A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

‘Thiltih Leh Tih Tak Zetin Hmangaih Rawh’

‘Thiltih Leh Tih Tak Zetin Hmangaih Rawh’

“Thu chauhvin i hmangaih suh ang u khai, lei chauhvin i hmangaih hek suh ang u, thiltih leh tih tak zetin ni zâwk rawh se.”—1 JOHANA 3:18.

HLA: 3, 50

1. Hmangaihna sâng ber chu eng nge ni a, chu chu engtin nge i hrilhfiah ang? (A thupui chunga milem en rawh.)

 JEHOVA chu hmangaihna Hnar a ni a. (1 Johana 4:7) Hmangaihna sâng ber chu thu bul dik takah a innghat a ni. Bible-ah chutiang hmangaihna chu Grik ṭawngin a·gaʹpe tih a ni a. Chu hmangaihnaah chuan mi tuemaw ngainatna leh lainatna a tel thei a; mahse, rilru veina mai aia tam a tel a ni. Chu chu mi dangte ṭhatna tûra mahni hmasial lo thiltihna hmanga lantîr a ni. Mi dangte tâna thil ṭha ti tûra min chêttîrtu pawh a ni bawk. Chutiang hmangaihna chuan hlimna leh nun awmze nei tak min neihtîr a ni.

2, 3. Engtin nge Jehova chuan mihringte tân mahni hmasial lo hmangaihna a lantîr?

2 Jehova chuan Adama leh Evi a siam hma aṭangin mihringte chungah hmangaihna a lantîr a. Kan nun zêl theihna tûra kan mamawh engpawh pe chhuak thei tûrin leilung a siam a. Chu bâkah, leilung chu hlim taka kan chên theihna in ni tûrin a siam bawk. Jehova’n chu chu a tân ni lovin kan tâna a siam a ni a. Kan chênna in chu peih fel a nih hnuah mihringte siamin, lei paradis-a chatuan nun beiseina a pe a ni.

3 A hnuah, Jehova chuan mahni hmasial lo hmangaihna chu ropui takin a lantîr leh a. Adama leh Evi te chu a lakah hel mah se, an thlahte zînga ṭhenkhatin amah an hmangaih ang tih a hriat chian avângin chhandam an nih theih nân a Fapa tlanna inthawina chu a ruahman a ni. (Genesis 3:15; 1 Johana 4:10) Jehova’n tlanna atâna thu a tiam aṭang khân, chu inthawina chu pêk tawh ang a ni. Kum 4,000 a liam hnuah, a Fapa mal neih chhun chu mihringte tân a pe a. (Johana 3:16) A hmangaihna avângin kan va lâwm tak êm!

Hun harsaah pawh hmangaihna lantîr rawh

4. Ṭha famkim lo mihringte hian mahni hmasial lo hmangaihna an lantîr thei tih engtin nge kan hriat?

4 Ṭha famkim lo kan ni chung pawhin, mahni hmasial lo hmangaihna kan lantîr thei em? Kan lantîr thei a ni. Jehova chuan a anpuiin min siam a, chu chu amah kan entawn thei tihna a ni. Mahni hmasial lo hmangaihna lantîr reng chu awlsam lo mah se, lantîr theih a ni a. Abela chuan hmasialna nei lova a thil neih ṭha ber a hlan khân, Pathian a hmangaihzia a lantîr a. (Genesis 4:3, 4) Minte’n ngaithla duh lo mah se, Nova chuan kum tam tak chhûng Pathian thuchah hril zawm zêlin mahni hmasial lo hmangaihna a lantîr a ni. (2 Petera 2:5) Abrahama pawhin inhuam taka a fapa duh tak hlanin, eng dang zawng aiin Pathian a hmangaih tih a târ lang bawk. (Jakoba 2:21) Chûng mi rinawmte ang bawkin, keini pawhin hun harsaah pawh hmangaihna lantîr kan duh ve a ni.

HMANGAIHNA TAK TAK CHU ENG NGE NI?

5. Eng kawngtein nge hmangaihna tak tak chu kan lantîr theih?

5 Hmangaihna tak tak chu ‘thu chauh leh lei chauh ni lovin, thiltih leh tih tak zetin’ kan lantîr tûr a ni tih Bible chuan min hrilh a. (1 Johana 3:18) Hmangaihna chu ṭawngkamin kan lantîr thei lo tihna a ni em? Ni lo ve. (1 Thessalonika 4:18) A sawi tum chu “Ka hmangaih che,” tih mai hi a tâwk lo tihna a ni. Kan sawi chu thiltiha kan lantîr a ngai a. Entîr nân, kan unaute chuan ei tûr emaw, silh tûr emaw an tlachham a nih chuan, ngilneihna ṭawngkam aia tam an mamawh a ni. (Jakoba 2:15, 16) Chutiang bawkin, Jehova leh kan ṭhenawmte kan hmangaih avângin, mi tam takin kan ruala thu an hrilh theih nâna ṭawngṭaisak chauh ni lovin, keimahni ngeiin thu hrilhnaah theih tâwp kan chhuah bawk a ni.—Matthaia 9:3.

6, 7. (a) ‘Vervêkna tel lo hmangaihna’ chu eng nge ni? (b) Hmangaihna der chungchânga entîrna ṭhenkhat chu eng nge ni?

6 Tirhkoh Johana chuan ‘thiltih leh tih tak zetin’ kan hmangaih tûr a ni tih a sawi a. Chuvângin, kan hmangaihna chu “vervêkna tel lo,” a nih loh leh “hmangaihna tak tak,” a ni tûr a ni. (Rom 12:9; 2 Korinth 6:6) Mi tuemaw chu hmangaihna lantîr ang taka a lan châng a awm mai thei. Mahse, a hmangaihna chu a tak tak a ni em? Amah chêttîrtu chu eng nge ni? Vervêkna tel hmangaihna chu hmangaihna tak tak a ni lo va. Chutiang hmangaihna der chu engmah lo mai a ni.

7 Hmangaihna der chungchânga entîrna ṭhenkhatte i lo en ang u. Setana chuan Eden huana Evi a biak khân, a thusawi chu Evi tâna ṭha ber tûr ngaihtuah angin a lang a. Mahse, a thiltih chuan chutiang a nih lohzia a târ lang a ni. (Genesis 3:4, 5) Davida lal a nih khân, a ṭhian chu Ahithophela a ni a. Ani chuan mahni hmasial takin Davida chu a phatsan a ni. A thiltih chuan ṭhian ṭha a nih lohzia a târ lang a. (2 Samuela 15:31) Tûn laiah pawh, kalpêngte leh kohhrana inṭhenna siamtute chuan ‘kam ṭhat leh an kam thiamna’ an hmang a. (Rom 16:17, 18) Mite ngaihsak angin lang mah se, dik tak chuan mahni hmasialte an ni.

8. Eng zawhnate nge kan inzawh ang?

8 Hmangaihna der chuan mite a bum ṭhin avângin chutiang hmangaihna lantîr chu thil zahthlâk tak a ni. Mite chu bum thei mah ila, Jehova chu kan bum thei lo. Vervêk taka thil titute chu hrem an nih hunah ‘bung hniha chhuahin an awm ang’ tiin Isua’n a sawi a. (Matthaia 24:51) Jehova chhiahhlâwhte kan nih angin vervêk taka thiltih chu kan duh lo va. Chuvângin, heti hian kan inzâwt thei a ni: ‘Hmangaihna tak tak ka lantîr nge ni a, hmasial tak leh dik lo takin thil ka ti ṭhîn zâwk?’ tiin. ‘Vervêkna tel lo hmangaihna’ kan lantîr theih dân kawng chi kua i lo ngaihtuah ang u.

“THILTIH LEH TIH TAK ZETIN” KAN HMANGAIH THEIH DAN

9. Hmangaihna tak takin eng ti tûrin nge min chêttîr?

9 I thiltih chu tuman hre lo mah se, hlim takin ti rawh. Tuman an hre ngai dâwn lo a nih pawhin, mi dangte tân hmangaih taka thil ṭha tih kan duh tûr a ni. (Matthaia 6:1-4 chhiar rawh.) Anania leh Saphiri te chuan thawhlâwm an thawh khân, rilru put hmang dik tak an nei lo va. An thawhlâwm thawh chu mite’n hria se an duh a. Mahse, an thil pêk chungchângah dâwt an sawi a, chutianga an vervêkna avângin hrem an ni. (Tirhkohte 5:1-10) Kan unaute kan hmangaih tak tak a nih chuan, mi dangin hre kher lo mah se, an tâna thil ṭha tih chu nuam kan ti ang. Thlarau lam chaw buaisaihnaa Governing Body ṭanpuitu unaute hnên aṭangin kan inzîr thei a ni. Anni chuan anmahni ngaihven tûrin an ti lo va, eng hnate nge an thawh tih pawh mite an hriattîr hek lo.

I thiltih chu tuman hre lo mah se, hlim takin ti rawh

10. Engtin nge mi dangte chu kan chawimawi theih?

10 Mi dangte chawimawi rawh. (Rom 12:10 chhiar rawh.) Isua chuan a tirhkohte ke a silsak khân anni chu a chawimawi a. (Johana 13:3-5, 12-15) Isua anga inngaitlâwm tûr leh mi dangte ṭanpui tûrin theih tâwp kan chhuah tûr a ni. Tirhkohte chuan thlarau thianghlim an dawn hma chuan, Isua thiltihte chu chiang takin an hre thiam lo va. (Johana 13:7) Mi dangte chawimawi tûr chuan kan zirsânna te, hausakna te, leh chanvo pawimawh tak kan neihte avângin anni aia ṭha zâwkah kan inngai tûr a ni lo. (Rom 12:3) Mi dangin fak a hlawh hunah kan thîk lova; mahse, fakna engemaw chen hmu ve tûra kan inngai a nih hunah pawh anni chu kan hlimpui a ni.

11. Engvângin nge mite chu tih tak zeta kan fak ang?

11 Tih tak zetin fak rawh. Mi dangte fakna tûr hun remchâng zawng ang che. Fakna chuan mite a “siam ṭha” ṭhîn tih kan hre ṭheuh va. (Ephesi 4:29) Mahse, kan thusawite chu fak derna mai ni lovin, thinlung aṭanga chhuak a ni tûr a ni. Mi dangte hmuhsit zâwngin thu kan sawi tûr a ni lo ang bawkin, mite zilh a ṭul hunah kan mawphurhna kan pumpelh tûr a ni lo bawk. (Thufingte 29:5) Mi kan fak hnua a hriat lova kan sawisêl leh a nih chuan mi vervêk kan ni ang. Tirhkoh Paula chuan hmangaihna tak tak a nei a. Korinth khuaa Kristiante hnêna lehkha a ziah khân, an thiltih ṭhat avângin a fak a ni. (1 Korinth 11:2) Mahse, zilh an mamawh hunah, chutianga zilh a ṭul chhan chu ngilnei tak leh fiah takin a hrilh bawk.—1 Korinth 11:20-22.

Kan unaute chu an mamawh ṭanpuina pein, an chungah hmangaihna leh khualchhâwn thiamna kan lantîr (Paragraph 12-na en rawh)

12. Mite chunga khualchhâwn thiamna kan lantîr hunah engtin nge hmangaihna tak tak kan lantîr theih?

12 Khualchhâwn thiamna nei rawh. Jehova chuan kan unaute chunga thil phal tûrin min hrilh a. (1 Johana 3:17 chhiar rawh.) Mahse, khualchhâwn thiamna lantîr tûrin chêttîrtu dik tak kan neih a ngai a ni. Heti hian kan inzâwt thei a ni: ‘Ka ṭhian ṭhate chauh, a nih loh leh kohhrana mi pawimawha ka ngaihte chauh chu ka inah ka sâwm em? Ka chunga ṭhatna lantîr leh thei tûra kan ngaihte chauh chu ka sâwm em? A nih loh leh, ka hriat chian vak lohte emaw, thil min tihsak thei lotu unaute emaw chungah ka thil phal em?’ tiin. (Luka 14:12-14) He dinhmun hi han mitthla teh: unaupa chuan âtthlâk taka thu tlûkna a siam avângin ṭanpui ngai ta se, engtin nge ni ang? A nih loh leh, kan ina kan mi sâwmte chuan lâwmna châng hre lo ta se, engtin nge ni ang? Jehova chuan: “Phunnawi lovin inmikhual tawn ula,” tiin min hrilh a ni. (1 Petera 4:9) Chêttîrtu dik tak avânga mite thil kan pe a nih chuan kan hlim ang.—Tirhkohte 20:35.

13. (a) Engtik hunah nge dawntheihna kan neih lehzual a ngaih? (b) Chak lote ṭanpui nân eng nge kan tih theih?

13 Chak lote chu ṭanpui rawh. “Chak lote chu ṭanpui ula, mi zawng zawng lakah dawhthei takin awm rawh u,” tih Bible thupêk hian kan hmangaihna chu a tak leh tak loh a fiah thei a. (1 Thessalonika 5:14) Unau chak lo tam takte chu a hnuah rinna chak tak neitute an rawn ni thei a ni. Mahse, mi dangte chuan kan dawhtheihna leh hmangaih taka kan ṭanpuinate chu an mamawh reng a. Anni chu engtin nge kan ṭanpui theih? Bible hmangin kan tichak thei a, kan ruala thu hril tûrin kan sâwm thei bawk a, chu bâkah, an thusawite kan ngaihthlâksak thei a ni. Kan unaute chu “chak,” angin emaw, “chak lo” angin emaw kan ngai nghal mai tûr a ni lo. Ka zavai hian chakna lai leh chak lohna lai kan nei ṭheuh tih kan hriat a ngai a. Tirhkoh Paula meuh pawhin chak lohna a nei tih a sawi a. (2 Korinth 12:9, 10) Kan zavai hian inṭanpui tawn a, infuih tawn kan ngai a ni.

14. Kan unaute nêna remna nei reng tûr chuan eng nge tih kan inhuam ang?

14 Remna siam rawh. Unaute nêna inrem hi thil hlu tak a ni a. Min hre sual emaw, dik lo takin min cheibâwl emaw nia kan ngai a nih pawhin, remna awm tûrin kan tih theih apiang kan ti tûr a ni. (Rom 12:17, 18 chhiar rawh.) Mi rilru kan ti nâ a nih chuan, ngaihdam kan dîl a ngai a. Chu chu thinlung taka kan tih a ngai a ni. Entîr nân, “Lungni lova i awm chu pawi ka ti ngawt mai,” tia sawi aiin, kan thiltih sual chu zêp lova, “Ka thusawiin a tihnât che avângin pawi ka ti ngawt mai,” tia sawi chu a ṭha zâwk ngei ang. Remna hi nupa inkârah a pawimawh lehzual a. Nupate chu mite hmaa inhmangaih tawn ang taka langin, mi hmuh lohva inbe leh duh si lo, chu bâkah rilru na zâwnga thu sawi a, râwng taka thil ti ṭhîn an nih chuan, chu chu a dik lo vang.

15. Kan ngaidam tak tak tih engtin nge kan lantîr theih?

15 Ngaidam rawh. Tuemawin min tilungni lo a nih chuan, kan ngaidam ang a, lungnih lohna chu kan pai reng tûr a ni lo. Min tilungni lo tih a hre lo a nih pawhin chutiang chuan kan ti tho tûr a ni. “Indawh tawn chunga dawhtheihna neia remna phuarnaah chuan thlarau inpumkhatna chu vawng tûra bei” hram hramin kan inngaidam tawn a ni. (Ephesi 4:2, 3) Thinlung taka ngaidam tûr chuan, kan chunga an thiltih chu kan ngaituah tawh tûr a ni lo. Hmangaihna chuan “sual lamah a ngaihtuah lo va.” (1 Korinth 13:4, 5) Dik takin, rilrua kan pai reng chuan, kan unaute leh Jehova nêna kan inlaichînna a hlauhthâwn awm thei a ni. (Matthaia 6:14, 15) Min tilungni lotu tân kan ṭawngṭansak a nih chuan, ani chu kan ngaidam tak tak tihna a ni.—Luka 6:27, 28.

16. Jehova rawngbâwlnaa chanvo pawimawh takte chu engtin nge kan ngaih ang?

16 Mahni ṭhatna tûr chân ngam rawh. Jehova rawngbâwlnaah chanvo pawimawh tak kan dawng a nih chuan, “mahni ṭhatna tûr zawng lovin mi dang ṭhatna tûr zawng” zâwkin kan hmangaihna chu a tak tih kan lantîr thei a. (1 Korinth 10:24) Entîr nân, kan inkhâwmpuinaahte, attendant-te chuan inkhâwmpuina hmunah unau dangte aia an thlen hma avângin mahni tân leh an chhûngte tân ṭhutna ṭha ber berte chu hauh lâwk duhna an nei mai thei a. Mahse, an zînga a tam zâwk chuan an chanvo neihna hmuna ṭhutna ṭha berte chu an thlang lo a ni. Chutianga an tihna hmangin, mahni hmasial lo hmangaihna an lantîr a. An entawn tûr ṭha siam chu engtin nge i entawn theih?

17. Kristianin sual pawi tak a tih chuan hmangaihna tak takin eng ti tûrin nge a chêttîr ang?

17 A rûka thil sual tihte chu thup lo la, bânsan rawh. Kristian ṭhenkhat chuan thil sual pawi tak an tihte chu thup bo an tum a. An zah vâng emaw, mi dangte tihbeidawn an duh loh vâng emaw a ni mai thei. (Thufingte 28:13) Mahse, sual thupna chuan thil sual titu leh mi dangte a tihnat avângin, chu chu hmangaihna a neih loh thlâk a ni. Chu chu engtin nge a nih theih? Jehova chuan kohhran chungah thlarau thianghlim a thlentîr tawh lo vang a, kohhranah remna a awm lo bawk ang. (Ephesi 4:30) Kristianin sual pawi tak a tih chuan, hmangaihna tak takin upate hnêna hrilh tûr leh a mamawh ṭanpuina dîl tûrin a chêttîr ang.—Jakoba 5:14, 15.

18. Hmangaihna tak tak chu eng anga pawimawh nge a nih?

18 Hmangaihna chu mizia a zawnga ropui ber a ni a. (1 Korinth 13:13) Chu chuan Isua hnungzuitu dik takte leh hmangaihna hnâr Jehova entawntu dik takte hre tûrin mite chu a ṭanpui a ni. (Ephesi 5:1, 2) Paula chuan hmangaihna a neih loh chuan engmah a ni lo tiin a sawi a. (1 Korinth 13:2) Chuvângin, ‘thu chauh’ ni lovin, “thiltih leh tih tak zetin” hmangaihna i lantîr chhunzawm zêl ang u.