ZIR TUR THUZIAK 1
“Mangang Suh U, Kei In Pathian Ka Ni Si A”
“Hlau suh u, kei in hnênah ka awm si a; mangang suh u, kei in Pathian ka ni si a: ka tichak ang che u a; a ni, ka ṭanpui ang che u.”—IS. 41:10.
HLA 23 Jehova, Kan Chakna
THLIR LAWKNA *
1-2. (a) Isaia 41:10-a chhinchhiah thuchah chuan engtin nge unau Yoshiko-i chungah nghawng a neih? (b) Jehova’n chu thuchah chu tute hlâwkpui tûr atân nge a vawn ṭhat?
KRISTIAN rinawm tak unau Yoshiko-i chuan chanchin ṭha lo tak a dawng a. A doctor chuan thla tlêm tê chauh dam tawh tûr a nih thu a hrilh a. Engtin nge ani chuan a chhân lêt? A Bible châng duh tak Isaia 41:10 chu a hre chhuak a. (Chhiar rawh.) Tichuan, a doctor hnênah Jehova’n a kut a chelh tlat avânga a hlauh loh thu dam takin a hrilh a ni. * Chu Bible chânga thu thlamuanthlâk tak chuan kan unaunu duh tak chu Jehova rinchhan tlat tûrin a ṭanpui a. Keini pawh fiahna nasa tak kan tawh hunah thlamuanna nei reng tûrin min ṭanpui thei a ni. Chutianga min thlamuan theih dân hre thiam tûrin Pathianin Isaia hnêna chu thuchah a pêk chhan i lo bih chiang ang u.
2 A hmasain, Jehova’n Isaia chu a hnua Babulon sala hruaia awm tûr Juda mite thlamuan tûrin chûng thute chu a ziahtîr a. Mahse, Jehova’n chu thuchah chu Juda sal tângte tân chauh ni lovin, chu mi hun aṭanga tûn thlenga a mite zawng zawng hlâwkpui tûr atân pawh a vawng ṭha a. (Is. 40:8; Rom 15:4) Tûn lai “hun khirh takte a” kan awm avângin tûn hma zawng aiin Isaia bua kan hmuh fuihna thute chu kan mamawh lehzual a ni.—2 Tim. 3:1.
3. (a) Kum 2019 kum châng atâna thlan Isaia 41:10-ah eng thutiamte nge kan hmuh? (b) Engvângin nge chûng thutiama tiamkamnate chu kan mamawh?
3 He thuziakah hian, Isaia 41:10-a chhinchhiah rinna tichak thei tak Jehova thutiam pathum kan ngaihtuah ang: (1) Jehova’n min awmpui, (2) ani chu kan Pathian a ni, tih leh (3) ani chuan min ṭanpui ang tih hi. Yoshiko-i anga nuna fiahnate kan hmachhawn avângin chûng tiamkamnate * chu kan mamawh a ni. Chu bâkah, khawvêl dinhmun ṭha lo takte kan hmachhawn a ngai a. Kan zînga ṭhenkhat chuan sawrkâr thiltithei takte tihduhdah an tuar hial a ni. Chuvângin, chûng tiamkamna pathumte chu a mal malin i lo ngaihtuah ang u.
“KEI IN HNENAH KA AWM SI A”
4. (a) Kan ngaihtuah tûr tiamkamna hmasa ber chu eng nge ni? (Footnote en rawh.) (b) Jehova’n kan chunga a rilru put hmang chu eng kawngtein nge a târ lan? (c) Pathian ṭawngka chhuakte chuan engtin nge a nghawng che?
4 Jehova min tiamkamna hmasa ber chu hei hi a ni: “Hlau suh u, kei in hnênah ka awm si a,” tih hi. * Jehova chuan a ngaihsakna pumhlum leh a lainatna duhawm tak chu kan chungah lantîrin min awmpui a ni. Min lainatzia leh kan chunga rilru put hmang dik tak a târ lan dân hi chhinchhiah ang che. Ani chuan: ‘Ka ngaihah hlu tak in ni a, mi zahawm tak in ni bawk a, ka hmangaih bawk che u,’ tiin a sawi. (Is. 43:4) A rawngbâwl tute chunga Jehova hmangaihna chu lei leh vâna eng chakna mahin a dang thei lo va; kan chunga a rinawm nghehna pawh tihchêt rual a ni hek lo. (Is. 54:10) A hmangaihna leh kan inṭhian ṭhatna chuan huaisenna min pe a. A ṭhian Abram (Abrahama) a vênhim ang bawkin, tûn laiah keini pawh min vênghim ang. Jehova chuan a hnênah: ‘Abram, hlau suh, kei hi i phaw ka ni,’ tiin a hrilh a ni.—Gen. 15:1.
5-6. (a) Fiahnate kan tawh hunah Jehova’n min ṭanpui a duh tih engtin nge kan hriat? (b) Yoshiko-i entawn tûr siam aṭangin eng nge kan zir theih?
5 Jehova’n a mite hnênah: “Tuite in dai kai lai pawhin kei in hnênah ka awm ang a; luite in dai kai lai pawhin a chîm pil lo vang che u: meia in kal tlang lai pawhin in kâng lo vang a; meialhin a tialh hek lo vang che u,” tia a tiam avângin fiahnate kan tawh hunah min ṭanpui a duh tih kan hre thei a ni. (Is. 43:2) Chûng thute chuan eng awmzia nge a neih?
6 Jehova chuan kan nun tihrehawmtu harsatnate tihbosak min tiam lo mah se, buaina “tuite” chîm pila kan awm, leh fiahna “meia” Is. 41:13) Atîra kan sawi tâk Yoshiko-i chuan chu mi dikzia chu a hria a. A fanu chuan: “Ka Nuin rilrua hlauhthâwnna a nei lo chu mak kan ti a. Jehova’n chhûngrila thlamuanna a pe tih chiang takin kan hmu a ni. A thih ni thlengin nurse te, leh dam lo dangte hnênah Jehova leh a thutiam chungchâng a hrilh a ni,” tiin a sawi. Yoshiko-i entawn tûr siam aṭangin eng nge kan zir theih? “Kei in hnênah ka awm si a,” tih Pathian thutiam kan rin tlat chuan keini pawh fiahnate kan tawh hunah huaisenna leh chakna kan nei ang.
chatuana tihchhiata kan awm chu a phal lo vang. Ani chuan min awmpui tûrin leh chûng harsatnate kan “dai kai” emaw, kan “kal tlang” emaw huna ṭanpui tûrin min tiam a ni. A nih leh, Jehova’n eng nge a tih ang? Thihna kan hmachhawn hunah pawh a chunga rinawm tlat thei tûrin kan hlauhnate min tihrehsak ang. (“KEI IN PATHIAN KA NI SI A”
7-8. (a) Kan ngaihtuah tûr tiamkamna pahnihna chu eng nge ni a, chu chuan eng awmzia nge a neih? (b) Engvângin nge Jehova’n Juda sal tângte hnênah: “Mangang suh u,” tia a hrilh? (c) Isaia 46:3, 4-a kan hmuh eng thuin nge Pathian mite thinlung thlamuan?
7 Isaia bua tiamkamna pahnihna: “Mangang suh u, kei in Pathian ka ni si a,” tih hi chhinchhiah ang che. Manganna chungchânga he ṭawngkam hian eng awmzia nge a neih? Bible-a “mangang” tih thu mal hi atîra ṭawngkam hmanah chuan “thil hlauhawm tak emaw, mi hlauhawm tak emawin tihnat a tum che a, chu chu i hlauh êm avângin hnung lam i en fo,” a nih loh leh “tihṭhaiha awm tuemaw chuan a chhehvêl a en kual,” tih awmzia a nei a ni.
8 Jehova’n Babulon sala tâng tûr Juda mite chu engvângin nge “mangang” lo tûra a hrilh? Chu rama mite chuan an hlau dâwn tih a hriat vâng a ni. Anni chu engin nge hlauhna neihtîr ang? Juda mite sal tânna kum 70 tâwp dâwnah, Medo-Persia sipai chak tak chuan Babulon chu an bei ang a. Jehova chuan Babulon sal ata a mite chhuah zalêntîr tûrin he sipai rual hi a hmang dâwn a ni. (Is. 41:2-4) Babulon mite leh chutih hun laia hnam dang mite chuan an hmêlmate’n an rawn bei dâwn tih an hriat chuan huaisenna hloh lo tûrin: “Thlamuang takin awm rawh,” tiin an inhrilh tawn ang. Milem pathiante chu an siam belh a, chûngte chuan an vênhim theih an beisei a. (Is. 41:5-7) Chutih chhûng chuan, Jehova’n sal tâng Judate hnênah: “[In chhehvêl mite ang lo takin] Nangni Israel-ho, ka chhiahhlawhte [u]. . . . Mangang suh u, kei in Pathian ka ni si a,” tiin a thlamuan a ni. (Is. 41:8-10) Jehova’n: “Kei in Pathian ka ni si a,” tia a sawi hi chhinchhiah ang che. Jehova chuan chûng thute hmangin amah betu rinawmte chu a theihnghilh lo va—ani chu an Pathian a la ni reng a, anni chu a mite an la ni reng tih a rinnghehtîr a ni. Ani chuan an hnênah: “Keimah vêkin ka pua ang . . . ka chhanhim ang,” tiin a hrilh a. Mi tichak thei tak chûng thute chuan Juda sal tângte chu a tichak ngei ang tih rinhlelh rual a ni lo.—Isaia 46:3, 4 chhiar rawh.
9-10. Engvângin nge hlauhna tûr chhan kan neih loh? Entîrna pe rawh.
9 Kan chhehvêla mite chu khawvêl dinhmunte a chhiat tawlh tawlh avângin tûn hma zawng aiin an mangang hle a. Ni e, chûng buainate chuan keini pawh min nghawng a ni. Mahse, kan tân hlauhna tûr chhan a awm lo. Jehova chuan: “Kei in Pathian ka ni si a,” tiin min hrilh a ni. Engvângin nge chu thu chu thlamuang taka awmna tûr chhan ṭha tak a nih?
10 He entîrna hi han ngaihtuah teh: Khualzin mi pahnih, Jim-a leh Ben-a te chuanna thlawhtheihna chu thlipui na takin a nuai a. An thlawhna a âwn thut thut laiin, aurinna aṭanga aw chuan: “In kawnghrên nghet takin hrêng rawh u. Hun engemaw chhûng chu harsa takin kan la thlâwk dâwn a ni,” tiin a puang a. Jim-a
chu a hlauthâwng ta hle a. Mahse, pilot chuan: “Mangang lo tûrin kei pilot hian ka hrilh a che u,” tiin a sawi a. Chu veleh, Jim-a chuan lû thing pahin, “Eng tiamkamna nge ni ngai?” a ti a. Mahse, Ben-a chuan hlauhthâwnna chhetê mah a nei lo tih a hmu a. Jim-a chuan: “Engtia thlamuang taka awm thei nge i nih?” a ti a. Ben-a’n: “He pilot hi ka hre chiang êm a ni. Ka pa a nia!” tiin a chhâng a. Tichuan: “Ka pa chanchin ka’n hrilh ang che. A chanchin leh a khalh thiamziate i hriat chuan, nang pawh, thlamuang takin i awm ang tih ka hria,” tiin a hrilh a ni.11. Khualzin mi pahnihte entîrna aṭangin eng nge kan zir theih?
11 He entîrna aṭang hian eng nge kan zir theih? Ben-a angin, kan Pa, vâna mi Jehova chu kan hriat chian êm avângin thlamuang takin kan awm a. Ani chuan he khawvêl ni hnuhnûnga kan hmachhawn thlipui ang buainate kârah him takin min kaihruai ang tih kan hria a ni. (Is. 35:4) Khawvêl mite chu nasa taka an hlauthâwng laiin, keini chu Jehova kan rinchhan avângin thlamuang takin kan awm thei a. (Is. 30:15) Ben-a’n a tih angin, keini pawh Pathiana rinna kan nghah chhante chu kan vêngte hnênah kan hrilh a. Tichuan, anni pawhin, eng ang harsatna pawh tâwk mah se, Jehova’n a ṭanpui ang tih an chiang thei a ni.
‘KA TICHAK ANG CHE U A; KA ṬANPUI ANG CHE U’
12. (a) Kan ngaihtuah tûr tiamkamna pathumna chu eng nge ni? (b) Jehova “bân” tih thu mal chuan eng nge min hriat chhuahtîr?
12 Isaia chhinchhiah tiamkamna pathumna: “Ka tichak ang che u a; a ni, ka ṭanpui ang che u,” tih hi han ngaihtuah teh. Isaia chuan Jehova’n a mite a tihchak emaw, a tihngheh emaw dân tûr chu: “PATHIAN chu mi chak tak angin a lo kal dâwn hi; a bân chuan a aiah ro a rêl ang,” tia sawiin a lo târ lang tawh a. (Is. 40:10) Bible chuan thiltihtheihna sawi nân “bân” tih thu mal chu entîr neiin a hmang ṭhîn a. Chuvângin, Jehova “bân chuan a aiah ro a rêl ang” tih thu hian Jehova chu Lal thiltithei tak a nihzia min hriat chhuahtîr a ni. Ani chuan hneh rual loh a chakna chu tûn hmaa a mite ṭanpui nân leh vênhim nân a hmang a, tûn laiah pawh amah rinchhantute tichak tûr leh vênghim tûrin a la hmang zawm zêl a ni.—Deut. 1:30, 31; Is. 43:10.
13. (a) Jehova’n min tichak tûra a thutiam chu a bîk takin eng hunah nge a vawn tlat? (b) Eng tiamkamnain nge chakna leh rinnghehna min neihtîr?
13 A bîk takin, hmêlmate’n min tihduhdah hunah, Jehova’n: “Ka tichak ang che u,” tia a thutiam chu a vawng tlat a. Tûn laia khawvêl hmun ṭhenkhatah chuan, kan hmêlmate’n kan thu hrilh rawngbâwlna tihtâwp leh inawpna pâwl khapbeh chu an tum a ni. Chuti chung pawhin, chutiang beihnate avângin kan mangang lutuk lo. Jehova chuan min tichak a, rinnghehna min neihtîrtu tiamkamna min pe a ni. Ani chuan: “Nangmah beihna tûra hriam chher rêng rêng a sâwt lo vang,” tiin min tiam a. (Is. 54:17) Chu thu chuan thil pawimawh tak pathum min hriat chhuahtîr a ni.
14. Pathian hmêlmate min beihna chu engvângin nge mak kan tih loh?
14 A hmasain, Krista hnungzuitute kan nih angin, mite huat kan hlawh ang tih kan beisei a. (Mt. 10:22) Isua chuan a zirtîrte chu ni hnuhnûngahte chuan tihduhdahna nasa tak an tûar ang tih a sawi lâwk a ni. (Mt. 24:9; Joh. 15:20) Pahnihnaah, Isaia hrilh lâwkna chuan kan hmêlmate’n min haw mai ni lovin, min do nân hriamhrei chi hrang hrang an hmang ang tih min vaukhân lâwk a. Chûng hriamhrei zîngah chuan thiam taka inbumnate, dâwt sawi te, rawng taka tihduhdahnate a tel a ni. (Mt. 5:11) Chûng hriamhrei hmanga min do lo tûrin kan hmêlmate chu Jehova’n a dang lo vang. (Eph. 6:12; Thup. 12:17) Mahse, kan hlauh a ngai lo. Engvângin nge?
15-16. (a) Kan hriat reng tûr tiamkamna pathumna chu eng nge ni a, chu chu Isaia 25:4, 5-nain engtin nge a thlâwp? (b) Isaia 41:11, 12-na chuan engtin nge min beitute tâwpna chu a târ lan?
15 Kan hriat reng tûr a pathumna hi han Isaia 25:4, 5 chhiar rawh.) Min tichhe hlen tûrin kan hmêlmate chu an hlawhtling ngai lo vang.—Is. 65:17.
ngaihtuah teh. Jehova chuan min beihna tûra “hriam chher rêng rêng a sâwt lo vang,” tiin a sawi a. Min len bo thei thlipui na tak laka kulhbîngin min humhim angin, Jehova chuan “mi hlauhawmte thaw,” lakah min vênghim ang. (16 Jehova chuan kan ‘chunga lungni lotu zawng zawngte’ chunga thilthleng tûr chu chipchiar taka târ langin, amah kan rinchhanna a tinghet lehzual a. (Isaia 41:11, 12 chhiar rawh.) Kan hmêlmate min beihna chu engtiang khawpa nasa pawh ni se, an tâwpna chu hetiang hi a ni ang: Pathian mite hmêlma zawng zawng chu “engmah lo ang an ni ang a, an boral ang.”
JEHOVA KAN RINCHHANNA TIHNGHEH LEHZUAL DAN
17-18. (a) Engtin nge Bible chhiarnain Pathian kan rinchhanna tinghet lehzual tûra min ṭanpui theih? Entîrna pe rawh. (b) Kum 2019 kum châng chhût ngunna chuan engtin nge min ṭanpui theih?
17 Jehova chanchin kan hriat belh zêlna hmangin amah kan rinchhanna kan tinghet lehzual a. Pathian kan hriat theih dân kawng awmchhun chu ngun taka Bible chhiar a, kan thu chhiarte chhût ngunna hi a ni. Bible-ah chuan Jehova’n tûn hmaa a mite a lo vênhim dân chungchâng thu rinchhantlâk takte a chuang a. Chûng thute chuan keini pawh min ngaihsak ang tih rinnghehna min neihtîr a ni.
18 Jehova min vênhim dân târ lan nâna Isaia’n mitthla theih ṭawngkam mawi tak a hman hi han ngaihtuah teh. Ani chuan Jehova chu berâm vêngtu ang leh a chhiahhlawhte chu a berâmte angin a târ lang a. Isaia chuan Jehova chungchângah: “Berâm note chu a bânin a pawm khâwm ang a, a ângchhûnga dahin a kalpui ang,” tiin a sawi a ni. (Is. 40:11) Jehova bân chak takin min pawm nia inhriatna chuan venhim leh thlamuan nia inhriatna min neihtîr a. Buaina kan hmachhawn chung pawha thlamuanna nei reng tûrin bawi rinawm leh fing chuan Isaia 41:10-a “Mangang suh u, kei in Pathian ka ni si a,” tih hi kum 2019 kum châng atân a thlang a ni. Mi tichak thei tak chûng thute chu chhût ngun rawh. Chûng thute chuan nakina kan tawh tûr harsatnate hmachhawn thei tûrin min tichak ang.
HLA 60 A Tichak Zêl Ang Che
^ par. 5 Kum 2019 atâna kum châng thlan chuan khawvêlah leh mi mal nuna thil ṭha lo a thleng chung pawha thlamuanna kan neih reng theih chhan pathum min pe a. He thuziakah hian chûng chhan pathumte chu kan sawiho vang a, chu chuan mangang lutuk lo tûr leh Jehova rinchhan tlat tûrin min ṭanpui ang. Kum châng chu chhût ngun la. A theih chuan chhinchhiah tum ang che. Chu chuan harsatna kan tawh tûrte hmachhawn thei tûrin chakna min pe ang.
^ par. 1 Vênnainsâng, (English) July 2016, phêk 18-na en rawh.
^ par. 3 ṬAWNGKAM HRILHFIAHNA: Tiamkamna tih chu thil engemaw a thleng ngei dâwn tia sawina, a nih loh leh thutiam a ni a. Jehova min pêk tiamkamna chuan nuna kan tawh buainate avânga lungkham lutuk lo tûrin min ṭanpui thei a ni.
^ par. 4 “Hlau suh” tih ṭawngkam hi Isaia 41:10, 13, leh 14-ah vawi thum târ lan a ni a. Chu Bible chângah chuan (Jehova sawina) “Kei” tih thu mal chu târ lan fo a ni. Engvângin nge Jehova’n Isaia chu “Kei” tih thu mal sawinawn fo tûra thlarauva a thâwk khum? Jehova kan rinchhan chauh hian kan hlauhnate kan hneh thei tih thu pawimawh tak a târ lan duh vâng a ni.
^ par. 52 MILEM TAR LANTE: Chhûngkaw khat chuan hnathawhnaah, hrisêlna lamah, rawngbâwlnaah, leh school-ah fiahnate an tâwk.
^ par. 54 MILEM TAR LANTE: Mi mal ina neih Thuhretute inkhâwmna chu police-te’n an rawn bei thut a; mahse, unaute chuan an hlau lo.
^ par. 56 MILEM TAR LANTE: Chhûngkuaa Pathian Biakna neih ziahna chuan chhelna nei tûrin min tichak.