A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Ngilneihna—Thusawi leh Thiltiha Lang Mizia

Ngilneihna—Thusawi leh Thiltiha Lang Mizia

MITE’N ngilnei taka min cheibâwl hian nuam kan ti hle a. Min ngaihsak tih kan hriat hian kan thla a muang a ni. Mite’n kan chunga ngilneihna an lantîr hian kan lâwm ṭhîn hle a, a nih leh, engtin nge mi ngilnei tak kan nih theih?

Mi ngilnei chuan a thusawiah leh thiltihah mi dangte a ngaihsak tak zet tih a lantîr a. Ani chu mi hawihhâwm satliah mai ni lo. Chu aiin, mite a hmangaih vâng leh an rilru awm dân a hriatthiam avângin anni chu ngilnei takin a cheibâwl a ni. Thil pawimawh zâwk chu, ngilneihna chu Pathian thlarau rah pêng pakhat a ni a. (Galatia 5:22, 23) Jehova chuan mi ngilnei ni tûrin min duh a, chuvângin, amah leh a Fapain ngilneihna an lantîr dân leh an entawn tûr siam kan zui theih dân i lo enho ang u.

JEHOVA CHUAN MI ZAWNG ZAWNG CHUNGAH NGIL A NEI

Jehova chuan “lâwm nachâng hre lote leh mi sualte” pawh tiamin, mi zawng zawng chungah ngil a nei a. (Luka 6:35) Entîr nân, ani chuan “mi sualte leh mi ṭhate chungah chuan a nî a chhuahtîr ṭhîn a, mi felte leh mi fel lote chungah pawh ruah a sûrtîr ṭhîn a ni.” (Matthaia 5:45) Jehova chu Siamtu a ni tih ring lotute pawhin a ngilneihna an hlâwppui theiin, nunah hlimna engemaw chên an nei thei tho a ni.

Jehova ngilneihna entawn tûr ṭha tak chu Adama leh Evi tâna a thiltihah a hmuh theih a. Anni chuan thil sual an tih hnu lawkah, “theipui hnah an ṭhui khâwm a, pawnfên an insiam chawp a.” Ni e, lei chu ânchhe dâwng a nih vâng leh ‘hlîng leh buartea’ a khah avângin Jehova chuan Eden huan pâwna an him lehzual theih nân thuamhnaw an mamawh dâwn tih a hria a. Chuvângin, ngilnei takin an tân “savun kawrfualte” a siamsak a ni.—Genesis 3:7, 17, 18, 21.

Jehova chu “mi sualte leh mi ṭhate chungah,” ngil a neih rualin, a bîk takin a chhiahhlawh rinawmte chungah ngil a nei lehzual a. Entîr nân, Zakaria zâwlnei a nih laiin, Israel mite’n Jerusalema Jehova biak in sak an bânsan avângin vântirhkoh chu a mangang a. Jehova chuan vântirhkoh thusawi chu ngaithlain, ‘thu ṭha tak, thu thlamuanawm takin,’ a chhâng a ni. (Zakaria 1:12, 13) Chutiang bawkin, Jehova chuan zâwlnei Elija pawh a cheibâwl a. Zâwlnei chuan lunghnual tak leh mal tak nia a inhriat laiin Jehova hnênah a nunna la tûrin a ngên a. Tichuan, Jehova’n Elija rilru awm dân a ngaihsakzia lantîr nân, amah tichak tûrin vântirhkoh a tîr a ni. Zâwlnei chu amah chauh a ni lo tih a hriat chiantîr a. Jehova ngilneihna chuan Elija chu a chanvo thawk chhunzawm zêl tûrin a tichak a ni. (1 Lalte 19:1-18) A nih chuan, Jehova chhiahhlawhte zîngah a ngilneihna chhinchhiah tlâk tak a ṭha thei ang bera entawntu chu tu nge i tih tâk ang?

ISUA CHU NGILNEI TAK A NI

Isua leia a awm laiin, mite’n a ngilneihzia an hmu a. Ani chuan mite chu nasa taka hauvin, a duh zâwng a tih luihtîr ngai lo. Mite a ngaihsak avângin: “Nangni thawk rim leh phurrit phur zawng zawngte u, ka hnênah lo kal ula, keiman ka chawlhtîr ang che u. . . . Ka nghâwngkawl chu a nuam a,” tiin a sawi a ni. (Matthaia 11:28-30) Mi ngilnei tak a nih avângin, mite chuan a kalna apiangah an zui a. Anni chu a khawngaih êm avângin, ei tûrte a pe a, a tidam bâwk a, tichuan, a Pa chungchâng “tam tak” a zirtîr a ni.—Marka 6:34; Matthaia 14:14; 15:32-38.

Isua chuan mite rilru a hriat avângin ngilnei tak leh hriatthiampuina nei takin a cheibâwl a. Dik tak chuan, a hun chêp tak kârah pawh, a hnêna lo kal apiangte chu ngilnei takin a ṭanpui a ni. (Luka 9:10, 11) Hmeichhe thi pût chunga thilthleng hi han ngaihtuah teh. Dam a duh avângin, Isua thawmhnaw a dek a. Mahse, Mosia Dânah chuan a thianghlim loh avângin chutiang chuan a dek thei lo a ni. (Leviticus 15:25-28) Engtin nge Isua’n a chhân lêt? Ani chuan thinrim takin a chhâng lêt lo va. A hlauthâwng tih a hmu a, kum 12 chhûng hrehawm a tawrh avângin a khawngaih hle a ni. Isua chuan: “Ka fanu, i rinna hi i dampui a ni e, thlamuang takin kal la, i natna ata chu lo dam hlen tawh ang che,” tiin a hrilh a. (Marka 5:25-34) Isua chu a va ngilnei tak êm!

MI NGILNEI CHUAN MITE A ṬANPUI

Mi ngilnei kan nih chuan mite ṭanpui tûrin thil kan ti ang tih kan sawiho tâk entawn tûrte aṭangin kan hre thei a. Isua chuan Samari mi ṭha tehkhin thu a sawi khân ngilneihna lantîr a pawimawhzia a sawi uar a ni. Juda mi pakhat chu suamhmangte tâwkin, vuak a tuar a, thi lek lekin kawng sîra hnutchhiah a ni a. Samari mite leh Juda mite chu inhaw tawn mah se, chu mi kawnga kal Samari mi pakhat chuan ani chu a khawngaih ta êm êm a ni. Ngilneihnain hliam tuar pa chu ṭanpui tûrin a chêttîr a. A hliamte tuamsakin, khualbûkah a hruai ta a. Samari mi ṭha chuan khualbûk vêngtu hnênah Juda mi enkawlna tûr sum a pe a, chu mi bâk pawh a pêk leh tûr thu a hrilh a ni.—Luka 10:29-37.

Ngilneihna chuan thiltih chauh ni lovin, thusawi pawha mite hriatthiampui tûr leh tichak tûrin min chêttîr ang. Bible chuan: “Lungkham neih hian mi a tihrehawm a, thu ṭha erawh chuan mi a tilâwm ṭhîn,” tiin a sawi. (Thufingte 12:25) Ngilneihna leh ṭhatnain mite tichak thei thute sawi tûra min chêttîr hian, anni chu kan tihlim a ni. * (footnote en rawh.) Kan ngilneihna ṭawngkamte chuan anmahni kan ngaihsak tih a târ lang a, nuna buainate chhel taka tawrh chhuah a tiawlsam ang.—Thufingte 16:24.

MI NGILNEI TAK NIH DAN

Pathianin mi zawng zawng chu ama anpuia a siam avângin kan za hian ngilneihna kan lantîr thei ṭheuh va. (Genesis 1:27) Entîr nân, Rom-a tirhkoh Paula hruaitu Rom sipai lal Julia chuan Sidon khuaah, “Paula a tiṭha hle a, intiharh tûrin a ṭhiante hnênah a lêntîr a.” (Tirhkohte 27:3) Chu khual zinnaah Paula leh mi dangin lawng chhiatna an tawh chuan Meliti mite chuan ‘khawngaih namênin an khawngaih lo va,’ an intihlum theih nân mei an chhehsak a ni. (Tirhkohte 28:1, 2) Chûng mite chuan thil ṭha an ti a. Mahse, miin Jehova tihlim tûr chuan engemaw châng chauh ni lovin, englai pawhin ngilneihna a lantîr tûr a ni.

Jehova chuan ngilneihna chu kan mize pêng pakhat leh nun kawng nihtîr tûrin min duh a. Chuvângin, ngilneihnaa “inthuam” tûrin min hrilh a ni. (Kolossa 3:12) Mahse, ngilneihna lantîr reng chu thil awlsam a ni lo. Engvângin nge a nih loh? Kan zahzûm vâng te, inrintâwkna neih loh vâng te, a nih loh leh mahni hmasialna kan neih vângtein ngilneihna kan lantîr lo pawh a ni mai thei. A nih loh leh, ṭha taka min cheibâwl lotute chunga ngilneihna lantîr chu harsa kan ti pawh a ni mai thei a. Mahse, thlarau thianghlim dîl a, Jehova entawn kan tum tlatna chuan ngilnei tak ni tûrin min ṭanpui thei a ni.—1 Korinth 2:12.

Ngilneihna lantîr lehzual tûra thil tih ngaite chu engtin nge kan hriat theih? Heti hian inzâwt rawh: ‘Mite thusawi chu ngun taka ngaithlain, an rilru awm dân hriat ka tum em? Mi dangte’n ṭanpuina an mamawh hunah ka hria em? Chhûngkaw zînga mi leh ṭhian ṭha ni lo tuemaw chunga ngilneihna ka lantîr hnuhnûng ber chu engtik khân nge?’ tiin. Tichuan, i chhehvêla mite, a bîk takin kohhrana mite hriat chian lehzualna ang chi thiltumte chu insiam rawh. Chutiang chuan, an harsatnate leh an mamawhte chu i hre thei ang. Chu mi hnuah, cheibâwl i duh dân angin ngilnei takin mite chu cheibâwl tum rawh. (Matthaia 7:12) A tâwpah, Jehova ṭanpuina dîl la, mi ngilnei tak ni tûra i thawhrimna chu mal a sâwm ang.—Luka 11:13.

NGILNEIHNAIN MITE A NGHAWNG

Tirhkoh Paula’n rawngbâwltu ṭha nihtîrtu zînga pakhat chu ngilneihna a ni tiin a ziak a. (2 Korinth 6:3-6) Paula’n mite chu ngilnei takin a bia a, thil ṭhate a tihsak avângin an ngaina hle a, anmahni a ngaihsakzia an hria a ni. (Tirhkohte 28:30, 31) Chutiang bawkin, mi ngilnei tak kan nih chuan mite’n thutak hriat belh an duh mai thei a. Ṭha lo taka min cheibâwltute pawh tiamin, mite chunga ngilneihna kan lantîr chuan an thinlung a khawihin, an rilru pawh a inthlâk thei a ni. (Rom 12:20) A hnu rei vak lovah, Bible an zir duh pawh a ni thei.

Paradis-ah chuan mi zawng zawngin ngilneihna an lantîr ṭheuh tawh ang. Tho lehte chu ngilnei taka cheibâwl an ni ang a, chûng zînga ṭhenkhat tân chuan an nuna a vawi khatna a ni ang. Chu chuan mi dangte chungah ngilneihna lantîr ve tûrin a chêttîr ngei ang. Dik tak chuan, ngilneihna nei lova, mi dang ṭanpui duh lotute chu Pathian Ramah awm phal an ni lo ang. Hmangaihna leh ngilneihna neitute chauh Paradis-ah chatuanin an nung ang. (Sâm 37:9-11) Chu chu himna leh muanna khawvêl dik tak a ni ang! Mahse, chu hun a thlen hma chuan ngilneihna lantîrtu nih chu kan hlawkpui thei a. Engtin nge?

MI NGILNEI NIHNA AṬANGA HLAWKNATE

Bible chuan: “Zahngaithei mi chuan ama nunna atâna ṭha a ti ṭhîn,” tiin a sawi a. (Thufingte 11:17) Mite chuan mi ngilneite chu an ngaina a, ngilnei takin an cheibâwl ṭhîn bawk. Isua chuan: “In tehna ngai bawkin an tehsak leh dâwn si che u a,” tiin a sawi a. (Luka 6:38) Chuvângin, mi ngilnei tân chuan ṭhian ṭha hmuh leh neih reng a awlsam a ni.

Tirhkoh Paula chuan Ephesi kohhrana mite hnênah “inkhawngaih tawna lainatna neiin awm ula, . . . inngaidam tawn rawh u,” tiin a hrilh a. (Ephesi 4:32) Kohhrana mi tinte chu khawngaihna leh ngilneihna nei tak an nih chuan kohhran chu a nghetin a lungrual ang. Kan unaute sawichhiat emaw, an chungchâng rêl emaw, a nih loh leh anmahni tina thei thute chu fiamthu pawhin kan sawi lo vang. Chu aiin, kan thusawite chu mi tichaktu leh fuihtu a ni reng tûr a ni. (Thufingte 12:18) Chutiang a nih chuan, kohhrana mite’n hlim takin Jehova rawng an bâwl ang.

Kan hriat tawh angin, ngilneihna chu kan thusawi leh thiltih engkima lang chhuak mizia a ni a. Ngilneihna kan neih chuan hmangaihna nei tak leh thilphal tak kan Pathian, Jehova kan entawn a ni ang. (Ephesi 5:1) Chu chuan kan kohhran chu a tinghetzualin, mi dangte chu Jehova rawngbâwl tûrin a chêttîr ang. Chuvângin, mite’n Jehova Thuhretute chu mi ngilnei tak an ni tih an hmuh theih nân theih tâwp i chhuah ang u!

^ par. 13 Thuziak inzawm chhuak leh tûrah chuan Pathian thlarau thianghlim rah pêng pakhat ṭhatna mizia chungchâng kan sawiho vang.