1, 2. (a) Engtin nge unau tam takin thlarau lam thilte chu an ngaih? (b) He thuziakah hian eng zawhna pawimawh takte nge kan sawiho vang?

CANADA rama unaunu pakhat chuan thlarau mi, a nih loh leh thlarau lam thil ngaihsaktu nihna chuan a tihlimin, a harsatnate chingfel thei tûrin a ṭanpui tih a sawi a. Brazil rama awm, a nupui neihna kum 23 lai ni tawh unaupa chuan thlarau lam thil ngaihsaktu nihnain inneihna hlimawm tak nei tûrin an nupa chu a ṭapui tih a sawi bawk. Philippines rama unaupa pawhin thlarau lam thil ngaihsaktu nihnain rilru thlamuanna nei tûr leh ṭobul hrang hrang unaute nên inrem taka awm tûrin a ṭanpui tih a sawi bawk.

² Hei hian thlarau lam thil ngaihsaktu nih chu kawng tam takin kan hlâwkpui tih a tichiang hle a. Thlarau lam thil ngaihsaktu ni lehzual tûr leh chumi hlâwkpui tûrin eng nge kan tih theih? Pathian thlarau thianghlim inkaihhruaitîr a, Jehova ngaihtuah dân anga ngaihtuahtu thlarau lam mite chungchâng Bible sawite kan hriatthiam hmasak a ngai a ni. He thuziakah hian, zawhna pawimawh tak pathumte chhânna kan  hmu ang. (1) Thlarau mi emaw, thlarau lam thil ngaihsaktu emaw tih awmzia chu eng nge ni? (2) Eng entîrnatein nge thlarau lama ṭhang chho tûrin min ṭanpui ang? (3) “Krista rilru” ang nei tûra kan thawhrimna chuan engtin nge thlarau mi ni tûra min ṭanpui ang?

3. Engtin nge Bible-in khawvêl mi leh thlarau mi danglamna chu a sawi?

³ Tirhkoh Paula chuan “khawvêl mi” leh “thlarau mi” danglamna hre thiam tûrin min ṭanpui a. (1 Korinth 2:14-16 chhiar rawh.) Khawvêl mi chuan “Pathian thlarau lam thilte chu a lâwm ṭhîn lo, ani ngaih chuan âtthlâk a ni si a; thlarauva hriat fiah a nih avângin a hre thei lo rêng rêng bawk a ni.” Chumi nêna inkalh takin, thlarau mi chuan “thil engkim a hre fiah ṭhîn a” chu bâkah, Krista ngaituah anga ngaihtuah a tum a, “Krista rilru” ang a nei a ni. Paula chuan thlarau mi ni tûrin min fuih a. Eng kawng dangtein nge khawvêl mi chu thlarau mi laka a danglam?

4, 5. Engtin nge khawvêl mi chu kan hriat hran theih?

⁴ Engtin nge khawvêl mi chuan a ngaihtuah? Khawvêl mi chuan mahni châkna ringawt ngaituahna khawvêl rilru put hmang chu a nei a. Paula chuan chu rilru put hmang chu “tûna âwih lo fate chhûnga thawk mêktu thlarau dân,” tiin a hrilhfiah a ni. (Ephesi 2:2) Chu rilru put hmang chuan mi tam tak chu an vêla mite entawn tûrin a thunun a. Pathian tehnate ngaihtuah lovin, an ngaiha ṭha anga langte chu an ti mai ṭhîn a ni. Khawvêl mi emaw, tîsa lam mi emaw chuan tîsa lam thilte chauh a ngaihtuah ṭhîn a, a nihna te, sum leh pai te, leh mi mal diknate chu thil dang zawng aiin a ngai pawimawh zâwk ṭhîn a ni.

⁵ Khawvêl mi chuan Bible-in “tisa thiltihte” tia a kohte chu a ti fo ṭhîn a. (Galatia 5:19-21) Korinth khuaa Kristiante hnêna Paula lehkha thawn pakhatnaah, khawvêl mite tih ṭhin thil dangte pawh a târ lang bawk. Anni chu an inlungrual lova, mite inṭhen hrantîr an tum a, hel tûrin mite an fuih a, court-ah an inkhing a, thuneihna an zah lova, an nunah ei leh inte an dah pawimawh hle a ni. Khawvêl mi chuan thil sual ti tûra thlêm a nih hunah a do ngai lo. (Thufingte 7:21, 22) Juda chuan khawvêl mite chuan Jehova thlarau thianghlim an hloh hial thei tih a sawi a ni.—Juda 18, 19.

6. Engtin nge thlarau mi chu kan sawifiah theih?

⁶ Khawvêl mi nêna inkalh takin, thlarau mi chuan Pathian nêna a inlaichînna chu a ngaihsak hle a. Pathian thlarau thianghlim a inkaihhruaitîr a, Jehova entawn a tum tlat a ni. (Ephesi 5:1) Jehova ngaihtuah dânte hre tûr leh Jehova thlîr dân anga thlîr tûrin theih tâwp a chhuah a. A tân chuan Pathian chu a tak hle a. Khawvêl mi nên inang lo takin, thlarau mi chuan a nun kawng tin rêngah Jehova tehnate chu a zah a ni. (Sâm 119:33; 143:10) Ani chuan “tisa thiltihte” chu a ti lo va, “thlarau rah” neih a tum tlat zâwk a. (Galatia 5:22, 23) Thlarau lam thil ngaihsak tih awmzia hrilhfiah lehzual tûrin he khaikhinna hi han ngaihtuah teh: Sumdâwng thiam tak chu sumdâwnna lam ngaihsaktu tiin kan sawi thei a, Pathian biakna ngaihsak tak zettu chu thlarau lam thil ngaihsaktu tiin kan sawi thei bawk a ni.

7. Bible-in thlarau lam thil ngaihsaktu chungchâng eng nge a sawi?

⁷ Isua chuan thlarau lam thil ngaihsaktute  chu an hlim tiin a sawi a. Matthaia 5:3 [NW] -ah: “An thlarau lam mamawh hriate chu an eng a thâwl e; vân ram an ta a ni si a” tiin kan chhiar a ni. Kan nunna chu Jehova ngaihtuah anga kan ngaihtuah dânah a innghat tih chungchângah Rom 8:6 chuan: “Tîsa lam thilte duh chu thihna a ni si a, thlarau lam thil duh erawh chu nunna leh thlamuanna a ni” tiin a hrilhfiah a ni. Chuvângin, thlarau lam thil ngaihsaktu kan nih chuan tûnah ngei pawh Pathian nên inremna kan neih bâkah, thlamuanna leh chatuan nun beiseina kan nei thei a ni.

8. Engvângin nge thlarau mi nih leh nih reng chu a harsat theih?

⁸ Mahse, hlauhawmnaa khat khawvêlah kan awm a. Pathian ngaihtuah anga ngaihtuah lotute hual vêla kan awm avângin kan rilru vênghim tûr chuan theih tâwp kan chhuah a ngai a ni. Kan rilru chu Jehova ngaihtuahnatea kan tihkhah loh chuan khawvêlin kan rilru chu tîsa lam rilru put hmang leh ngaihtuahnain a tikhat ang. Chu mi pumpelh tûrin eng nge kan tih theih? Engtin nge thlarau lamah kan puitlin chhoh theih?

9. (a) Thlarau lam thil ngaihsaktu ni tûrin engin nge min zirtîr thei? (b) Tute entawn tûr ṭha siam nge kan sawiho vang?

⁹ Naupang chuan a nu leh pate hnên aṭanga a inzir a, an entawn tûr ṭha siamte a entawn a ngai ang bawkin, keini pawh Jehova nêna inlaichînna ṭha neitute chu kan entawn a, an hnên aṭanga kan inzir a ngai a ni. Chu chuan thlarau lam thil ngaihsaktu nih dân min zirtîr ang. Kawng lehlamah chuan, khawvêl mite thiltih kan hmuhna aṭangin pumpelh tûrte chu kan hre thei bawk. (1 Korinth 3:1-4) Bible-ah hian entawn tûr ṭha leh ṭha lote a awm a. Entawn tûr ṭha ṭhenkhat: Jakoba, Mari, leh Isua  hnên aṭanga kan zir theihte chu i lo bih chiang ang u.

10. Engtin nge Jakoba chuan thlarau mi a nihzia a lantîr?

¹⁰ Kan zînga tam takte ang bawkin, Jakoba nun chu a awlsam lo va. A unaupa Esauva ngeiin tihhlum a tum a. A puzawnin bum a tum reng bawk. Mahse, Abrahama hnêna Jehova thutiam chu a ring nghet tlat a. Jakoba chuan a chhûngkua chu he thutiam pawimawh tak zînga pêng pakhat a la ni dâwn tih a hriat avângin ṭha takin a enkawl a ni. (Genesis 28:10-15) A chhehvêla mite rilru put hmang ṭha lo avânga Jehova thutiam theihnghilh chu a duh lo a ni. Entîr nân, Jakoba’n a unaupa avângin dinhmun hlauhawmah a awm tih a hriat khân chhanhim tûrin Jehova hnênah a ngên a. Heti hian a ṭawngṭai a ni: “Nangin, ‘Ka ti ṭha ngei ngei ang chia, i thlahte chu tuifinriata ṭiau vaivut chhiar sên loh khawp hiala a tam angin ka siam ang e,’ i ti a,” tiin. (Genesis 32:6-12) Jakoba chuan Jehova thutiamte chu a ring tlat a, chu chu a nun dân kawngin a lantîr a ni.

11. Mari chu thlarau lam thil ngaihsaktu a ni tih engtin nge kan hriat theih?

¹¹ Tûnah Mari chungchâng hi han ngaihtuah teh. Thlarau lam thil ngaihsaktu a nih avângin Isua nu ni tûrin Jehova’n a thlang a. A laichîn Zakaria leh Elizabeti te a tlawh laia a thusawite hi chhiar ang che. (Luka 1:46-55 chhiar rawh.) Mari chuan Pathian Thu a ngainain Hebrai Pathian Lehkha Thu a hre hle tih kan hmu thei a. (Genesis 30:13; 1 Samuela 2:1-10; Malakia 3:12) Mari leh Josefa te chuan an inneih hnuah pawh, Isua a pian hma chu mipat hmeichhiatna an hmang lo a ni. Pathian pêk mawhphurhna chu an châkna aiin an ngai pawimawh zâwk a. (Matthaia 1:25) Chu bâkah, Mari chuan Isua seilen dâna thil  thlengte chu ngun taka a ngaihtuah bâkah a thil zirtîrte chu a ngaithla a. Tichuan, “chûng thil zawng zawng chu a rilruah a vawng reng,” a ni. (Luka 2:51) Messia chungchânga Pathian thutiam chu a ngaihven hle tih a chiang a ni. Mari entawnin Pathianin ti tûra min duhte chu tih kan tum reng thei ang em?

12. (a) Engtin nge Isua’n a Pa chu a entawn? (b) Engtin nge Isua kan entawn theih? (A thupui chunga milem en rawh.)

¹² Nung tawh azawngah, Isua chu thlarau lam thil ngaihsaktute zînga entawn tûr ṭha ber a ni a. Leia a nun chhûng leh rawng a bâwl chhûngin a Pa entawn a duhzia a lantîr a ni. Isua chuan Jehova angin thil a thlîr a, a ngaihtuah a, a ti bawk a ni. Pathian duhzâwng a tih bâkah, a tehnate chu a zah hle bawk. (Johana 8:29; 14:9; 15:10) Entîr nân, Isaia sawi Jehova khawngaihna lantîr dân leh Marka sawi Isua rilru put hmang hi han khaikhin teh. (Isaia 63:9; Marka 6:34 chhiar rawh.) Ṭanpui ngaite chunga khawngaihna lantîr tûra inpeih rengin Isua kan entawn em? Isua angin, thu hrilh leh chanchin ṭha zirtîrna hna chu kan dah pawimawh ber em? (Luka 4:43) Thlarau lam thil ngaihsaktute chuan mite an khawngaihin ṭanpui an tum ṭhîn a ni.

13, 14. (a) Tûn laiah thlarau lam thil ngaihsaktute hnên aṭangin eng nge kan zir theih? (b) Entîrna pe rawh.

¹³ Tûn laiah, Krista entawn tum a, thlarau lam thil ngaihsaktu unaute an awm a. Rawngbâwlnaah ṭhahnem an ngai a, khualchhâwn thiamna an lantîrin, mite khawngaihna an nei tih i hre ngei ang. Ṭha famkim ni lo mah se, mize ṭhate neih tumin theih tâwp an chhuah a, Jehova’n ti tûra a duhte chu tih an tum a ni. Brazil rama awm unaunu Rachel-i chuan: “Khawvêl mite thawmhnaw hâk dân chu ka ngainat zâwng tak a ni a. Chuvângin, pângngai takin ka inthuam lo a ni. Mahse, thutak zirna chuan thlarau mi ni tûra theih tâwpa ṭan la tûrin min chêttîr a. Inthlâk danglam chu a awlsam lo; mahse, ka hlim lehzual a, nunah thiltum dik tak ka nei ta a ni,” tiin a sawi.

¹⁴ Philippines rama unau Reylene-i chuan buaina danglam tak a nei a. Thutaka a awm chung pawhin zirna sâng ûm leh hna ṭha tak neih chu a ngaihtuah tlat a ni. A hnuah, a thlarau lam thiltumte chu zawi zawiin a ngai pawimawh lo ṭan a. “Ka nunah hian ka hna aia pawimawh zâwk thil engemaw kim lo ni hian ka hre ṭan ta a,” tiin a sawi. Reylene-i chuan a ngaihtuah dân chu a thlâk a, Jehova rawngbâwl chu a nuna thil pawimawh berah a dah ta a ni. Tûnah chuan, Matthaia 6:33, 34-a Jehova thutiam chu a ring tlat a, “Jehova’n min enkawl ang tih ka hre chiang a ni!” tiin a sawi. In kohhranah pawh chutianga rilru put hmang neitu unaute chu i hre mai thei. Krista an entawn dân kan hmuh hian an entawn tûr ṭha tak chu zui kan duh a ni.—1 Korinth 11:1; 2 Thessalonika 3:7.

15, 16. (a) Krista ang tûrin eng nge kan tih ngai? (b) Engtin nge “Krista rilru” chuan kan inthununtîr theih?

¹⁵ Engtin nge Krista kan entawn theih? Korinth thawnkhat 2:16 chuan “Krista rilru” ang kan neih a ngai tih a sawi a. Rom 15: 5-na chuan, “Krista Isua neih ang rilru put hmang” nei tûrin min hriatnawntîr bawk. Krista ang tûr chuan a ngaihtuah dân te, rilru put hmang te, leh thiltih dânte kan hriat a ngai a. Isua chuan thil dang zawng aiin Pathian nêna an inlaichînna chu a ngaihsak ber  a ni. Isua ang nih kan tum chuan Jehova kan ang lehzual thei ang. Chuvângin, Isua ngaihtuah dân anga ngaihtuah chu thil pawimawh tak a ni.

¹⁶ Isua anga ngaihtuah tûrin engtin nge kan zir theih? A zirtîrte chuan a thilmak tihte an hmu a, mipui a zirtîr hunah an ngaithla ve a, mi chi hrang hrang a cheibâwl dân an hmu a, tichuan Jehova ngaihtuahnain a kaihhruai dânte an hre bawk. Anni chuan: “A thiltih zawng zawng hretute kan ni e,” tiin an sawi a ni. (Tirhkohte 10:39) Tûn laiah, Isua chu kan hmu thei lo va. Mahse, chiang taka kan hriat theih nâna min ṭanpuitu Chanchin Ṭha Ziakte kan nei a ni. Matthaia, Marka, Luka, leh Johana bute kan chhiar a, kan chhût ngun hian Isua ngaihtuah dânte kan hre thiam lehzual a ni. Chu chuan ‘a hniak zui’ tûrin min ṭanpui avângin a “rilru put hmang” ang chu kan nei ve thei a ni.—1 Petera 2:21; 4:1.

17. Engtin nge Krista anga ngaihtuahnain min ṭanpui ang?

¹⁷ Krista anga kan ngaihtuahna chu engtin nge kan hlâwkpui ang? Chaw ṭha einain taksa a tihrisêl ang bawkin kan rilru chu Krsita ngaihtuahnaa kan tihkhah chuan thlarau lamah kan chak ang. Eng dinhmun hnuaiah pawh a tih dân tûrte chu zawi zawiin kan hria ang. Tichuan Pathian tilâwm thei thu tlûkna fingte kan siam thei ang a, chu chuan chhia leh ṭha hriatna thiang tak min neihtîr ang. Chûngte chu ‘Lal Isua Kristaa inthuamna’ tûr chhan ṭha takte a ni i ti lo maw?—Rom 13:14.

18. Thlarau lam thil ngaihsaktu chungchâng eng nge kan hriat?

¹⁸ He thuziak hian thlarau lam thil ngaihsaktu tih awmzia hre thiam tûrin min ṭanpui a. Thlarau thianghlima kaihhruaia awmte entawn tûr siam ṭha takte chu kan hre tawh bawk a. “Krista rilru” ang neihna chuan Jehova ngaihtuah anga ngaihtuah tûr leh amah nên inlaichînna ṭha nei tûra min ṭanpui dân pawh kan hre bawk. Mahse, kan zir theih tam tak a la awm. Entîr nân: Thlarau lamah kan chak tih engtin nge kan inhriat theih? Thlarau lama chak lehzual tûrin eng nge kan tih theih? Thlarau lam thilin engtin nge kan nun a nghawng? Chûngte chu a dawta thuziakah kan ngaihtuah ang.