A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

ZIR TUR THUZIAK 45

Hmangaihna Rinawm Inlantîr Tawn Zêl Rawh U

Hmangaihna Rinawm Inlantîr Tawn Zêl Rawh U

“Mi tinin an unaute chungah zahngaihna leh khawngaihna chhuah rawh se.”—ZAK. 7:9.

HLA 107 Entawn Tûr Pathian Hmangaihna

THLIR LAWKNA *

1-2. Hmangaihna rinawm inlantîr tawnna tûr chhan ṭha eng nge kan neih?

HMANGAIHNA rinawm inlantir tawnna tûr chhan ṭha tak kan nei a. Chûng zînga ṭhenkhat chu eng nge ni? Chu zawhna chu thlarauva thâwk khum Thufingte bu-in a chhân dân hi i lo chhinchhiah ang u: “Khawngaihna leh thutak chuan hnuchhawn che suh se, . . . Tichuan, Pathian leh mihring mit hmuhah, duhsakna leh hmingṭhatna i hlawh dâwn nia.” “Zahngai thei mi chuan ama nunna atâna ṭha a ti ṭhin.” “Felna leh zahngaihna zuitute chuan nunna . . . an hmu ang.”—Thuf. 3:3, 4; 11:17; 21:21.

2 Chûng thufingte chuan hmangaihna rinawm kan lantîr a ngaih chhan pathum a târ lang a. Pakhatna, hmangaihna rinawm lantîrna chuan Pathian mit hmuhah mi duhawm tak min nihtîr. Pahnihna, hmangaihna rinawm kan lantîrna chu mahni ngeiin kan hlâwkpui a. Entîr nân, mi dangte nêna inṭhianna nghet tak min neihtîr a ni. Pathumna, hmangaihna rinawm lantîr zawm zêlna chuan chatuana nunna pawh tiamin, nakin hunah malsâwmnate min thlen bawk ang. Dik tak chuan, Jehova’n: “Mi tinin an unaute chungah zahngaihna leh khawngaihna chhuah rawh se,” tia min hriat nawntîrna thu hi zawm chhan tûr ṭha tak kan nei a ni.—Zak. 7:9.

3. He thuziakah hian eng zawhnate nge kan sawiho vang.

3 He thuziakah hian, zawhna pali chhânnate kan sawiho vang. Tute chungah nge hmangaihna rinawm kan lantîr ang? Ruthi lehkhabu aṭanga hmangaihna rinawm chungchânga kan zir theihte chu eng nge ni? Engtin nge tûn laiah hmangaihna rinawm kan lantîr theih? Hmangaihna rinawm lantîrtute chuan eng hlâwknate nge an dawn?

TUTE CHUNGAH NGE HMANGAIHNA RINAWM KAN LANTIR ANG?

4. Engtin nge hmangaihna rinawm lantîrna kawngah Jehova kan entawn theih? (Marka 10:29, 30)

4 Thuziak hmasaa kan zir tawh ang khân, Jehova chuan a hmangaihna rinawm—chatuan daih a hmangaihna—chu amah hmangaih a, a rawngbâwltute tân a vawng ṭha tih kan hria a. (Dan. 9:4) “A fa duh takte angin, Pathian awm dân latute” nih kan duh a. (Eph. 5:1) Chuvângin, thlarau lama kan unaute chungah hmangaihna thûk tak neih leh anmahni nêna inzawmna nghet tak neih kan duh a ni.—Marka 10:29, 30 chhiar rawh.

5-6. “Rinawmna” tih ṭawngkam hian a tlângpui thuin eng awmzia nge a neih?

5 Hmangaihna rinawm tih awmzia kan hriatthiam poh leh thlarau lama kan unaute chungah ṭha takin kan lantir lehzual thei ang tih chu i pawm ngei ang. Hmangaihna rinawm hre thiam lehzual tûr chuan, hmangaihna rinawm leh rinawmna inan lohna hi i lo en ang u. Entîrna lo ngaihtuah ta ila.

 6 Tûn laiah, kum tam tak chhûng company ngaia thawk tu emaw chu hnathawktu rinawm niin kan sawi mai thei a. Mahse, chu company-a a thawh chhûng zawng chuan a neitute chu a hmu ngai lo pawh a ni thei. Company neitu thu tlûkna siamte chu ṭha tih loh châng a nei mai thei bawk. Company-a thawh chu nuam ti hran lo mah se, chuta a sum thawh chhuahte chuan a mamawhte a phuhhrûk theih avângin a lâwm a ni. Hmun danga hna ṭha zâwk a hmuh hma chuan, chu company-ah, pension a lâk thlengin a thawk zawm zêl ang.

7-8. (a) Hmangaihna rinawm lantîr tûrin mi chu engin nge chêttîr? (b) Engvângin nge Ruthi bu-a thu ṭhenkhat chu kan sawiho vang?

7  Paragraph 6-naa kan sawiho tâk rinawmna leh hmangaihna rinawm danglamna chu min chêttîrtu hi a ni. Engvângin nge Bible hun laia Pathian chhiahhlawhte’n hmangaihna rinawm an lantîr? Chutianga hmangaihna rinawm lantîrtute chuan tih tûr a nih vâng ni lovin, thinlunga chêttîra an awm vâng zâwkin an lantîr an ni. Davida entawn tûr siam hi han ngaihtuah teh. A ṭhian ṭha tak Jonathana pa chuan Davida chu tihhlum duh mah se, Davida thinlung chuan Jonathana chunga hmangaihna rinawm lantîr tûrin a chêttîr a. Jonathana boral hnu kum tam takah pawh, a fapa Mephibosetha chungah hmangaihna rinawm chu a la lantîr zawm zêl a ni.—1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.

8 Bible-a Ruthi bu-a thu ṭhenkhat ngaihtuahna aṭangin hmangaihna rinawm chungchâng tam tak kan zir thei a ni. Chu lehkhabu-a târ lan mi mal tinte hnên aṭangin hmangaihna rinawm chungchângah eng nge kan zir theih? Engtin nge chûngte chu kohhranah kan nunpui theih? *

RUTHI BU AṬANGIN HMANGAIHNA RINAWM LANTIRNA KAWNGA KAN ZIR THEIH CHU ENG NGE NI?

9. Engvângin nge Naomi chuan a chungah Jehova a lungni lo nia a ngaih?

9 Ruthi bu-ah hian Naomi te, a monu Ruthi te, leh Naomi pasal laichîn te, Pathian ṭih mi Boaza chanchin kan chhiar a. Israel rama ṭâm a tlâk avângin, Naomi, a pasal, leh an fapa pahnihte chu Moab ramah an pêm a ni. Chutah chuan Naomi pasal chu a boral a. A fapa pahnihte chuan nupui an nei a; mahse, lungchhiatthlâk takin anni pawh an thi ve ve a. (Rut. 1:3-5; 2:1) Chûng thilthlengte chuan Naomi chu a tibeidawng hle a ni. A hrehawm tawrhte chu a nasat êm avângin Jehova chu a chungah a lungni lo niin a ngai hial a. Pathian chunga a rilru put hmang a sawichhuahte hi lo chhinchhiah teh: “LALPA kut chu ka chungah a tla ta a nih hi,” tih leh,“Engkimtitheia chuan lungchhiatthlâk takin mi ti ta si a,” tih leh ‘LALPA chuan ka chungah a lungnih lohna a tilang a, Engkimtitheia chuan mi tihrehawm,’ tihte hi.—Rut. 1:13, 20, 21.

10. Engtin nge Jehova chuan Naomi ṭawngkam na tak chu a chhân lêt?

10 Engtin nge Naomi ṭawngkam na tak chu Jehova’n a chhân lêt? A chhiahhlawh mangang tak chungah chuan a thinur lo. Chu aiin, a tawrhpuizia a lantîr zâwk a ni. Jehova chuan “hnehchhiahna hian mi fing a ti-â,” thei tih hria a. (Thur. 7:7) Mahse, Naomi chuan Jehova’n a ngaihsak tih hre thiam tûrin ṭanpuina a mamawh a ni. Pathianin eng ṭanpuina nge a pêk? (1 Sam. 2:8) Ani chuan Ruthi chu Naomi ṭanpui tûr leh a chunga hmangaihna rinawm lantîr tûrin a chêttîr a. Ruthi chuan inhuam tak leh ngilnei takin, a pi chu beidawng lo tûr leh Pathianin a la hmangaih reng tih hre tûrin a ṭanpui a ni. Ruthi entawn tûr siam aṭangin eng nge kan zir theih?

11. Engvângin nge lainatna thûk tak nei unaute chuan lunghnualna neite chu an ṭanpui?

11 Hmangaihna rinawm chuan lungngaite ṭanpui tûrin min chêttîr. Ruthi’n Naomi a awmpui tlat angin, tûn laia lainatna thûk tak nei unaute chuan kohhrana lunghnualna neite chu an hnaih tlat a. Anni chuan unaute chu an hmangaih a, anmahni ṭanpui nâna an tih theih apiang tih chu an duh a ni. (Thuf. 12:25; 24:10) Chu chu Paula fuihna: “Rilru tête chu fuih ula, chak lote chu ṭanpui ula, mi zawng zawng lakah dawhthei takin awm rawh u,” tih nên hian a inmil hle a ni.—1 Thes. 5:14.

Unau lunghnualte chu an thusawi ngaihthlâksakin kan ṭanpui thei (Paragraph 12-na en rawh)

12. Kan unau lunghnualte ṭanpui theih dân kawng ṭangkai tak chu eng nge ni fo ṭhîn?

12 Kan unau lunghnualte kan ṭanpui theih dân kawng ṭangkai tak chu an thusawi ngaihthlâksak leh kan hmangaih tih hriattîr hi a ni fo va. Jehova chu a berâm hlu tak pakhat chunga ngaihsakna i lantîr avângin a lâwm hle. (Sâm 41:1) Thufingte 19:17-na chuan: “Mi rethei khawngaih chuan LALPA a pûktîr a ni a, a thiltih ṭhat chu a rûl ang,” tiin a sawi a ni.

Moab rama Orpi a kîr laiin, Ruthi chuan a pi Naomi chu a awmpui tlat. Ruthi’n Naomi hnênah: “I kalna apiangah ka kal ang,” tiin a hrilh. (Paragraph 13-na en rawh)

13. Engtin nge Ruthi chu Orpi lakah a danglam a, engvângin nge Ruthi thu tlûkna siam chu hmangaihna rinawm thiltih a nih? (A kâwma milem en rawh.)

13 A pasal leh a fapa pahnihte an boral hnua Naomi chunga thilthlengte ngaihtuahna hmangin hmangaihna rinawm chu kan hre thiam lehzual a. Naomi chuan ‘LALPAN ei tûr pea a mite a kan dân’ a hriat hnu chuan, Judai ramah a kîr leh a. (Rut. 1:6) A mo pahnihte chuan an zui a. Mahse, kawngah chuan Naomi’n a mote chu Moab rama kîr leh tûrin vawi thum lai a hrilh a ni. Eng thil nge thleng? “Orpi chuan a pi chu a fâwp a, Ruthi erawh chuan a vuan tlat a,” tiin kan chhiar a ni. (Rut. 1:7-14) Orpi chuan Naomi hrilh ang chuan Moab ram lamah a kîrsan a. Mahse, Ruthi erawh chuan a pi Naomi chu a kîr san lo. A duh chuan, ani pawh Moab lama kîr leh thei a ni a; mahse, hmangaihna avângin Naomi bula awma ṭanpui chu a thlang ta zâwk a. (Rut. 1:16, 17) Ruthi chuan tih tûr a nih vâng ni lovin, a duh avâng zâwkin Naomi awmpui chu a thlang a ni. A thu tlûkna siam chu hmangaihna rinawm lantîrna dik tak a ni. He Bible thu hian eng nge min zirtîr?

14. (a) Ruthi angin, hmangaihna nei tak kan unaute chuan eng tih nge an thlan? (b) Hebrai 13:16-a sawi angin, eng ang inpêknain nge Pathian a tihlâwm?

14 Hmangaihna rinawm chuan beisei aia tam a ti. Hmân lai ang bawkin, tûn laia kan unau tam tak chuan mi mal taka an mi hriat ngai lohte pawh tiamin, an Kristian unaute chungah hmangaihna rinawm an lantîr a. Entîr nân, leilung chhiatna a thlen hian, a tuartu unaute ṭanpui theih dân hriat vat an duh ṭhîn a ni. Kohhrana tu emawin hun harsa tak a hmachhawn hian, ani chu va panin, kawng ṭangkai takin an ṭanpui ṭhîn bawk. Kum zabi khatnaa Makedonia rama unaute angin, beisei aia tam an ti a. Dinhmun hnuaihnung zâwka awm an unaute ṭanpui nân, mahni inpein “an theih tâwk aia liam pawh” an pe a ni. (2 Kor. 8:3, 4) Chutianga hmangaihna rinawm lantîrnate a hmuh chuan Jehova chu a va lâwm dâwn êm!—Hebrai 13:16 chhiar rawh.

ENGTIN NGE HMANGAIHNA RINAWM CHU TUN LAIAH KAN LANTIR THEIH?

15-16. Engtin nge Ruthi chuan a beidawng lo tih a lantîr?

15 Ruthi’n Naomi a ṭanpui dân zir chianna hmangin zir tûr ṭha tak takte kan zir thei a. Chûng zînga ṭhenkhat i lo sawiho vang u.

16 Beidawng suh. Ruthi’n Judai rama a pi Naomi zui a tum khân, a tîr chuan Naomi’n rem a ti lo va. Mahse, Ruthi chu a beidawng mai lo. Chu chuan eng nge a rah chhuah? “A hnêna kal a tum tlat tih a lo hriat chuan [Naomi chuan] a ngawihsan ta a.”—Rut. 1:15-18.

17. Engin nge beidawng mai lo tûra min ṭanpui ang?

17 Nunpui rawh: Lungngaia awm kan unaute ṭanpui tûr chuan dawhtheihna kan neih a ngai a, an chungah kan beidawng mai tûr a ni lo. Ṭanpui ngai unaunu chuan kan ṭanpuinate chu a tîrin a hnâwl pawh a ni thei. * Chuti chung pawhin, hmangaihna chuan theih tâwp chhuaha amah ṭanpui tlat tûrin min chêttîr ang. (Gal. 6:2) Kan ṭhian nih kan duhna leh a lungngaihnate avânga ṭanpui kan duhna chu a la pawm ngei ang tih kan beisei tlat a ni.

18. Ruthi rilru tinatu chu eng nge ni?

18 Thinrim mai suh. Naomi leh Ruthi’n Bethlehem an thlen chuan, Naomi’n a ṭhenawm hluite a hmu a. An hnênah: “Muk takin ka chhuak a, LALPA chuan kutbêngin mi hruai hâwng leh a ni,” tiin a sawi. (Rut. 1:21) Naomi thusawite a hriat laia Ruthi rilru awm dân tûr chu han ngaihtuah teh! Ani chuan Naomi chu a ṭahpuiin, a thlamuan a, ni tam tak chhûng chu a kalna apiangah a zui bawk. Chûng zawng zawng a ti chung pawhin, Naomi chuan: “LALPA chuan kutbêngin mi hruai hâwng leh a ni,” tiin a sawi a. Chûng a thusawite chuan amah awmpui rengtu Ruthi ṭanpuina chu a ngaihhlut lohzia a târ lang a ni. Ruthi rilru chu a va na dâwn tak êm! Chuti chung pawhin, Naomi bulah a la awm reng a ni.

19. Rilruhahna nei unaunu ngaihsak tlat tûrin engin nge min ṭanpui ang?

19 Nunpui rawh: Tûn laiah, rilruhahna nei unaunu pakhat chuan amah ṭanpui tûra theih tâwp kan chhuah chung pawhin, a tîr chuan ṭawngkam duhawm lo tak takin min bia pawh a ni thei. Mahse, chûngte chu thinur nân kan hmang lo vang a. Ṭanpui ngai unaunu chu ngaihsak tlatin, amah thlamuan theih dân kawng kan hriat theih nân Jehova hnênah a ṭanpuina kan dîl zâwk ang.—Thuf. 17:17.

Engtin nge tûn laia kohhran upate chuan Boaza an entawn theih? (Paragraph 20-21-na en rawh)

20. Hma lam pan zêl thei tûra Ruthi chakna petu chu eng nge ni?

20 A hun takah fuih rawh. Ruthi chuan Naomi chungah hmangaihna rinawm a lantîr a; mahse, tûnah chuan amah ngeiin fuihna a mamawh a ni. Jehova chuan Boaza chu Ruthi fuih tûrin a chêttîr a. Boaza chuan Ruthi hnênah: “LALPA chuan i thiltih chu rûl sela, LALPA, Israel-te Pathian, inhumhim nâna a thla hnuai i rawn chuha chuan i ṭhat man pe ṭeuh che rawh se,” tiin a sawi a ni. Chung thu thlamuanthlâk takte chuan Ruthi thinlung a khawih hle a. Ruthi chuan Boaza hnênah: “Nangin mi thlamuan a, . . . i chhiahhlawh nu hi ṭha takin mi be ta si a,” tiin a chhâng a ni. (Rut. 2:12, 13) A hun taka Boaza thusawite chuan Ruthi chu hma lam pan zêl thei tûra a mamawh chakna a pe a ni.

21. Isaia 32:1, 2-a târ lan angin, thil chîk mi tak kohhran upate chuan eng ṭanpuina nge an pêk ang?

21 Nunpui rawh: Mi dangte chunga hmangaihna rinawm lantîrtute ngei pawhin fuihna mamawh châng an nei a. Boaza’n Ruthi hnênah a thil ṭha tihte chu tu ma hriatpui lohvin a awm lo tih a hriat chiantîr ang bawk khân, thil chîk mi tak kohhran upate chuan hmangaihna nei tak unaute pêk ṭanpuinate chu an hria a. Chutianga a hun taka an fakna thu lâwmawm takte chuan unaute chu hma lam pan zêl thei tûrin an mamawh chakna a pe a ni.—Isaia 32:1, 2 chhiar rawh.

HMANGAIHNA RINAWM LANTIRTUTE CHUAN ENG HLAWKNATE NGE AN DAWN?

22-23. Engtin nge Naomi rilru put hmang chu a inthlâk a, engvângin nge? (Sâm 136:23, 26)

22 Hun eng emaw chen a liam hnu chuan, Boaza chuan Ruthi leh Naomi tân phal takin ei tûr a pe a ni. (Rut. 2:14-18) Boaza thilphalna chu Naomi’n engtin nge a chhân lêt? Ani chuan: “LALPA, mi nung leh mitthi chunga a khawngaihna bâng chuang lova chuan amah chu malsâwm rawh se,” tiin a sawi a ni. (Rut. 2:20a) Naomi ngaihtuahna chu a inthlâk danglam nasa hle! A hma chuan rilru na takin: “LALPA chuan ka chunga a lungnih lohna a ti lang,” tiin a sawi a; mahse, tûnah chuan: “LALPA, . . . a khawngaihna bâng chuang ngai lova,” tiin hlim takin a sawi tawh a ni. A rilru put hmang thlâk tûra Naomi ṭanpuitute zîngah eng nge tel thei ang?

23 A tâwpah, Naomi chuan a nuna Jehova ṭanpuinate chu a hmu ṭan a. Judai ram a pannaah amah ṭanpui tûrin Jehova’n Ruthi a hmang a. (Rut. 1:16) Chu bâkah, an “laichîn bul” Boaza’n Ruthi nêna an ei tûr phâl taka a pêk khân Jehova ṭanpuina chu a hmu bawk. * (Rut. 2:19, 20b) Naomi chuan, ‘Tûnah chuan ka hre thiam ta, Jehova’n eng lai mahin min kalsan ngai lo. Khâng hun chhûng zawng khân, min lo awmpui reng a nih hi!’ tiin a ngaihtuah ngei ang. (Sâm 136:23, 26 chhiar rawh.) Ruthi leh Boaza te chu a chungah an beidawn loh avângin a va lâwm dâwn tak êm! Chu chuan rah ṭha tak a chhuah avângin an pathuma an hlim dân tûr chu kan mitthla thei a ni.

24. Engvângin nge kan Kristian unaute chunga hmangaihna rinawm lantîr zawm zêl chu kan duh?

24 Ruthi bu aṭangin hmangaihna rinawm chungchângah eng nge kan zir? Hmangaihna rinawm chuan lungngaihna nei kan unaute chunga beidawng nghâl mai lo tûrin min chêttîr a. Anmahni ṭanpui nâna mahni inpe tûrin min chêttîr bawk a ni. Kohhran upate chuan mi dangte chunga hmangaihna rinawm lantîrtute chu a hun taka fuihna duhawm tak an pêk a ngai a. Ṭanpui ngai kan unaute thlarau lama an rawn chak leh hian hlimna nasa tak kan nei a ni. (Tirh. 20:35) A nih leh, hmangaihna rinawm kan lantîr zawm zêl chhan ber chu eng nge ni? ‘Ngilneihna ngah’ tak Pathian Jehova entawn leh tihlâwm kan duh vâng a ni.—Ex. 34:6; Sâm 33:22.

HLA 130 Ngaidam Rawh

^ par. 5 Jehova chuan kohhrana kan unaute chungah hmangaihna rinawm lantîr tûrin min duh a. Hmangaihna rinawm chu hmân laia Pathian chhiahhlawh ṭhenkhatte lo lantîr tawh dân zir chianna hmangin kan hre thiam lehzual thei a ni. He thuziakah hian, Ruthi te, Naomi te, leh Boaza te entawn tûr siam aṭanga kan zir theihte chu sawiho a ni ang.

^ par. 8 He thuziak hi i hlâwkpui lehzual theih nân, Ruthi bung 1-na leh 2-na chhiar tûrin kan fuih a che.

^ par. 17 Naomi thiltawn kan sawiho avângin unaunu tih hman a ni a. Mahse, heta zir tûrte hi unaupate tân pawh a ni.

^ par. 23 Laichîn bul a nih anga Boaza chanvote chungchâng hriat belh nân, Vênnainsâng (English) October 1, 2012 chhuak, phêk 20-naa “An Rinna Chu Entawn Rawh—‘Hmeichhe Fel Tak,’” tih thuziak chu en rawh.