A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

NUN KAWNG CHANCHIN

Mi Fingte Nêna Lên Dun Chu Ka Hlâwkpui

Mi Fingte Nêna Lên Dun Chu Ka Hlâwkpui

KUM tam tak kalta a, U.S.A, South Dakota, Brookings-a zîng khaw vawt tak mai chu ka la hre reng a. Thlasik khua a rawn vawt chho dâwn tih ka hria. Tihlumna awm lo chhêk in vawt tak chhûnga awm mi tlemtê zîngah ka tel ve a, kan khûr hlawrh hlawrh mai a ni. Tuia khat tui zêm lian tak kiangah kan ding a, tui chu vawt tak a ni! Ka chanchin tlêm azâwng ka sawi ang a, tichuan chumi hmuna kan awm chhan chu in hre thiam mai ang.

KA CHHUNGTE

Ka pu Alfred-a leh ka pa

Kum 1936, March 7-ah ka piang a. Unau pali zînga naupang ber ka ni. South Dakota chhak lama thlawhhma te tak têah kan awm a. Leileh hi kan chhûngkaw nuna thil pawimawh a ni a; mahse, a pawimawh ber erawh a ni lo. Ka nu leh pa chu kum 1943-ah Jehova Thuhretute niin baptisma an chang a. Jehova hnêna an inpumpêk avângin Pathian duhzâwng tih chu an tâna thil pawimawh ber a ni. Ka pa Clarence-a leh, a hnuah ka pu Alfred-a te chuan South Dakota, Conde khawpuia kohhran te tak têah company servant (tûna kohhran upaho râwn khâwmtu tia koh) hna an thawk a ni.

Kan chhûngkuain inkhâwmnaahte kan kal ziah bâkah, Bible pêk nakin hun beisei tûr ropui tak chungchâng mi dangte hrilh tûrin rawngbâwlnaahte kan tel ziah a. Ka nu leh pate entawn tûr siam leh min zirtîrnate chuan Jehova hmangaih tûrin min ṭanpui a ni. Ka unaunu Dorothy-i nên chuan kum ruk mi kan nihin Lalram thuchhuahtu kan ni a. Kum 1943-a Theocratic Ministry School neih ṭan a nih chuan ka tel ve nghâl a ni.

Kum 1952-a pioneer ka thawk lai

Inkhâwmpuite leh regional inkhâwmpuite hi kan nuna thil pawimawh takte an ni a. Kum 1949-a South Dakota, Sioux Falls-a neih inkhâwmpui chu ka la hre reng. Unau Grant Suiter-a’n “I Rin Aiin A Tlai Tawh!” tih thu a sawi a. Inpumpêk tawh Kristian zawng zawngte chuan Pathian Ram chanchin ṭha hrilhnaah an inhman a ngai tih a sawi uar hle a ni. Chumi hnuah, ka nun chu Jehova hnênah ka hlân a. Chu mi hnu kum 1949, November 12-a Brookings-a neih bial inkhâwmpuiah baptisma ka chang ta a ni. Chuvângin alâwm a tîra ka sawi chhêk in vawt deuhva ka awm ni. Mi paliin thîra siam tui zêm lian deuhvah baptisma chang tûrin kan nghâk a ni.

Ahnuah, pioneer thawk tûrin thu tlûkna ka siam a. Kum 1952, January 1-ah, kum 15 mi niin ka thawk ṭan ta a ni. Bible chuan: “Mi fing pâwl la, i lo fing ang,” tiin a sawi a, kan chhûngkuaah pioneer thawk tûra ka thu tlûkna thlâwptu mi fing tam tak an awm a ni. (Thufingte 13:20) Kum 60 mi ka pu Julius-a nên rawngbâwlnaah kan kal ṭhîn a. Kei aiin upa hle mah se, rawngbâwlnaa thawh dun chu nuam kan ti hle a. A hnên aṭang leh a thiltawnte aṭangin thil tam tak ka zir a. Dorothy-i pawh rei vak lovah pioneer a rawn ni ve ta a ni.

BIAL KANTUTE CHUAN MIN ṬANPUI

Ka naupan lai chuan, ka nu leh pate’n bial kantute chu kan ina thleng tûrin an sâwm ṭhîn a. Nasa taka min ṭanpuitu nupa tuak khat chu Jesse-a leh Lynn Cantwell-i te an ni. Min ngaihsakin min fuih ṭhîn a. Kan bul hnaia awm kohhrana rawng an bâwl chuan, an ruala tel ve tûrin min sâwm ṭhîn a. Anni thawhpui chu nuam ka ti thei khawp mai! Anmahni ang bawkin Jehova hna thawka pioneer nih ve ka duh a ni.

Kan bial kantu dang leh chu Bud Miller-a a ni a. A nupui Joan-i nên kan kohhran an rawn kan ṭum chuan kum 18 mi ka ni a. Chu mi ṭum chuan, sipaia ṭang tûr thlangtute hmaa ka inlan a ngai a. Politics-a tualdâwih tûra Isua thupêk nêna inkalha ka ngaih thilti tûrin min duh a. Mahse, Lalram chanchin ṭha hrilh ka duh zâwk a ni. (Johana 15:19) Chuvângin, rawngbâwltu nia min hre thiam tûrin ka ngên a ni.

Unau Miller-a’n committee-ho hmaa ka inlan leh hun chuan ka rualin a kal ve dâwn tih min hrilh chu ka lâwm khawp mai. Ani chu mi zakzum a ni lo va, mite hlauhna a nei hek lo. Bible a hre êm êm bawk. Ka kianga a awm avângin ka huai phah sawt a ni! Kum 1954 nipui zawh dâwn lamah, committee-in rorêlna an neih zawhah ka ngenna angin rawngbâwltu niin min hre thiam ta a. Tûnah chuan Jehova tâna nasa lehzuala thawk tûrin zalên ka ni ta.

Bethel ka luh hlim, Farm motor bulah

Chumi hnu rei vak lovah, New York, Staten Island-a awm, chutih laia Watchtower Farm tia koh Bethel-a rawngbâwl tûra sâwm ka ni a. Chutah chuan kum thum lai ka thawk a. Unau fing tak takte nêna kan thawhho avângin thiltawn ṭha tak tak ka nei ṭeuh a ni.

BETHEL RAWNGBAWLNA

WBBR-ah Unau Franz-a nên

Staten-a awm farm-ah chuan radio station WBBR pawh a awm a. Chu chu Jehova Thuhretute’n kum 1924 aṭanga 1957 thlenga an hman a ni. Bethel unau mi 15 aṭanga 20 vêl chauh chu farm-a hna thawk tûra ruat an ni a. Kan zînga a tam zâwk chu ṭhalaite kan ni a, thiltawn kan ngah lo. Mahse, unau hriak thih upa tak Eldon Woodworth-a chu kan hnathawhnaah a tel ve a. Ani chu kan tân pa ang a ni a, thil tam tak min zirtîr a ni. Hna thawkho intihthiam loh châng kan neih pawhin Unau Woodworth-a chuan: “Famkim lo mihringte hmang mah se, Jehova thiltihte chu a va ropui tak êm,” tiin a sawi ṭhîn.

Thu hrilh hnaa ṭhahnemngai tak Harry Peterson-a

Unau Frederick W. Franz-a pawh kan hnathawhnaah tel vein min ṭanpui ṭhîn a. A fingin Bible a hre êm êm mai a ni. Mi tin mai hi min ngaihsak vek a. Kan eirawngbâwltu chu Harry Peterson-a a ni a. A hming dik tak Papargyropoulos-a tia koh aiin a hming hnuhnûng bera koh chu kan tân a awl zâwk. Ani pawh hriak thih a ni a, thlawhhma rawngbâwl hna hi nuam a ti hle a ni. Unau Peterson-a chuan Bethel-a a hna chu ṭha takin a thawh bâkah, thlawhhma rawngbâwlna pawh a pelh ngai lo. Thla tinin magazine a za têl a sem chhuak thei. Ani pawhin Bible a hre bel hle a, kan zawhna tam takte hi a chhâng thei a ni.

UNAUNU FING TAKTE HNEN AṬANGIN KA INZIR

Farm-ah chuan, thei rahte leh thlai hnahte chu kan buatsaih a, tichuan kan dah ṭha a ni. Unau nu fing tak Etta Huth-i nên kan thawk dûn a. Ani chuan thei leh thlai hman dân tûr kaihhruaina a siam ṭhîn. Tualchhûnga unaunute pawhin min rawn pui ṭhîn a, Etta-in an thawh dân tûrte a zirtîr ṭhîn a ni. Kan hnathawh dân chungchâng thiam hle mah se, hruaitu unau pate chu a zah hle a. Ka zavai atân entawn tûr ṭha tak a siam a ni.

Angela-i leh Etta Huth-i te nên

Angela Romano-i chu farm-a min rawn puitu unaunute zînga pakhat a ni a. Thutak hmu tûrin Etta-in a ṭanpui a ni. Kum 1958-ah Angie-i nên kan innei a, kum 58 chhûng Jehova rawngbâwlnaah kan hlim dûn hle a ni. Kum tam tak chhûng Jehova chunga Angie-i rinawmna chuan kan inneihna chu a tinghet tak meuh va. A fin êm avângin eng harsatna pawh kan tawh hunah, amahah ka innghat tlat a ni.

MISSIONARY HNA LEH BIAL KAN HNA

Unaute’n WBBR awmna hmun chu kum 1957-a an hralh tâkah chuan Brooklyn Bethel-ah rei lote chhûng rawng ka bâwl a. Tichuan Angie-i nên kan innei a, Bethel ka chhuahsan ta a ni. Kum thum chhûng chu Staten Island-ah pioneer kan thawk a. WPOW tia an koh radio station tharah rei lote chhûng hna ka thawk bawk a ni.

A ṭûlna apianga kala rawng kan bâwl theih nân Angie-i nên kan nun kan tisamkhai a. Tichuan, kum 1961-ah Nebraska, Falls City-ah special pioneer thawk tûrin sâwmna kan dawng a ni. Mahse, chuta kan thlen hnu rei vak lovah, New York, South Lansing-a buatsaih Kingdom Ministry School kal tûra sâwm kan ni leh a. Zirtîrna kan dawnte chu ṭha kan ti hle a, school kal zawh chuan kan awmna ngai Nebraska-ah kîr leh kan inbeisei. Mahse, chanvo thar kan dawng chu mak kan tikhawp mai. Cambodia ramah missionary thawk tûrin kan kal ta a ni! Asia Chhim-chhak lama awm he ram mawi takah hian, thil tharte kan hmuin, kan hria a, kan temchhin bawk. Chu rama mite hnênah chuan Lalram chanchin ṭha hrilh kan châk hle a ni.

Kum 1975-a TV-a biangbiakna neih hmain Angela-i nên

Mahse, a hnuah chuan politics avângin Cambodia-ah chuan dinhmun a inthlâk danglam a, Vietnam Chhim lama kan insawn a ngai ta a. Kum hnih a liam hnu chuan ka dam lo chiam mai a, United States-a kan haw a ngai ta a ni. Hrisêl ṭha tûrin ka chawlh deuh a ngai a. Chutianga kan chawlh hahdam hnu chuan, pioneer kan thawk leh a ni.

Kum 1965, March thlaah bial kan hna thawkin kohhrante kan tlawh leh ṭan a. Kum 33 chhûng chu Angie-i nên bial leh district kantu hna thawkin, inkhâwmpuinate chu kan ṭanpui ve a. Inkhâwmpui apiang hi ka tân a phûrawm ṭhin êm avângin he hna hi thawh nuam ka ti a ni. Kum tam tak chhûng chu New York Khawpui chhûng leh a chhehvêla kohhran tam tak kan tlawh a, inkhâwmpuite chu Yankee Stadium-ah kan hmang ṭhîn a ni.

BETHEL-A KIR LEHIN THEOCRATIC SCHOOL-AH

Angie-i nên hian kum tam tak chhûng chu chanvo thar leh harsa tak tak kan dawng a. Kum 1995-ah Ministerial Training School-ah zirtîrna petu ni tûra tih ka ni a. A hnu kum thumah, Bethel-a awm tûra sâwm kan ni. Kum 40 hnuah, hunbi kima rawngbâwl hna ka ṭanna hmun Bethel-a ka kîr leh chu ka lâwm tak zet a ni. Hun engemawti chhûng chu Service Department-ah leh school tam takah kaihruaitu hna ka thawk a. Kum 2007-ah, Governing Body-in Bethel-a neih school zawng zawng huaihawt tûrin Theocratic School Department a din a, kum engemawti chhûng chu overseer ka ni.

Tûn hnai kumahte khân, Bethel-a neih school-ahte inthlâk danglamna tam tak a awm a. Kum 2008 khân, Kohhran Upate Tâna School chu din a ni a. Kum hnih hnuah, upa 12,000 aia tam chu Patterson leh Brooklyn Bethel-ah zirtîr an ni. Chûng school-te chu hmun dang danga neih zawm zêl a ni a. Kum 2010 khân Ministerial Training School tih hming chu Nupui Nei Lo Unaupate Tâna Bible School tia thlâk a ni a, tichuan school thar din a ni leh a, chu chu Kristian Nupate Tâna Bible School tia koh a ni.

Kum 2014, September thla khân, chûng school pahnihte chu pakhatah siamin Lalram Chanchin Ṭha Puangtute School tih a rawn ni leh ta a. Zirlaite chu nupa tuak te, tlangvâl te, leh nulate an ni. Chûng school-te chu an ram ngeia neih a ni dâwn tih an hriat chuan mi tam tak chu an lâwm hle a. Hêng school-ahte mi tam lehzual an la kal thei ang tih hriat chu a phûrawm hle bawk. He zirtîrna dawng tûra nun siamremtu mi tam tak ka hmu thei chu ka lâwm tak zet a ni.

Chhêk in vawt tak maia baptisma ka chan hma aṭanga tûn thlenga ka nun ka han thlîr lêt hian, kan nuna ka tawn mi fingte avângin Jehova chungah ka lâwm a. Anni chuan Jehova hre tûr leh ṭha taka a rawngbâwl thei tûrin min ṭanpui a ni. A ṭhen chu kei aia naupang zâwkte leh upa zâwkte an ni a. Mi tam tak chu ka hnam dân nêna inang lo takte an ni. Mahse, an thiltih leh an rilru put hmang aṭangin Jehova an hmangaih hle tih ka hre thei a. Jehova mite zîngah hian mi fing tam tak an awm a, chûng mite hnên aṭanga ka inzir theih avângin ka lâwm tak meuh a ni.

Khawvêl puma zirlaite nêna inkawm hi nuam ka ti