A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

ZIR TUR THUZIAK 36

Ṭhalaite Chakna Chu Ngaihlu Rawh

Ṭhalaite Chakna Chu Ngaihlu Rawh

“Tlangvâlte ropuina chu an chakna a ni.”—THUF. 20:29.

HLA 88 I Kawngte Chu Min Hriattîr Ang Che

THLIR LAWKNA *

1. Kan kumte a upat chhoh zêl rualin eng thiltum ṭha takte nge kan insiam theih?

 KAN kumte a lo upat chhoh hian, tûn hma anga Jehova tâna ṭangkai tawh lo nih kan hlau thei a. Ni e, tûn hma angin chakna kan nei tawh lo tih chu a dik ngei mai; mah se, kan finna leh thiltawnte chu ṭhalaite’n hma an sâwn theih nân leh mawhphurnna tharte an chelh theih nâna ṭanpui nân kan hmang thei a ni. Kum upa unaupa chuan, “Kum upatna avânga ka tihtheihte’n chin tâwk a nei tih ka hriat chuan, mawhphurna chelh theitu tûr ṭhalai unaute an awm avângin ka lâwm hle,” tiin a sawi.

2. He thuziakah hian eng nge kan sawiho vang?

2 Thuziak hmasaah khân, ṭhalai unaute’n kum upa unaute an hriat chianna an hlâwkpui theih dân kan sawiho tawh a. He thuziakah hian inngaihtlâwmna te, thuhnuairawlhna te, lâwm nachâng hriatna te, leh thilphalnate chuan kum upate chu ṭhalaite nêna thawkho tûrin a ṭanpui thei a, chu chuan kohhran pumpui tân malsâwmna a thlen dân sawiho a ni ang.

INNGAIHTLAWMNA NEI RAWH

3. Philippi 2:3, 4-a sawi angin, inngaihtlâwmna chu eng nge ni a, chu chuan engtin nge min ṭanpui theih?

3 Kum upate chu ṭhalaite ṭanpui an duh chuan an inngaihtlâwm a ngai a. Mi inngaitlâwm chuan mi dangte chu mahni aia ṭha zâwk angin a thlîr a. (Philippi 2:3, 4 chhiar rawh.) He mize lantîrtu kum upate chuan dinhmun tam takah hlawhtling taka chanvo hlen thei tûrin Bible thu bul pakhat aia tam a awm tih an hria a ni. Chuvângin, unau dangte chu an thiltih dân ang chiaha ti ve tûrin an beisei lo. (Thur. 7:10) Anni chuan ṭhalaite hnênah thiltawn hlu tak takte hrilh tûr an neih rualin, “khawvêl awm dân hi a boral mêk,” tih an hria a, dinhmun thar mila an insiamrem a ngai thei a ni.—1 Kor. 7:29-31.

Kum upate chuan an thiltawnte chu mi dangte hnênah hrilh an hreh lo (Paragraph 4-5-na en rawh) *

4. Engtin nge bial kantute chuan Levia-ho rilru put hmang ang an lantîr?

4 Mi inngaitlâwm tak kum upate chuan an lo upat chhoh hian tûn hma angin an thawk tam thei tawh lo tih an hria a. Entîr nân, kan bial kantute hi han ngaihtuah teh. Kum 70 an tlin tawh chuan, chanvo dang chelh tûra tih an ni a. Chu chu thil harsa tak a ni thei. An unaute tâna rawngbâwl chu an ngaihlu hle a. Chu chu an ngainat tak chanvo a nih bâkah, chutiang kawnga inhman duhna chu an thinlungah an la châm reng a ni. Mahse, chûng hnate chu ṭhalaite hnêna an hlan chhawn a ngai tih an hria a. Chuvângin, anni chuan hmân lai Israel rama biak bûka an rawngbâwlna chawlhsan tûra tih kum 50 tling tawh Levia-ho rilru put hmang chu an lantîr a ni. Chûng kum upa Levia-hote hlimna chu an chanvo hlu chelh eng emawah a innghat lo. Ṭhalaite ṭanpui tûra an tihtheih apiang tiin, an chanvo hlu neih chu an hmang ṭangkai hle a ni. (Num. 8:25, 26) Tûn laiah pawh, bial kantu lo ni tawh ṭhînte chuan kohhran tam tak tân rawngbâwlsak thei tawh lo mah se, anni chu an lawina kohhran tân malsâwmna an ni tak zet a ni.

5. Unau Dan-a leh a nupui Katie-i entawn tûr siam aṭangin eng nge i zir?

5 Kum 23 lai bial kantu nia rawngbâwl Unau Dan-a entawn tûr siam hi han ngaihtuah teh. Kum 70 a tlin chuan a nupui Katie-i nên special pioneer niin rawng an bâwl a. Engtin nge an dinhmun thar mila an insiamrem? Unau Dan-a chuan tûn hma zawng aiin tûnah tih tûr a ngah zâwk mah tih a sawi! Kohhrana a mawhphurhnate chu a ngaihsak a, unaupate chu kohhranho rawngbâwltute atâna tling thei tûrin a ṭanpui bâkah, unau dangte chu khawpuiah leh tân inahte thu hril thiam tûrin a ṭanpui bawk a ni. Kum upa unau duh takte u, hunbi kima rawngbâwlnaah in tel emaw, tel lo emaw pawh ni se, mi dangte ṭanpui tûrin tihtheih tam tak in nei a ni. Engtin nge? In dinhmunte milin insiamrem ula, thiltum tharte insiam ula, chu bâkah, in thil tihtheih lohte ni lovin, in tihtheihte chu ngaihven tlat zâwk ang che u.

THUHNUAIRAWLH TAK NI RAWH

6. Engvângin nge mi thuhnuairawlh nih chu a finthlâk? Entîrna pe rawh.

6 Mi thuhnuairawlh chuan a theih chin tâwk a hria a. (Thuf. 11:2) Thuhnuairawlhna chuan a tihtheih chin tâwk mila insiamrem tûrin a chêttîr a ni. Chuvângin, ani chu a hlimin a hlawhtling reng a. Mi thuhnuairawlh chu kawng chhova motor khalhtu nên kan khaikhin thei a. A khalhtu chuan âwih chhova a lâwn theih nân gear hniama a thlâk a ngai a. Ni e, muang zâwka a kal a ngai ngei ang; mahse, hma lam a pan zêl thei a ni. Chutiang bawkin, mi thuhnuairawlh chuan Jehova rawngbâwlnaa hlawhtling taka a thawh zawm zêl theih nân “gear hniama a thlâk” hun tûr chu a hria a ni.—Phil. 4:5.

7. Engtin nge Barzilaia’n thuhnuairawlhna a lantîr?

7 Lal Davida’n lal ina chêng tûra a sâwm laia kum 80 mi Barzilaia entawn tûr siam hi lo chhinchhiah ang che. Mi thuhnuairawlh tak Barzilaia chuan lal sâwmna chu a hnâwl a. Ani chuan kum upatna avânga a tihtheih chin tâwkte a hriat avângin, ṭhalai Chimhama chu a aia kal zâwk tûrin a ti a. (2 Sam. 19:35-37) Barzilaia angin, kum upa unaupate chuan ṭhalaite hnêna rawngbâwlna chanvo hlute hlan chhâwn chu nuam an ti a ni.

Lal Davida chuan a fapa chu biak in satu tûr a ni ang tih Pathian thu tlûkna chu a pawm (Paragraph 8-na en rawh)

8. Engtin nge Lal Davida chuan biak in sakna chungchângah thuhnuairawlhna a lantîr?

8 Lal Davida pawhin thuhnuairawlhna kawngah entawn tûr ṭha a siam a. Ani chuan Jehova tâna in sak chu a duh hle a. Mahse, Jehova’n chu chanvo hlu chu ṭhalai Solomona hnêna pêk a ni ang tih a hrilh chuan, Davida’n Jehova thu tlûkna siam chu pawmin, chu hna chu thinlung zawng zawngin a thlâwp a ni. (1 Chro. 17:4; 22:5) Davida chuan Solomona chu ‘a la naupanga eng mah a la hriat loh’ avângin chu chanvo atân tling zâwk niin a inngai lo. (1 Chro. 29:1) In sak hlawhtlinna chu hruaitute kum upatnaah emaw, thiltawn ngahnaah emaw ni lovin, Jehova malsâwmnaah a innghat tih a hria a ni. Davida entawnin, kum upate chuan an chanvo chelhte thlâk a nih hunah pawh, vawin nî thlengin ṭhahnemngai takin an la thawk reng a. Chu bâkah, an chanvo lo chelh tawhte tûna chelh mêktu ṭhalaite chu Jehova’n mal a sâwm ang tih an hria a ni.

9. Engtin nge Branch Committee member pakhatin thuhnuairawlhna a lantîr?

9 Tûn laia thuhnuairawlhna kawnga entawn tûr ṭha pakhat chu Unau Shigeo-a a ni a. Kum 1976-ah, kum 30 mi a nihin Branch Committee nia rawngbâwl tûra ruat a ni a. Kum 2004-ah Branch Committee coordinator a ni a. A hnuah, a hrisêlnain tihtheih chin tâwk a neih avângin ṭha takin hna a thawk thei tawh dâwn lo tih a hria a. Tichuan, a aia la ṭhalai zâwk unaupain chu mawhphurhnate a chelh avânga a ṭhat zâwk dân tûrte chu ṭawngṭaiin a ngaihtuah a ni. Branch Committee coordinator ni tawh lo mah se, Unau Shigeo-a chuan Branch Committee member niin rawng a la bâwl zawm zêl a. Barzilaia te, Lal Davida te, leh Unau Shigeo-a te entawn tûr siama kan hmuh angin, mi inngaitlâwm leh thuhnuairawlh chuan ṭhalaite thiltawn neih tlêmna ni lovin, an chaknate chu a ngaihtuah zâwk a. Ani chuan anni chu amah eltute ang ni lovin, a Kristian unaute angin a thlîr zâwk a ni.—Thuf. 20:29.

LAWM NACHANG HRIATNA

10. Kum upate chuan kohhrana ṭhalaite chungah eng rilru put hmang nge an neih?

10 Kum upate chuan ṭhalaite chu Jehova thilpêk anga an thîr avângin an lâwm hle a. Anni chuan an chaknate a tlâk hniam zêl avângin chakna nei ṭhalaite’n kohhran tâna hna thawk tûr leh rawngbâwl tûra inhuam taka an inpêk avângin an lâwm hle a ni.

11. Engtin nge Ruthi 4:13-16-na chuan ṭhalaite ṭanpuina lâwm taka pawmna aṭanga lo awm malsâwmnate a târ lan?

11 Bible-a târ lan Naomi chu lâwm taka ṭhalai ṭanpuina dawngtu kum upa entawn tûr ṭha tak a ni a. A tîr chuan, Naomi chuan pasal sûn a monu Ruthti chu a chipuite hnêna kîr leh tûrin a fuih a. Mahse, Ruthi’n a ruala Bethlehema kîr leh tûra a ngen ngut ngut chuan, Naomi’n rinawm taka Ruthi thlâwpna chu a pawm a ni. (Rut. 1:7, 8, 18) Chu chu an pahnih tâna malsâwmna a va ni êm! (Ruthi 4:13-16 chhiar rawh.) Inngaihtlâwmna chuan kum upate chu Naomi entawn tûr siam zui tûrin a chêttîr ang.

12. Engtin nge tirhkoh Paula’n lâwmna a lantîr?

12 Tirhkoh Paula chu ṭanpuina a dawn avângin a lâwm hle a. Entîr nân, Philippi khuaa Kristiante’n a hnênah a mamawhte an rawn tawn avângin an chungah a lâwm hle a. (Phil. 4:16) Timothea ṭanpuina avâng pawhin a lâwm hle bawk. (Phil. 2:19-22) Chu bâkah, Paula chuan mi tâng nia Rom khuaa thawn a nih laia amah fuihtute avâng pawhin Pathian chungah lâwmthu a sawi bawk a ni. (Tirh. 28:15) Paula chu thu hril tûr leh kohhrante tichak tûra mêl sâng tam tak zin kual thei khawpa chak a ni a. Chuti chung pawhin, ani chu a unaute ṭanpuina pawm duh lo khawpin a chapo lo.

13. Engtin nge kum upa unaute chuan ṭhalai unaute avânga an lâwmzia an lantîr theih?

13 Kum upa unaute u, kohhrana ṭhalai unaute avângin kawng tam takin in lâwmzia in lantîr thei a. Ṭhalaite’n in kal duhna hmuna hruai te, bazarsak te, a nih loh leh in tisa lam mamawhte ṭanpui che u an duh a nih chuan, chûng an ṭanpuinate chu lâwm takin pawm ang che u. Chûng ṭanpuinate chu Jehova hmangaihna lantîrna angin thlîr ang che u. Chûngte avânga in inṭhian ṭhatna a ngheh chhoh dân chu mak in ti mai thei. Chûng in ṭhian ṭhalaite thlarau lam hmasâwnna tûr chu ngaihsak reng ula, kohhrana mawhphurhna tam lehzual chelh tûrin hma an la tih in hmuh avângin in lâwmzia hrilh ang che u. Nuna in thiltawnte chu an hnêna hrilh tûrin in huam takin hun hmanpui ṭhîn ang che u. Chutianga in tih chuan, Jehova’n kohhrana chutiang ang ṭhalaite a hîp avângin a chungah “lâwm nachâng” in hriatzia in lantîr a ni ang.—Kol. 3:15; Joh. 6:44; 1 Thes. 5:18.

THILPHAL RAWH

14. Engtin nge Lal Davida chuan a thilphalzia a lantîr?

14 Lal Davida entawn tûr siamah khân, kum upate lantîr tûr mize dang pawimawh tak kan hmu a, chu chu thilphalna a ni. Ani chuan biak in sakna thlâwp nân a mi mal thil neihte aṭangin thawhlâwm tam tak a pe a. (1 Chro. 22:11-16; 29:3, 4) Chu hna avânga chawimawina dawngtu tûr chu a fapa Solomona ni dâwn mah se, thlawhlâwmte a thawh tho a ni. Pathian biakna atâna hman tûr in saknatea tel tûrin chakna kan nei tawh lo a nih pawhin, kan dinhmun azirin thawhlâwmte thawhin chu hna chu kan thlâwp zawm zêl thei a. Ṭhalaite chu kum tam tak chhûnga kan thiltawnte hlâwkpui tûrin kan ṭanpui thei a ni.

15. Eng thilpêk hlu tak nge tirhkoh Paula’n Timothea hnêna a pêk?

15 Thilphalna chungchânga tirhkoh Paula entawn tûr siam hi han ngaihtuah teh. Ani chuan Timothea chu a missionary rawngbâwlnaa zui tûrin a sâwm a, chu ṭhalai hnênah chuan a thu hrilh dânte leh zirtîr dânte chu a hrilh a ni. (Tirh. 16:1-3) Paula zirtîrna chuan Timothea chu chanchin ṭha hrilhnaa hlawhtling tûrin a ṭanpui a. (1 Kor. 4:17) Timothea pawhin mi dangte a zirtîrnaah Paula tih dân chu a hmang a ni.

16. Engvângin nge Unau Shigeo-a’n mi dangte a zirtîr?

16 Tûn laia kum upate chuan kohhrana an lo thawh ṭhin hnate thawk tûra ṭhalaite an zirtîr a nih chuan, ṭangkai tawh lo nih an hlauh a ngai lo. Entîr nân, a chunga târ lan tâk, Unau Shigeo-a chuan ṭhalaite chu kum tam tak chhûngin Branch Committee member ni thei tûrin ṭha takin a zirtîr a. Chutianga a tih chhan chu a awmna rama Lalram thu hrilhna hmasâwnna tûra ti a ni. Chuvângin, a hun takah chuan, coordinator atâna a aiawhtu tûr, ṭha taka zirtîrna dawng ṭhalai unaupa a awm thei a ni. Unau Shigeo-a chuan kum 45 aia tam Branch Committee member nia rawng a bâwlna aṭanga a neih a thiltawnte chu ṭhalai unaupate hnênah a hrilh ṭhîn a. Chutiang unaute chu Pathian mite tân malsâwmna an va ni tak êm!

17. Luka 6:38-na nêna inmilin, kum upate chuan mi dangte hnênah eng nge an pêk theih?

17 Nangni kum upa unaupate leh unaunute hi rinna leh rinawmna nêna Jehova rawngbâwl chu nun kawng ṭha ber a ni tih finfiahtute in ni a. Bible thu bulte zira nunpui chu a hlu tak zet tih entawn tûr siamin in lantîr a. Tûn hmaa thiltih dânte chu thiltawn aṭangin in hre ngei mai; mahse, dinhmunte a inthlâk danglam zêl rualin insiamrem a ngai tih pawh in hria a ni. Tûn hnai maia baptisma chang kum upate pawhin, thilpêk tûr tam tak in nei a; kum upat hnua Jehova hriatna aṭanga lo awm hlimnate chu ṭhalaite hnênah in hrilh thei a ni. Ṭhalai unaute chuan in thiltawnte leh chumi aṭanga zir tûr in neihte chu hriat an châk hle ang. In thiltawn tam takte chu ṭhalaite hnênah in hrilh emaw, in “pe” chhâwng emaw a nih chuan, Jehova’n nasa takin mal a sâwm ang che u.—Luka 6:38 chhiar rawh.

18. Kum upate leh ṭhalaite chuan eng intihchak tawnna nge an neih?

18 Nangni kum upa unaute hian ṭhalaite in hnaih zêl hian in inṭanpui tawn thei ang a. (Rom 1:12) Mi tin hian mi dangte neih loh thil hlu eng emaw an nei ṭheuh va. Kum upate chuan hunte a liam zêl rualin finna leh thiltawnte an nei chho va. Ṭhalaite erawh chuan tha leh zungte an nei thung. Ṭhalaite leh kum upate chu ṭhian anga hna an thawh duh hian, kan Pa vâna mi an chawimawi bâkah, chu chuan kohhrana unau zawng zawngte tân malsâwmna a thlen a ni.

HLA 90 Infuih Tawn Rawh U

^ par. 5 Kan kohhrante chu theih tâwp chhuaha Jehova inawpna pâwl thlâwp tlattu ṭhalai tam taktea malsâwmin a awm a. Kohhrana kum upate chuan an hnam leh ṭo bulte chu eng pawh ni se, ṭhalaite chu Jehova rawngbâwlnaa an chaknate hmang tûrin an ṭanpui thei a ni.

^ par. 55 MILEM HRILHFIAHNA: Bial kantu chu kum 70 a thlin chuan, a nupui nên chanvo thar an dawng a. Kum tam tak chhûnga thiltawn tam tak an neih avângin tûna an lawina kohhrana unaute chu an zirtîr thei a ni.