1. Petera thawnkhat 3:8 nêna inmilin, engvângin nge kan rilru vei zâwng leh kan ṭhatna tûr ngaihsaktute hual vêla awm chu nuam kan tih?

KAN rilru vei zâwng leh kan ṭhatna tûr ngaihsaktute hual vêla awm chu nuam kan ti a. Anni chuan kan dinhmunah inchanin, kan ngaihtuah leh rilru vei zâwngte hriatthiam an tum a ni. Kan mamawhte ngaihtuah lâwkin, min ṭanpui ṭhîn a—a châng chuan ṭanpuina kan dîl hma aṭang daihin min ṭanpui a. Kan chunga “lainatna” * lantîrtute chu kan hlut tak zet a ni.—1 Petera 3:8 chhiar rawh.

2. Engvângin nge lainatna lantîr tûra theih tâwp kan chhuah a ngaih mai theih?

² Kristian kan nih angin, lainatna lantîr chu kan duh ṭheuh va. Mahse, dik taka sawi chuan, lainatna lantîr reng chu a awlsam lo. Engvângin nge? A chhan pakhat chu kan ṭhat famkim loh vâng a ni. (Rom 3:23) Chuvângin, kan pianpui mizia, mahni chauh inngaihsak duhna hi kan do a ngai a. Chu bâkah, kan zînga ṭhenkhat chuan an seilen dân emaw, tûn hmaa an dinhmunte avângin emaw lainatna lantîr chu harsa an ti pawh a ni thei. Kan vêla mite rilru put hmangin min thunun vâng pawh a ni thei bawk. He hun hnuhnûngahte hian mi tam tak chuan mi dangte rilru vei zâwng chu an ngaihsak lo va. Anni chu “mahni inhmangaihtu te” an ni. (2 Tim. 3:1, 2) Mi dangte rilru vei zâwng kan ngaihsakzia lantîrna kawngah chûng harsatnate hneh thei tûrin engin nge min ṭanpui thei?

3. (a) Lainatna lantîrna kawngah engtin nge hma kan sâwn theih? (b) He thuziakah hian eng nge kan sawiho vang?

³ Lainatna lantîrna kawngah Pathian Jehova leh a Fapa, Isua Krista entawnin hma kan sâwn thei a. Jehova chu  hmangaihna Pathian a ni a, mi dangte ngaihsakna lantîrna kawngah entawn tûr ṭha ber a hnutchhiah a ni. (1 Joh. 4:8) Isua chuan a Pa mizia chu ṭha famkimin a entawn a. (Joh. 14:9) Leia a awm laiin, khawngaihna kan lantîr theih dân a târ lang a ni. He thuziakah hian, Jehova leh Isua’n mi dangte rilru vei zâwng ngaihsakna an lantîr dân kan sawiho hmasa ang a. Tichuan, anmahni kan entawn theih dân kan sawiho bawk ang.

4. Engtin nge Isaia 63:7-9 chuan Jehova’n chhiahhlawhte rilru vei zâwng a ngaihsak tih a târ lang?

⁴ Bible chuan Jehova’n a chhiahhlawhte rilru vei zâwng chu a ngaihsak tih min hrilh a. Entîr nân, hmân lai Israel mite’n fiahna an tawh huna Jehova rilru awm dân kha han ngaihtuah teh. Bible chuan: “An manganna zawng zawngah chuan ani chu a mangang ve ṭhîn a,” tiin a sawi. (Isaia 63:7-9 chhiar rawh.) A hnuah, zâwlnei Zakaria hmangin, Jehova chuan a mite dik lo taka cheibâwl an nih hian, amah ngei khawih angin a sawi a. Jehova chuan a chhiahhlawhte hnênah: “Nangni khawihtu chuan ka mit nautê a khawih a ni,” tiin a hrilh a ni. (Zak. 2:8, Mizo King James Bible) Jehova’n a mite a ngaihsakzia târ lanna a va ni tak em!

5. Hrehawm tuar a chhiahhlawhte ṭanpui tûra Jehova hma lâk dân entîrna pe rawh.

⁵ Jehova chuan hrehawm tuar a chhiahhlawhte chu a khawngaih satliah mai lo. Anmahni ṭanpui tûrin hma a la a ni. Entîr nân, Israel mite’n Aigupta rama sal tânga hrehawm an tawrh khân, Jehova chuan an hrehawm tawrh chu hriatthiampuiin, chhanchhuah ngai niin a hria a. Jehova’n Mosia hnênah: ‘Ka mite hrehawmzia ka hmu reng asin, an au thâwmte chu ka lo hria a; an lungngaihnate chu ka hre reng si a; tichuan Aigupta-ho lak ata chhanhim tûrin ka lo chhuak ta a ni,’ tiin a sawi. (Ex. 3:7, 8) Jehova’n a mite a khawngaih avângin an sal tânna ata a chhuah zalên ta a ni. Kum zabi tam tak hnuah, Israel mite chuan Ram Tiamah hmêlmate beih an tâwk a. Engtin nge Jehova’n a chhân lêt? Ani chuan ‘anmahni tiretheia rapbettute avângin a khawngaih ṭhîn a.’ Hetah pawh hian, Jehova chu a mite ṭanpui  tûrin lainatnain a chêttîr a. Ani chuan an hmêlmate kut ata Israel mite chhanhim tûrin rorêltute a tîr a ni.—Ro. 2:16, 18, C. L. Re-edited.

6. Jehova chuan ngaihtuahna dik lo neitu rilru vei zâwng a ngaihsak tih târ langtu entîrna pakhat pe rawh.

⁶ Jehova chuan a mite chu an ngaihtuahna a dik loh châng pawhin an rilru vei zâwngte a ngaihsakzia a lantîr a. Jona chunga thilthleng hi han ngaihtuah teh. Pathian chuan he zâwlnei hi Ninevi khuaa mite chunga rorêlna thuchah puang tûrin a tîr a. An inchhîr tâkah chuan, Pathianin anni chu a tiboral ta lo va. Mahse, chu mi avângin Jona chu a lungni lo a ni. Tihboral an nih tûr thu hrilh lâwkna a thlen famkim lohna chuan, ani chu “a tilungni lo ta êm êm a.” Mahse, Jehova chuan Jona chungah dawhtheihna a lantîr a, a ngaihtuahna siamrem tûrin a ṭanpui a ni. (Jon. 3:10–4:11) A tâwpah, Jona chuan Jehova zirtîr tum chu a hre thiam ta a, chûng thute chu kan hlâwkpui atâna chhinchhiah tûrin ani chu Jehova’n a hmang a ni.—Rom 15:4. *

7. Jehova’n a chhiahhlawhte a cheibâwl dân aṭangin eng nge min rinnghehtîr?

⁷ Jehova’n a mite a cheibâwl dân aṭangin a chhiahhlawhte chu a lainat tak zet tih kan hre thei a. Ani chuan kan hrehawm tawrhte leh harsatnate chu a hria a ni. Jehova chu ‘mihring fate thinlung hretu a ni si a.’ (2 Chro. 6:30) Kan ngaihtuahna te, thinlunga kan vei te, leh kan theih chin tâwkte chu a hria a. Ani chuan “[kan] tuar theih tâwk aliam chu thlêmna [kan] tawh a phal lo vang.” (1 Kor. 10:13) Tiamkamna thlamuanthlâk tak a va ni em!

8-10. Eng thiltein nge Isua chu mite ngaihsakna lantîr tûra ṭanpui?

⁸ Mihring anga leia a awm lai khân, Isua chuan mite chu a ngaihsak tak zet a. Chutianga a ngaihsak chhan chu a lo berah, chhan pathum a awm a ni. Pakhatna, kan hriat tâk angin, Isua chuan vâna a Pa mizia chu ṭha famkimin a entawn a. A Pa angin, mite a hmangaih a ni. Jehova thil siamte a ṭanpuina kawng tinrêngah lâwm hle mah se, Isua “lâwmna chu mihring fate chungah a ni.” (Thuf. 8:31) Hmangaihnain Isua chu mite rilru vei zâwng ngaihsak tûrin a chêttîr a ni.

⁹ Pahnihna, Jehova angin, Isua chuan mite thinlung a hre thei a. Mite chêttîrtu leh an rilru vei zâwngte chu a hre thei a ni. (Mt. 9:4; Joh. 13:10, 11) Chuvângin, thinlung lungchhiate a hmuh chuan, ngaihsakna a neih avângin thlamuanna thu a hrilh a ni.—Is. 61:1, 2; Lk. 4:17-21.

¹⁰ Pathumna, Isua ngeiin mite tawrh harsatna ṭhenkhat chu a tuar a ni. Entîr nân, Isua chu mi rethei chhûngkuaa seilian a ni a. Leia a pa hrawn Josefa nên hna thawk dûnin, thingrem siamte a zir a ni. (Mt. 13:55; Mk. 6:3) Isua rawngbâwl tâwp hmain a pa hrawn Josefa chu a thi a nih a rinawm. Chuvângin, Isua chuan thihnaa hmangaihte chân a hrehawmzia pawh a hre ngei ang. Sakhaw rin dân inang lo chhûngkuaa awm chu eng ang nge a nih tih pawh a hria. (Joh. 7:5) Chûng dinhmunte leh a dangte chuan Isua chu mi nâwlpuite harsatna leh rilru vei zâwng hre thiam tûrin a ṭanpui a ni.

11. Isua ngaihsakna chu a bîk takin eng hunah nge a lan? Hrilhfiah rawh. (A kâwma milem en rawh.)

¹¹ Isua’n thilmak a tih khân mite chunga ngaihsakna a neihzia a lang lehzual a. Ani chuan thilmak chu tih tûr a nih vâng maia ti a  ni lo. Hrehawm tuarte “a khawngaih êm êm,” avânga ti a ni. (Mt. 20:29-34; Mk. 1:40-42) Entîr nân, mipui zîng ata hruai hranga mitdel pakhat a tih dam lai, a nih loh leh hmeithainu fapa neihchhun a kaihthawh laia Isua rilru awm dân tûr chu han ngaihtuah teh. (Mk. 7:32-35; Lk. 7:12-15) Isua chuan chûng mite chu a lainat êm avângin ṭanpui a duh a ni.

12. Johana 11:32-35-na chuan Marthi leh Mari chunga Isua lantîr lainatna chu engtin nge a târ lan?

¹² Isua chuan Marthi leh Mari chungah lainatna a lantîr a. An nuṭa, Lazara a thih avânga an lungngaihna a hmuh chuan, “Isua chu a ṭap ta a.” (Johana 11:32-35 chhiar rawh.) Ani chu a ṭhian ṭha a chân avâng chauhva ṭap a ni lo. Dik tak chuan, Lazara chu a kaitho leh dâwn tih a hria a. Isua chu a ṭhian duh takte lungngaihna a hriatthiam avâng leh chu chuan a rilru a khawih êm avânga ṭap a ni zâwk.

13. Isua lantîr lainatna chungchâng hriatna chuan engtin nge min tihchak?

¹³ Isua lantîr lainatna chungchâng hriatna chu nasa takin kan hlâwkpui a. Isua angin kan ṭha famkim lo tih chu a dik ngei mai. Mahse, ani chu mi dangte a cheibâwl dân avângin kan hmangaih a. (1 Pet. 1:8) Tûnah, ani chu Pathian Lalramah Lal niin ro a rêl mêk a ni tih hriatna chuan min tichak a ni. Ani chuan hrehawm tawrhna zawng zawng hi a titâwp thuai ang a. Isua chu mihring anga a nun tawh avângin, ani chu Setana rorêlnain a thlen hrehawmna râpthlâk tak ata mihringte chhanchhuaktu atâna ṭha ber a ni. Dik tak chuan, “kan chak lohnate min hriatpui” thei Rorêltu kan nei chu malsâwmna a ni.—Heb. 2:17, 18; 4:15, 16.

14. Ephesi 5:1, 2 sawi angin, engti tûra chêttîr nge kan nih?

¹⁴ Jehova leh Isua entawn tûr siam kan ngaihtuah hian, lainatna lantîr lehzual tûra chêttîrin kan awm a. (Ephesi 5:1, 2 chhiar rawh.) Anmahni angin mite thinlung chu kan hre thei lo ngei mai. Mahse, an rilru vei zâwng leh mamawhte hriatthiam chu kan tum a. (2 Kor. 11:29) Min hual vêltu mahni hmasial takte nên inang lo takin, keini chuan “mahni ta ta mai en lovin, mi dang ta pawh en ṭheuh” kan tum a ni.—Phil. 2:4.

15. A bîk takin tute’n nge lainatna lantîr ngai lehzual?

¹⁵ A bîk takin, kohhran upate chuan lainatna an lantîr a ngai lehzual a. Berâmte an enkawl dânah mahni chanchin an sawi dâwn tih an hria a ni. (Heb. 13:17) Rinnaa unaute ṭanpui tûrin, upate chuan lainatna an neih a ngai a. Engtin nge upate’n lainatna an lantîr theih?

16. Lainatna nei tak upa chuan eng nge a tih a, engvângin nge chu chu a pawimawh?

¹⁶ Lainatna nei tak upa chuan a Kristian unaute tân hun a pe a. Zawhnate a zâwt a, tichuan, dawhthei tak leh ngun takin a ngaithla a ni. Unau pakhatin a thinlunga awmte sawi chhuak duh mah se, a sawi thiam loh hunah chutianga ngun taka ngaihthlâksak chu a pawimawh lehzual a. (Thuf. 20:5) Upa chuan a unaute tân phal taka hun pein inrin tawnna, inṭhianna, leh hmangaihna a tinghet lehzual a ni.—Tirh. 20:37.

17. Kan unau tam tak chuan upate neih eng mizia hi nge an ngaihhlut ber? Entîrna pe rawh.

¹⁷ Kan unau tam tak chuan kohhran upate’n mi dangte rilru vei zâwng an ngaihsak hi an ngaihhlut ber mizia a ni tih an sawi a. Engvângin nge? Adelaide-i chuan: “Chu mizia chuan anmahni biak a tiawlsam a, an hre thiam dâwn che tih i hriat vâng a ni. Tichuan, i thusawi an chhan lêt dân aṭangin i chungah lainatna an nei tih i hre thei,” tiin a sawi. Unaupa chuan: “Kohhran upa pakhat hnênah ka dinhmun ka hrilh laia a mittui tling chu  ka hmu a. Chu chu ka mitthlaah a châm reng ang,” tiin lâwm takin a sawi a ni.—Rom 12:15.

18. Engtin nge mi dangte chungah lainatna kan lantîr theih?

¹⁸ Lainatna lantîrtu tûrte chu upate chauh an ni lo ngei mai. He mizia hi kan nei chho ṭheuh thei a ni. Engtin nge? Pianpui unaute leh kohhrana unaute harsatna tawrh chu hriatthiam tum ang che. Kohhrana unau dam lo te, kum upa te, leh thihnaa hmangaih tak chânte bâkah, ṭha laite chu ngaihsak ang che. An dinhmunte chu zâwt la. An thusawi chu ngun takin ngaihthlâksak ang che. An harsatna tawrhte chu i hriatthiampui tak zet tih hriattîr rawh. I ṭanpui theih dânte chu hrilh la. Chutianga kan tih chuan, hmangaihna dik tak chu thiltihin kan lantîr tihna a ni ang.—1 Joh. 3:18.

19. Mi dangte ṭanpui kan tum hunah engvângin nge insiamrem a ngaih?

¹⁹ Mite ṭanpui kan tum hunah kan insiamrem a ngai a. Engvângin nge? Mite’n harsatna chu kawng chi hrang hranga an chhân lêt vâng a ni. Ṭhenkhat chuan an harsatna sawi chhuah an duh rualin, a ṭhen chuan an duh lo va. Chuvângin, ṭanpuina pêk chu duh mah ila, an awm tinuam lo tûr zâwngin zawhnate chu kan zâwt lo vang. (1 Thes. 4:11) Mite’n an chanchin min hrilh a nih pawhin, an thlîr dân chu englai pawhin kan pawmpui vêk lo va. Mahse, chu chu an rilru vei zâwng a ni tih erawh kan pawm tûr a ni. Thusawi chuh lova, ngaihthlâk chuh chu kan duh a ni.—Mt. 7:1; Jak. 1:19.

20. A dawta thuziakah eng nge kan sawiho vang?

²⁰ Lainatna mizia chu kohhranah mai ni lovin, kan rawngbâwlnaah pawh lantîr kan duh a. Zirtîr siamnaah lainatna mizia chu engtin nge kan lantîr theih? Chu chu a dawta thuziakah kan sawiho vang.