Chunglêng savate hi kan en’ tûr a ni a. Savate chu tê tham hle mah se, ei an thei hle a. Sava chu mihring tlukin lian ta se, mihring ei aia tam daih a ei dâwn a ni. Savate chuan thei rah te, a mu te, ran nung te, leh pangang te a ei a. Mahse, ei tûr thlai an chîn a ngai lo. Jehova chuan an mamawh engkim a pe a ni. (Sâm 147:9) Mahse, an kâah chaw erawh a fah lo! Kal chhuaka an zawn a ngai a, chaw chu zawn hmuh tûr a awm reng a ni.

¹² Isua chuan a Pain savate a ngaihsak chuan, mihringte pawh a ngaihsak ngei ang tih a ringhlel lo. ^[1] (Endnote en rawh.) (1 Petera 5:6, 7) Mahse, savate ang bawkin, kan taima tûr a ni a. Kan ei tûr kan chîn emaw, a leina tûr kan thawh chhuah emaw chu a ngai a ni. Jehova chuan theih tâwp kan chhuahna chu mal a sâwm thei a. Sum emaw, ei tûr emaw kan neih loh hunah kan mamawhte chu min pe thei reng tho va. Entîr nân, mi dangte chuan an thil neihte min pe mai thei a ni. Jehova chuan savate chu awmna tûr hmun a pe bawk a. An awmna tûr bû chhep thiamna a pe a, a bû atâna a hman tûr thilte pawh a siam bawk. Chutiang bawkin, Jehova chuan kan chhûngkaw awmna tûr hmun zawng hmu tûrin min ṭanpui thei a ni.

13. Engin nge chunglêng savate aiin kan hlu zâwk tih târ lang?

¹³ Isua’n a zirtîrte chu Jehova’n savate a châwm tih a hriattîr hnuah: “Nangni chu anni ai chuan nasa takin in hlu zâwk lo vem ni?” tiin a zâwt a. (Luka 12:6, 7 nên khaikhin rawh.) Chu  thu a sawi lai chuan, mihring zawng zawngte tâna a nun a pêk dân tûr chungchâng a ngaihtuah ngei a rinawm. Ni e, Isua chu savate leh ramsa dangte tân a thi lo. Chatuana kan nun theihna tûrin kan tân a thi zâwk a ni.—Matthaia 20:28.

14. Lungkhamna neitu chuan eng nge a tih theih ngai loh?

¹⁴ Matthaia 6:27 chhiar rawh. Isua’n lungkham avânga mahni dung lam tawng khatin kan tisâng thei lo a tih hian eng a tihna nge? Kan mamawh thilte lungkhamna chuan kan nun a pawt sei thei lo a tihna a ni a. Kan lungngaih lutuk chuan kan dam lovin, kan thi hial thei zâwk a ni.

15, 16. (a) Jehova’n ram tûktinpârte a ngaihsak dân aṭangin eng nge kan hriat? (A thupui chunga milem en rawh.) (b) Eng zawhnate nge mahnia kan inzawh ang a, engvângin nge?

¹⁵ Matthaia 6:28-30 chhiar rawh. Thawmhnaw mawi tak hâk tûr kan neih hian kan hlim hle a, a bîk takin rawngbâwla kan chhuah hunah te, inkhâwmna leh inkhâwmpuia kan kal hunahte a ni lehzual. Mahse, ‘silhfên chungchâng kan lungkham’ a ngai em? Isua’n a zirtîrte chu Jehova’n a thil siamte a ngaihsak dân a hriatnawntîr leh a. Ani chuan “ram tûktinpâr” entîrna hi a hmang a ni. “Tûktinpâr” tih chuan lili pâr te, dûm awrpuar pâr te, irises pâr te, leh keptum pârte ang chi hi a kâwk thei ang. Hêng  pangpâr zînga a engmah hian mahni tâna thawmhnaw an ṭhui a ngai lo. Mahse, an mawi hle avângin, Isua chuan, “Solomona meuh pawh a ropuina zawng zawnga a inthuam khân, hêng tûktinpâr pakhat tluk pawh hian cheiin a awm lo,” tiin a sawi a ni.

¹⁶ A dawta Isua thusawi hi han ngaihtuah teh: “Ram hnim . . .  mah Pathianin chuti kauva a chei chuan, aw nangni rin tlêmte u, silhfên a pe zâwk êm êm dâwn lo che u em ni?” tih hi. A chhânna chu a pe ngei dâwn tih a ni a! Mahse, Isua zirtîrte chuan rinna chak tak an neih a ngai a ni. (Matthaia 8:26; 14:31; 16:8; 17:20) Jehova’n a enkawl duhin a enkawl ngei ang tih an rin a ngai bawk. Kan chungchâng ve hi le? Jehova’n min enkawl ang tih kan ring em?

17. Engin nge Jehova nêna kan inlaichînna chu tichhe thei?

¹⁷ Matthaia 6:31, 32 chhiar rawh. Jehova hre lo mi tam tak chuan an nunah sum leh thil tam tak neih chauh an ngaihtuah a. Mahse, chutianga kan tih ve chuan, Jehova nêna kan inlaichînna kan tichhia ang. Jehova chu kan Pa a ni tih leh ani’n min hmangaih a ni tih kan hria a. A thil phûtte kan tih a, kan nunah a Lalram kan dah hmasak ber chuan kan mamawh zawng zawngte leh a aia tam pawh min pe ngei ang tih kan ring tlat a ni. Jehova nêna inlaichînna ṭha  chuan min tihlim tak tak dâwn tih kan hria a, chu chuan kan mamawh “ei tûr leh silh tûr” neia lungâwi tûrin min ṭanpui a ni.—1 Timothea 6:6-8.

18. Kan mi mal mamawh chungchângah Jehova’n eng nge a hriat a, eng nge min tihsak ang?

¹⁸ Matthaia 6:33 chhiar rawh. Kan nuna Lalram kan dah hmasak ber chuan, Jehova’n kan mamawh zawng zawngte min pe ang. Isua’n chu thutiam kan rin theih chhan chu heti hian a sawi a ni: “Chûng zawng zawng chu in mamawh tih in Pa vâna mi’n a hre reng a ni,” tiin. Jehova chuan i thil mamawhte chu i mamawh tih i hriat hmain a hria a. (Philippi 4:19) Ani chuan nakina i la mmawh tûr thawmhnaw pawh a hria a. I mamawh tûr chawte pawh a hre bawk a ni. Chu bâkah, i chhûngte nêna in chênna tûr hmun in mamawh tih pawh a hre bawk. Jehova chuan i mamawh tak zette chu a pe ngei ang che.

19. Engvângin nge nakin huna thil lo thleng tûrte chu kan lungkham loh vang?

¹⁹ Matthaia 6:34 chhiar rawh. Isua’n a zirtîrte chu: “Lungkham suh u,” tiin a hrilh leh a. Jehova chuan nî tina kan mamawhte chu min pe ang. Chuvângin, nakin huna thil lo thleng tûrte chu kan lungkham lutuk tûr a ni lo. Kan lungkham lutuk a nih chuan, mahni inrinchhanna kan nei ṭan thei a, chu chuan Jehova nêna kan inlaichînna a tichhia ang. Chuvângin, Jehova chu kan rinchhan tlat tûr a ni.—Thufingte 3:5, 6; Philippi 4:6, 7.

20. (a) Jehova rawngbâwlnaa i insiam theih thiltum pakhat chu eng nge ni? (b) I nun tisamkhai tûrin eng nge i tih theih?

²⁰ Thil tam tak neih belh kan tum avângin tih tak zeta Jehova rawngbâwl nân tha leh zung nei ta lo ila, a va lungchhiatthlâk dâwn êm! Thil neih belh tum ai chuan, Jehova hnênah kan thil neih ṭha ber kan pe tûr a ni. Entîr nân, thuchhuahtu tam lehzual mamawhna kohhran ṭanpui tûrin i insawn thei ang em? Pioneer i thawk thei ang em? Pioneer i thawk reng tawh a nih chuan, Lalram Chanchin Ṭha Puangtute School kal tûra dîlna theh luh chu i ngaihtuah tawh em? Chawlhkâr khatah ni tlêm tê chu Bethel emaw, RTO emawah ṭanpuina i pe thei ang em? A nih loh leh, Local Design/Construction tâna volunteer niin, i hun ṭhenkhat chu Kingdom Hall sakna ṭanpui nân i hmang thei dâwn pawh a ni thei ang. Lalram thilte tihnaa hun leh tha leh zung tam zâwk i pêk theih nân i nun i tihsamkhai theih dân chu ngaihtuah rawh. “ I Nun Tihsamkhai Theih Dân” tih bâwm chuan rawtna ṭhenkhat a pe a. I tihngaite i hriat theih nân Jehova hnênah a ṭanpuina dîl rawh. Chu mi hnuah chuan, a ṭûl angin insiamrem ṭan ang che.

21. Engin nge Jehova hnaih lehzual tûrin ṭanpui ang che?

²¹ Isua chuan Lalram zawng hmasa tûrin min zirtîr a. Chutianga kan tih chuan, kan mamawh thilte chu a lutukin kan lungkham lo vang. Min ngaihsak dâwn tih kan rin avângin Jehova chu kan hnaih zâwk a. Mahni inthunun dân zirin, kan lei theih hunah pawh kan duhzâwng apiang leh khawvêl min pêk thil eng pawh chu kan lei mai lo. Tûna kan nun kan tihsamkhai chuan, chu chuan Jehova chunga rinawm tlat tûr leh min tiam ‘nunna tak tak vawng tlat’ tûrin min ṭanpui ang.—1 Timothea 6:19. (ws16.07-E)