ZIR TUR THUZIAK 38
“Ka Hnênah Lo Kal Ula, Keiman Ka Chawlhtîr Ang Che U”
“Nangni thawk rim leh phurrit phur zawng zawngte u, ka hnênah lo kal ula, keiman ka chawlhtîr ang che u.”—MT. 11:28.
HLA 25 Zirtîr Nihzia Finfiahna
THLIR LAWKNA *
1. Matthaia 11:28-30-a sawi angin, Isua’n eng thu nge a tiam?
ISUA chuan a thu ngaithlatu mipui hnênah thutiam duhawm tak a pe a. Ani chuan: “Ka hnênah lo kal ula, keiman ka chawlhtîr ang che u,” tiin a tiam a ni. (Matthaia 11:28-30 chhiar rawh.) Chu chu thutiam satliah mai a ni lo. Entîr nân, natna khirh tak tuartu nu pakhat tâna a thil tihsak kha han ngaihtuah teh.
2. Isua’n dam lo nu pakhat tân eng nge a tihsak?
2 Nu pakhat chuan ṭanpuina a mamawh tak zet a. A dam beiseiin dâktawr tam tak a pan tawh a. Kum 12 lai hrehawm a tawrh hnuah pawh, a la dam thei chuang lo. Dân hnuaiah chuan, ani chu a thianghlim lo a ni. (Lev. 15:25) A hnuah, Isua’n dam lote a tidam tih a hriat chuan amah hmu tûrin a kal chhuak a. A hmuh chuan, a puan hmâwr a dek a, a lo dam ta nghâl a! Isua chuan ani chu a tidam mai ni lovin, zahawm takin a cheibâwl a ni. Entîr nân, Isua chuan ṭawngkam zahawm tak leh ngaihthlâk nuam tak hmangin “ka fanu” tiin a ko va. Chu nu tân chuan a hahdamthlâkin, chakna a va ni dâwn tak êm!—Lk. 8:43-48.
3. Eng zawhnate nge kan chhân ang?
3 Chu nu chu Isua hnênah a kal tih chhinchhiah ang che. Ani chuan hmâ a la hmasa a ni. Hei hi tûn laiah pawh a dik a, keini pawh Isua hnênah kan “kal” tûr a ni. Tûn laiah, Isua chuan a hnêna “kal” dam lote chu thilmak tihna hmangin a tidam lo vang. Mahse, ani chuan: “Ka hnênah lo kal ula, keiman ka chawlhtîr ang che u,” tiin min la sâwm reng a ni. He thuziakah hian hêng zawhna panga chhânnate hi kan hmu ang: Engtin nge Isua hnênah kan “kal” theih? Isua’n: “Ka nghâwngkawl bât ula,” tia a sawi khân, eng a sawi duhna nge? Isua hnên aṭangin eng nge kan zir theih? Isua’n ti tûra min pêk hna chu engvângin nge hahdamthlâk tak a nih? Isua nghâwngkawl bât chungin engtin nge chawlh hahdamna kan hmuh zawm zêl theih? tihte hi.
“KA HNENAH LO KAL ULA”
4-5. Isua hnêna kan “kal” theih dân kawng ṭhenkhat chu eng nge ni?
4 Isua hnêna kan “kal” theih dân kawng khat chu a thusawi leh thiltihte a tam thei ang bera zirna hmangin a ni a. (Lk. 1:1-4) Chu chu tu mân min tihsak thei lova, keimahni ngeiin kan zir a ngai a ni. Baptisma kan chan a, Krista zirtîr kan nih hian a hnênah kan “kal” tihna ni bawk.
5 Isua hnêna kan “kal” theih dân kawng dang leh chu ṭanpuina kan mamawh huna kohhran upate pan hi a ni a. Isua chuan a berâmte enkawltu atân hêng ‘mihringte hnêna thilpêkte’ hi a hmang a ni. (Eph. 4:7, 8, 11; Joh. 21:16; 1 Pet. 5:1-3) Kohhran upate ṭanpuina hmu tûrin hmâ kan la hmasa tûr a ni a. Upate chu kan ngaihtuahna leh mamawhte hre nghâl tûrin kan beisei thei lo. Unau Julian-a sawi hi han ngaihtuah teh, ani chuan: “Ka hrisêl lohna avângin Bethel ka chhuahsan a ngai a, ka ṭhian pakhat chuan berâm tlawhna hmanga upate ṭanpuina dîl tûrin min fuih a. Atîr chuan, chu chu ka mamawh niin ka hre lo. Mahse, a hnua ṭanpuina ka dîl chuan, chu berâm tlawhna chu ka dawn tawh azawnga thilpêk ṭha ber zînga pakhat a ni,” tiin a sawi. Julian-a tlawhtu upa pahnihte anga kohhran upa rinawm takte chuan “Krista rilru,”—a ngaihtuahna leh rilru put hmangte hre thiam a, entawn tûrin min ṭanpui thei a. (1 Kor. 2:16; 1 Pet. 2:21) Chu tak chu a ni, min pêk theih thilpêk ṭha berte zînga pakhat chu.
“KA NGHAWNGKAWL BAT ULA”
6. Isua’n “ka nghâwngkawl bât ula” a tih khân, eng a tihna nge ni?
6 Isua’n: “Ka nghâwngkawl bât ula” tia a sawi khân, “Ka thuneihna pawm rawh u” a tihna a ni thei a. A nih loh leh, “Nghâwngkawl bât dûn ila, tichuan, Jehova rawng i bâwl dûn ang,” a tihna pawh a ni thei bawk. A enga pawh chu ni se, nghâwngkawl bahnaah chuan thiltih a tel a ni.
7. Matthaia 28:18-20-a sawi angin, eng hna thawk tûra tih nge kan nih a, chumi chungchângah eng nge kan chian theih?
7 Jehova hnêna kan inpumpêk a, baptisma kan chan hian Isua sâwmna chu kan pawm a ni. Chu sâwmna chu mi zawng zawng tân a ni a, Isua chuan tih tak zeta Pathian rawngbâwl duhtute chu a hnâwl ngai lo vang. (Joh. 6:37, 38) Krista hnungzuitu zawng zawng chuan Jehova’n Isua hnêna a pêk hnaa tel ve theihna hun remchâng an nei ṭheuh va. Chu hna thawk tûra min ṭanpui tûrin Isua chu a inpeih reng tih kan chiang thei a ni.—Matthaia 28:18-20 chhiar rawh.
“KA HNENAH ZIR RAWH U”
Isua angin mi dangte chu tihahdam rawh (Paragraph 8-11-na en rawh) *
8-9. Engvângin nge mi inngaitlâwmte chu Isua lama hîpa an awm a, eng zawhnate nge kan inzawh ang?
8 Mi inngaitlâwmte chu Isua lama hîpin an awm a ni. (Mt. 19:13, 14; Lk. 7:37, 38) Engvângin nge? Isua leh Pharisaite inan lohna hi han ngaihtuah teh. Chûng sakhaw hruaitute chu hmangaihna nei lo leh mi chapo tak an ni a. (Mt. 12:9-14) Isua erawh hmangaihna nei tak leh mi inngaitlâwm tak a ni thung. Pharisaite chu ropuina ûm duhtu leh khawtlânga an nihna sâng takte avânga mi chapo tak an ni a. Isua chuan chutiang mi nih chu a ṭhat lohzia sawiin, a zirtîrte chu rawngbâwltu tlâwm tak anga inthlîr tûrin a zirtîr a ni. (Mt. 23:2, 6-11) Pharisaite chuan mi dangte tihhlauh leh tihzâm nân an thuneihna an hmang a. (Joh. 9:13, 22) Mahse, Isua chuan mi dangte chu hmangaih taka cheibâwlin leh ngilnei taka biain a tihahdam a ni.
9 Chûng zir tûrte chu Isua hnên aṭangin i zir tawh em? Heti hian inzâwt rawh: ‘Mi dangin mi thuhnuairawlh leh mi inngaitlâwm tak niin min hria em? Mi dang tân hna hnuaihnung takte thawhsak chu ka inhuam em? Mi dangte chungah ngil ka nei em?’ tiin.
10. Isua’n a hnathawhpuite tân eng ang boruak nge a siam?
10 Isua chuan a hnathawhpuite tân boruak muanawm tak leh zângkhai tak siama anmahni zirtîr chu nuam a ti a. (Lk. 10:1, 19-21) A zirtîrte chu zawhnate zâwt tûra fuihin, an ngaih dânte pawh hriat a duh a ni. (Mt. 16:13-16) Ṭha taka enkawl thlaite ang maiin, a zirtîrte chu an duah hluah hluah a. Isua zirtîrnate chu ngaithla a, nunpuiin, rah ṭha tak an chhuah a ni.
Pan nuam tak leh nelawm tak ni rawh
Phur tak leh ṭhahnemngai tak ni rawh
Mi inngaitlawm tak leh taima tak ni rawh *
11. Eng zawhnate nge kan inzawh ang?
11 Thuneihna engemaw chen i nei em? I neih chuan, heti hian inzâwt rawh: ‘Hnathawhnaah emaw, inah emaw eng ang boruak nge ka siam? Remna ka siam em? Mi dangte chu zawhnate zâwt turin ka fuih em? An ngaih dânte chu ka ngaihthlâksak em?’ tiin. Zawhna an zawh avânga thinrim a, an ngaih dân nên inkalha thu sawitute tiduhdahtu Pharisaite ang nih chu kan duh ngai lo vang.—Mk. 3:1-6; Joh. 9:29-34.
“CHAWLHNA IN HMU ANG”
12-14. Engvângin nge Isua min pêk hna chu hahdamthlâk tak a nih ?
12 Engvângin nge Isua min pêk hna chu hahdamthlâk tak a nih? A chhan tam tak a awm a; mahse, chûng zînga ṭhenkhat i lo ngaihtuah ang u.
13 Enkawltu ṭha berte kan nei. Enkawltu Ṭha ber Jehova chu lâwm nachâng hre lo leh hotu khirh tak a ni lo va. Ani chuan kan hnathawhte chu a hlut a. (Heb. 6:10) Mawhphurhna rit tak hlen thei tûrin kan mamawh chakna min pe a ni. (2 Kor. 4:7; Gal. 6:5) Kan Lal Isua chuan entawn tûr siamin min kaihruai a. (Joh. 13:15) Kohhran upate chuan “berâm vêngtu ropui tak” Isua chu entawn an tum a ni. (Heb. 13:20; 1 Pet. 5:2) Anni chuan min zirtîr hunah leh min vênhim hunah ngilnei tak, mite tiphûr thiam tak leh huaisen tak nih an tum tlat a ni.
14 Ṭhian ṭha berte kan nei. Mi dang tu mah hian keimahni angin hmangaihna nei tak ṭhiante leh hna awmze nei tak an nei lo. Hei hi han ngaihtuah teh: Nungchang lama tehna sâng tak nei chung pawha mahni indah sânna nei lote nêna thawhho theihna chanvo hlu kan nei a. Anni chuan thiamna bîkte nei mah se, an chapo lo va, mahni aiin mi dangte ṭha zâwkah an ruat a ni. Chu bâkah, an hnathawhpui ang chauh ni lovin, ṭhian angin min thlîr a. Min hmangaihna chu a nasat êm avângin kan tân nun pêk hial pawh an inhuam a!
15. Kan hnathawh mêk chu engtin nge kan thlîr ang?
15 Hna ṭha ber kan nei. Mite hnênah Jehova chungchâng thu dik kan zirtîr a, Diabola sawi dâwt thute chu kan hailang a ni. (Joh. 8:44) Setana chuan dâwt thu hmangin mite chu beisei bo a nihtîr a. Entîr nân, ani chuan Jehova’n kan sualte chu a ngaidam lo vang a, a hmangaihna pawh kan dawng ngai lo vang tia ring tûrin min duh a ni. Mite tilunghnualtu dâwt râpthlâk tak a va ni êm! Krista hnêna kan “kal” chuan kan sualte chu ngaihdam a ni a. Dik tak chuan, Jehova’n kan zain min hmangaih tak zet a ni. (Rom 8:32, 38, 39) Mite chu Jehova rinchhan dân zirtîr a, an nuna hmasâwnnate hmu tûra ṭanpui chu a va hlimawm tak êm!
ISUA NGHAWNGKAWL BATIN CHAWLH HAHDAMNA HMU ZAWM ZEL RAWH
16. Isua’n phur tûra min phût phurrit chu engtin nge kan phurh ngai phurrit dangte lakah a danglam?
16 Isua’n phur tûra min phût phurrit chu kan phurh ngai phurrit dangte lakah a danglam a. Entîr nân, mi tam tak chu nilênga hna an thawh zawh hnuah an chau mai ni lovin, lungawina an nei lo va. Chumi nêna inkalhin, keini chuan Jehova leh Krista rawngbâwlnaa kan inhman hnuah lungawina nasa tak kan nei a ni. Nilênga hna kan thawh hnu chuan kan chau hle theiin, kohhran inkhâwma tel tûra kan tih hrâm hrâm pawh a ngai thei a. Mahse, inkhâwm aṭanga kan haw chuan kan hahdamin kan chak zâwk ṭhîn a ni. Thu kan hril a, mahnia Bible zirna kan neih hian chutiang hahdamna chu kan nei a. Chûng thilte ti tûra theih tâwp kan chhuah hian tihhahdam leh tihchak niin kan inhria a ni.
17. Engvângin nge kan dinhmun kan hriat a ngaih a, eng atân nge kan fîmkhur ang?
17 Mi tin hian theih chin tâwk kan nei ṭheuh tih kan hre tûr a ni a. Chuvângin, kan thiltih tûrah kan fîmkhur tûr a ni. Entîr nân, khawvêl hausaknate ûmnaah kan hun leh thate kan sêng thlâwn thei a. Isua’n: “Chatuana nunna ka chan theih nân engtin nge ka tih ang?” tia zâwttu tlangvâl hausa tak hnêna a sawi kha chhinchhiah ang che. Chu ṭhalai chuan Dân chu a zâwm reng tawh a. Marka ziak Chanchin Ṭhaah Isua’n ani chu “a hmangaih ta a” tia a sawi avângin, ani chu mi ṭha tak a ni ngei ang. Isua chuan ani chu heti hian a sâwm a: “Kal la, i neih apiang hralh la, . . . tin, lo kal la, mi zui ang che,” tiin. Mahse, chu pa chu a lungngai ta a; a “sum tam tak” chu a kalsan thei lo niin a lang. (Mk. 10:17-22) Chuvângin, Isua’n a nghâwngkawl bât tûra a sâwmna chu hnâwlin “sum rawng” a bâwl chhunzawm ta a ni. (Mt. 6:24) Nang ni ta la, eng duh thlanna nge i siam ang?
18. Eng thil nge a khât tâwka kan tih ang a, engvângin nge?
18 Kan nuna kan dah pawimawhte a khât tâwka ennawn ṭhin chu a ṭha a ni. Engvângin nge? Kan hun leh thate fing thiam takin kan hmang tih hriat chian nân a ni. Ṭhalai Mark-a sawi hi han ngaihtuah teh: “Kum tam tak chhûng chu samkhai takin ka nung emaw ka inti a. Pioneer thawk reng chungin sum leh pai, leh nun nawmna tûr ringawt ka ngaihtuah a. Ka nun a harsat chhan chu hriatthiam ka tum a. Tichuan, ka hun leh tha tam zâwk chu mahni duh zâwng tih nâna hmangin, a bâk tlêm tê chauh Jehova tân ka hmang tih ka hre ta a ni,” tiin. Mark-a chuan a ngaituah dân leh a nun dân chu a siamrem a, Jehova rawngbâwlnaah a inhmang tam lehzual a ni. Ani chuan: “Sum leh pai avânga lungkham chângte ka nei a; mahse, Jehova leh Isua ṭanpuina zârah, ka harsatnate chu ka pal tlang thei ta a ni,” tiin a sawi.
19. Engvângin nge thlîr dân dik neih chu thil pawimawh tak a nih?
19 A hnuaia thil pathumte hi kan tih chuan Isua nghâwngkawl kan bah hunah chawlh hahdamna kan hmu chhunzawm zêl thei ang. Pakhatna, thlîr dân dik nei rawh. Jehova hna thawk kan nih avângin a duh dân anga kan thawh a ngai a. Keini chu hnathawktute kan ni a, Jehova chu kan Hotu a ni. (Lk. 17:10) A hna chu kan duh dân anga thawh kan tum chuan, harsatna kan insiam mai a ni ang. Bâwng chak tak pawh a pu thununna a dodâl a, a duh dân anga kal a tum tlat chuan, a intichau va, a intina ṭhîn ang hian. Kawng leh lamah, Jehova kaihhruaina kan zui chuan thil ropui takte kan ti theiin, dodâlna engpawh kan pal tlang thei ang. Pathian duh zâwng tihhlawhtlinna chu tu man an dang thei lo tih hre reng ang che!—Rom 8:31; 1 Joh. 4:4.
20. Isua nghâwngkawl bât tûrin engin nge min chêttîr ang?
20 Pahnihna, chêttîrtu dik tak nên thil ti rawh. Kan thiltum chu hmangaihna nei tak kan Pa Jehova chawimawi hi a ni a. Duhâmna leh mahni hmasialnaa chêttîra awm kum zabi khatnaa mite chuan hlimna an hloh ta thuai a, Isua nghâwngkawl pawh an bât duh ta lo a ni. (Joh. 6:25-27, 51, 60, 66; Phil. 3:18, 19) Chumi nêna inkalh takin, mahni hmasialna nei lo, Pathian leh vêngte hmangaihtute chuan Krista nên vâna rawngbâwl tûra beiseina neiin, leia an dam chhûngin chu nghâwngkawl chu hlim takin an bât a. Anmahni ang bawkin, keini pawh chêttîrtu dik tak nên Isua nghâwngkawl bâtin, kan hlim reng thei a ni.
21. Matthaia 6:31-33-a sawi angin, eng ti tûrin nge Jehova chu kan beisei theih?
21 Pathumna, beiseina dik tak nei rawh. Thawhrimna leh mahni inpêkna nun kawng chu kan thlang a. Isua chuan tihduhdah kan ni ang tih min vaukhân bawk. Mahse, harsatna engpawh chhel taka tuar chhuak thei tûrin Jehova’n chakna min pe ang tih kan beisei thei a ni. Kan chhel poh leh kan chak lehzual ang. (Jak. 1:2-4) Jehova’n kan mamawhte min pein, Isua’n min enkawl ang a, kan unaute’n min tichak ang tih pawh kan beisei thei bawk. (Matthaia 6:31-33 chhiar rawh; Joh. 10:14,15; 1 Thes. 5:11) Chutiang a nih chuan, eng dang nge kan mamawh tawh ang?
22. Eng atâna lâwm tûr nge kan nih?
22 Isua tihdam tâk nu pakhat khân tihdama a awm nî aṭangin hahdamna a hmu nghâl a. Mahse, Krista zirtîr rinawm tak a nih chauhvin hahdamna tluantling a hmu ang. Eng nge a tih i rin? Nghâwngkawl bât tûra Isua sâwmna a pawm a nih chuan a lâwmman dawn tûr chu han ngaihtuah teh—vânah Isua nên rawng an bâwl dâwn a nih chu! Krista hnungzui tûra a thil chânte chu a malsâwmna dawn tûr nêna khaikhin chuan engmah tham a ni lo. Kan beisei chu vâna chatuana nun a ni emaw, leia chatuana nun a ni emaw pawh ni se, “ka hnênah lo kal ula” tih Isua sâwmna kan pawm avângin, kan va lâwm tak êm!”
HLA 5 Krista, Kan Entawn Tûra Chu
^ par. 5 Isua chuan a hnêna kal tûrin min sâwm a. A sâwmna pawmnaah eng nge tel? He thuziakah hian chu zawhna chu chhân a ni ang a, Krista nêna thawh dunna hmanga chawlh hahdamna kan hmuh theih dân pawh min hriat chhuahtîr bawk ang.
