1. Kan za hian eng ang duhna pângngai tak nge kan neih?

I MI hriat leh zah tak tuemawin i hming a theihnghilhin, a hre tawh miah lo che a nih chuan engtin nge i awm? A lunghnualthlâk ngei ang. Engvângin nge? Mi dangte hriat hlawh nih kan duh ṭheuh vâng a ni. Mahse, kan nih dân aia tam min hria se tih kan duh a. Mi eng ang nge kan nih tih leh kan thil hlen chhuahte hria se kan duh a ni.—Numbers 11:16; Joba 31:6.

2, 3. Mi dangte ngaihhlut nih duhna chu engtin nge a awm theih? (A thupui chunga milem en rawh.)

² Mahse, kan fîmkhur loh chuan, mi dangte ngaihlut nih duhna chu a kal sual thei a. Setana khawvêl chuan mi hmingthang leh mi pawimawh nih duhna min neihtîr thei a ni. Chutiang rilru kan neih chuan, vâna kan Pa, Pathian Jehova’n a phû ang ngeiin kan hriat leh kan biak a hlawh lo tihna a ni.—Thu Puan 4:11.

³ Isua hun laia sakhaw hruaitu ṭhenkhat chuan hriat hlawh  nih chungchângah ngaih dân dik lo an nei a. Isua chuan a zirtîrte chu: “Lehkhaziaktute lakah fîmkhur rawh u; anni chuan kawr fual haa lên an duh ṭhîn a, dâwr hmunah chibai bûkte, inkhâwmna inah ṭhutphah ṭha berte, ruaiṭhehnaah hmun ṭha berte an ngaina ṭhîn,” tiin a vaukhân a. “Chûngho chuan thiam loh an chang nasa lehzual ang,” tiin a sawi belh bawk. (Luka 20:46, 47) Chu mi nêna inkalh takin, Isua chuan tuma hriat hlawh loh, dâr tangka dere pahnih thawhtu hmeithai rethei tak chu a chawimawi a ni. (Luka 21:1-4) Hriat hlawh chungchânga Isua thlîr dân chu mi dangte thlîr dân lakah a danglam hle a. He thuziak hian Pathian Jehova’n hriat hlawh chungchânga thlîr dân dik nei tûra min duhte nei reng tûrin min ṭanpui ang.

4. Eng anga hriat hlawh nih nge ṭha ber a, engvângin nge?

⁴ Eng anga hriat hlawh nih nge ṭha ber? Mi tam takin an zawn zirna sâng zâwk te, sumdâwnnaa hlawhtlinna te, leh khawvêl intihhlimnaa hmingthannate avânga hriat hlawhna a ni lo. Paula chuan: “Tûna Pathian in lo hriat hnu hi zâwngin – ni lo, Pathian mi hriat in lo nih hnu hian tih tûr a ni zâwk e, khawvêl zirtîrna dik lo engmah ni hlei lo, a bâwiha awm leh in châkate lamah chuan engtiziaa hawi kîr leh nge in nih?” tia a sawi khân hriat hlawhna ṭha ber chu a sawi a. (Galatia 4:9) Lei leh vâna Rorêltu Chungnungber “Pathian mi hriat” nih chu a va ropui tak em! Jehova chuan min hria a, min hmangaih a, amah hnaih tûrin min duh a. A siam kan nih avângin a ṭhian kan ni thei bawk.—Thuhriltu 12:13, 14.

5. Pathian hriat hlawh ni tûr chuan eng nge kan tih ang?

⁵ Mosia chu Jehova ṭhian a ni tih kan hria a. Jehova hnênah: “I kawngte hi khawngaih takin mi hriattîr ang che,” tia a ngên khân, Jehova chuan: “Chu pawh chu i sawi ang chuan ka ti ang e: ka mit i tlung si a, i hmingah ka hre chiang bawk si chia,” tiin a chhâng a ni. (Exodus 33:12- 17) Jehova chuan a mi mal takin min hre thei a. Mahse, A ṭhian ni tûr chuan eng nge kan tih ngai? Amah kan hmangaih a, a hnênah kan inpumpêk tûr a ni.—1 Korinth 8:3 chhiar rawh.

6, 7. Engin nge Jehova nêna kan inṭhianna chu tichhe thei?

⁶ Amaherawhchu, kan Pa vâna mi nêna kan inṭhianna hlu tak chu kan vawng reng tûr a ni a. Galatia khuaa Kristian hmasate angin, khawvêlin a pêk hlawhtlinna leh hmingthannate pawh tiamin, a “zirtîrna dik lo, engmah ni hlei lo” laka bawih nih chu kan bânsan tûr a ni. (Galatia 4:9) Galatia khuaa chûng Kristiante chuan Pathian an hre tawh a, Pathian pawhin a hria a ni. Mahse, Paula chuan chûng unaute chu engmah ni hlei lo lamah an “hawi kîr leh” tih a sawi a. Thu danga sawi chuan: ‘Engvânga hawi kîr leh a, thil engmah lo leh, tlâktlai lo lama bawiha in awm leh ni?’ tia zâwt ang a ni.

⁷ Chutiang thil chu kan chungah a thleng thei em? Thei teh meuh mai. Paula ang bawkin, thutak kan hriat khân, Setana khawvêla kan neih theih hmingthanna leh hlawhtlinnate kan tlânsan pawh a ni thei. (Philippi 3:7, 8 chhiar rawh.) Scholarship  te, hna ṭha te, a nih loh leh sum tam tak hmuh theihnate kan chân pawh a ni mai thei a. A nih loh leh, rimawi leh infiamna lamah thiamna bîk kan neih avângin hmingthang tak leh hausa tak pawh kan ni thei bawk. Mahse, chûng hun remchâng kan neihte chu kan hnâwl a. (Hebrai 11:24-27) Chûng thilte chu lo ûm ta ila chuan, kan nun a ṭha zâwk tûr tia, kan thu tlûkna ṭha siamte avânga kan inchhîr leh chuan a va âtthlâk dâwn tak em! Chutiang rilru put hmang chuan “zirtîrna dik lo, engmah ni hlei lo” nia kan ngaih tawh, khawvêl thil lama kîr leh tûrin min chêttîr thei a ni.

8. Jehova hriat hlawh nih kan duhna chu engtin nge kan tihzual theih?

⁸ Khawvêl ni lovin, Jehova hriat hlawh nih kan duhna chu engtin nge kan tihzual theih? Thu dik pawimawh pahnih kan ngaihven a ngai a. Pakhatna, Jehova chuan rinawm taka a rawngbâwltute chu a hre reng a ni. (Hebrai 6:10 chhiar rawh; 11:6) A chhiahhlawh rinawm tinte chu a hlut êm avângin anmahni ngaihthah chu “fel lo” niin a ngai a. “Ama tate chu” a hre reng ṭhîn a ni. (2 Timothea 2:19) Ani chuan “mi felte kawng chu a hre si ṭhîn a,” chhan chhuah dân pawh a hria a ni.—Sâm 1:6; 2 Petera 2:9.

9. Jehova’n a mite chunga a lâwmzia a târ lan dân entîrna pe rawh.

⁹ Jehova chuan a mite chunga a lâwmzia chu kawng danglam bîk taka târ lan châng a nei a. (2 Chronicles 20:20, 29) Entîr nân, Jehova’n a mite chu Pharaoa sipai chak takte’n an ûm a, Tuipui Sen ata a chhan chhuah dân kha han ngaihtuah teh. (Exodus 14:21-30; Sâm 106:9-11) Chu thilthleng chu a mak êm avângin, chutih hun laia mite chuan kum 40 a liam hnuah pawh an la sawi reng a ni. (Josua 2:9-11) Nakin lawkah, Magoga rama Goga’n min beih dâwn avângin, Jehova’n tûn hmaa a mite a hmangaih dân leh a thiltihtheihna hmanga a chhan chhuah dânte hriat rengna chuan min tichak ngei ang. (Ezekiela 38:8-12) Chutih hunah chuan, khawvêl ni lovin, Jehova lawm hlawh nih kan tum avângin kan hlim hle ang.

10. Eng thu dik dangte nge kan ngaihven ang?

¹⁰ Kan ngaihven tûr thu dik pahnihna chu Jehova’n kan beisei loh tak kawngin min hre reng pawh a ni thei. Mite’n fak an hlawh duh vâng maia thil ṭha an ti a nih chuan, Jehova’n lâwmman a pe lo vang. Engvângin nge? Isua sawi angin, mi dangin an fak chuan, chu chu an lâwmman a ni tawh a ni. (Matthaia 6:1-5 chhiar rawh.) Kawng leh lamah chuan, mi dangte chunga thil ṭha an tih avânga chawimawi hlawh lotute chu Jehova’n ‘arûkin a hmu’ a. An thiltihte chu a hria a, lâwmman a pe, a nih loh leh mal a sâwm ang. A châng chuan, Jehova’n a chhiahhlawhte  chu an beisei loh tak kawngin lâwmman a pe a ni. Entîrna ṭhenkhat i lo sawiho ang u.

11. Engtin nge Jehova’n Mari a hriat reng?

¹¹ Jehova chuan nula inngaitlâwm tak Mari chu a Fapa Isua nu ni tûrin a thlang a. Mari chu Jerusalem leh a biak in mawi tak aṭanga hla taka awm Nazaret khaw tê tak têa chêng a ni. (Luka 1:26-33 chhiar rawh.) Engvângin nge Jehova’n Mari chu a thlan? Vântirhkoh Gabriela chuan a hnênah “Pathian ngaihsak zâwng i ni e” tiin a hrilh a. A laizâwnnu Elizabeti hnêna a hnua a thu hrilh aṭangin Jehova nên inṭhianna ṭha tak a nei tih kan hre thei. (Luka 1:46-55) Jehova’n Mari chu a thlîr reng a, a chunga a rinawm tlat avângin, a beisei loh tak kawngin mal a sâwm a ni.

12, 13. Isua a pian a, ni 40 a liam hnua Mari’n biak ina a hruai khân ani chu engtin nge chawimawi a nih?

¹² Isua a pian khân, Jehova’n tute hnênah nge a hrilh? Jerusalem leh Bethlehema mi challangte leh thuneitute an ni lo. A vântirhkohte chu Bethlehem khaw pawna berâm vêngtu inngaitlâwmte hnênah hrilh tûrin a tîr zâwk a ni. (Luka 2:8-14) Tichuan, chûng berâm vêngtute chuan nausên piang hlim chu an va en a. (Luka 2:15-17) Mari leh Josefa chuan chutiang kawnga Isua chawimawi a ni chu mak an ti hle ngei ang. Jehova thiltih dânte chu Diabola thiltih dânte lakah a danglam hle a. Setana’n Isua leh a nu leh pa va tlawh tûra mi fingte a tirh khân, Jerusalema mi zawng zawngin Isua pian thu an hria a, chu chuan buaina nasa tak a thlen a ni. (Matthaia 2:3) A hnuah, pawisawi lo nausên tam takin an thih phah bawk.—Matthaia 2:16.

¹³ Israelte hnêna pêk Jehova Dânah chuan nau pian hnu ni 40-ah a nuin inthawina a hlân tûr a ni a. Chuvângin, Mari chu Isua leh Josefa nên Bethlehem aṭanga Jerusalem biak in va tlawh tûrin kilometer kua (mêl ruk) vêl an kal a ni.  (Luka 2:22-24) An kal laiin, Mari’n Isua chu puithiamin kawng engemaw taka a chawimawi dâwn leh dâwn loh a ngaihtuah mai thei a. Isua chu chawimawi a ni ngei mai; mahse, Mari beisei loh tak kawngin a ni. Jehova chuan Isua chu thutiam Messia, a nih loh leh Krista a ni tih puang tûrin “mi fel tak leh Pathian ngaihsak tak” Sumeona leh kum 84 mi hmeithai zâwlneinu Anni chu a thlang a ni.—Luka 2:25-38.

14. Engtin nge Jehova’n Mari chu lâwmman a pêk?

¹⁴ Ṭha taka Isua a enkawl seilen avângin Jehova’n Mari chu a hre zawm zêl em? Hre zawm zêl e. Mari thusawite leh thiltih ṭhenkhatte chu Bible-ah a chhinchhiah a. Mari chu Isua’n kum thum leh a chan ve rawng a bâwl chhûngin an zin tlâng thei lo niin a lang. Hmeithai a nih avângin Nazaret-a a awm a ngai pawh a ni mai thei. Chuvângin, mi dangte neih thiltawn ṭha tak tak chu a nei ve lo. Mahse, Isua thih khân a kiangah a awm a ni. (Johana 19:26) A hnuah, Isua zirtîrte’n Pentikost nîa thlarau thianghlim an dawn hmain Mari chu Jerusalemah an zîngah a awm ve a. (Tirhkohte 1:13, 14) Zirtîr dangte ruala hriak thih a nih ve a rinawm. Chutiang a nih chuan, vânah Isua nêna chatuana awm theihna hun ṭha a nei tihna a ni. Rinawm taka a rawngbâwlna avânga a dawn lâwmman duhawm tak a va ni êm!

15. Isua leia a awm lai khân, Jehova’n a chunga a lawmzia engtin nge a târ lan?

¹⁵ Isua chuan sakhaw hruaitute leh politics hruaitute pêk chawimawina chu a duh lo va. Mahse, Jehova’n a Fapa chu a hmangaihzia vân aṭangin ṭum thum lai tlang takin a hrilh a ni. Chu chuan Isua a tichak ngei ang! Jordan Luia baptisma a chan hnu lawk khân Jehova chuan: “Hei hi ka Fapa duh tak, ka lawm êm êma chu a ni,” tiin a hrilh a. (Matthaia 3: 17) Baptistu Johana chu, chu thu hretu awmchhun a nih a rinawm. Isua thih hma kum khat vêlah, Jehova’n Isua chungchângah: “Hei hi ka Fapa duh tak, ka  lawm êm êma chu a ni; ama thu ngai rawh u,” tia a sawi chu a tirhkoh zînga mi pathumin an hria a. (Matthaia 17:5) A tâwpah, Isua thih hma nî rei lotêah Jehova’n vân aṭangin a Fapa chu a be leh a ni.—Johana 12:28.

16, 17. Engtin nge Jehova’n Isua chu a beisei loh tak kawnga a chawimawi?

¹⁶ Isua chuan Pathian sawichhetu nia puh a ni dâwn tih leh zahthlâk taka tihhlum a ni dâwn tih a hria a. Chuti chung pawhin, a duh zâwng ni lovin, Pathian duh zâwng anga tih ni tûrin a ṭawngṭai a ni. (Matthaia 26:39, 42) Khawvêl ni lovin, a Pa hriat hlawh nih a duh avângin “mualphona chu ngainêpin [“nghaisakna bân,” NW] chu a tuar a.” (Hebrai 12:1-2) A nih leh, engtin nge Jehova’n Isua chu a hriat reng?

¹⁷ Isua leia a awm lai khân, vâna a Pa bula a awm laia a neih mawina chu nei leh tûrin a ṭawngṭai a. (Johana 17:5) Isua’n chu aia tam neih a beisei thu Bible-in engmah a sawi lo. He leiah Jehova duh zâwng a tih avângin lâwmman danglam bîk tak a beisei hek lo. Mahse, Jehova’n eng nge a tih? Isua beisei loh tak kawngin a hre reng a. Jehova’n Isua a kaihthawh khân, vânah “nasa takin a chawimawi ve ta thung a.” Chu bâkah, tuma la neih ngai loh, thih theih lohna nun a pe bawk! * (Footnote en rawh.) (Philippi 2:9; 1 Timothea 6:16) Isua’n rinawm taka rawng a bâwl avânga Jehova pêk lâwmman ropui tak a va ni êm!

18. He khawvêl ni lovin, Jehova lawm hlawh nih beisei tlat tûrin engin nge min ṭanpui ang?

¹⁸ He khawvêl ni lovin, Jehova lawm hlawh nih beisei tlat tûrin engin nge min ṭanpui ang? Jehova’n a chhiahhlawh rinawmte chu a hre reng tih leh an beisei loh tak kawngin lâwmman a pe ṭhîn tih chu kan ngaihtuah tlat tûr a ni. Jehova’n nakin huna mal min sâwm dân tûr chu, ngaihruatnaah chauh ka la hmu thei a. Mahse, he khawvêl suaksual taka buainate leh harsatnate kan tawrh lai hian he khawvêl hi a borâl mêk a ni tih kan hre reng tûr a ni. Chuvângin, khawvêl hriat hlawhna engpawh chu a boral dâwn a. (1 Johana 2:17) Kawng leh lamah chuan, hmangaihna nei tak kan Pa Jehova chu ‘mi fel lo a nih loh’ avângin kan hnathawh leh a hming chunga hmangaihna kan lantîr chu a theihnghilh ngai lo vang. (Hebrai 6:10) Ani chuan kan ngaihtuah ngai miah loh kawngtein min lawmzia a lantîr ngei ang!