A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

ZIR TUR THUZIAK 5

Fing Takin I Hun Hmang Rawh

Fing Takin I Hun Hmang Rawh

‘Mi fing lote anga awm lovin, mi fingte anga awm zâwkin, in awm dânah fîmkhur ula, remchânnate lei zêl rawh u.’—EPH. 5:15, 16.

HLA 8 Jehova Kan Himna Hmun

THLIR LAWKNA *

1. Engtin nge Jehova nêna hun kan hman theih?

KAN mi ngainatte nêna hun hman chu nuam kan ti a. Nupa hlim takte chuan nupaa hun hman dun chu nuam an ti hle a ni. Ṭhalaite pawhin, an ṭhiante nêna hun hman chu nuam an ti hle bawk. Chu bâkah, kan za hian kan Kristian unaute nêna hun hman chu nuam kan ti ṭheuh va. Eng dang zawng aiin, Pathian nêna hun hman chu nuam kan ti lehzual a ni. Chu chu a hnêna ṭawngṭai a, Bible chhiarin, leh a thiltumte leh mize duhawm takte chhût ngunna hmangin kan ti thei a ni. Jehova nêna hun hman chu a va hlu tak êm!—Sâm 139:17.

2. Eng harsatnate nge kan hmachhawn?

2 Jehova nêna hun hman chu nuam ti hle mah ila, harsatnate kan hmachhawn a ni. Nuna kan buai theih êm avângin, thlarau lam thiltihte atâna hun duan neih chu a harsa thei a. Eizawnna hna te, chhûngkhaw mawhphurhna te, leh thil ṭûl dang tih ngaite chuan kan hun tam tak a lâk bo theih avângin, ṭawngṭaina te, inzirna te, leh chhût ngunnate atân hun nei lo niin kan inhre mai thei a ni.

3. Kan hun ei raltu dang leh chu eng nge ni?

3 Hriat tham lohva kan hun ei raltu thil dang pawh a awm a. Kan fîmkhur loh chuan, sual ni hran lo thil eng emaw tihnaa hun kan hman tam lutuk avângin Jehova hnaih lehzual nâna hman tûr hun kan nei tawh lo thei a ni. Entîr nân, intihhlimna hi han ngaihtuah teh. A châng chânga intihhlimna neih chu kan hlâwkpui ṭheuh va. Mahse, intihhlimna ṭha pawhin thlarau lam thiltihte atâna hun nei lo khawpin kan hun hlu tak chu a ei ral thei a. Chuvângin, intihhlimna chu a hmun dik taka kan dah thiam a ngai a ni.—Thuf. 25:27; 1 Tim. 4:8.

4. Eng nge kan sawiho vang?

4 He thuziakah hian, dah hmasak tûrte kan dah hmasak a ngaih chhan kan sawiho vang a. Jehova nêna fing taka hun kan hman theih dân leh chutianga fing taka hun hman kan hlâwkpui theih dânte pawh kan sawiho bawk ang.

DUH THLANNA FING SIAM LA; DAH HMASAK TURTE CHU DAH HMASA RAWH

5. Engtin nge Ephesi 5:15-17-a kan hmuh fuihna chhût ngunna chuan ṭhalaite chu nun kawng ṭha ber zawh tûra a ṭanpui theih?

5 Nun kawng ṭha ber chu thlang rawh. Ṭhalaite chuan a ṭha thei ang bera an nun an hman theih dân tûr chu an ngaihtuah fo ṭhîn a. Kawng khatah chuan, school-a zirtîrtute leh ring lotu an chhûngte zînga mite chuan hna ṭha hmua sum tam tak an lâk luh theih nân zir sânna ûm tûrin an fuih mai thei a. Chu kawng zawhna chuan an hun tam tak a ei ral thei a ni. Kawng leh lamah chuan, kohhrana nu leh pate leh ṭhiante chuan ṭhalaite chu Jehova rawngbâwl nâna an nun hmang tûrin an fuih pawh a ni thei. Jehova hmangaihtu ṭhalaite chu thu tlûkna ṭha ber siam tûrin engin nge ṭanpui thei? Anni chuan Ephesi 5:15-17-na chhiar leh chhût ngun chu an hlâwkpui ngei ang. (Chhiar rawh.) Chûng Bible chângte an chhiar hnuah, ṭhalaite chuan heti hian an inzâwt thei a ni: ‘“Lalpa duh zâwng” chu eng nge ni? Eng thu tlûknain nge Ani chu tilâwm ang? Eng thu tlûknain nge fing taka hun hmang tûra min ṭanpui ang?’ tiin. ‘Nîte hi a ṭha tawh lo’ tih leh Setana thunun he khawvêl hi a tâwp thuai dâwn tih hre reng ang che. Jehova tilâwm zâwnga kan nun hman chu a finthlâk hle ngei ang.

6. Mari’n eng duh thlanna nge a siam a, engvângin nge chu chu duh thlanna fing tak a nih?

6 Dah hmasak tûrte chu dah hmasa rawh. Fing taka hun hmang tûr chuan thil sual ni hran lo thiltih pahnih zînga pakhat zâwk chu kan thlan a ngai thei a. Isua’n Mari leh Marthi te a tlawhna chanchin chuan chu chu a târ lang chiang hle a ni. Khualchhâwn thiam tak Marthi chuan an mikhual Isua chu ṭha taka lo lawm a duh avângin, eiin hnianghnâr tak a buatsaih tih chu rinhlelh rual a ni lo. Chutih laiin, a laizâwnnu Mari chuan a Lalpa lo tlawh hun chu remchângah lain, a ke bula ṭhuin, a zirtîrna chu a ngaithla a. Marthi thiltih chu sual hran lo mah se, Mari chuan “chan ṭha chu a thlang a.” (Lk. 10:38-42) A hnuah, Mari chuan chumi ṭuma an ei tûr chhawpte chu a theihnghilh leh pawh a ni thei; mahse, Isua hnên aṭanga a thu hriatte chu a theihnghilh leh ngai tawh lo vang tih kan chiang thei a ni. Mari chuan Isua bula hun rei lo tê a hman chu a ngaihlu angin, keini pawhin Jehova nêna hun hman chu kan ngaihlu a ni. Engtin nge chutiang hun chu fing taka kan hman theih?

JEHOVA NEN FING TAKIN HUN HMANG RAWH

7. Engvângin nge ṭawngṭaina te, inzirna te, leh chhût ngunnate atâna hun hman chu thil pawimawh tak a nih?

7 Ṭawngṭaina te, inzirna te, leh chhût ngunnate hi kan biakna pêngte a ni tih hria ang che. Kan ṭawngṭai hian min hmangaih êm êmtu kan Pa vâna mi kan bia tihna a ni a. (Sâm 5:7) Bible kan zir hian finna Hnâr “Pathian hriatna” kan zir tihna a ni. (Thuf. 2:1-5) Chhût ngunna kan neih hian Jehova mize duhawm tak te, thil siam zawng zawngte tâna a thiltum ropui tak te, leh chu thiltuma kan tel ve dânte chu kan ngaihtuah a. Chu chu hun hman dân ṭha ber a ni. A nih chuan, chutianga ti thei tûrin engin nge min ṭanpui ang?

Mi mala inzirna nei tûrin hmun reh tak i zawng hmu thei ang em? (Paragraph 8-9-na en rawh)

8. Thlalêra a awm laia Isua hun hman dân aṭangin eng nge kan zir theih?

8 A theih chuan, hmun reh tak thlang rawh. Isua entawn tûr siam hi han ngaihtuah teh. Leia a rawngbâwlna a ṭan hmain, thlalêrah ni 40 chhûng hun a hmang a. (Lk. 4:1, 2) Chu hmun reh takah chuan, Isua chuan Jehova hnênah a ṭawngṭai theiin, a tâna a Pa duh zâwngte chu a chhût ngun thei ngei ang. Chutianga tihna chuan a hnu lawka a hmachhawn tûr fiahnate atân a inbuatsaih lâwktîr ngei bawk ang. Engtin nge Isua entawn tûr siam chu i hlâwkpui theih? Chhûngkaw hung tak in nih chuan, in chhûnga hmun reh tak zawn hmuh chu a awlsam reng lo ngei ang. Chutiang dinhmunah chuan, pâwn lamah hmun reh zawng ang che. Unaunu Julie-i chuan ṭawngṭaia Jehova a biak duh hunah chutiang chuan a ti a ni. A pasal nên chuan France rama apartment pakhatah an chêng a, an awmna chu a len vak loh avângin mahnia awm a, mi dangte tihbuai lohva awm chu thil har tak a ni. Unaunu Julie-i chuan, “Chutiang a nih avângin, nî tin park-ah ka kal ṭhîn a, chutah chuan keimah chauhva ka awm theih avângin, rilru pe takin Jehova hnênah kan ṭawngṭai thei a ni,” tiin a sawi.

9. Isua chuan tih tûr tam tak nei mah se, engtin nge Jehova nêna an inlaichînna a ngaih pawimawhzia a lantîr?

9 Isua chuan tih tûr tam tak a nei a. Leia rawng a bâwl chhûng khân, a kalna apianga mite’n an zui avângin, an tân hunte a pe a. Ṭum khat phei chu amah hmu tûrin “a khuain kawngkhâr bulah chuan an lo awm khâwm ta mup a.” Chuti chung pawhin, ani chuan Jehova nêna a mi mal inlaichînna atâna hun pe thei tûrin ruahmanna a insiam a ni. Ni tlâk hmain, a Pa nên chauhva hun a hman theihna tûr “thlalêr hmunah” a va kal a ni.—Mk. 1:32-35.

10-11. Matthaia 26:40, 41-a sawi angin, Gethsemane huanah Isua’n a zirtîrte hnênah a hun taka fuihna eng nge a pêk a; mahse, eng thil nge thleng?

10 A rawngbâwlna tâwp dâwn hnaih lam, a lei nun tâwp ber zânah pawh, Isua chuan chhût ngunna leh ṭawngṭaina a neih theihna tûr hmun fianrial a zawng a ni. Chu chu Gethsemane huanah a ni a. (Mt. 26:36) Chumi ṭum chuan a zirtîrte hnênah ṭawngṭai chungchânga a hun taka fuihna a pe a ni.

11 Thilthlengte chu han ngaihtuah teh. Gethsemane huan an thlen chuan, a tlai tawh hle a, zan lai a pêl tawh hial pawh a ni thei. Isua chuan a tirhkohte chu ‘inring renga awm’ tûra a hrilh hnuah, ṭawngṭai tûrin a kal hrang a. (Mt. 26:37-39) Mahse, a ṭawngṭai hlân chuan an lo muhîl a. Isua’n a rawn hmuh chuan, “thlêmnaa in luh loh nân inring rengin ṭawngṭai rawh u,” tiin a fuih a ni. (Matthaia 26:40, 41 chhiar rawh.) Rilru hahna tûr chhan tam tak an neiin an chau hle tih a hria a. Chuvângin, Isua’n khawngaihna nei takin “tisa erawh chu a chak lo a ni,” tia sawiin a hriatthiampuizia a lantîr a. Chumi hnuah pawh, ṭawngṭai tûrin vawi hnih lai a kal hrang leh a, a lo lêt leh chuan a zirtîrte chu ṭawngṭai ahnêkin, muhîlin a rawn hmu leh a ni.—Mt. 26:42-45.

I harh vâng hun lai bera ṭawngṭai tûrin hun i insiam thei ang em? (Paragraph 12-na en rawh)

12. Ṭawngṭai peih lo khawpa kan chauh va, kan rilru a hah a nih chuan, eng nge kan tih theih?

12 A hun dik tak chu thlang rawh. A châng chuan, ṭawngṭai peih lo khawpa chauvin, kan rilru a hah hle thei a. Chutianga i awm a nih chuan, nangmah chauh i ni lo. Eng nge i tih theih? Nilênga hna an thawh hah hnua ṭawngṭaia Jehova pan ṭhîntu unau ṭhenkhat chuan an hah lutuk hmaa ṭawngṭai chu manhla tak a ni tih an hria a. Unau dang lehte chuan ṭawngṭai huna kan taksa awm dânin rilru pêkna kawngah nghawng a nei thei hle tih an hmu chhuak bawk. A nih leh, ṭawngṭai thei lo khawpa lungkhamna emaw, lunghnualna emaw i nei a nih chuan engtin nge ni ang? I rilrua awmte chu Jehova hrilh ang che. Hmangaihna nei tak kan Pa chuan a hre thiam che tih i ring tlat thei a ni.—Sâm 139:4.

Inkhâwm laiin SMS leh email-te chhân lêt chu i pumpelh thei ang em? (Paragraph 13-14-na en rawh)

13. Engtin nge phone leh tablet-te chuan Jehova nêna hun kan hmanna chu a tihbuai theih?

13 Inzirna i neih hunah i rilru kal pêntîr suh. Ṭawngṭaina hi Jehova nêna kan inlaichînna tihngheh theih dân kawng awm chhun a ni lo. Bible zirna leh kohhran inkhâwma telna pawhin Pathian hnaih lehzual tûrin min ṭanpui thei a ni. Inzirna atân leh kohhran inkhâwmte atâna i hun pêkte chu fing taka hmang tûrin tih theih eng emaw a awm em? Heti hian inzâwt rawh, ‘Inkhâwm chhûngin, a nih loh leh inzirna ka neih chhûngin ka rilru la pêngtu thil a awm em?’ Phone, a nih loh leh tablet-ahte chuan kohna te, email te, leh SMS te i dawng em? Mi tam tak chuan chûng hmanruate chu an nei deuh vek tawh a. Thilthleng chanchin chhui mite chuan rilru pêk kan tum laia kan bul hnaia phone dah ringawtna pawhin rilru a la pêng thei tih an sawi a ni. Chumi chungchângah chuan, rilru lam zir mi professor pakhat chuan, “I thiltih mêkah i rilru i pe thei lo va. Hmun dangah a kal pêng a ni,” tiin a sawi. Bial inkhâwmpuite leh Regional inkhâwmpuite kan ṭan hmain, kan phone leh tablet-te chu mi dangte tibuai lo tûr zâwnga dah tûra hrilh kan ni ṭhîn a. Jehova nêna hun kan hman laia kan phone emaw, tablet emawin min tihbuai loh nân, mahni chauhva kan awm hunah pawh chutiang chuan kan ti thei ang em?

14. Philippi 4:6, 7-a sawi angin, engtin nge Jehova’n rilru pe thei tûra min ṭanpui ang?

14 Rilru pe thei tûrin Jehova ṭanpuina dîl rawh. Inzirna i neih lai leh kohhran inkhâwm laia i rilru a kal pêng tih i hriat chuan, Jehova hnênah ṭanpuina dîl ang che. Hlauhthâwnna emaw, lungkhamna emaw i nei a nih chuan, thlarau lam thilte ngaihven chu a harsa mai thei; mahse, i ngaihven tlat chu thil pawimawh tak a ni. I thinlung leh i “ngaihtuahnate” thunun theitu tûr thlamuanna dîlin ṭawngṭai ang che.—Philippi 4:6, 7 chhiar rawh.

JEHOVA NENA HUN HMAN CHU A MANHLA

15. Jehova nêna hun hman a manhla chhan pakhat chu eng nge ni?

15 Ṭawngṭai te, Bible chhiar te, leh chhût ngun nântea hun i pêk chuan nasa takin i hlâwkpui ang. Engtin nge? Pakhatna, thu tlûkna ṭha zâwkte i siam thei ang. Bible chuan “mi fing pâwl la, i lo fing ang,” tih min tiam a. (Thuf. 13:20) Chuvângin, finna Hnâr Jehova nêna hun i hman chuan, i lo fing lehzual ang a. Amah tihlâwm dân leh a rilru tinatu duh thlannate pumpelh dân i hre thiam lehzual ang.

16. Engtin nge Jehova nêna hun hmanna chuan kan zirtîrna a tihhmasâwn?

16 Pahnihna, zirtîrtu thiam zâwk i lo ni ang. Tu emaw Bible kan zirpui hian kan thiltum pawimawh ber zînga pakhat chu Jehova hnaih tûra ṭanpui hi a ni. Kan Pa vâna mi nêna kan inbiak tam poh leh, amah kan hmangaihna a nasa lehzual ang a, kan zirpuite pawh amah hmangaihna nei tûrin kan zirtîr thiam lehzual ang. Hemi chungchânga Isua entawn tûr siam hi han ngaihtuah teh. Ani chuan a Pa chungchâng chu ṭawngkam nêlawm tak leh duhawm taka a sawi avângin, a zirtîrte pawhin an hmangaih theih phah a ni.—Joh. 17:25, 26.

17. Engvângin nge ṭawngṭaina leh inzirna chuan kan rinna tinghet tûra min ṭanpui theih?

17 Pathumna, i rinna a nghet lehzual ang. Pathian hnêna kaihhruaina te, thlamuanna te, leh ṭanpuinate i dîl laia thilthlengte kha han ngaihtuah teh. Jehova’n chûng i ṭawngṭainate a chhân apiangin, amah i rinna chu a nghet lehzual a ni. (1 Joh. 5:15) Eng thil dangin nge i rinna tichak thei? Mi mala inzirna a ni. A nihna takah chuan, “rinna chu hriatna avângin a lo awm ṭhîn a.” (Rom 10:17) Mahse, rinna nghet tak nei tûr chuan, hriatna neih mai aia tam tih a ngai a ni. Eng dang nge kan tih ngai?

18. Chhût ngunna kan neih a ngaih chhan entîrna pe rawh.

18 Kan thu zirte chu kan chhût ngun a ngai a. Sâm 77-na ziaktu thiltawn hi han ngaihtuah teh. Ani chuan amah leh Israel mite’n Jehova duhsakna an chân ta nia a ngaih avângin a rilru a hah hle a. Chûng lungkhamnate avâng chuan zânah pawh a muhîl thei lo a ni. (Châng 2-8) Eng nge a tih tâk? Jehova hnênah: “I hnathawh zawng zawng kha ka ngaihtuah bawk ang a, i thiltihte pawh kha ka chhût ang e,” tiin a hrilh a. (Châng 12) Ni e, fakna hla phuahtu chuan Jehova’n tûn hmaa a mite tâna a thiltihte chu a hre chiang hle a; mahse, lungkhamna nasa tak a neih avângin: “Pathian chuan khawngaih a theihnghilh em ni aw? Thinurin a lainatnate chu a khâr ta em ni aw?” tiin a ngaihtuah a ni. (Châng 9) Fakna hla phuahtu chuan Jehova thiltihte leh tûn hmaa zahngaihna leh khawngaihna a lo lantîr tawhte chu a chhût ngun ṭhîn a. (Châng 11) Eng nge a rah chhuah? Jehova’n a mite chu a thlahthlam lo vang tih a ring nghet ta a ni. (Châng 15) Chutiang bawkin, Jehova’n a mite tâna a thil tihsak tawhte leh i tâna a thiltihte i chhût ngun chuan, i rinna chu a nghet lehzual ngei ang.

19. Eng kawng dangin nge Jehova nêna hun hman chu kan hlâwkpui ang?

19 Palina leh a pawimawh ber chu, Jehova i hmangaihna a thûk lehzual ang. Mize dang zawng aiin, hmangaihna chuan Jehova thu âwih tûr te, amah tilâwm tûra thil chân inhuam tûr te, leh fiahna eng pawh tuar chhuak thei tûrtein a chêttîr ang che. (Mt. 22:37-39; 1 Kor. 13:4, 7; 1 Joh. 5:3) Jehova nêna inlaichînna ṭha tak leh duhawm tak neih aia hlu zâwk thil dang eng mah a awm thei lo!—Sâm 63:1-8.

20. Engtin nge Jehova nêna hun hmang tûra ruahmanna i siam theih?

20 Ṭawngṭaina te, inzirna te, leh chhût ngunnate chu kan biakna pêngte a ni tih hre reng ang che. Isua angin, Jehova nêna hun i hman theihna tûrin hmun reh takte zawng ang che. Ṭûl lo taka min tibuai theitu thilte chu dah bo la. Thlarau lam thiltihtea i inhman hunah i rilru i pêk theih nân Jehova hnênah ṭanpuina dîl ang che. Tûn aṭanga fing taka hun i hmang a nih chuan, Jehova chuan khawvêl thara chatuan nun malsâwmmna a pe ang che.—Mk. 4:24.

HLA 28 Jehova Ṭhian Nih Theih Dân

^ par. 5 Jehova chu kan Ṭhian ṭha ber a ni a. Kan inṭhian ṭhatna chu kan ngaihluin, amah hriat chian lehzual chu kan duh a ni. Tu emaw hre chiang tûr chuan hun pêk a ngai a. Jehova nêna kan inlaichînna tinghet chho zêl tûr pawhin hun pêk a ngai a ni. Kan buai theih êm avângin, engtin nge kan Pa vâna mi hnaih theihna hun kan neih theih ang a, engtin nge chutianga hnaih chu kan hlâwkpui ang?