A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Nun Kawng Chanchin

Jehova’n A Rawngbâwlnaah Hlawhtlinna Min Pe

Jehova’n A Rawngbâwlnaah Hlawhtlinna Min Pe

Sipaia ka ṭan duh loh avângin lung inah ka tâng ngai tawh tih sipaihotu hnênah ka hrilh a. “Tûnah min tântîr leh dâwm em ni?” tiin ka zâwt a. Hei hi United States Sipaia ṭang tûra thupêk ka dawn a vawi hnihna a ni.

UNITED States, Ohio, Crooksville-ah kum 1926-ah ka piang a. Ka nu leh pate chu an sakhaw mi lêm lo va; mahse, an fa pariatte erawh chu biak ina inkhâwm tûrin min hrilh ṭhîn a ni. Methodist kohhranah ka inkhâwm ṭhîn a. Kum 14 mi ka nihin, kum khat chhûng chu Chawlhni inkhâwm ka pelh loh avângin kohhran rawngbâwltu chuan kal kim lâwmman min pe a ni.

Margaret Walker-i (vei lam aṭanga a pahnihna) chuan thutak zir tûrin min ṭanpui

Chutih lai vêl chuan, kan ṭhenawma Jehova Thuhretu zînga mi Margaret Walker-i chuan ka nu chu tlawhin Bible thu a hrilh ṭan a. Ni khat chu, an zînga tel ve ka tum a. Ka nu chuan an Bible zirna ka tihbuai a hlauh avângin pâwnah min chhuahtîr a. Mahse, an thusawi chu ngaihthlâk ka tum reng ṭhîn a ni. Vawi hnih thum dang a rawn tlawh leh hnu chuan, Margaret-i chuan, “Pathian hming i hria em?” tiin min zâwt a. “Chu zawng tlâng hriat alâwm—Pathian a ni mai,” tiin ka chhâng a. Ani chuan, “I Bible-ah Sâm 83:18 keu la, en rawh,” mi ti a. Ka’n en chuan, Pathian hming chu Jehova a ni tih ka hmu ta. Ka ṭhiante hnênah tlânin, “In inthlen hunah Bible-a Sâm 83:18 chu en ula, Pathian hming in hmu ang,” tiin ka hrilh a. Thu ka hril ṭan nghâl dêr tih theih a ni ang.

Bible ka zir a, kum 1941-ah baptisma ka chang ta a. Chu mi hnu lawk chuan, kohhrana lehkhabu zirna kaihruaitu ka lo ni a. Ka nu leh ka unaute chu inkhâwm tûrin ka fuih a, an vai chuan ka kaihhruai lehkhabu zirna inkhâwmah chuan an tel ṭan a. Mahse, ka pa erawh chuan a ngaihven ve lo.

IN LAMA DODALNA

Kohhranah mawhphurhna tam lehzuala pêk ka ni a, Jehova Thuhretute thu leh hla chhuah tam tak ka la khâwm a. Ni khat chu, ka pa chuan ka lehkhabute chu kâwkin: “Hêng zawng zawng hi i hmu em? He inah hian awm lo se ka duh a, nang pawh a rualin i chhuak thei ang,” mi ti a. In aṭang chuan ka chhuak a, hmun hla vak lo Ohio, Zanesville-ah ka awm a; mahse, ka chhûngte fuih tûrin ka va zin leh ṭhîn a ni.

Ka pa chuan ka nu chu inkhâwm tawh loh tûrin a ti a. A châng chuan, inkhâwm tûra a kal chu ûm zuiin inah a pawt lût leh a. Mahse, kawngka dangah chhuakin inkhâwm tûrin a kal ta tho zêl a. Ka nu hnênah chuan: “Lungngai suh. A la beidawng ve mai ang,” ka ti a. A hnuah, ka pa chu a beidawng ta a, ka nu chu zalên takin a inkhâwm thei ta a ni.

Kum 1943-a Theocratic Rawngbâwlna School neih ṭan a nih khân, kan kohhranah zirlai thusawite ka sawi ṭan a. Ka school chanvo tih zawha fuihna ka dawnte chuan thusawi thiam lehzual tûrin min ṭanpui a ni.

INDO LAIA TUALDAWIHNA

Kum 1944-a Khawvêl Indopui II-na a sosân lai khân, sipaia ṭang tûra tih ka ni a. Columbus, Ohio-a Fort Hayes-a hnênah ka va in report a, hrisêlna lampanga endik ka nih hnuah, lehkha pawimawhte pawh ka ziak khat a. Hotute hnênah chuan sipai ka ṭan theih loh thu ka hrilh bawk a. Anni chuan inah min hâwntîr a ni. Mahse, ni tam a liam hmain officer pakhat chu inah rawn kalin, “Corwin Robison, man theihna lehkha ka nei e,” a rawn ti a.

Chawlhkâr hnih hnuah Court-a ka va inlan chuan, rorêltu chuan: “Ka thu chu ni sela chuan, dam chhûngin ka tântîr ang che. Sawi tûr i nei em?” mi ti a. “Pu zahawm, kohhran rawngbâwltua chhiar tel tûr ka ni asin. Mi tinte kawngkâ hi ka pulpit a ni a, mi tam tak hnênah Lalram chanchin ṭha ka hril a ni,” tiin ka chhâng a. Rorêltu chuan rorêltu pâwl hnênah chuan: “He tlangvâl hi rawngbâwltu a nih leh nih loh chungchânga thu tlûkna siam tûra heta lo kal in ni lo va. Sipaia ṭang tûra a in report leh report loh chungchânga thu tlûkna siam tûr in nih hi,” tiin a sawi a. Dârkâr chanve pawh a ral hmain, rorêltu pâwl chuan thiam loh min chantîr ta a. Rorêltu chuan Ashland, Kentucky-a lung inah kum nga tâng tûrin thu a ti tlu ta a ni.

LUNG INAH JEHOVA’N MIN VENGHIM

A hmasa lam chawlhkâr hnih chu Columbus, Ohio-a lung inah ka awm a, a nî hmasa ber chu ka pindanah ka awm nilêng a. Jehova hnênah: “Kum nga chhûng chu pindan tê pakhatah ka awm reng thei lo. Engtin nge ka tih ang, ka hre lo,” tiin ka ṭawngṭai a.

A tûkah chuan tân in vêngtute chuan min chhuahtîr a. Mi tâng dang, pa sâng ṭha tak leh dâr pharh tak chu ka va pan a, dingin tukverh aṭangin pâwn lam kan thlîr dûn a. Ani chuan, “Pa Tawi, engvânga tâng nge i nih?” tiin min zâwt a. “Jehova Thuhretute zînga mi ka ni a,” tiin ka sawi a. Ani chuan “I ni maw? A nih chuan engvânga tâng nge i nih?” mi ti a. “Jehova Thuhretute chuan indonaa tel a, tual an thah duh loh vâng a ni,” tiiin ka hrilh a. Ani chuan, “Tual i thah duh loh avângin lung inah an khung che a. Heta mi tâng dangte hi tual thah vânga tâng an ni bawk si. A finthlâk i ti em?” tiin min zâwt a. Kei chuan, “Ti lo ve, a finthlâk loh,” tiin ka lo chhâng a.

Ani chuan, “Lung in danga kum 15 chhûng ka tânnaah in thu leh hla chhuah ṭhenkhat ka chhiar a,” tih a sawi a. Chu thu ka han hriat chuan, “Jehova, he ka bula pa hi ka lam ṭanga siam tûrin min ṭanpui rawh,” tiin ka ṭawngṭai a. Chu pa hming chu Paul-a a ni a, ani chuan: “Hêng mite zînga khawih che an awm chuan au vak mai rawh. Ka chhan ang che,” a ti a. Chuvângin, chuta ka tân chhûng chuan ka tânpui mi 50-te hnên aṭangin buaina ka tâwk lo.

Tualdâwihna avângin Ashland, Kentucky-a lung in tâng Thuhretute zîngah ka tel

Sâwrkâr miliante chuan Ashland-a lung in danga min sawn chuan, chuta lo tâng reng tawh unaupa puitling takte nên kan inhmu a. Anni chuan kei leh mi dangte chu Jehova hnaih reng tûrin min ṭanpui a. Chawlhkâr tin Bible chhiartu tûr an ruat a, inkhâwm atâna zawhna leh chhânnate kan inbuatsaih a ni. Pindan zau takah kan awm a, bang hrûlah chuan khumte a awm a. Kan thu hrilhna bial tûr ruahmantu unaupa pakhat a awm a. Ani chuan: “Robison, hêng khumte hi i mawhphurhna a ni. Khuma lo kal apiangte chu i thu hrilhna bial an ni a. An chhuah hmain an hnênah thu hrilh ngei tum ang che,” tiin min hrilh a. Chu chu ruahmanna ṭha tak neia thu kan hrilh dân chu a ni.

LUNG IN PAWNA KA THIL HMUH CHU

Kum 1945-ah Khawvêl Indopui II-na chu a tâwp ta a; mahse, a hnu rei lo te chhûng chu ka la tâng zui a. Tûn hmain ka Pa’n, “Nang ka hnawh bo theih che chuan, a bâk zawng chu a awl lutuk,” tia min lo hrilh tawh avângin, ka chhûngte chu ka ngaihtuah hle a. Lung in ata ka chhuah hnu chuan, rin phâk bâka hlimna ka nei a. Ka chhûngkaw zînga pasarihte chu an inkhâwm ṭhîn a, ka pa’n a dodâl chung pawhin ka farnute zînga pakhat chuan baptisma a chang tawh a ni.

Kum 1913 aṭanga Jehova rawng bâwl ṭan hriak thih unaupa Demetrius Papageorge-a nên rawngbâwlnaah

Kum 1950-a Korea rama indona a thlen khân, a vawi hnihna atân sipaia ṭang tûra thupêk chu ka dawng a. Fort Hayes-a hnêna in report leh tûra tih ka ni a. Ka thiamnate a fiah hnu chuan officer pakhat chuan, “In pâwl puite zîngah chuan i hmu sâng ber,” tiin min hrilh a. “A ṭhat chu, mahse, sipaiah chuan ka ṭang lo vang,” ka ti a. Timothea thawn hnih 2:3-a thute la chhuakin, “Krista Isua sipai ka ni tawh,” ka ti a. Rei tak a ngawih vung vung hnu chuan, “I kal thei e,” a ti ta a.

Chu mi hnu lawk chuan, Cincinnati, Ohio-a inkhâwmpuiah Bethel-a awm duhte kawmna inkhâwmah ka tel a. Unau Milton Henschel-a chuan Lalram tâna thawk rim duh unaupate Bethel-a mamawh an nih thu min hrilh a. Bethel-a rawngbâwl tûra dîlna ka theh luh chu pawm a ni a. August 1954-ah Brooklyn-ah rawng ka bâwl ṭan a, chuta ṭang chuan Bethel-ah ka awm ta char char a ni.

Bethel-ah chuan hna ka ngah thei hle a. Kum tam tak chhûng chu printery leh office building-a awmte tâna tui tihlumna khâwl ka enkawl a, khâwl dangte ka khawihin, tala-te ka siam bawk ṭhîn. New York Khawpuia Assembly Hall-ahte pawh hna ka thawk bawk.

Brooklyn Bethel-a office building-a tui tihlumna ka enkawl

Bethel-ah chuan zîng inkhâwmna leh chhûngkuaa Vênnainsâng Zirna ang chite hi nuam ka ti thei hle a, kohhran ruala thu hrilhna pawh nuam ka ti hle bawk. Chûng chu i han ngaihtuah chuan, Jehova Thuhretu chhûngkaw tinte tih ṭhin tûr hlîr a lo ni. Nu leh pate leh an fate’n ni chângte an ngaihtuahho va, Chhûngkuaa Pathian Biakna an neih ṭhin a, kohhran inkhâwmnaah chhânnate an pêk bawk a, ṭhahnem ngai taka chanchin ṭha an hrilh hian, chhûngkuaa mi zawng zawngte chuan Jehova an hnaih reng ang.

Bethel-ah leh kohhranah ṭhian tam tak ka nei a. An zînga ṭhenkhat chu hriak thih an ni a, vânah an lâwmman an dawng tawh a. Mi dangte chu hriak thih an ni ve lo. Mahse, Bethel-a rawngbâwltute pawh tiamin Jehova chhiahhlawh zawng zawngte chu ṭha famkim lo an ni vek a. Chuvângin, unaupa pakhat nêna inhnialna kan neih chuan remna siam ka tum ṭhîn. Matthaia 5:23, 24-a thu chu ngaihtuahin, kan inrem leh theih dân tûr chu ka ngaihtuah a. Ngaihdam dîl chu awlsam lo hle mah se, buaina zawng zawng deuh thawte chingfeltu a ni.

KA RAWNGBAWLNA HLAWHTLINNATE

Tûnah chuan ka upat tawh avângin in tina kal chu ka harsat hle tawh a; mahse, ka bei ṭâng ṭâng a ni. Mandarin Chinese ṭawng tlêm ka zir a, kawnga kal Chinese mite hnêna thu hrilh chu nuam ka ti hle. A châng chuan, tûk khatah pawh tuina neite hnênah magazine 30 aṭanga 40 vêl lai ka sem thei a ni.

Brooklyn, New York-a Chinese mite hnênah thu ka hril

China ramah tlawhkîr pakhat ka nei hial a! Ni khat chu theirah zawrhte fakna lam pana lo kal hmeichhe tleirâwl hmêl ṭha tak hian min nuih a. Nui hmêl hmuhin, china ṭawnga chhuah Vênnainsâng leh Awake! ka pe a. A hming chu Katie-i a nih thu min hrilh pahin a la a. Chu mi hnu chuan, min hmuh apiang hian min rawn panin min bia a. Theirah leh thlai hnahte hming chu Sâpṭawngin ka hrilh a, a hming ka lam hnuah a lam ve zêl a. Bible thute ka hrilh a, Bible Zirtîrna bu a la ta a. Mahse, chawlhkâr engemaw zât hnu chuan a bo ta daih a.

Thla tam tak hnuah chuan theirah fakna lam pana kal hmeichhe dang pakhat chu magazine-te ka pe leh a. Chawlhkâr lehah chuan a cell phone chu min pein, “China rama mi hi be rawh,” min ti a. “China ramah tumah hriat ka nei lo,” tiin ka chhâng a. Mahse, be tûra min tih tlat avângin phone chu ka la a. “Hello, Robison-a ka nia,” tiin ka sawi a. Ka mi biak chuan, “Robby, Katie-i ka nia. China ramah ka kîr leh tawh a,” tiin min lo chhâng a. Kei chuan, “China ramah maw?” ka ti a. Katie-i chuan, “Ni e. Robby, phone petu che kha i hria em? Ka unaunu a nih kha. Robby, thil ṭha tam tak min zirtîr a. Khawngaihin, ani pawh min zirtîr ang khân, lo zirtîr ve ang che,” tiin min hrilh a. Tichuan, “Katie, theih tâwp ka lo chhuah ang. I awmna min hrilh avângin ka lâwm e,” tiin ka chhâng a ni. Chu mi hnu lawk chuan, Katie-i unaunu pawh a bo leh ta a. Tûnah chuan hêng hmeichhia pahnihte hi khawiah pawh thleng se, Jehova chungchâng an zir belh ka beisei a ni.

Kum 73 chhûng chu Jehova rawng ka bâwl tawh a, tualdâwih reng tûr leh lung in tânnaa rinawm tlat tûra min ṭanpui avângin ka lawm hle. Ka Pa min dodâlna beidawng lova ka hmachhawnna chuan anni chu a tichak hle tih ka pianpui unaute chuan min hrilh bawk. A tâwpah chuan ka nu leh ka unau parukte chuan baptisma an chang ta a ni. Ka Pa rilru put hmang pawh tlêmin a inthlâk a, a boral hmain inkhâwmna ṭhenkhatah a tel ve a ni.

Pathian duhzâwng a nih chuan, khawvêl tharah ka chhûngkaw zînga mi leh ka ṭhian thi tawhte chu an nung leh ang. Kan hmangaih takte nêna chatuana Jehova chibai kan bûk huna kan hlim dân tûr chu mitthla chhin ang che! *—Footnote en rawh. (ws16.02-E)

^ par. 32 He thuziak buatsaih a nih lai hian, Corwin Robison-a chu Jehova chungah rinawm takin a boral ta a ni.