A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

ZIR TUR THUZIAK 21

“He Khawvêl Finna” Bumin Awm Suh

“He Khawvêl Finna” Bumin Awm Suh

“He khawvêl finna hi Pathian ngaih chuan âtna a ni si a.” —1 KOR. 3:19-20.

HLA 37 Pathian Thâwk Khum Lehkha Thute

THLIR LAWKNA *

1. Pathian Thu chuan eng nge min pêk?

JEHOVA chu min Zirtîrtu Ropui Ber a nih avângin harsatna engpawh kan hmachhawn thei a. (Is. 30:20, 21) A Thu chuan ‘hna ṭha tinrêng thawk tûra kim taka kan inthuam famkim theih nâna’ kan mamawh engkim min pe a ni. (2 Tim. 3:17) Bible zirtîrnate mila kan nun chuan, “he khawvêl finna” chawi lârtute aiin kan fing zâwk ang.—1 Kor. 3:19; Sâm 119:97-100.

2. He thuziakah hian eng thu nge kan sawiho vang?

2 Kan hriat tûr angin, khawvêl finna chu kan tisa châkna duh zâwng lam a ni fo va. Chuvângin, khawvêl mite ngaihtuah dân leh thiltih dânte do chu harsa kan ti mai thei. Chhan ṭha tak avângin Bible chuan: ‘Fîmkhur rawh u, chutilochuan, mihring thu rochhiah leh khawvêl thu fing leh bumna mai maiin râl lâkin an la dah ang che u,’ tiin a sawi a ni. (Kol. 2:8) He thuziakah hian, mite’n Setana zirtîr dâwt thu pahnih an rin dân kan hmu ang. Dinhmun tinah chuan, khawvêl finna chu âtthlâk tak a nih chhan leh Pathian Thu-a finna chu khawvêlin a pêk theih thil engpawh aia a ṭhat zâwkzia kan hmu bawk ang.

NUNGCHANG LAM THLIR DANA INTHLAK DANGLAMNATE

3-4. Kum zabi 20-na tîr lamah chuan, United States-ah, nungchang lama mite thlîr dân chu engtin nge a inthlâk danglam?

3 United States-ah chuan, kum zabi 20-na tîr lamah nungchang lama mite thlîr dân chu nasa takin a inthlâk danglam a. Tûn hma chuan, mi tam takin mipat hmeichhiatna chu nupa inkâr chauhva hman tûr leh vântlâng hmaa sawi chhuah thiang lohvah an ngai a. Mahse, chûng thlîr dânte chu a bo vek tawh a, ngaih pawimawh lohna rilru put hmangin hmun a luah khat ta a ni.

4 Khawvêl Indopui 1-na tâwp lamah chuan mipat hmeichhiatna lama mite nungchang leh rilru put hmang chu nasa takin a inthlâk danglam a. Zir chîk mi pakhat chuan: “Cinema te, intihhlimna te, hla te, thawnthu te, leh faknate chuan mipat hmeichhiatna lam hlîr a theh lâr ṭan a ni,” tiin a sawi. Chu kum sawmbi chhûng chuan, lâm dânte chu mipat hmeichhiatna lam hawi zâwng a ni lehzual a, inthuam dânte pawh a zahawm lo telh telh bawk. Ni hnuhnûng chungchâng Bible-in a sawi lâwk angin, mite chu chhinchhiah tlâk khawpin “mahni lâwmna mai hmangaih zâwktu te” an ni ta a ni.—2 Tim. 3:4.

Jehova mite chu nungchang lama khawvêl tehna hniam tak thununin an awm lo (Paragraph 5-na en rawh) *

5. Kum 1960 chho bâwr vêlah, nungchang lam tehna chungchânga khawvêl thlîr dân chu engtin nge a awm tâk?

5 Kum 1960 chho bawr vêl chuan, innei lova awm dunna te, neih inang inkawpna te, leh awlsam taka inṭhennate chu a hluar hle a. Intihhlimna chi hrang hrangte chuan mipat hmeichhiatna lam hawi hlîr a ti lang a. Tûn hnai kum sawmbiahte chuan, nungchang lama tehna tlâk hniamnain kawng tam takin nghawng ṭha lo a nei a ni. Ziaktu pakhat chuan chhûngkaw kehchhiatna te, nupa kawp chawi loh chhûngkua te, rilrua hliamna te, saruak lem leh thuziak ngawlveina te, leh chutianga thil ṭha lote a tam chhan chu “tûn lai khawvêl nghawngtu mipat hmeichhiatna lama tehna tlâk hniamna,” nên inkungkaihna a neih vâng niin a ziak a. AIDS ang chi, mipat hmeichhiatna hmanna aṭanga inkaichhâwn theih natnate chu khawvêl finna a âtthlâkzia târ langtu pakhat mai a ni.—2 Pet. 2:19.

6. Engtin nge mipat hmeichhiatna lama khawvêl thlîr dân chu Setana duh zâwng tak a nih?

6 Mipat hmeichhiatna lama khawvêl thlîr dân chu Setana duh dân chiah a ni a. Rinhlelh rual lohvin, mite’n Pathian thilpêk mipat hmeichhiatna an hman khaw lohva, inneihna an zah lo chu hmuh nuam a ti hle a. (Eph. 2:2) Nungchang bawlhhlawhna chuan Jehova thilpêk hlu tak inthlah chhâwnna chu a tibawlhhlawh mai ni lovin, chatuana nun theihna pawh min chântîr thei bawk a ni.—1 Kor. 6:9, 10.

MIPAT HMEICHHIATNA CHUNGCHANGA BIBLE THLIR DAN

7-8. Mipat hmeichhiatna chungchânga Bible thlîr dân chu engvângin nge khawvêl thlîr dân aia a ṭhat zâwk?

7 He khawvêl finna thununa awmte chuan nungchang lama Bible tehnate chu hman tlâk tawh lo tiin an nuihsawh a. Chutiang mite chuan, ‘Pathianin mihringte hi tisa châkna neiin min siam a, engvângin nge hman a phal leh lawi si loh?’ tiin an zâwt mai thei. Chu zawhna chu, mihringte hi min turtu ang zêlin kan awm tûr a ni tih ngaih dân dik lovah a innghat a ni. Bible erawh chuan chumi nêna inkalh takin a sawi a. Kan châkna ang anga awm lo tûra min hrilh bâkah, châkna sual pawh kan do thei tih a sawi bawk. (Kol. 3:5) Jehova chuan mipat hmeichhiatna hman châkna kan neihte chu a nihna ang taka hmang tûrin inneihna ruahmanna pawh min siamsak a. (1 Kor. 7:8, 9) Chutiang kawng chuan, nupate chuan nungchang bawlhhlawhna avânga awm ṭhin inchhîrna leh lungngaihnate awm lovin mipat hmeichhiatna an hmang thei a ni.

8 Khawvêl finna nêna inkalh takin, Bible chuan mipat hmeichhiatna lamah thlîr dân dik tak a nei a. Mipat hmeichhiatna chu hlimna min thlentu niin a sawi a ni. (Thuf. 5:18, 19) Mahse, Bible chuan: “Pathian hre lo Jentailhote anga hur kawng châk lovin, thianghlim leh chawimawiin mahni bêl vawng thiam ṭheuh ula,” tiin a sawi a ni.—1 Thes. 4:4, 5.

9. (a) Kum zabi 20-na tîr lama Jehova mite chu Pathian Thu-a finna chungnung zâwk zui tûrin eng anga fuih nge an nih? (b) Johana thawn khat 2:15, 16-ah eng fuihna fing tak nge kan hmuh? (c) Rom 1:24-27-a chhinchhiah angin, eng nungchang ṭha lo thiltihte nge kan do tlat ang?

9 Kum zabi 20-na tîr lamah chuan, Jehova mite chu ‘inhriat chhuah theihna rêng rêng nei lote’ bumin an awm lo va. (Eph. 4:19) Jehova tehnate chu theih tâwp chhuahin zawm an tum a ni. Vênnainsâng, (English) May 15, 1926 chhuak chuan: “Mipa emaw, hmeichhia emaw pawh ni se, a mipat hmeichhiatpui ni lo nêna inkungkaihin a ngaihtuahnaah leh thiltihah a thianghlimin, a mawi tûr a ni,” tiin a sawi. Khawvêl pumah engpawh thleng se, Jehova mite chuan Pathian Thu-a finna chungnung zâwk chu an zâwm a ni. (1 Johana 2:15, 16 chhiar rawh.) Pathian Thu avângin kan va lâwm tak êm! Jehova chuan nungchang lama khawvêl finna buma awm lo tûra a hun taka thlarau lam chaw min pêk avângin kan lawm tak zet a ni. *Rom 1:24-27 chhiar rawh.

MAHNI INHMANGIAHNA CHUNGCHANGA THLIR DAN INTHLAK DANGLAMNATE

10-11. Bible-in ni hnuhnûngah eng nge thleng tûra a vaukhân?

10 Bible chuan hun hnuhnûngahte chuan mite chu “mahni inhmangaihtu te,” an ni ang tiin min vaukhân a. (2 Tim. 3:1, 2) Khawvêlin mahni hmasialna rilru put hmang a chawi lâr chu a mak lo ve. Lehkhabu pakhatin, kum 1970 chho bâwr vêl chuan “hlawhtlinna chungchânga mahnia inzirna lehkhabute chu a pung chak hle,” tiin a sawi. Lehkhabu ṭhenkhat chuan “chhiartute chu mahni an inhriat a, mahni nihna ang anga inpawm mai tûrin a fuih a ni.” Entîr nân, lehkhabu pakhatin: “Hmêl ṭha ber, hlim thei ber, leh hlu ber nangmah ngei kha inhmangaih rawh,” tia a sawi hi han ngaihtuah teh. Chu lehkhabu chuan: “Mi chu a duh dân ang angin a awm ang a, dik a tih leh a remchân dân ang angin thil a ti tûr a ni,” tiin a sawi.

11 Chutiang ngaih dân chu i hre ṭhîn em? Setana chuan Evi chu chutianga thil ti tûrin a fuih a. Ani chuan “Pathian ang in lo ni dâwn tih Pathianin a hre reng a nih chu,” tiin a hrilh a ni. (Gen. 3:5) Tûn laiah pawh, mi tam tak chuan thil dik leh dik lo chungchângah tuman, Pathian pawhin, min hrilh a ngai lo tia inngai khawpin mahni an inngaihlu a. Entîr nân, chu rilru put hmang chu inneihna chungchânga mite thlîr dânah a lang chiang lehzual a ni.

Kristian chuan mi dangte mamawh a dah pawimawh a—chu chu kawppui neite tân a ni lehzual (Paragraph 12-na en rawh) *

12. Inneihna chungchângah khawvêlin eng thlîr dân nge a chawi lâr?

12 Bible chuan nupate chu inzah tawn tûr leh an inneihna thutiam chawimawi tûrin a hrilh a. “Mipain a nu leh a pa a kalsan ang a, a nupui a vuan ang: tichuan tisa pum khat an lo ni tawh ang,” tia a târ lan angin, inpumkhat nia inhriatna nei tûrin a fuih bawk a ni. (Gen. 2:24) Chumi nêna inkalhin, khawvêl finna thununa awmte chuan mahni ṭânghma chauh ngaihven tûr a ni tia sawiin thlîr dân danglam tak an chawi lâr a ni. Inṭhenna chungchâng ziahna lehkhabu pakhat chuan: “Tih dân ṭhenkhatah chuan, inneihnaa thutiam ṭhin ‘kan dam chhûngin’ tih chu ‘kan inhmangaih chhûng chuan’ tih chintâwk nei thutiamin an thlâk tih a sawi. Inneihna chungchânga chutiang ngaih dân pawlawh tak chuan chhûngkaw kehchhiatna leh rilru hrehawmna nasa tak a thlen a ni. Inneihna chungchânga khawvêl thlîr dân chu zirtîrna âtthlâk a nihzia rinhlelh rual a ni lo.

13. Jehova’n mi chapote a ten chhan pakhat chu eng nge ni?

13 Bible chuan: “Thinlunga chapo apiangte chu LALPA tâna tenawm an ni,” tiin a sawi a. (Thuf. 16:5) Engvângin nge Jehova tân mi chapote chu mi tenawm tak an nih? A chhan pakhat chu, mahni inhmangaihtu leh chutiang rilru put hmang chawi lârtu chuan Setana chapona a târ lan vâng a ni. Han ngaihtuah teh, thil zawng zawng siamnaa Pathian hman Isua chu Setana’n amah chibai bûk tûrah a ngai a nih chu! (Mt. 4:8, 9; Kol. 1:15, 16) Mahni kan pawimawh ber tih ngaih dân chawi lârtute chuan khawvêl finna chu Pathian tân a âtthlâkzia an nemnghet a ni.

MAHNI INNGAIHHLUTNA CHUNGCHANGA BIBLE THLIR DAN

14. Rom 12:3-na chuan inbûk tâwk taka mahni inthlîr dân nei tûrin engtin nge min ṭanpui?

14 Bible chuan inbûk tâwk taka mahni inthlîr dân nei tûrin min ṭanpui a. Mahni inhmangaihna engemaw chen neih chu a dik tih a sawi bawk. Isua chuan: “Nangmah i inhmangaih angin i vêngte i hmangaih tûr a ni,” tih a sawi a, chu chuan kan mamawhte chu a âwm tâwkin kan ngaihven tûr a ni tih a târ lang. (Mt. 19:19) Mahse, Bible chuan mi dang aia pawimawh zâwk nia inngai tûrin min zirtîr lo. Chu aiin: “Elrel leh inngaihhlut avânga engmah ti lovin mi tinin inngaitlâwm takin mahni aiin mi dang ṭha zâwkah ruat ṭheuh rawh se,” tiin a sawi zâwk a ni.—Phil. 2:3; Rom 12:3 chhiar rawh.

15. Mahni inngaih pawimawhna chungchânga Bible thurâwn pêk chu engvângin nge ṭangkai i tih?

15 Tûn laiah, mahni intifing tam tak chuan mahni inngaih pawimawhna chungchânga Bible sawite chu an deusawh a. Mahni aia mi dangte chungnung zâwka thlîrnain mi chak lovah min siam a, mite’n kan chungah hun remchâng an la ang tiin an sawi a ni. Mahse, dik tak chuan, Setana khawvêlin a chawi lâr, mahni hmasialna rilru put hmangin eng nge a rah chhuah? Eng rah chhuahte nge i hmuh tawh? Mahni hmasialte chu an hlim em? Chhûngkaw nun hlim an nei em? Ṭhian ṭha an nei em? Pathian nêna inlaichînna ṭha an nei em? I thil hmuh tawhte aṭangin, engin nge rah chhuah ṭha zâwk—he khawvêl finna ûmnain nge ni a, Pathian Thua kan hmuh finnain?

16-17. Eng atân nge kan lâwm theih a, engvângin nge?

16 Khawvêlin mi fing nia a ngaihte thurâwn pêk zuitute chu a kawng bopui a ṭhianpa hnêna kawng kawh hmuh tûra zâwttu ang a ni. Isua chuan a hun laia “mi fingte” chungchângah: “Hruaitu mitdel an ni, tichuan, mitdelin mitdel vêk a hruai chuan khuarkhurumah an tla dûn ang,” tiin a sawi a. (Mt. 15:14) Ni e, khawvêl finna chu Pathian tân âtthlâk tak a ni.

Pathian chhiahhlawhte chuan Jehova rawngbâwlnaa an hun hman tawhte chu lungawi takin an thlîr lêt (Paragraph 17-na en rawh) *

17 Bible thurâwn pêk fing tak chu englai pawhin “zirtîr kawngah te, thiam loh chantîr kawngah te, zilh kawngah te, felna zirtîr kawngah te a sâwt bawk a ni.” (2 Tim. 3:16) Jehova’n a inawpna pâwl hmanga he khawvêl finna lak ata min vênhim avângin kan va lâwm tak êm! (Eph. 4:14) Thlarau lam chaw min pêkte chuan a Thu-a tehnate vuan tlat tûra kan mamawh chakna min pe a ni. Bible-a kan hmuh finna rin tlâk tak kaihhruaia kan awm chu chanvo hlu a va ni êm!

HLA 32 Tihchêt Rual Lohvin Nghet Rawh U!

^ par. 5 He thuziak hian Jehova chu kaihruaitu rinchhan tlâk Ber awmchhun a ni tih kan rinna tinghet tûrin min ṭanpui ang. Chu bâkah, khawvêl finna ûmnain sawhkhâwk ṭha lo tak a neih laiin, Pathian Thu-a finna nunpuina erawh chuan hlâwkna a thlenzia a târ lang bawk ang.

^ par. 9 Entîr nân, Questions Young People Ask—Answers That Work, Volume 1, bung 24-na, 25-na, 26-na, leh Volume 2, bung 4-na, 5-na chu en rawh.

^ par. 50 MILEM HRILHFIAHNA: Hun engemaw chhûnga Thuhretu nupa tuak khat nuna thilthleng ṭhenkhat kan hmu a. Kum 1960 chho bâwr vêlah, unaute chuan rawngbâwlin thu an hril.

^ par. 52 MILEM HRILHFIAHNA: Kum 1980 chho bâwr vêlah, pa pakhatin a nupui dam lo, a ngaihsak lai chu an fanuin a lo en.

^ par. 54 MILEM HRILHFIAHNA: Chu nupa tuak khat chuan Jehova rawngbâwlnaa an hun lo hman tawhte chu hlim takin an thlîr lêt. An fanu puitling tawh leh an tute chuan an hlimpui.