A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

ZIR TUR THUZIAK 36

Armageddon Chu Chanchin Ṭha A Ni

Armageddon Chu Chanchin Ṭha A Ni

“Har-Magedon [a nih loh leh, Armageddon] an tihah chuan an hruai khâwm ta a.”—THUP. 16:16.

HLA 49 Jehova Chu Kan Inhumhimna A Ni

THLIR LAWKNA *

1-2. (a) Engvângin nge Armageddon chu mihringte tâna chanchin ṭha a nih? (b) He thuziakah hian eng zawhnate nge kan sawiho vang?

MITE’N nuclear indona emaw, leilung chhiatna emaw sawi nân “Armageddon” tih ṭawngkam an hman chu i hre tawh ṭhîn em? Chumi nêna inkalhin, Armageddon chungchâng Bible sawinaah chuan hlimna thlentu chanchin ṭha a tel a ni. (Thup. 1:3) Armageddon indona chuan mihringte chu tiboral lovin, a chhanhim zâwk ang! Chu chu engtin nge a nih theih?

2 Bible chuan Armageddon indonain mihringte rorêlna titâwpin, mite chu a chhanhim ang tih a târ lang a. Chu indona chuan mi suaksualte tiboral a, mi felte humhimin, mihringte chu a chhanhim ang. Chu bâkah, kan leilung chu a tichhetute lakah vênghimin, mihringte chu a chhanhim bawk ang. (Thup. 11:18) Chûng thu pawimawhte hre thiam lehzual tûrin, hêng zawhna palite hi i lo ngaihtuah ang u: Armageddon chu eng nge ni? Chumi thlen hmain eng thilte nge thleng ang? Armageddon-a chhanhim ni tûrte zîngah engtin nge kan tel theih? Armageddon a hnaih zêl rualin engtin nge kan rinawm reng theih?

ARMAGEDDON CHU ENG NGE NI?

3. (a) “Armageddon” tih thu mal awmzia chu eng nge ni? (b) Thu Puan 16:14, 16-na ṭanchhanin, engvângin nge Armageddon chu hmun tak tak sawina a ni lo tia kan sawi theih?

3 Thu Puan 16:14, 16 chhiar rawh. “Armageddon” tih thu mal hi Bible-ah vawi khat chauh a lang a, “Megiddo Tlâng” tih awmze nei Hebrai ṭawng aṭanga lâk chhuah a ni. (Thup. 16: 16.) Megido chu hmân lai Israel rama khawpui pakhat a ni a. (Jos. 17:11) Mahse, Armageddon chuan leia awm hmun tak tak a kâwk lo. Dik taka sawi chuan, chu chuan Jehova dodâl tûra “khawvêl zawng zawnga lalte” kal khâwmna dinhmun a kâwk a ni. (Thup. 16:14) Mahse, he thuziakah hian, “Armageddon” tih thu mal chu khawvêl zawng zawnga lalte an kal khâwm hnu lawka inṭan indona sawi nân hman a ni bawk ang. A nih leh, Armageddon chu entîr nei hmun a ni tih engtin nge kan hriat? Pakhatnaah, Megiddo tlâng tak tak chu a awm lo va. Pahnihnaah, Megiddo awmna hmun chu “khawvêl zawng zawnga lalte” leh an sipai te, leh hmanruate awmna tûr khawpa zau a ni lo. Pathumnaah, he thuziaka kan hmuh tûr angin, Armageddon indona chu khawvêla “lalte” chuan khawvêl hmun hrang hranga awm Pathian mite an beih hunah a inṭan ang.

4. Engvângin nge Pathian chuan a indona ni ropui tâwpna chu Megiddo nêna a thlunzawm?

4 Engvângin nge Jehova chuan indo tâwpna ni ropui chu Megiddo nên a thlunzawm? Megiddo leh Jezreel Phaizâwl bul vêl chu indona hmun a ni ṭhîn a. Ṭum khat chu, chûng indonaahte chuan Jehova a rawn inrawlh a ni. Entîr nân, ‘Megido tui kiangah’ Pathianin Israel rorêltu Baraka chu hruaitu Sisera kut hnuaia awm Kannan sipai rualte hneh tûrin a ṭanpui a. Baraka leh zâwlneinu Debori te chuan hnehna ropui tak an chan avângin Jehova chungah lâwmthu an sawi a. Heti hian hla an sa a ni: “Vân aṭangin an rawn bei a; arsiten an hmun aṭangin Sisera chu an rawn bei a. Kison luiin anni chu a hnâwl vek,” tiin.—Ro. 5:19-21.

5. Eng kawng pawimawh takin nge Armageddon indona chu Baraka beih indona laka a danglam ang?

5 Baraka leh Debori te chuan an hla sak chu: “Chutiang chuan aw LALPA, i hmêlmate zawng zawng chu boral vek sela: Amah hmangaihtute erawh chu chak taka kal, nî ang hi ni rawh se,” tiin an titâwp a ni. (Ro. 5:31) Armageddon-ah, Pathian hmêlmate tihboral an nih laiin, amah hmangaihtute chu chhanhim an ni ang. Mahse, chu indonaah chuan thil danglam tak pakhat a awm. Armageddon-ah Pathian mite chuan an do lo vang a. Râlthuam tak ngial pawh an lek lo vang! An tân chuan ‘muang taka awmna’ leh Jehova leh a vân sipaite ‘rinchhan taka awmna’ chu an chakna a ni.—Is. 30:15; Thup. 19:11-15.

6. Jehova chuan Armageddon-ah a hmêlmate chu engtin nge a hneh theih?

6 Engtin nge Pathianin Armageddon-ah a hmêlmate chu a hneh ang? Ani chuan kawng tam tak a hmang thei a ni. Entîr nân, lîrhngîng te, rial te, kâwlphe te a hmang thei a. (Job. 38:22, 23; Ezek. 38:19-22) A hmêlmate chu anmahni leh anmahni a inbeihtîr thei a ni. (2 Chro. 20:17, 22, 23) A vântirhkohte chu mi sualte tiboral tûrin a hmang thei bawk. (Is. 37:36) Pathian chuan eng kawng pawh hmang mah se, hnehna chu a chang pumhlûm ang. A hmêlma zawng zawngte chu tihboral an ni ang a. Mi fel zawng zawngte chu chhanhim an ni ang.—Thuf. 3:25, 26.

ARMAGEDDON THLEN HMAIN ENG THILTE NGE THLENG ANG?

7-8. (a) Thessalonika thawn khat 5:1-6-naa sawi angin, khawvêl hruaitute thu puan chhuah tûr dangdai tak chu eng nge ni? (b) Engvângin nge chu chu dâwt hlauhawm tak a nih ang?

7 “Lalpa Nî” a thlen hmâin “muanna leh himna” tih an puang ang. (1 Thessalonika 5:1-6 chhiar rawh.) 1 Thessalonika 5:2-a “Lalpa Nî” tih thu mal chuan “hrehawm nasa tak” a kâwk a ni. (Thup. 7:14) Hrehawm nasa tak a inṭan dâwn tih engtin nge kan hriat ang? Bible chuan thu puanchhuah dangdai tak chungchâng min hrilh a. Chu puanchhuahna chu hrehawm nasa tak a inṭan dâwn tih chhinchhiahna a ni ang.

8 Chu chu sawi lâwk tawh “muanna leh himna” puanchhuahna a ni ang. Engvângin nge khawvêl hruaitute’n chutiang thu chu an puan ang? Sakhaw hruaitute an tel ang em? An tel mai thei a ni. Mahse, chu thu puan chhuah chu Diabola tihchhuah dâwt thu mai a ni ang. Chu dâwt thu chuan mite chu mihring chanchina hrehawm nasa ber inṭan hma lawka himna der a pêk dâwn avângin, chu chu thil hlauhawm tak a ni ang. Ni e, “hmeichhe nau vei angin chawp leh chilha boralna an chungah a thleng ang.” A nih leh, Jehova chhiahhlawh rinawmte chungchâng hi eng nge ni ve? Anni chuan Jehova nî inṭan thut chu mak an ti mai thei a; mahse, bumin an awm lo vang.

9. Pathianin Setana khawvêl chu vawi lehkhatah a tiboral vek ang em? Hrilhfiah rawh.

9 Jehova chuan Nova hun laia a tih angin, vawilehkhatah Setana khawvêl chu a tiboral vek lo vang. Chu aiin, Setana khawvêl pêng pakhat chu a tiboral hmasa ang a, a hnuah, a la bâng zawng chu a tiboral ang. A tihboral hmasak tûr chu khawvêl sakhaw dik lo lalram, Babulon Khaw Ropui hi a ni ang a. Chumi hnuah, politics te, sipaiho te, leh sumdâwnna te pawh tiamin, Setana khawvêla a la bâng zawngte chu Armageddon-ah a tiboral ang. Chu thilthleng pawimawh tak pahnihte chu i lo bih chiang ang u.

10. Thu Puan 17:1, 6 leh 18:24-a sawi angin, engvângin nge Jehova chuan Babulon Khaw Ropui chu a tihboral ang?

10 “Nawhchizuar ropui tak hremna.” (Thu Puan 17:1, 6; 18:24 chhiar rawh.) Babulon Khaw Ropui chuan Pathian hming a tichhe nasa hle a. Ani chuan Pathian chungchâng dâwt thute a zirtîr a. Khawvêl lalte nên inzawmin, thlarau lama nawhchizuarah a insiam a ni. A thiltihtheihna hmangin a mite chu a ṭha lo zâwngin a thunun a. Pathian chhiahhlawhte thisen pawh tiamin, thisen tam tak a chhuah a ni. (Thup. 19:2) Engtin nge Jehova chuan Babulon Khaw Ropui chu a tihboral ang?

11. “Sakawlh sen tak,” chu eng nge ni a, Babulon Khaw Ropui chungchânga Pathian duh zâwng hlen chhuahnaah ani chu engtin nge a tel?

11 Jehova chuan “nawhchizuar ropui tak” chu “ki sâwm nei sakawlh sen tak” hmangin a tiboral ang. Chu sakawlh chuan United Nations a entîr a. Ki sâwmte chuan chu pâwl thlâwptu sawrkârte chu a entîr a ni. Pathian hun ruatah chuan chûng sawrkârte chuan entîr nei Babulon chu an bei ang a. A hausaknate lâksakin leh a sualnate hai langin, “engmah nei lo leh saruakin an siam ang.” (Thup. 17:3, 16) Chu boralna rang tak chu ni khat thil thu ang maia a lo thlen thut dâwn avângin amah thlâwptute chuan mak an ti ang. Ani chu hetiang hian a lo chapo ṭhîn tawh a ni: “Lalnuah ka ṭhu a ni, hmeithai rêng ka ni lo va, lungngaihna ka hmu hauh lo vang,” tiin.—Thup. 18:7, 8.

12. Jehova’n hnamte chu eng an tih nge a phal loh vang a, engvângin nge?

12 Pathian chuan hnamte’n a mite an tihboral chu a phal lo vang. Anni chuan a hming putu nih chu an inchhuang hle a, Babulon Khaw Ropui aṭanga chhuak tûra thupêk chu an zâwm a ni. (Tirh. 15:16, 17; Thup. 18:4) Mite chu Babulon aṭanga tlân chhuak tûrin theih tâwp chhuahin an ṭanpui bawk. Chuvângin, Jehova chhiahhlawhte chuan “a hremnate” chu an tuar lo vang a. Mahse, an rinna erawh chu fiah a ni ang.

He leia khawi hmuhah pawh awm mah se, Pathian mite chuan beih an nih hunah ani chu an rinchhan tlat ang (Paragraph 13-na en rawh) *

13. (a) Goga chu tu nge ni? (b) Ezekiela 38:2, 8, 9-a sawi angin, engin nge Goga chu Armageddon tia koh entîr nei hmuna hruai thleng ang?

13 Goga beihna. (Ezekiela 38:2, 8, 9 chhiar rawh.) Sakhaw dik lo pâwl zawng zawng tihboral a nih hnu chuan, Pathian mite chu thlipui na tak kâra him, thingkûng pakhat angin an dam khawchhuak ang. Mahse, Setana chu a thin a rim hle ang a. Ani chuan hnam insuih khâwm chu Jehova chhiahhlawhte beihtîr tûrin ramhuaite thu thehdarhna—“thlarau bawlhhlawh”—chu a hmang ang a, a thinrimna chu a hrithla ang. (Thup. 16:13, 14) Chu hnam insuih khâwm chu ‘Magog rama mi Goga’ tia koh a ni a. Anni chuan Pathian chhiahhlawhte an beih hunah Armageddon tia koh, entîr nei hmuna hruai khâwm an ni ang.—Thup. 16:16.

14. Goga chuan eng nge a hriat ang?

14 Goga chuan “tisa sipai”—a sipai chakna—chu a rinchhan ang. (2 Chro. 32:8) Keini chuan kan Pathian Jehova kan rinchhan ang a, chu chu hnamte tân chuan thil âtthlâk tak angin a lang ang. Dik tak chuan, thiltithei tak ni ṭhîn Babulon Khaw Ropui chu an pathiante’n “ki sâwm” nei “sakawlh” lakah an vênghim thei si lo! (Thup. 17:16) Chuvângin, Goga chuan Pathian mite chu awlsam taka hneh a beisei ang. “Chhûmin ram a tuam mup mup ang mai hian,” ani chuan Jehova mite chu a bei ang a. (Ezek. 38:16) Mahse, Goga chuan thanga awh a ni tih a inhre thuai ang a. Ani chuan Tuipui Sena Pharaoa ang khân, Jehova a lo bei reng tih a inhria ang.—Ex. 14:1-4; Ezek. 38:3, 4, 18, 21-23.

15. Eng kawngin nge Krista chuan hnehna pumhlûm a chan ang?

15 Krista leh a vân lam sipaite chuan Pathian mite chu an humhim ang a, Goga hote chu an tiboral vek ang. (Thup. 19:11, 14, 15) A nih leh, dâwt thute thehdarhna hmanga Armageddon-a hnamte hruai khâwmtu, Jehova hmêlma lian ber Setana chungchâng hi eng nge ni ang? Isua chuan Diabola leh a ramhuaihote chu leilâwtah a paih ang a, chutah chuan kum sângkhat a vei hmâ loh khâr khum an ni ang.—Thup. 20:1-3.

ENGTIN NGE ARMAGEDDON-AH CHHANHIM KAN NIH THEIH?

16. (a) Engtin nge ‘Pathian kan hria’ tih kan lantîr theih? (b) Jehova kan hriatna chu engvângin nge Armageddon-a malsâwmna a nih ang?

16 Thutaka kan awmna chu a rei tawh emaw, la rei lo emaw pawh ni se, Armageddon-a chhanhim ni tûr chuan, ‘Pathian kan hriat a, kan Lalpa Isua chanchin ṭha âwihtu’ kan nihzia kan lantîr tûr a ni. (2 Thes. 1:6-10) Pathian duh zâwng leh duh lo zâwng te, leh a tehnate kan hriat hian ‘Pathian kan hria’ tihna a ni a. Pathian kan hmangaih a, a thu kan âwih a, a hnêna kan inpumpêk pumhlûm hian ani chu kan hria tih kan lantîr bawk. (1 Joh. 2:3-5; 5:3) Pathian kan hria tih kan lantîr hian “ama hriat” nia chawimawi kan nih avângin, Armageddon-ah chhanhim kan ni ang! (1 Kor. 8:3) Chu chu engtin nge a nih theih? “[Pathian] hriat” kan nih chuan a pawm kan hlawh dâwn vâng a ni.

17. “Kan Lalpa chanchin ṭha âwih” tih awmzia chu eng nge ni?

17 ‘Kan Lalpa Isua chanchin ṭhaah’ chuan Pathian Thu-a kan hmuh Isua zirtîr thutak zawng zawng a tel a. Chûngte chu kan nunpui chuan chanchin ṭha kan âwih tihna a ni. Chu thuâwihnaah chuan kan nuna Lalram dah hmasak te, Pathian tehna felte mila nun te, leh Pathian Lalram puanchhuahnate a tel a ni. (Mt. 6:33; 24:14) Chutah chuan hriak thih Krista unaute’n an mawhphurhna lian tak an thawhnaa kan ṭanpuina pawh a tel bawk.—Mt. 25:31-40.

18. Krista unau hriak thihte chuan an chunga lantîr ngilneihna chu eng kawngin nge an chhân lêt ang?

18 Pathian chhiahhlawh hriak thihte chuan an chunga “berâm dangte” lantîr ngilneihna chu an chhâng lêt thuai ang. (Joh. 10:16) Engtin nge an chhân lêt ang? Armageddon indonna a inṭan hmain, 1,44,000-te zînga tel zawng zawng chu thi thei lo thlarau nia kaihthawhin an awm vek tawh ang. Chutih hunah chuan anni chu vân lam sipaiho zînga mi niin, Goga chu an tiboral ang a, berâm ang mi, “mipui tam tak” chu an chhanhim ang. (Thup. 2:26, 27; 7:9, 10) Ni e, mipui tam takte’n Jehova chhiahhlawh hriak thihte he leia an awm laia an thlâwp thei chu an tân chanvo hlu a va ni tak êm!

TAWPNA A HNAIH ZEL RUALIN ENGTIN NGE KAN RINAWM RENG THEIH?

19-20. Armageddon a hnaih zêl rualin, engtin nge fiahnate tâwk chung pawha kan rinawm reng theih?

19 He ni hnuhnûng hun khirh tak chhûng hian, Jehova mite chuan fiahnate an hmachhawn a. Chuti chung pawhin, hlim takin kan tuar chhuak thei a ni. (Jak. 1:2-4) Chutianga kan tuar chhuah theih chhan ber chu thinlung taka kan ṭawngṭai fan fan vâng a ni. (Lk. 21:36) Kan hun chungchânga hrilh lâwkna ngaihvenawm takte pawh tiamin, Pathian Thu nî tina zirna, leh chhût ngunna hmangin ṭawngṭaina milin kan nung tûr a ni. (Sâm 77:12) Chûng thilte tihna leh rawngbâwlnaa tel ziahna chuan kan rinna leh beiseina a tinghet ang!

20 Babulon Khaw Ropui tihboral a nih a, Armageddon a tâwp huna a phûrawm dân tûr chu han ngaihtuah teh! Chu aia pawimawh zâwk chu, Pathian hming leh a lalchungnunna thiam chantîr pumhlûm a nih huna i hlim dân tûr chu han mitthla teh! (Ezek. 38:23) Ni e, Armageddon chu Pathian hria a, a Fapa thu âwih a, a tâwp thlenga tuar chhuaktute tân chanchin ṭha a ni.—Mat. 24:13.

HLA 32 Tihchêt Rual Lohvin Nghet Rawh U!

^ par. 5 Jehova mite chuan Armageddon lo thlen hun tûr chu hun rei tak chhûng an lo nghâk tawh a. He thuziakah hian Armageddon chu eng nge ni a, chumi thlen hmain eng thilte nge thleng ang? Engtin nge tâwpna a hnaih zêl rualin kan rinawm reng theih? tihte hi sawiho a ni ang.

^ par. 71 MILEM HRILHFIAHNA: Kan chheh vêlah thil mak takte a thleng. Chutih hun chuan (1) a theih chhûng chu rawngbâwlnaah kan tel ang, (2) inzirna kan nei ziah ang, (3) Pathian vênhimna chu kan rinchhan zawm zêl ang.

^ par. 85 MILEM HRILHFIAHNA: Isua leh a vântirhkohte’n thilthlengte chu an hria tih ring tlattu Kristian chhûngkaw khat in chu sipai-te’n beih an tum.