A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

I Lo Hre Tawh Em?

I Lo Hre Tawh Em?

Bible hun laiin lawng siam nân phairuang hman a ni em?

Phairuang kûng

PHAIRUANG chu hmân lai Aigupta rama lehkha ziah nâna an hman ber nia hriat a ni a. Grik mite leh Rom mite pawhin phairuang chu lehkha ziah nân an hmang bawk. * Mahse, phairuang chu lehkha ziah nân chauh ni lovin, lawng siam nân pawha hman a ni ṭhîn tih erawh hriat lâr a ni lo.

Aigupta mite thlân chhûnga an hmuh phairuang lawng pahnih lem

Kum 2,500 chuang kal ta khân, zâwlnei Isaia chuan ‘Ethiopia rama luite râla awmte’ chuan ‘tuichunga luang [a nih loh leh, phairuang] lawngahte palaiho an tîr,’ tih a ziak a. A hnuah, zâwlnei Jeremia chuan Babulon khawpui chu Media leh Persia-hovin an rûn ang a, Babulon mite tlân chhuah theih loh nân “phairuang lawngte” chu an hâl fai ang, tih a sawi bawk.—Is. 18:1, 2; Jer. 51:32, NW.

Bible hi Pathian thâwk khum a nih avângin, thil hlui hmuh chhuahte’n Bible hun laiin phairuangte chu lawng siam nâna hman a ni ngei tih a târ lang chu Bible zirlaite tân thilmak a ni lo. (2 Tim. 3:16) Eng nge an hmuh chhuah? Thil hlui chanchin zir mite chuan Aigupta rama lawngte chu phairuanga siam ngei a ni tih finfiahna chiang tak an hmu chhuak a ni.

ENGTIN NGE PHAIRUANG LAWNG CHU SIAM A NIH?

Aigupta mite thlâna milem ziahte leh thlân banga milem kerte chuan phairuang an lâk khâwm dân leh chumi aṭanga lawng an siam dânte chu a târ lang a. Mite chuan phairuangte chu tanin, an têl a, chumi hnuah an têlte chu nghet takin an ṭâwn khâwm leh ṭhîn a ni. Phairuang kûngte chu kil thum nei a ni a. Chuvângin, nghet taka ṭâwn khâwm a nih chuan a muk ṭha duh hle. A Companion to Ancient Egypt tih lehkhabu sawi dânin, phairuang aṭanga siam lawngte chu a dung lam fit 55 (17 m) a sei a ni a, a sîr lehlam lehlamah chuan lawng karna 10, a nih loh leh 12 ve ve a awm ṭhîn a ni.

Phairuang hmanga lawng an siam lai târ langtu Aigupta mite milem ker

ENGVANGIN NGE LAWNG SIAMTUTE CHUAN PHAIRUANG AN HMAN?

Phairuangte chu Nile lui ruamah awlsam taka hmuh theih a ni a. Chu bâkah, phairuang hmanga lawng siam chu thil harsa lutuk a ni lo. Thing phelte hmanga lawng lian zâwkte tuk a nih hnuah pawh, sangha mantute leh ram vâk mite chuan phairuanga siam lawng lêng leh lawng tête chu an la hmang chhun zawm zêl niin a lang.

Mite chuan phairuanga siam lawngte chu hun rei tak chhûng an hmang a. C.E. kum zabi khatna leh kum zabi hnihna inkâra vêla Grik lehkha ziaktu Plutarch-a chuan a hun laia mite’n phairuang aṭanga siam lawngte an la hman thu a sawi a ni.

^ par. 3 Phairuang kûngte chu hmun hnâwngah leh lui luan chak vak lohna hmunahte chuan a ṭha duh hle a. A kûng ṭhenkhat chu fit 16 (5 m) vêla sângte a ni a, a bul rêtah chuan a len lam chu hawlhtlangin inchi 6 (15 cm) vêl a ni thei.