A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

“A Tho Leh Ang Tih Ka Hria”

“A Tho Leh Ang Tih Ka Hria”

“Kan ṭhian Lazara chu a muhîl ta a; a muhîl kai harh tûrin ka kal dâwn a ni.”—JOHANA 11:11.

HLA: 54, 154

1. Marthi chuan a nuṭa chungah eng thil nge thleng tûra a rin tlat? (A thupui chunga milem en rawh.)

ISUA ṭhian hnai tak leh a zirtîr Marthi chuan a nuṭa Lazara thi chu a sûn hle a. Amah thlamuan theitu an awm em? Aw, awm e. Isua chuan: “I nuṭa a tho leh ang,” tiin a tiam a. Chu thu chuan a lungngaihna zawng zawng chu a tikiam thei lo ngei mai. Mahse, Marthi chuan Isua thutiam chu a ring a, heti hian a sawi a ni: “Ni kin nia thawhlehnaah chuan a tho leh ang tih ka hria e,” tiin. (Johana 11:20-24) Nakin huna lo awm tûr thawhlehna chu a hre chiang a. Mahse, Isua’n chumi ṭum chuan thilmak a ti a. Chu mi nî ngei chuan Lazara chu a kaitho a ni.

2. Marthi neih ang rin tlatna chu engvângin nge neih ve i duh?

2 Isua leh a Pa chuan kan hmangaih thi tawhte chu tûnah an kaitho nghâl ang tih beisei chhan tûr kan nei lo va. Mahse, Marthi angin i hmangaih thi tawhte chu nakinah an tho leh ang tih i ring tlat em? I pasal, i nupui, i nu leh pa, i pi leh pu, a nih loh leh i fa duh takte i chân pawh a ni mai thei. Chûng i duh takte nêna inkuah a, inbiak a, nuih dun theih hun chu i nghâkhlel ngei ang. Marthi ang bawkin: ‘Thawhlehnaah chuan ka hmangaihte an tho leh ang tih ka hria,’ tia sawi chhan tûr ṭha tak i nei ve a. Kristian tinte’n chutianga kan rin tlat chhan chu kan ngaihtuah a ṭha a ni.

3, 4. Isua’n tûn hnai mai khân eng nge a tih a, chu chuan Marthi rinna chu engtin nge a tihngeh?

3 Marthi chu Jerusalem bul hnaia awm a nih avângin Galili ram, Nain khaw bula Isua’n hmeithainu fapa a kaihthawh lai chu a hmuh a rinawm lo. Mahse, chu chanchin chu a hre mai thei a ni. Isua’n Jaira fanu a kaitho tih pawh a hriat a rinawm. Chumi ina awm zawng zawngte chuan naupang chu ‘a thi tawh tih an hria a.’ Mahse, Isua chuan a kut a vuan a: “Chêmtê, tho rawh!” a ti a. Tichuan, naupang chu a tho ta nghâl a ni. (Luka 7:11-17; 8:41, 42, 49-55) Marthi leh a laizâwnnu Mari chuan Isua’n dam lo te a tidam thei tih an hria a. Chuvângin, an hnênah Isua chu awm ta se, Lazara a thi lo vang tih an ring a ni. Mahse, tûnah ani chu a thi tawh si a, Marthi’n eng nge a beisei tâk? Lazara chu nakin hun, ‘ni kin niah’ a tho leh ang tia a sawi kha chhinchhiah ang che. Engvângin nge chu chu a rin tlat? I hmangaihte tân pawh tiamin, nakin huna lo awm tûr thawhlehna chu engvângin nge i rin tlat theih?

4 Thawhlehna ring tlat tûrin chhan ṭha tam tak a awm a. Chûng zînga ṭhenkhat chu kan sawiho vang. Dik tak chuan, Pathian Thua i lo ngaihtuah ngai loh; mahse, i hmangaihte hmu leh tûra i rinna tinghet thei thute i hmu chhuak mai thei a ni.

BEISEINA MIN PETU THILTHLENGTE!

5. Engvângin nge Marthi’n Lazara chu a tho leh ang tih a ring tlat?

5 Marthi chuan: ‘Ka nuṭa a tho leh ang tih ka beisei,’ tia a sawi lo chu chhinchhiah ang che. Chu aiin: “A tho leh ang tih ka hria,” tiin a sawi zâwk a ni. Engvângin nge chutianga a rin tlat? Tûn hmâa mitthi tho lehte chanchin a hriat vâng a ni. Chûng thute chu a naupan laiin inah emaw, inkhâwmna inah emaw a hria a ni thei. Bible-a târ lan mitthi tho leh pathumte chungchâng i lo bih chiang ang u.

6. Marthi hriat ngei tûr thilmak chu eng nge ni?

6 Mitthi tho leh hmasa ber chu Pathianin zâwlnei Elija hnêna thilmak tihtheihna a pêk hun laia thleng a ni a. Israel chhim lama awm, Zarephath tia koh Kanaan mite khuaah zâwlnei lo mikhualtu hmeithai rethei pakhat a awm a. Chu hmeithai leh a fapa chu an nun zawm zêl theih nân an chhangphut bêl ruak lo tûr leh an hriak ûm kang lo tûrin Jehova’n thilmak a tihsak a ni. (1 Lalte 17:8-16) A hnuah, a fapa chu dam lovin a thi ta a. Tichuan Elija’n a tihdamsak a. Elija chuan naupang chu dekin Jehova hnênah: “Aw LALPA ka Pathian, khawngaih takin he naupang nunna hi amahah hian han awmtîr leh ang che,” tiin a ṭawngṭai a. Tichuan a lo nung leh ta a ni! Pathianin Elija ṭawngṭaina chu chhângin naupang chu a tinung leh a. Hei hi Bible-a kan hmuh mitthi tho leh hmasa ber a ni. (1 Lalte 17:17-24 chhiar rawh.) Marthi chuan he thilthleng mak tak hi a hriat ngei a rinawm.

7, 8. (a) Elisa’n lusûn nu pakhat chu engtin nge a thlamuan? (b)Elisa thilmak tih chuan Jehova chungchâng eng nge a târ lan?

7 Bible-a târ lan mitthi tho leh pahnihna chu zâwlnei Elisa hmanga kaihthawh a ni a. Sunem khawpuiah chuan fa nei lo Israel hmeichhe pakhat a awm a. Ani chuan Elisa chunga khualchhâwnthiamna a lantîr avângin Jehova’n he hmeichhia leh a pasal upa tak chu fapa pein mal a sâwm a ni. Mahse, kum rei lo têah naupang chu a thi leh ta mai a. A nu rilru nat dân tûr chu han mitthla teh. A lungchhiat êm avângin Karmel tlângah Elisa va hmu tûrin kilometer 30 (mêl 19) a kal a. Elisa chuan a chhiahhlawh Gehazia chu naupang kaitho tûrin Sunem khuah a kaltîr hmasa a. Mahse, Gehazia’n naupang chu a kaitho thei lo. A hnuah, lungngai tak naupang nu leh Elisa chu an rawn thleng ve ta a.—2 Lalte 4:8-31

Pathianin mitthite a kaitho thei tih a lantîr

8 Elisa chu naupang ruang awmna pindanah chuan a va lût a, a ṭawngṭai a. Jehova chuan Elisa ṭawngṭaina chu chhângin naupang chu mak takin a tinung leh a ni. A nuin a fapa lo nung leh a hmuh chuan a va hlim tak em! (2 Lalte 4:32-37 chhiar rawh.) Hanni ṭawngṭainate chu a hre chhuak leh pawh a ni mai thei. Hanni chuan Jehova’n fapa Samuela a pêk hmâ chu fa a nei thei lo va. Jehova chuan “thlânah a chhuktîr ṭhîn a, a hruai chhuak bawk ṭhîn,” tih a hriat avângin Pathian hnênah a ṭawngṭai ta a. (1 Samuela 2:6) Pathianin Sunem khuaa naupang chu kaithovin mitthite a tinung leh thei tih a târ lang a ni.

9. Bible-a mitthi tho leh a pathumna chu sawi rawh.

9 Thilmak dang leh chu Elisa thih hnua thilthleng a ni a. Kum 50 chuang zâwlnei hna a thawh hnu chuan Elisa chu ‘thihpuina tûr natnain a lo na a,’ a thi ta a ni. Hunte a liam zêl chuan, Elisa ruhte chauh a bang tawh a ni. Ni khat chu, Israel mite’n mi pakhat phûm tûra an kal lai mêk chuan hmêlmate lo kal chu an hmu ta thut mai a. A rang thei ang bera an tlân chhiatnaah mitthi chu Elisa thlânah an paih lût ta a. “A ruang chuan Elisa ruhte chu a zuk deh veleh a lo nung leh a, a ding ta mai a,” tiin Bible chuan a sawi. (2 Lalte 13:14, 20, 21) Hêng thute hian Marthi chu Pathianin thihna chungah thu a nei tih a rin nghehtîr a ni. Hei hian Pathian thiltihtheihnain tâwpintai a nei lo tih rin tlatna a neihtîr ang che.

TIRHKOHTE HUN LAIA THILTHLENGTE

10. Engtin nge Petera chuan thi tawh Kristian unaunu chu a ṭanpui?

10 Kristian Grik Pathian Lehkha Thu-ah pawh Pathian chhiahhlawh rinawmte kaihthawh mitthi tho lehte chungchâng a chuang a. Nain khaw bulah leh Jaira ina Isua mitthi kaihthawh chungchâng kan sawi tawh a. Hun engemaw chen a liam hnuah, tirhkoh Petera chuan Tabitha tia koh Dorki chu a kaitho va. Ruang awmna pindanah chuan Petera chu a va lût a, a ṭawngṭai a, tichuan: “Tabith, tho rawh!” a ti a. Chu hmeichhia chu a tho ta nghâl a, chuta awm Kristiante hnênah “damin a kawhhmuh a.” Chu thilthleng chuan mite rilru a khawih êm avângin chumi khuaa mi tam tak chuan “Lalpa chu an ring ta a.” Chûng zirtîr tharte chuan mite hnênah Isua chungchânga chanchin ṭha an hrilh bâkah Jehova’n mitthite a kaitho thei tih pawh an hrilh bawk a ni.—Tirhkohte 9:36-42.

11. Doctor Luka chuan Eutuka chungchâng eng nge a sawi a, chu thilthleng chuan engtin nge mi dangte a nghawng?

11 Mitthi tho leh dang hmutute pawh an awm a. Ni khat chu, Troas khuaa inkhâwmna in pakhatah tirhkoh Paula pawh a awm ve a, chu hmun chu tûnah chuan Turkey chhimchhak lama awm a ni. Paula chuan zan lai thlengin thu a sawi a. Tlangvâl pakhat Eutuka chuan tukverhah ṭhuin a ngaithla a. A mutthlûk avângin in chhâwng thum aṭang chuan a tla thla ta a. Eutuka va en hmasa bertu chu Luka a ni mai thei. Doctor a nih angin Eutuka chu inhliam satliah mai leh thidang mai a ni lo tih a hria a. A thi ngei a ni! Paula pawh chu a rawn chhuk ve a. Eutuka chu a pawm a: “A hnuk a lo la chat lo ve,” tia a’n sawi chuan mite’n mak an ti hle a. He thilmak hian a hmutu zawng zawngte chungah nasa takin nghawng a nei a ni. Tlangvâl chu a thi a, a tho leh tih an hriat chuan “thlamuan namênin an thlamuang ta lo va.”—Tirhkohte 20:7-12.

BEISEINA RIN TLAK

12, 13. Kan sawiho tâk mitthi thawhlehnate ṭanchhanin eng zawhnate nge kan zawh mai theih?

12 Kan sawi tâk mitthi thawhlehnate chuan Marthi neih ang rin tlatna min neihtîr ve tûr a ni. Nunna petu kan Pathian chuan mitthite chu a kaitho thei tih kan ring nghet tlat thei a. Pathian chhiahhlawh rinawm Elija te, Isua te, leh Peterate chu mitthi tho leh hmutute an ni chu ngaihvenawm tak a ni. Chûngte chu Jehova thilmak tih hun laia thilthleng a ni a. A nih leh, chutianga thilmak a thlen tawh loh huna thite chungchâng hi eng nge ni ve? Mi rinawm a hmei a pate chuan Pathianin mitthite chu nakin hunah a kaitho vang tih an beisei thei ang em? Marthi’n a nuṭa chungchângah: “Ni kin nia thawhlehnaah chuan a tho leh ang tih ka hria e,” tia a sawi laia a neih ang rinna chu an nei ve thei ang em? Marthi chuan thawhlehna a awm ang tih engvângin nge a rin theih a, nang pawhin engvângin nge i rin theih?

13 Bible-a chhinchhiah thu tam tak chuan Pathian chhiahhlawh rinawmte’n nakin huna lo awm tûr thawhlehna an rinzia a târ lang a. Chûng zînga ṭhenkhat chu i lo en ang u.

14. Abrahama chungchâng thuziak chuan thawhlehna chungchâng eng nge min zirtîr?

14 Jehova’n Abrahama hnênah hun rei tak chhûng a lo nghah a fapa Isaaka chunga ti tûra a ngen kha han ngaihtuah teh. Jehova chuan: “I fapa, i fapa neih chhun, i hmangaih tak, Isaaka ngei kha hruai la, Moria ramah chuan kal la, chutah chuan ka hrilh tûr che tlâng pakhatah chuan hâlral thilhlanah hlân rawh,” a ti a. (Genesis 22:2) He thupêk a hriat huna Abrahama rilru chu engtin nge a awm i rin? Jehova chuan Abrahama thlahte aṭangin mi zawng zawng malsâwm an ni ang tiin a tiam a. (Genesis 13:14-16; 18:18; Rom 4:17, 18) Chu malsâwmna chu “Isaakaah hian” a lo awm ang tiin a sawi bawk. (Genesis 21:12) Mahse, Abrahama’n a fapa a hlan chuan chu chu engtin nge a thlen theih ang? Pathianin Isaaka a kaitho thei tih Abrahama’n a rinzia hrilhfiah tûrin Paula chu thlarauva thâwkkhum a ni. (Hebraia 11:17-19 chhiar rawh.) Abrahama’n Isaaka chu dârkâr rei lo têah, ni khat hnuah, a nih loh leh chawlhkâr khat chhûnga tho leh nghâl tûra a beisei thu Bible-in a sawi lo. Abrahama’n a fapa thawhleh hun tûr chu a hre lo va. Mahse, Jehova’n a tinung leh thei tih erawh a ring tlat a ni.

15. Mi rinawm Joba chuan eng beiseina nge a neih?

15 Mi rinawm Joba pawhin nakin hunah thawhlehna a awm ang tih a hria a. Thing chu râwt a nih pawhin a chawrno leh ang a, thingkung a ni leh ang tih a hria a ni. Mahse, mihring chu chutiang a ni thei lo. (Joba 14:7-12; 19:25-27) Mi a thih chuan amahin a intinung leh thei lo va. (2 Samuela 12:23; Sâm 89:48) Chu chu Pathianin mitthi a kaitho thei lo a tihna a ni lo. Dik takin, Joba chuan Jehova’n amah a hriat reng a ring a. (Joba 14:13-15 chhiar rawh.) Joba chuan kaihthawh a nih hun tûr chu a hre thei lo va. Mahse, mihring nunna Siamtu chuan a hre rengin a kaitho vang tih erawh a ring tlat a ni.

16. Vântirhkohvin Daniela chu engtin nge a tihchak?

16 Mi rinawm Daniela pawh hi han ngaihtuah teh. A dam chhûngin Jehova chhiahhlawh rinawm tak a nih avângin Jehova’n a ṭanpui a. Ṭum khat chu vântirhkoh pakhatin Daniela chu “mi duhawm tak” tiin a ko va, ‘thlamuang takin awm la, chak takin awm rawh’ tiin a hrilh bawk.—Daniela 9:22, 23; 10:11, 18, 19.

17, 18. Jehova’n Daniela chu eng nge a tiam?

17 Daniela chuan kum 100 a tlin dâwnin a chunga thil lo thleng tûrte chu a ngaihtuah mai thei a. Ani chuan nun leh chu a beisei em? Beisei teh meuh mai! Daniela lehkhabu tâwp lamah Pathianin: “Nang chu tâwpna thleng chuan kal rawh; nîte tâwpnaah chuan i châwl ang,” tia a tiam chu kan chhiar a. (Daniela 12:13) Daniela chuan mitthite chu an châwl a ni tih leh nakin lawka a thlenna tûr ‘thlânah chuan thiltih tûr emaw, remruat tûr emaw, hriatna emaw, finna emaw a awm lo,’ tih a hria a ni. (Thuhriltu 9:10) Chu chu Daniela tân tâwpna a ni lo. Jehova chuan a nakin hun tûr thutiam ropui tak a pe a ni.

18 Jehova vântirhkohvin a hnênah: “Nîte tâwpnaah chuan i châwl ang a, i chan tâwkah chuan i awm ang,” tiin a hrilh a ni. Daniela’n chu thil thlen hun tûr chiah chu a hre lo va. A thi ang a, a châwl ang tih erawh a hria a ni. Mahse, “I chan tâwkah chuan i awm ang,” tih thutiam a hriat chuan nakinah a tho leh ang tih a hre thiam a. Chu chu ‘nîte tâwpna,’ a thih aṭanga hun rei tak hnua thleng tûr a ni. Jerusalem Bible chuan: “Tâwpna hunah i chanpual atân i tho leh ang,” tiin a sawi.

Marthi angin thawhlehna a awm ang tih i ring tlat thei (Paragraph 19, 20-na en rawh)

19, 20. (a) Kan sawiho tâk thilthlengte chuan Isua hnêna Marthi thusawi nên eng inzawmna nge a neih? (b) A dawtta thuziakah eng nge kan sawiho vang?

19 Marthi chuan mi rinawm a nuṭa Lazara chu “ni kin nia thawhlehnaah chuan a tho leh ang,” tia ring tûrin chhan ṭha tak a nei tih a chiang hle. Daniela hnêna Jehova thutiam leh nakin huna lo awm tûr thawhlehna chungchânga Marthi rinna nghet tak chuan tûn laiah rinna nghet tak min neihtîr tûr a ni. Thawhlehna chu a awm ngei dâwn si a.

20 Tûn hmaa mitthi thawhlehna chungchânga thilthleng dik takte kan hre tawh a. Chûngte chuan mitthite an nung leh thei tih a târ lang a ni. Pathian chhiahhlawh rinawm a hmei a pate’n nakin huna lo awm tûr thawhlehna chu an beisei tih pawh kan hria a. A nih leh, thawhlehna a awm ang tih tiam a nih aṭanga hun rei tak hnuah, a thleng tak tak thei tih finfiahna a awm em? A thleng thei a nih chuan, chu chuan nakina lo awm tûr thawhlehna beisei chhan tûr ṭha lehzual min pe a ni. Chu chu eng hunah nge a thlen ang? Chûng thute chu a dawta thu ziakah kan sawiho vang.