A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Chhiartute Zawhna

Chhiartute Zawhna

Thlalêrah Israel mite’n manna leh vahmîm bâkah ei tûr dang an nei em?

Thlalêra kum 40 an awm chhûng khân, manna chu Israel mite chaw ber a ni a. (Ex. 16:35) Jehova’n ei tûr atân ṭum hnih vahmîm a pe bawk. (Ex. 16:12, 13; Num. 11:31) Mahse, ei tûr dang tlêm azâwng an nei bawk a ni.

Entîr nân, Jehova’n a mite chu an mamawh ei tûr leh in tûrte awmna “innghahna” hmunahte a hruai ṭhîn a. (Num. 10:33) Chûng zînga pakhat chu “tuihna nei sâwm leh pahnih leh tûm thing sawmsarih” awmna thlalêra thing leh tui awmna Elim hmun a ni; chutah chuan tûm rahte pawh a awm ngei ang. (Ex. 15:27) Plants of the Bible tih lehkhabu chuan tûm thing chu “hmun hrang hrangah a ṭo va, . . . mi maktaduai têlte hnêna ei tûrte, hriakte leh, chawlh hahdamna hmunte petu thlalêra a rah ei theih thingkûng a ni,” tiin a sawi.

Israel mite chu Wadi Feiran hmuna awm, Feiran tiha hriat thlalêra thing leh tui awmna hmunah pawh an chawlh a rinawm a. Chumi wadi, a nih loh leh lui ruam chu “mêl 81 [km 130-a] sei niin, Sinai chhehvêla ruam sei ber, mawi ber leh, hmingthang ber a ni,” tiin Discovering the World of the Bible tih lehkhabu chuan a sawi a ni. “Chumi lui ruam hnâr aṭanga mêl 28 [km 45-a] hlaah chuan mêl 3 [km 4.8-a] zau tûm thing mawi tak leh tam tak awmna Feiran Oasis a awm a, chu chu tuipui aṭanga feet 2,000 [meter 610] vêla sânga awm a ni. Chu chu Sinaia Eden huan anga hmun mawi tak a ni. Hmân lai aṭang tawhin mi tam tak chu chuta tûm rahte la tûr chuan an kal ṭhîn a ni,” tiin a sawi belh bawk.

Thlalêra thing leh tui awmna Feiran hmuna tûm thingte

Aigupta an chhuahsan khân, Israel mite chuan chhangphut hmehsate, chhang siamna tûr thlêngkumte, buh leh hriakte an keng a. Chûngte chu rei a daih lo ngei ang. Anni chuan “ranrual tam tak, berâm leh bâwngte” an chhawm bawk a. (Ex. 12:34-39) Mahse, thlalêr dinhmun hrehawm tak avâng chuan rante chu an thih a rinawm. A ṭhente chu ei atân leh pathian dik lote hnêna hâlral thil hlan atân an hmang pawh a ni thei. a (Tirh. 7:39-43) Chuti chung chuan Israel mite chuan ran ṭhenkhat an la vulh reng tho va. Chu chu rinna an tlâkchham êm avânga Jehova’n “in fate chu thlalêrah kum sawmli (berâm vêngin, NWT) an tei an tei ang,” tia a sawi aṭang hian a hriat theih a ni. (Num. 14:33) Chuvângin, an ranrualte aṭangin hnute tui leh sa an nei thei ang a. Mahse, chûngte chuan kum 40 chhûng mi maktaduai thum vêl chu a châwm zo lo ngei ang. b

Khawi aṭangin nge an ranrualte chuan chaw leh tui an neih theih? c Chûng hun lai chuan thlalêrah ruahtui a tam avângin thlaite pawh tam tak a awm a rinawm a. Insight on the Scriptures, Volume 1 chuan “kum 3,500 kal ta khân, Arabia-ah chuan tûn aiin tui tam tak a awm a. Chumi hmuna ruam kang chat tawh tam tak hmuh a nihna chuan tûn hmain ruah tam tak sûrin lui a luang ṭhîn tih a nem nghet a ni,” tiin a sawi. Mahse, thlalêr chu hmun ro leh ṭihbaiawm a ni reng tho va. (Deut. 8:14-16) Thilmak hmanga Jehova’n a pêk tui tel lo chuan Israelte leh an ranrualte chu an boral vek ngei ang.—Ex. 15:22-25; 17:1-6; Num. 20:2, 11.

Mosia chuan Israel mite chu “mihring hi chhang chauhvin an nung lo va, LALPA kâa thu tin chhuakin an nung zâwk a ni tih a hriattîr theih nân,” Jehova’n anni chu mannain a châwm tih a hrilh a ni.—Deut. 8:3.

a Bible chuan thlalêra Jehova hnêna ṭum hnih ran hmanga inthawina chungchâng a târ lang a. A hmasa zâwk chu puithiamte ruat an nih ṭumah a ni a. A hnuhnûng zâwk chu kalhlên kûtah a ni. Chu chu Israel mite Aigupta ram aṭanga an chhuah kum hnihna B.C.E. 1512-a thleng ve ve a ni.—Lev. 8:14–9:24; Num. 9:1-5.

b Thlalêra an vahvaih hnu kum 40 zawh dâwn hnaihah chuan Israel mite chuan râllâk sum atân ranrual sâng tam tak an la a. (Num. 31:32-34) Chuti chung pawhin Ram Tiam an luh hma zawng manna chu chaw atân an ring reng a ni.—Jos. 5:10-12.

c Rante chuan manna an ei tih târ lanna a awm lo va. Mi tinte tân an chanpual tûr ṭheuh ruat a ni zâwk a ni.—Ex. 16:15, 16.