A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

ZIR TUR THUZIAK 41

‘Khawngaihna Ngah’ Tak Pathian Rawng Kan Bâwl

‘Khawngaihna Ngah’ Tak Pathian Rawng Kan Bâwl

“Lalpa chu engkim chungah pawh a ṭha a ni; a lainatnate [a nih loh leh, khawngaihnate] chu a thil siam zawng zawng chungah a awm a.”—SAM 145:9.

HLA 44 Mi Inngaitlâwmte Ṭawngṭaina

THLIR LAWKNA *

1. Khawngaihna nei tak tu emaw kan ngaihtuah hian, rilruah tu nge lo lang mai thei?

KHAWNGAIHNA nei tak tu emaw kan ngaihtuah hian, mi ngilnei, mi nêlawm, leh mi thilphal tak tu emaw chu kan mithla mai thei a. Isua tehkhin thua Samari mi ṭha pawh kan rilruah a lo lang thei bawk. Hnam dang mi, chu mi ṭha chu rûkrute vuak leh suam avânga thi lek leka awm Juda mi “khawngaihtu” a ni a. Hliam tuar Juda mi chu “a khawngaih êm êm a,” hmangaihna nei takin a ngaihsak a ni. (Lk. 10:29-37) Chu entîrna chuan kan Pathian mize duhawm tak, khawngaihna chu a târ lang a ni. Chu mizia chu Pathian hmangaihna mize pêng pakhat a ni a, ani chuan chu mizia chu nî tin min cheibâwl dânah a lantîr a ni.

2. Khawngaihna lantîr dân kawng dang chu eng nge ni?

2 Khawngaihna lantîr dân kawng dang pawh a awm a. Khawngaihna nei tak tu emaw chuan hrem tuar tlâk tu emaw chu hrem loh a duh mai thei a. Chutiang kawng chuan, Jehova chu kan chungah khawngaihna a nei tak zet a ni. Fakna hla phuahtu chuan: “Kan sualnate angin kan chungah a ti lo va,” tiin a sawi. (Sâm 103:10) Mahse, ṭum dangahte chuan, Jehova’n thil sual titu chu zilhna khauh tak a pe mai thei bawk.

3. Eng zawhnate nge kan sawiho vang?

3 He thuziakah hian hêng zawhna pathumte hi sawiho a ni ang: Engvângin nge Jehova’n khawngaihna a lantîr? Zilhna khauh tak leh khawngaihna inkârah inzawmna a awm em? Khawngaihna lantîr tûrin engin nge min ṭanpui thei? tihte hi. Bible-in chûng zawhnate a chhân dân i lo en ang u.

JEHOVA’N KHAWNGAIHNA A LANTIR CHHAN

4. Engvângin nge Jehova’n khawngaihna a lantîr?

4 Jehova’n khawngaihna lantîrtute chu a hmangaih. Pathian chu ‘khawngaihna ngah’ tak a ni tih ziak tûrin tirhkoh Paula chu thlarauva thâwk khum a ni a. Chu a thuziakah chuan Pathianin ṭha famkim lo, a chhiahhlawh hriak thihte hnênah vân lam beiseina peiin khawngaihna a neihzia chu a sawi a ni. (Eph. 2:4-7) Mahse, Jehova khawngaihna chu, chu aiin a nasa a. Fakna hla phuahtu Davida chuan heti hian a ziak a ni: “Lalpa chu engkim chungah pawh a ṭha a ni; a khawngaihnate chu a thil siam zawng zawng chungah a awm a,” tiin. (Sâm 145:9) Jehova’n mite a hmangaih avângin, khawngaihna lantîrna tûr chhan ṭha a hmuh apiangin a lantîr ṭhîn a ni.

5. Engtin nge Isua’n Jehova khawngaihna chungchâng a zir?

5 Mi dang zawng aiin, Isua chuan Jehova’n khawngaihna lantîr a duhzia chu a hria a. Jehova leh Isua chu mihringte chanchina, kum sâng tam tak chhûngin an lo awm dûn tawh a. (Thuf. 8:30, 31) Isua chuan a Pain sual nei mihringte chungah khawngaihna a lantîr dân chu vawi tam tak a hmu a. (Sâm 78:37-42) A zirtîrnaah, chu a Pa mize duhawm tak chu a sawi uar fo a ni.

Pa ber chuan a fapa tlân bo chu a timualpho lo; hlim takin inah a lo lâwm (Paragraph 6-na en rawh) *

6. Engtin nge Isua chuan a Pa khawngaihna neihzia chu a târ lan?

6 Thuziak hmasaa târ lan tawh angin, Isua chuan Jehova’n khawngaihna lantîr a duhzia târ lan nân, rilru khawih tak fapa tlân bo tehkhin thu a hmang a. Chu fapa chuan in chhuahsanin “nuam lutukin a awm a, a sum chu a khawh ral ta mai mai a.” (Lk. 15:13) A hnuah, nungchang bawlhhlawhna kawng a zawh chu inchhîrin, a inngaitlâwm a, inah a haw ta a ni. Engtin nge a pain a lo chhân lêt? A fapain chumi hre tûrin rei tak a nghah a ngai lo. Isua chuan: “Hla taka a [fapa] la awm laiin a pain a lo hmu a, a khawngaih êm êm a, a tlân a, a ir a chuktuah a, a fâwp ngawih ngawih a,” tiin a sawi. A pa chuan a fapa chu a timualpho lo. Chu aiin, khawngaihna nei takin a lo ngaidam a, a chhûngkaw zînga tel leh tûrin hlim takin a lo lâwm zâwk a ni. Chu fapa tlân bo chuan thil sual lian tak a ti ngei mai; mahse, thinlung taka a inchhîr avângin a pa chuan a ngaidam a. Tehkhin thua khawngaihna ngah tak pa chuan Jehova a entîr a. Isua chuan a Pain thinlung taka inchhîrna nei mi sualte chu ngaihdam a duh tak zet tih a târ lang a ni.—Lk. 15:17-24.

7. Engtin nge Jehova finna chu khawngaihna a lantîrna nên inkûngkaihna a neih?

7 Jehova chuan a finna chungchuang tak avângin khawngaihna a lantîr. Ani chuan a thil siamte ṭhatna tûrin thu tlûkna a siam reng ṭhîn. Bible chuan: “Chung lam aṭanga finna lo chhuak chu . . . khawngaihnain a khat a, rah ṭha a chhuah ṭhîn,” tiin a sawi. (Jak. 3:17) Hmangaihna nei tak pa angin, Jehova chuan a khawngaihna chu a fate’n an hlâwkpui tih a hria a. (Sâm 103:13; Is. 49:15) Pathian khawngaihna chuan mihringte chu ṭha famkim lo ni mah se, beiseina a pe a ni. Chuvângin, tâwp nei lo Jehova finna chuan ani chu khawngaihna lantîrna tûr chhan a hmuh apianga lantîr tûrin a chêttîr a. Chutih rualin, a khawngaihna chu inbûk tâwk takin a lantîr a ni. Ani chuan sualna pawmzam mai anga ngaih theih tûr zâwngin khawnaihna a lantîr ngai lo.

8. A châng chuan eng ang hma lâkna nge ngai thei a, engvângin nge?

8 Pathian chhiahhlawh pakhat chuan sual kawng a zawh lui angah han ngaihruat teh. Ani chu engtia cheibâwl tûr nge a nih? Paula chuan ani chu “pâwl lo tûrin,” tiin thlarau thâwk khumin a ziak a. (1 Kor. 5:11) Inchhîrna nei lo thil sual titu chu kohhran aṭanga hnawhchhuah a ni a. Chu tianga hma lâk chu kan unau rinawmte humhim nân leh Jehova kawng thianghlim lantîr nân a pawimawh a ni. Mahse, mi ṭhenkhat chuan hnawhchhuahna chu Pathian khawngaihna lantîrna anga thlîr chu harsa an ti thei a. Hnawhchhuahna chu Pathian khawngaihna lantîrna a ni tak zet em? I lo en ang u.

ZILHNA KHAUH TAK CHU KHAWNGAIHNA LANTIRNA A NI THEI EM?

Berâm chu a dam loh hunah a hranga dah a ngai thei a, mahse, berâm vêngtu ngaihsakna chu a la hlâwkpui thei tho (Paragraph 9-11-na en rawh)

9-10. Hebraia 12:5, 6-na nêna inmilin, engvângin nge hnawhchhuahna chu hmangaihna nei tak ruahmanna a ni tia kan sawi theih? Entîrna pe rawh.

9 Kristian inkhâwmnaah kan mi hriat leh kan hmangaih tu emaw chu “Jehova Thuretu a ni tawh lo,” tih thupuan chhuah kan hriat hian, kan lung a chhe hle a. Ani chu hnawhhchhuah kher a ngai em ni? tiin kan ngaihtuah mai thei. Hnawhchhuahna chu khawngaihna lantîrna a ni tak tak em? Aw, ni e. Zilh ngai tu emaw zilh lova awm chu thil finthlâk loh leh khawngaihna leh hmangaihna neih loh thlâk tak a ni a. (Thuf. 13:24) Hnawhchhuahna chuan inchhîrna nei lo thil sual titu chu a kawng sual zawh a thlâktîr thei ang em? Thei e. Thil sual lian tak titu unau tam tak chuan kohhran upate hma lâkna khauh takin anni chu inhre chhuak a, an kawng sual zawh sim a, Jehova hnêna kîr leh tûrin a ṭanpui tak zet tih an hria a ni.—Hebrai 12:5, 6 chhiar rawh.

10 He entîrna hi han ngaihtuah teh. Berâm vêngtu chuan a berâm zînga pakhat chu a dam lo tih a hria a. Chu berâm dam lo enkawl tûr chuan, berâm rual zînga a dah hran a ngai tih a hria a. Mahse, berâmte chu a huhova awm ṭhîn an ni a. Chutiang a nih avângin, berâmte chuan dah hran an nih hian an hlau mai thei a ni. A nih chuan, berâm vêngtuin chutianga a dah hran avângin ani chu a râwng hle tihna a ni em? Ni lo ve. Berâm dam lo chu berâm rual zînga a dah chuan a natna a darh ang tih a hria a. Chu berâm dam lo chu a hranga dahin, berâm rual chu a humhim a ni.—Leviticus 13:3, 4 nên khaikhin rawh.

11. (a) Eng kawngtein nge hnawhchhuah tâwktu chu berâm dam lo nêna khaikhin theih a nih? (b) Hnawhchhuah tâwktu chuan eng ruahmanna leh ṭanpuinate nge a hmuh theih?

11 Kristian pakhat hnawhchhuah a nih hian, ani chu berâm dam lo nên khaikhin theih a ni a. Ani chu thlarau lamah a dam lo a ni. (Jak. 5:14) Tisa lam dam lohna ang bawkin, thlarau lama dam lohna pawh inkaichhâwn theih a ni a. Chuvângin, dinhmun ṭhenkhatah chuan, thlarau lama dam lo tu emaw chu kohhran aṭanga a hranga dah a ngai a ni. Chutiang zilhna pêk chu Jehova’n a berâm huang chhûnga a mi rinawmte a hmangaihzia târ lanna a nih bâkah, thil sual titu chu a thil sual tihte hre chhuak a, inlamlêt tûrin a ṭanpui thei bawk. Hnawhchhuah a nih chhûngin, thlarau lam chaw a ei a, chakna a hmuh theihna hmun inkhâwmnaahte a tel thei a ni. A hman atâna thu leh hla chhuahte pawh a la theiin, JW Broadcasting® pawh a en thei bawk. Kohhran upate chuan a hmasâwn dân an en chhûngin, ani chu thlarau lama hrisêlna nei leh a, Jehova Thuhretute zînga mi ni tûra lâk luh leh a nih theih nân, a châng chângin, mi mal takin fuihna leh kaihhruainate an pe thei a ni. *

12. Kohhran upate’n inchhîrna nei lo thil sual titu chungah hmangaihna nei tak leh khawngaihna nei takin eng thil nge an tih theih?

12 Inchhîrna nei lo thil sual titute chauh hnawhchhuah an ni tih hriat chu thil pawimawh tak a ni. Kohhran upate chuan chu chu thil holam taka la lovin, thil pawimawh tak a ni tih an hria a. Jehova chuan “a tâwk lekin” a thunun ṭhîn tih an hria a ni. (Jer. 30:11) Anni chuan an unaute chu an hmangaihin, an chunga thlarau lama chhiatna thleng tûr thil eng mah tih an duh lo. Mahse, a châng chuan, hmangaihna leh khawngaihna nei taka thiltih ngai ta chu, thil sual titu chu kohhran aṭanga hun eng emaw tichhûng hnawhchhuah hi a ni.

13. Engvângin nge Korinth khuaa Kristian pakhat chu hnawhchhuah a ngaih?

13 Tirhkoh Paula’n kum zabi khatnaa inchhîrna nei lo thil sual titu a cheibâwl dân hi han ngaihtuah teh. Korinth kuaa Kristian pakhat chuan a pa nupui a mutpui a ni. A va râpthlâk tak êm! Chumi chungchângah, Jehova chuan hmân lai Israel mite hnênah: “Pate nupui mutpui chu, a pa saruakna hlîm a ni a; tihhlum ve ve ngei tûr an ni a, an thisen mawh chu an chungah a awm tûr a ni,” tiin a hrilh a. (Lev. 20:11) Ni e, Paula chuan chutiang mi chu tihlum tûrin thu a pe lo ngei mai. Mahse, Korinth khuaa mite hnênah ani chu kohhran aṭanga hnawt chhuak tûrin a hrilh a ni. A nungchang bawlhhlawhna chuan kohhrana mi dangte chungah nghawng a nei a, an zînga ṭhenkhat chuan chu chu sual lian tak ang pawhin an ngai lo!—1 Kor. 5:1, 2, 13.

14. Engtin nge Paula’n Korinth khuaa hnawhchhuah tâwktu chungah khawngaihna a lantîr a, engvângin nge? (2 Korinth 2:5-8, 11)

14 Hun eng emaw chen a liam hnuah, Paula’n hnawhchhuah tâwktu chuan inthlâk danglamna a nei tih a hria a. Thil sual titu chu a inchhîr tak zet a! Ani chuan kohhran chu timualpho mah se, Paula’n a chunga “tih luattuk” a duh loh thu kohhran upate a hrilh a ni. An hnênah: “In ngaidamin in thlamuan zâwk tûr a ni,” tiin a hrilh a. Paula’n chutianga a hrilh chhan hi lo chhinchhiah ang che: “Eng emaw tiin mi chutiang chu a lungngaih lutuknain a lem zo dah ang e,” tih hi. Ani chuan inchhîrna neitu chu a khawngaih a. Thil sual titu chu ngaihdamna zawng duh tawh lo khawpa lungngai lutuka a awm chu a duh lo a ni.—2 Korinth 2:5-8, 11 chhiar rawh.

15. Engtin nge kohhran upate chuan nghet taka din leh khawngaihna chu inbûk tâwk taka an lantîr?

15 Kohhran upate chuan Jehova entawnin, khawngaihna lantîr an duh a. Anni chuan a ṭûl hunah khauh takin thunun mah se, a theih hunah khawngaihna nasa tak an lantîr bawk. Chutiang a nih loh chuan, khawngaihna ni lovin, ngaihzamna mai a ni ang. A nih chuan, kohhran upate chauh hi khawngaihna lantîrtu tûr an ni em?

KHAWNGAIHNA LANTIR ṬHEUH TURIN ENGIN NGE MIN ṬANPUI THEI?

16. Thufingte 21:13-a sawi angin, engtin nge Jehova’n khawngaihna lantîr lotute chu a chhân lêt?

16 Kristian zawng zawng hian Pathian Jehova anga khawngaihna lantîr kan tum ṭheuh va. Engvângin nge? A chhan pakhat chu Jehova chuan mi dangte chunga khawngaihna lantîr lotute ṭawngṭaina a ngaihthlâk dâwn loh vâng a ni. (Thufingte 21:13 chhiar rawh.) Kan zînga tu mah hian Jehova’n kan ṭawngṭainate a ngaihthlâk loh chu kan duh loh avângin, khawngaihna nei lotu nih chu pumpelh kan tum tlat a. Harsatna tâwk kan Kristian unau thusawi ngaihthlâksak lova awm chu kan duh lo va, ‘mi rethei au thâwm’ chu ngaihthlâksak tûrin kan inpeih reng tûr a ni. Chutiang bawkin, thlarauva thâwk khum he fuihna pawh hi kan hre reng tûr a ni: “Mi chunga khawngaihna nei lo chu khawngaihna tel lovin rorêlsakin a awm ang,” tih hi. (Jak. 2:13) Khawngaihna kan mamawhzia inngaitlâwm taka kan hriat reng chuan, khawngaihna kan lantîr lehzual ngei ang. A bîk takin, inchhîrna nei thil sual titu chu kohhrana a rawn kîr leh hian khawngaihna lantîr kan duh lehzual a ni.

17. Engtin nge Lal Davida’n khawngaihna a lantîr?

17 Bible-a entîrnate chuan khawngaihna lantîr tûr leh nunrâwnna pumpelh tûrin min ṭanpui thei a. Entîr nân, Lal Davida chungchâng hi han ngaihtuah teh. Ani chuan mi dangte chungah khawngaihna a lantîr fo ṭhîn a. Saula’n tihhlum tum mah se, Davida chuan Pathian hriak thih lal chungah khawngaihna a lantîr a, phuba la a, tihnat a tum ngai lo a ni.—1 Sam. 24:9-12, 18, 19.

18-19. Davida’n eng dinhmun pahnihah nge khawngaihna a lantîr loh?

18 Mahse, Davida chuan khawngaihna a lantîr reng bîk lo. Entîr nân, mi râwng tak Nabala’n amah leh a mite chu zahpah lo taka bia a, ei tûrte a pêk duh loh khân, Davida chuan a thinrim êm avângin a chhûngte chawpa tihhlum vek a tum a. Dawhtheihna nei tak Nabala nupui Abigali’n hma a lâk vat avânga Davida’n thisen a chhuah lo chu thil lâwmawm tak a ni.—1 Sam. 25:9-22, 32-35.

19 Ṭum dangah, zâwlnei Nathana’n Davida hnênah a ṭhenawm mi rethei berâmno chhuhsaktu mi hausa entîrna chungchâng a hrilh a. Davida thinrim lutuk chuan: “LALPA nunna chhâlin ka sawi e, chu thil titu chu tihhlum mai tlâk a nih chu,” tiin a châng a ni. (2 Sam. 12:1-6) Davida chuan Mosia Dân a hria a. Berâm rutu chuan a lêt li a chawi tûr a ni a. (Ex. 22:1) Mahse, a rutu chu tihhlum tûr a ni tia sawi chu a nunrâwnthlâk hle. Dik tak chuan, Nathana’n Davida thiltih chu a entîrna sawia mi aiin a sual zâwk tih a hriat thiam nâna sawi mai a ni a! Jehova chu Nathana entîrnaa berâm rutu chunga Davida chhân lêt duh dân aiin, Davida chungah khawngaihna a nei zâwk hle!—2 Sam. 12:7-13.

Lal Davida chuan Nathana sawi entîrnaa mi pakhat chungah khawngaihna a lantîr lo (Paragraph 19-20-na en rawh) *

20. Davida entîrna aṭangin eng nge kan zir theih?

20 Davida chuan a thinrim hle lai khân, Nabala leh a chhûngte tihlum vek tûra ro a rêl chu chhinchhiah rawh. A hnuah, Davida chuan Nathana entîrnaa mi hausapa chu a thiltih avânga thi tlâk niin a sawi bawk. He dinhmun a pahnihnaah hian, Davida chu mi khawngaih thei tak a ni a, engvângin nge chutianga râwng taka ro a rêl tâk? tiin kan ngaihtuah mai thei. Tûn hnai maia Davida nuna thilthlengte chu han ngaihtuah teh. Chutih hun lai chuan, a chhia leh ṭha hriatna chu a thiang lo a ni. Mi tu emawin mi dangte chungah râwng taka ro a rêl chuan, chu chuan Jehova nêna an inlaichînna a ṭha lo tih a târ lang a. Dik tak chuan, Isua’n a hnungzuitute chu: “Sawisêl suh u, sawisêla in awm loh nân. In sawisêl ang bawkin an sawisêl ang che u,” tiin khauh takin a vaukhân a ni. (Mt. 7:1, 2) Chuvângin, râwng taka thil ti lo tûr leh kan Pathian anga ‘khawngaihna ngah’ tak nih i tum tlat ang u.

21-22. Khawngaihna kan lantîr theih dân kawng ṭhenkhat chu engte nge ni?

21 Khawngaihna chu rilru veina mai aia tam a ni a. Dik tak chuan, mi khawngaih thei tak chuan mi dangte ṭanpui tûrin thil a ti ṭhîn. Chuvângin, kan za hian kan chhûngkuaah, kohhranah, leh khawtlângah ṭanpuina mamawhte chu ngun takin kan zawng thei a ni. Ni e, khawngaihna lantîr theihna hun remchâng a va tam tak êm! Tu emaw chu thlamuan ngaiin a awm em? Ei tûr tlêm azâwng emaw, ṭanpuina ṭhenkhat emaw kan pe thei ang em? Kohhrana lâk luh leh Kristian unau chuan thlamuanna leh min tichak thei inkawmna a mamawh ang em? Mi dangte hnênah thlamuanna thuchah chachin ṭha chu kan hrilh thei ang em? Chu chu kan mi tawh apiangte hnêna khawngaihna lantîr theih dân kawng ṭha berte zînga pakhat a ni.—Job. 29:12, 13; Rom 10:14, 15; Jak. 1:27.

22 Chutiang ṭanpuina mamawh ṭhenkhat an awm tih kan hriat chuan, khawngaihna lantîr tûrin hun remchâng kan nei ṭheuh tih kan hria ang. Khawngaihna kan lantîr hian, ‘khawngaihna ngah’ tak kan Pa vâna mi chu kan va tilâwm nasa tak êm!

HLA 43 Lâwm Thu Sawi Ṭawngṭaina

^ par. 5 Jehova mize duhawm takte zînga pakhat chu khawngaihna a ni a, chu chu kan zaa kan neih ngai mizia a ni. He thuziakah hian Jehova’n khawngaihna a lantîr chhan te, a zilhna chu khawngaihna lantîrna a ni tih kan sawi theih chhan te, leh he mize duhawm tak kan lantîr theih dânte sawiho a ni ang.

^ par. 11 Kohhrana lâk luh lehte’n Pathian nêna inlaichînna an siam ṭhat leh dân leh upate’n an ṭanpui theih dân hriat nân, tûn ṭum chhuaka “Jehova Nêna In Inṭhian Ṭhatna Tinghet Leh Rawh,” tih thuziak chu en rawh.

^ par. 60 MILEM HRILHFIAHNA: Pa ber chuan in chung aṭangin, a fapa tlân bo lo haw chu a hmu a, va pawm tûrin a tlâng chhuak.

^ par. 64 MILEM HRILHFIAHNA: Lal Davida chuan a thil sual tih avânga rilru haha a awm laiin, Nathana entîrna sawi chu a lutuka chhâng lêtin, chu mi hausa chu thi tlâk a ni tih thinrim takin a sawi.