A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

I Hmêlma Chu Hre Rawh

I Hmêlma Chu Hre Rawh

“[Setana] ngamthlêmna chu kan hai si lo va.”—2 KORINTH 2:11.

HLA: 150, 27

1. Adama leh Evi te an sual hnuah, Jehova’n kan hmêlma chungchâng eng nge a laih lan?

ADAMA chuan rûl chu a ṭawng thei lo tih a hria a. Chuvângin, rûlin Evi a bia tih a hriat chuan, thlarau thil siam pakhatin a bia tih a hre nghâl mai thei a ni. (Genesis 3:1-6) Adama leh Evi chuan chu thlarau thil siam chu tunge a nih an hre lo va. Mahse, Adama chu, chu hmêl hriat loh lamah ṭangin, hmangaihna nei tak vâna a Pa lakah a hel ta a ni. (1 Timothea 2:14) Chu veleh, Jehova chuan chu hmêlma sual tak chu a lai lang a, tichuan a tâwpah a tihboral tûr thu a tiam a ni. Mahse, Jehova’n chu mi hun a lo thlen hmâ chu, rûl hmanga thusawitu thlarau thil siamin Pathian hmangaihtute a dodâl ang tih a vaukhân a ni.—Genesis 3:15.

2, 3. Jehova’n Messia lo lan hmaa Setana chungchâng a sawi tam vak loh chhan chu eng nge ni thei ang?

2 Jehova chuan a laka hel ta, chu vântirhkoh hming chu min hrilh lo va. * (Footnote en rawh.) Eden huana helna a thlen hnu kum 2,500-ah chauh Jehova’n chu helna tichhuaktu chu a lai lang a ni. (Joba 1:6) Ani chu “Dodâltu” tih awmze nei “Setana” tia hriat a ni a. Hebrai Pathian Lekha Thua bu pathum, 1 Chronicles, Joba, leh Zakaria-ahte chauh Setana hming sawi lan a ni. Engvângin nge Messia lo lan hmain he hmêlma chungchâng hi sawi lan vak a nih loh?

3 Jehova chuan Hebrai Pathian Lehkha Thu-ah Setana leh a thiltihte chungchâng chipchiar takin a sawi lang lo va. Engpawh ni se, Hebrai Pathian Lehkha Thu-in a tum chu mite’n Messia an hriat a, a hnung zui thei tûra ṭanpui hi a ni. (Luka 24:44; Galatia 3:24) Messia a lo lan chuan, Jehova’n Setana leh a lam ṭang vântirhkohte chungchâng tam lehzuala lai lang tûrin Messia leh a zirtîrte chu a hmang a. * (Footnote en rawh.) Jehova’n Setana leh a hnungzuitute tiboral tûra Isua leh a hriak thihte a hman dâwn avângin chu chu thil inâwm tak a ni.—Rom 16:20; Thu Puan 17:14; 20:10.

Jehova, Isua, leh vântirhkoh rinawmte ṭanpuinain kan hmêlma chu kan do thei

4. Engvângin nge Diabola chu kan hlauh loh vang?

4 Tirhkoh Petera chuan Diabol-Setana chu “sakeibaknei rûm ṭhîn,” angin a sawi a, Johana chuan “rûlpui” leh “dragon” tiin a ko a ni. (1 Petera 5:8; Thu Puan 12:9) Mahse, Diabola chu kan hlau tûr a ni lo. A thiltihtheihna chuan chin tâwk a nei a. (Jakoba 4:7 chhiar rawh.) Jehova, Isua, leh vântirhkoh rinawmte vênhimin kan awm a ni. An ṭanpuinain kan hmêlma chu kan do thei a. Mahse, he zawhna pawimawh tak pathumte chhânna hi kan hriat a ngai a ni: Setana thununna chu eng ang khawpa nasa nge a nih? Setana chuan engtin nge mite chu thunun a tum? A tih theih loh thilte chu eng nge ni? tihte hi. Chûng zawhnate chu kan chhâng ang a, kan thil zir theihte chu kan hmu ang.

SETANA THUNUNNA CHU ENG ANG KHAWPA NASA NGE A NIH?

5, 6. Engvângin nge mihring sawrkârte hian kan mamawh ber inthlâk danglamnate chu an siam theih loh?

5 Vântirhkoh tam tak chuan Setana chu Pathian laka a helnaah an thlâwp a. Tuilêt hmain, Setana chuan vântirhkoh ṭhenkhatte chu hmeichhiate nêna mipat hmeichhiatna hmang tûrin a thlêm a. Bible chuan vân aṭanga paihthlâk dragon-in arsi hmun thuma ṭhena hmun khat chu a hnûk thla tia sawiin entîr nei ṭawngkamin a târ lang a. (Genesis 6:1-4; Juda 6; Thu Puan 12:3, 4) Chûng vântirhkohte chuan Pathian chhûngkua nihna chu kalsanin, Setana thununna hnuaiah an intulût a ni. Chûng vântirhkoh helhote chu inrêlbâwlna nei lo tûrah kan ngai tûr a ni lo. Hmuh theih loh thlarau khawvêlah, Setana chuan Pathian Ram chu entawnin, ama sawrkâr a din a. Amah leh amah lalah a insiam a, ramhuaite chu a thunun a, thiltihtheihna a pe a, tichuan khawvêl rorêltuahte a siam a ni.—Ephesi 6:12.

6 Setana chuan mihring sawrkâr zawng zawng thunun nân a pâwl chu a hmang a. Chu mi kan hriat theih dân chu, Isua hnênah “khawvêl ram zawng zawng a entîr a,” tichuan “Hêng zawng zawng chunga thuneihna leh a ropuina hi ka pe ang che; ka hnêna pêk a ni tawh si a, ka duh apiang hnênah ka pe bawk ṭhîn a ni,” tia a sawi vâng a ni. (Luka 4:5, 6) Sawrkâr tam tak chuan an khua leh tuite tân thil ṭha an ti a, rorêltu ṭhenkhat chuan mite ṭanpui chu an duh tak meuh va. Mahse, rorêltu tumah hian kan mamawh ber inthlâk danglamnate chu an siam thei lo.—Sâm 146:3, 4; Thu Puan 12:12.

7. Engtin nge Setana chuan sawrkârte bâkah, sakhaw dik lo leh khawvêl sumdâwnna chu a hman? (A thupui chunga milem en rawh.)

7 Setana leh a ramhuaite chuan “khawvêl zawng zawng,” a nih loh leh mi zawng zawng bum nân sakhaw dik lo leh khawvêl sumdâwnna chu an hmang bawk. (Thu Puan 12:9) Setana chuan Jehova chungchânga dâwt sawi nân sakhaw dik lote chu a hmang a, Pathian hming meuh pawh thai bo a tum a ni. (Jeremia 23:26, 27) Chumi avâng chuan, Pathian biaa inngai mi rilru ṭha ṭhenkhatte chu ramhuai bia an lo ni reng a ni. (1 Korinth 10:20; 2 Korinth 11:13-15) Setana chuan min tihlimtu chu ro sumte hi a ni tih ang chi dâwtte theh derh nân khawvêl sumdâwnna pawh a hmang bawk. (Thufingte 18:11) Chu dâwt thu ringtute chuan Pathian rawngbâwl aiin “Sum” rawngbâwl nân an nun an hmang zâwk a ni. (Matthaia 6:24) Pathian chu hmangaih ṭhîn tawh mah se, sum leh pai an hmangaihna chu a nasat êm avângin Pathian an hmangaihna chu a bo ta ṭhîn a ni.—Matthaia 13:22; 1 Johana 2:15, 16.

Jehova lamah nge, Setana lamah kan ṭan dâwn tih duh kan thlang tûr a ni

8, 9. (a) Adama, Evi, leh vântirhkoh helhote thiltih aṭangin eng nge kan zir theih? (b) Setana’n khawvêl a thunun tih hriat chu engvângin nge kan tân a ṭhat?

8 Adama, Evi, leh vântirhkoh helhote thiltih aṭangin zir tûr pawimawh tak pahnih kan nei a. Pakhatnaah, tu lamah nge kan ṭan dâwn tih chungchângah duh kan thlan a ngai a. Jehova lamah, a nih loh leh Setana lamah kan ṭang thei a ni. (Matthaia 7:13) Pahnihnaah, Setana lama ṭangte chuan hlâwkna tlêmtê chauh an hmu tih kan hria. Adama leh Evi chuan a chhia leh a ṭha chungchânga mahnia thu tlûkna siam theihna hun rem châng an nei a. Ramhuaite chuan mihring sawrkârte chungah thuneihna engemaw chen an nei a ni. (Genesis 3:22) Mahse, Setana lam ṭang tûra duh thlanna chuan englai pawhin rah ṭha lo a chhuah a. Hlâwkna tluantling a awm ngai lo!—Joba 21:7-17; Galatia 6:7, 8.

9 Setana’n khawvêl a thunun tih hriat chu engvângin nge kan tân a ṭhat? Chu chuan sawrkârte chungah thlîr dân dik tak min neihtîr bâkah chanchin ṭha hril tûrin min chêttîr a. Jehova’n sawrkârte chu zah tûrin min duh tih kan hria a. (1 Petera 2:17) An dânte chuan a tehnate a kalh loh chhûng chu zâwm tûrin min beisei a ni. (Rom 13:1-4) Mahse, tual dawia kan awm a ngai tih leh politic party emaw, mihring hruaitute emaw chu kan thlâwp tûr a ni lo tih kan hre bawk. (Johana 17:15, 16; 18:36) Setana chuan Jehova hming tihbo a, A hming ṭhatna tihchhiat a tum avângin Pathian chungchânga thutak chu mite hrilh tûrin theih tâwp kan chhuah tûr a ni. Jehova hming kan pu a, kan hmang thei hi kan inchhuang tak meuh a. Pathian hmangaihna chu ro sumte ngainat aiin nasa takin a hlu zâwk a ni.—Isaia 43:10; 1 Timothea 6:6-10.

ENGTIN NGE SETANA CHUAN MITE THUNUN A TUM?

10-12. (a) Setana chuan vântirhkoh ṭhenkhat thlêm nân tawktarh atân eng nge a hman theih? (b) Chûng vântirhkohte thiltih aṭangin eng nge kan zir theih?

10 Setana chuan mite thunun tûrin hmanraw ṭha tak a hmang a. A duhzâwng an tih theih nân, a châng chuan thlêmna a hmang a, a châng chuan vauna a hmang bawk.

11 Setana chuan vântirhkoh tam tak thlêm nân tawktarh a hmang a. A thlêm theih nân hun rei tak chhûng a enthla reng mai thei a ni. Vântirhkoh ṭhenkhat chuan chu tawktarh chu eiin hmeichhiate nên mipat hmeichhiatna an hmang a. An fate chu an vêla mite laka nun râwng tak leh mi hrawl takte an ni. (Genesis 6:1-4) Chûng vântirhkohte thlêm nân nungchang bawlhhlawhna a hman bâkah, Setana chuan mihringte chungah thuneihna an nei ang tiin a tiam pawh a ni thei bawk. Chutiang chuan, ‘hmeichhe thlah’ chungchânga Jehova thutiam thlen famkimnaah Setana’n inrawlh a tum a ni ngei ang. (Genesis 3:15) Mahse, Jehova chuan a hlawhtlin a phal lo va. Tui a lêttîr a, Setana leh a ramhuaite thiltum zawng zawng chu a tichhe vek a ni.

Setana chuan nungchang bawlhhlawhna te, chapona te, leh thlarau zâwlnate hmangin min thlem a tum (Paragraphs 12, 13-na en rawh)

12 Heta ṭang hian eng nge kan zir theih? Nungchang bawlhhlawhna leh chapona chu tawktarh ṭangkai tak a ni a. Setana lam ṭang vântirhkote chu vânah Pathian nên kum tam tak chhûng an lo awm tlâng tawh a! Chuti chung pawhin, an zînga a tam zâwkte chuan châkna sual an rawn neiin, chu châkna sual chu a nasa ta hle a ni. Kum rei tak Jehova rawng bâwl tawh mah ila, châkna ṭha lote chuan kan thinlungah zûng a kaih thei tih kan hre reng tûr a ni. (1 Korinth 10:12) Chuvângin, kan thinlunga awm chu kan en dik reng a, nungchang bawlhhlawhna lam ngaihtuahnate leh hmasialna rilru put hmang kan neihte chu kan paih chhuak vak tûr a ni!—Galatia 5:26; Kolossa 3:5 chhiar rawh.

13. Setana hman tawktarh dang leh chu eng nge ni a, chu chu engtin nge kan pumpelh theih?

13 Setana hman tawktarh dang leh chu thlarau zâwlna lam ngaihvenna hi a ni a. Tûn laiah, biakna dik lo leh intihhlimna hmangin, mite chu ramhuaite chungchâng ngaihventîr a tum a. Film-te, electronic game-te, leh intihhlimna dangte chuan thlarau zâwlna chu thil duhawm angin a lantîr thei a ni. Engtin nge chu tawktarh chu kan pumpelh theih? Pathian inawpna pâwl chuan intihhlimna ṭha leh ṭha lote min ziah chhuahsak chu kan beisei tûr a ni lo. Kan chhia leh ṭha hriatna chu kan sawizawi chauhvin, Jehova thu bulte ṭanchhanin duh thlanna ṭha kan siam thei ang. (Hebrai 5:14) Pathian kan hmangaihna chu ‘vervêkna tel lo’ a nih chuan duh thlanna fing kan siam thei ang. (Rom 12:9) Mi vervêk chuan a sawi angin thil a ti ngai lo. Chuvângin, intihhlimna kan thlan hunah heti hian kan inzâwt tûr a ni: ‘Mi dangte zui tûra ka hrilh thu bulte chu keimah ngeiin ka zui em? Ka Bible zirpuite leh ka tlawhkîrte’n intihhlimna ka thlan chu hmu ta se, eng nge an ngaihtuah ang?’ tiin. Mi dangte zui tûra kan hrilh thu bulte chu mahni ngeiin kan zui chuan, Setana tawktarhte hnâwl a awlsam lehzual ang.—1 Johana 3:18.

Setana chuan sawrkâr khapbehna te, school kalpuite neksâwrna te, leh chhûngkaw dodâlnate hmanga min sawisak a tum (Paragraph 14-na en rawh)

14. Engtin nge Setana chuan min beih a tum theih a, engtin nge kan din ngheh tlat theih?

14 Setana chuan Jehova laka kan rinawm loh nân min tihduhdah a, hlauhna neihtîr min tum bawk. Entîr nân, kan thu hrilh rawngbâwlna khap tûrin sawrkârte chu a thunun mai thei a. Bible tehnate kan zawm avânga min nuihsawh tûrin kan hnathawhpuite leh kan school kalpuite chu a thunun thei a ni. (1 Petera 4:4) Thiltum ṭha tak avânga inkhâwmte bansantîr min tumtu kan chhûngkaw zînga ring lotu pawh a thunun thei bawk. (Matthaia 10:36) Chutianga Setana beihna laka ding nghet tlat tûrin eng nge kan tih theih? Setana’n min do tih kan hriat avângin, chutiang beihnate chu mak kan ti tûr a ni lo. (Thu Puan 2:10; 12:17) Chu bâkah, thu buai dik tak chu kan hre reng tûr a ni: Setana chuan a awlsam hunah chauh Jehova rawng kan bâwl a, dinhmun a harsat hunah Pathian kan hnâwl ang tiin a sawi a. (Joba 1:9-11; 2:4, 5) Chuvângin, chakna min pe tûrin Jehova hnênah kan dîl reng tûr a ni. Jehova’n min kalsan ngai lo vang tih hre reng ang che.—Hebrai 13:5.

SETANA TIH THEIH LOH CHU

15. Kan thil tih duh loh ti tûrin Setana chuan min tilui thei em? Hrilhfiah rawh.

15 Setana chuan mite chu an thil tih duh loh ti tûrin a tilui thei lo va. (Jakoba 1:14) Khawvêla mi tam tak chuan Setana lamah an ṭang tih pawh an inhre lo. Miin thutak a hriat hian, Jehova lamah nge a ṭan dâwn Setana lamah tih thu tlûkna a siam a ngai a. (Tirhkohte 3:17; 17:30) Pathian thuâwih kan tum tlat chuan, Setana’n rinawm lo tûrin min ti thei lo a ni.—Joba 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Setana leh ramhuaite chuan eng thil dangte nge an tih theih loh? (b) Engvângin nge aw ri chhuaka Jehova hnêna ṭawngṭai chu kan hlauh loh vang?

16 Setana leh a ramhuaite tih theih loh thil dangte pawh a awm a. Entîr nân, Bible chuan kan rilru emaw, thinlung emawa awm chu an hre thei tiin a sawi ngai lo. Jehova leh Isua chauhvin an hre thei a ni. (1 Samuela 16:7; Marka 2:8) Chuvângin, thu kan sawi a, aw ri chhuaka kan ṭawngṭai hian Setana leh ramhuaite’n an hria ang a, chûng thute hmangin min do lêt ang tih kan hlau tûr a ni em? Ni lo! Engvângin nge kan hlauh loh vang? He khaikhinna hi han ngaihtuah teh: Diabola’n min hmuh theih avâng maiin Jehova rawng kan bâwlnaah thil ṭha tih kan hlau lo va. Chutiang bawkin, Diabola’n kan sawite a hriat theih avâng maiin aw ri chhuaka ṭawngṭai chu kan hlau lo a ni. Chu bâkah, Bible chuan Pathian chhiahhlawhte chu aw ri chhuakin an ṭawngṭai ṭhîn tih vawi tam tak min hrilh a, Diabola’n a hriat an hlauh thu kan chhiar ngai lo a ni. (1 Lalte 8:22, 23; Johana 11:41, 42; Tirhkohte 4:23, 24) Pathian duh dâna thusawi leh thiltih kan tum tlat chuan, Jehova’n Diabola chu min ti chhe hlen tûrin a phal lo vang.—Sâm 34:7 chhiar rawh.

17 Kan hmêlma chu kan hriat a ngai a, kan hlauh erawh a ngai lo. Kan ṭha famkim lo chung pawhin, Jehova ṭanpuinain Setana chu kan hneh thei a ni! (1 Johana 2:14) Amah kan do phawt chuan, min tlân bosan ang. (Jakoba 4:7; 1 Petera 5:9) Tûn laiah, Setana chuan ṭhalaite chu a do bîk niin a lang. Engtin nge Diabola beihnate chu an do lêt theih? A dawta thuziakah kan sawiho vang.

^ par. 2 Bible chuan vântirhkoh ṭhenkhatte hming a târ lang a. (Rorêltute 13:18; Daniela 8:16; Luka 1:19; Thu Puan 12:7) Jehova chuan arsite hming pawh a vuah ṭheuh tih Bible chuan a sawi a ni. (Sâm 147:4) Chuvângin, Jehova chuan a hnua Setana lo ni ta pawh tiamin, vântirhkoh zawng zawngte chu hming a pe ang tih rin chu inâwm tak a ni.

^ par. 3 “Setana” tih hming hi Hebrai Pathian Lehkha Thu-ah vawi 18 chauh hmuh a ni a, Kristian Grik Pathian Lehkha Thu-ah chuan vawi 30 aia tam a chuang a ni.