A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Ṭhatna Lantîr Zêl Rawh

Ṭhatna Lantîr Zêl Rawh

Ṭhatna Lantîr Zêl Rawh

“Êng rah chu ṭhatna leh, felna leh, thutak zawng zawngah a lang si a.”—EPHESI 5:​8-10.

1. Engtin nge mi maktaduai tam takte chuan tûn laiah Sâm 31:19 thu an pawmzia an lantîr?

MIHRING thil tih ṭhat theih ber chu Jehova chawimawi hi a ni. Tûn laia mi maktaduai tam takte chuan Pathian chu a ṭhatna avânga fakin mihring thil tih ṭhat theih ber chu an ti a ni. Jehova Thuhretu rinawm tak kan nih angin, fakna hla phuahtu thute chu kan pawm thlap a ni: “Aw, i ṭhatna, nangmah ṭihtute tâna i khâwl khâwm chu, a va ropui êm!” tih chu.—Sâm 31:19.

2, 3.Kan zirtîr siam rawngbâwlna chu nungchang ṭhain a zui loh chuan eng nge thleng thei?

2 Jehova ṭihna chuan a ṭhatna avânga amah fak tûrin min chêttîr a. Tin, ‘Jehova hnêna lâwm thu hril tûr te, amah fak tûr te, leh a ram ropuizia sawi tûrtein’ min chêttîr bawk a ni. (Sâm 145:​10-13) Chuvângin a ni, lalram thuhrilhna leh zirtîr siam rawngbâwlnaa taima taka kan tel ni. (Matthaia 24:14; 28:19, 20) Mahse, kan thu hrilh rawngbâwlna chu nungchang ṭhain a zui tûr a ni. Chuti a nih loh chuan, Jehova hming thianghlim chu kan tichhe thei a ni.

3 Mi tam tak chu Pathian chibai bûkah an inchhâl a; mahse, an nungchang chuan a thâwk khum Thua a târ lan tehkhâwngte chu a mil si lo. Thil ṭha tia inchhâl si a, an inchhâl anga nung si lo ṭhenkhatte chungchâng chu hetiang hian tirhkoh Paula chuan a ziak a: “Nang, mi dangte zirtîrtu, nangmah i inzirtîr lo maw? Nang, mi rûk ru lo tûra hrilhtu, nangin i ru ṭhîn maw? Nang, uirê lo tûra hrilhtu, nangin i uirê ṭhîn maw? . . . An ziak ang ngei khân Pathian hming chu nangmahni avângin Jentailte zîngah tihchhiatin a awm ta a nih hi,” tiin.—Rom 2:​21, 22, 24.

4. Kan nungchang ṭhatna chuan eng nge a nghawng chhuah?

4 Jehova hming tihchhiat ai chuan, nungchang ṭha hmanga chawimawi kan tum zâwk a ni. Hei hian Kristian kohhran pâwna mite lakah nghawng ṭha a nei a. Kawng khatah chuan, min dodâltute ngawihtîr tûrin min ṭanpui a ni. (1 Petera 2:15) Chu aia pawimawh zâwk chu, kan nungchang ṭhatna chuan mite chu Jehova inawpna pâwla lût tûrin a hîp a, amah an chawimawi a, chatuan nunna an neih ve theihna kawng a hawn ṭhin hi a ni.—Tirhkohte 13:​48, NW.

5. Tûnah hian eng zawhna nge kan ngaihtuah dâwn?

5 Ṭha famkim lo kan ni si a, engtin nge Jehova sawichhe zâwng leh thutak zawngtute titlu zâwnga khawsak chu kan pumpelh theih ang? Ṭhatna lantîr kawngah engtin nge kan hlawhtlin theih ang?

Êng Rah Chu

6. ‘Thim thiltih rah nei ngai lo’ ṭhenkhatte chu eng nge ni a, Kristiante zîngah chuan eng rah nge langsâr tûr?

6 Kristian inpumpêk kan nih angin, ‘thim thiltih rah nei ngai lote’ pumpelh tûra min ṭanpuitu thil engemaw kan nei a ni. Chu thim thiltihte zîngah chuan Pathian chawimawi lo nungchang, dâwt sawi te, rûk rûk te, sawichhiatna te, mipat hmeichhiatna lam thu ṭha lo tak sawi te, nungchang zahpuiawm te, zahmawh sawi te, leh zu ruih te a tel a ni. (Ephesi 4:​25, 28, 31; 5:​3, 4, 11, 12, 18) Chutiang thilte tih ai chuan ‘êng fate angin kan awm zêl’ a ni. Tirhkoh Paula chuan êng rah chu ṭhatna leh, felna leh, thutak zawng zawngah a lang si a,” a ti. (Ephesi 5:​8-10) Chuvângin, ênga kan kal chauhvin ṭhatna chu kan lantîr reng thei ang. A nih leh he êng hi eng ang êng nge ni?

7. Ṭhatna rah lanchhuahtîr zêl tûrin eng nge kan tih ang?

7 Ṭha famkim lo ni mah ila, thlarau lam ênga kan kal phawt chuan ṭhatna chu kan lantîr ve thei a ni. Fakna hla phuahtu chu: “I thu hi ka ke atânte hian khâwnvâr a ni a, ka kawng atân êng a ni,” tiin a zai a ni. (Sâm 119:105) ‘Ṭhatna zawng zawngte’ hmanga “êng rah” lanchhuahtîr reng kan duh chuan, Pathian Thua hmuh thlarau lam êng te, Kristian thu leh hla chhuaha ṭha taka hrilhfiah te, leh kan inkhâwmnaa kan sawikhâwm ziahte hi kan hmang ṭangkai tûr a ni. (Luka 12:42; Rom 15:4; Hebrai 10:24, 25) Chu bâkah, “khawvêl êntu” leh “[Jehova] ropuina êng,” Isua Krista zirtîrna leh entawn tûr siamte kan ngaihsak hle a ngai a ni.—Johana 8:12; Hebrai 1:​1-3.

Thlarau Rah Pakhat A Ni

8. Engvângin nge ṭhatna kan lantîr theih?

8 Thlarau lam êng chuan ṭhatna lantîr tûrin min ṭanpui chiang hle. Chu bâkah, Pathian thlarau thianghlim, a nih loh leh a chakna chevêl reng hmanga kaihhruai kan nih avângin, he mizia hi kan lantîr thei a ni. Ṭhatna chu “thlarau rah” pakhat a ni. (Galatia 5:22, 23) Jehova thlarau thianghlim kaihhruaina hnuaia kan intukluh chuan, chu chuan a ṭhatna rah ropui tak chu keimahniah a chhuah dâwn a ni.

9. Engtin nge Luka 11:​9-13-a ziak Isua thute nêna inmilin thil kan tih theih ang?

9 Thlarau rah ṭhatna lantîrna hmanga Jehova tihlâwm kan duh tak zetna chuan Isua thusawi: “Dîl rawh u, tichuan an pe ang che u; zawng rawh u, tichuan in hmu ang; kik rawh u, tichuan an hawnsak ang che u. Tupawh a dîl apiang chuan an hmu ṭhîn a, tupawh a zawng chuan an hmu ṭhîn a, tupawh a kik chu an hawnsak dâwn a ni. Nangniho zînga pa hi, a fapain chhangpêr dîl sela, tunge lung pe ang? a nih leh, sangha dîl sela, tunge sangha aiah rûl pe ang? A nih leh, artui dîl sela, khawmualkaikuang a pe ang em ni? Chutichuan nangni mi sual mahin infate thil ṭha pêk nachâng in hriat chuan, in Pa vâna mi chuan a dîltute chu Thlarau Thianghlim a va pe dâwn êm!” tih thu nêna inmila thil ti tûrin min chêttîr tûr a ni. (Luka 9:​9-13) A thlarau rah ṭhatna chu kan lantîr reng theih nân, Isua fuihna zâwmin Jehova thlarau chu i dîl ṭheuh vang u.

“Thil Ṭha Ti” Zêl Rawh

10. Exodus 34:6, 7-ah Jehova ṭhatna engte nge târ lan a nih?

10 Pathian Thu aṭanga thlarau lam êng leh Pathian thlarau thianghlim ṭanpuinain ‘thil ṭha kan ti zêl’ thei a ni. (Rom 13:⁠3) Hunbi neia Bible kan zir hian, Jehova ṭhatna kan entawn theih dân kan hriat belh zêl a ni. Thuziak hmasa khân, Exodus 34:6, 7-a chhinchhiah, Mosia hnêna Pathian thu puanchhuah a ṭhatna chi hrang hrangte a sawi nual tawh a. Chutah chuan he thu hi kan chhiar a ni: “LALPA chu, LALPA chu, Pathian lainatnaa khat, mi khawngaih thei tak, thin nel tak, ngilneihna leh thu tak ngah, mi sâng tam tak chunga khawngaihna lantîr ṭhîn, khawlohna te, bawhchhiatna te, suahsualna te ngaidam ṭhîn; thiam lova ruatte chhuah mai ngai lo; pate khawlohna avânga fate, fate fa lehte, chhuan thumna leh chhuan lina thleng pawha hrem ṭhîn chu,” tiin. He Jehova ṭhatna pêng chi hrang hrangte bihchianna hian “thil ṭha ti” zêl tûrin min ṭanpui ang.

11. Engtin nge Jehova chu lainatnaa khat leh mi khawngaih thei tak a ni tih hriatna chuan min nghawng ang?

11 He Pathian inpuanna hian lainatnaa khat, leh mi khawngaih thei tak nia Jehova entawn kan ngaihzia min hriattîr a ni. Isua chuan: “Mi khawngaih thei takte chu an eng a thâwl e; khawngaih an la hlawh dâwn si a,” a ti. (Matthaia 5:7; Luka 6:36) Jehova chu lainatnaa khat a ni tih hriatna chuan, thu kan hrilhate pawh tiamin, mi dang rêng rêng kan cheibâwl dânah lainatna leh hlim hmêl lantîr tûrin min chêttîr a ni. Hei hi Paula fuihna thu: “Mi tin engtia chhân ṭheuh tûr nge ni tih in hriat theih nân in ṭawngka chhuak chu, chia al, khawngaihna [“lainatna,” NW] tel ni fo rawh se,” tih nên a inrem a ni.—Kolossa 4:⁠6.

12. (a)Pathian chu thin nel tak a nih avângin, engtin nge mi dangte lakah kan nun ang? (b) Jehova ngilneihna chuan eng ti tûrin nge min chêttîr?

12 Pathian chu thin nel tak a nih avângin, ‘thil ṭha tih’ zêl kan duhna chuan kan rinpuite tlin lohna tê tham tak takte chu dawh thei a, an mize ṭha laite hmu zâwk tûrin min chêttîr a ni. (Matthaia 7:5; Jakoba 1:19) Jehova ngilneihna chuan dinhmun hrehawm ber hnuaiah pawh hmangaihna rinawm lantîr tûrin min chêttîr bawk. Chu chu thil duhawm tak a ni.​—Thufingte 19:22.

13. Engtin nge Jehova chu “thu tak ngah” a ni tih lantîr tûrin kan chêt ang?

13 Kan Pa, vâna mi chu, “thu tak ngah” a nih avângin, ‘a rawngbâwltute anga thutak thu sawiin mi mit tlungin kan awm’ a ni. (2 Korinth 6:​3-7) Jehova tenzâwng tak thil pasarihte zîngah chuan “lei daw thei,” leh “hretu der dâwt sawi ṭhîn te,” a tel a ni. (Thufingte 6:​16-19) Chuvângin, Pathian tihlâwm kan châkna chuan ‘dâwt sawi bânsana, thu dik tak sawi ṭheuh’ tûrin min chêttîr a ni. (Ephesi 4:25) He kawng pawimawh tak hmang hian ṭhatna i lantîr reng ang u.

14. Engvângin nge ngaihdam peih kan nih ang?

14 Mosia hnêna Pathian inpuanna chuan mite ngaihdam peih tûrin min chêttîr bawk tûr a ni, Jehova chuan ngaihdam a peih si a. (Matthaia 6:14, 15) Mahse, Jehova chuan mi sual inchhîr duh lote chu a hrem ṭhîn. Chuvângin, thlarau lama kohhran thianghlimna vawn chungchângah hian a ṭhatna tehkhâwngte chu kan vuan tlat tûr a ni.—Leviticus 5:1; 1 Korinth 5:11, 12; 1 Timothea 5:​22.

“Fîmkhur Rawh U”

15, 16.Engtin nge Ephesi 5:​15-19-a chhinchhiah Paula fuihna thu hian ṭhatna lantîr zêl tûra min ṭanpui theih?

15 Suahsualnain min hual vêl chung pawha ṭhatna ûm zêl tûr chuan, Pathian thlarauva kan khah leh kan awm dâna fîmkhur a ngai a ni. Chuvângin, Paula chuan Ephesi khuaa Kristiante chu hetiang hian a fuih a: “Mi fing lote anga awm lovin mi fingte anga awm zâwkin, in awm dânah fîmkhur rawh u; nîte hi a ṭhat loh avângin remchânnate lei zêl rawh u. Chu mi avâng chuan â duh suh ula, Lalpa duhzâwng engnge ni tih lo hre zâwk rawh u. Tin, uain ruiin awm suh u, chu miah chuan insûm lohna a awm si a; thlarauva khatin awm zâwk rawh u. Fakna hlate, Pathian hlate, thlarau lam hlatea inbe tawnin, Lalpa chu in thinlungah hla saksakin, ṭingṭang kaihsak rawh u,” tiin. (Ephesi 5:​15-19) He fuihna hi keini ni hnuhnûng hun khirh taka awmte tân a inhmeh hle a ni.—2 Timothea 3:⁠1.

16 Ṭhatna lantîr zêl tûr chuan Pathian finna nei mite anga kan awm dâna fîmkhur a ngai a ni. (Jakoba 3:17) Sual lian takte chu kan pumpelh ngei tûr a ni a, thlarau thianghlima khat tlatin, kan inkaihhruaitîr a ngai a ni. (Galatia 5:​19-25) Kristian inkhâwmna leh inkhâwmpui tea thlarau lam zirtîrna kan dawnte chu nunpuiin, thil ṭha kan ti zêl thei a ni. Tin, Ephesi khuaa mite hnêna Paula lehkha thawn pawh hian, kan inkhâwmnaa phûr taka ‘thlarau lam hla’ kan sak apiangte kan hlâwkpuizia min hriattîr a, chûng hlate zînga tam tak chu thlarau lam mizia, ṭhatna ang chi kaihhnawih a ni hlawm.

17. Kristiante chu an hrisêl lohna khirhkhân tak avângin inkhâwm ziah thei lo mah se, eng nge an rin ngheh tlat theih?

17 A nih leh kan rinpui, hrisêl lohna khirhkhân tak avânga inkhâwm kim ṭhap thei lote hi engtin nge ni ve? Chûng mite chuan an thlarau lam unaute nêna Jehova chibai an bûkho ziah theih loh avângin hrehawm an ti hle mai thei. Mahse, an dinhmunte chu Jehova’n a hre thiam a, thutakah a dah tlat ang a, a thlarau thianghlim a pe ang a; tin, thil ṭha ti rêng tûrin a ṭanpui ang tih chu an ring nghet tlat thei a ni.—Isaia 57:15.

18. Ṭhatna kawng ûm zêl tûrin engin nge min ṭanpui ang?

18 Ṭhatna kawng ûm zêl tûr chuan ṭhian kawm chungchângah kan fîmkhur a, “ṭha duh hauh lo te” chu kan hawisan a ngai a ni. (2 Timothea 3:​2-5; 1 Korinth 15:33) Chutiang fuihna thu zawmna chuan “Pathian thlarau thianghlim chu tilungngai” lo tûrin min ṭanpui ang. (Ephesi 4:30) Chu bâkah, an nun aṭanga ṭhatna hmangaihtu leh Jehova thlarau thianghlima kaihhruai an nihzia lantîrtute nêna inṭhianna ṭha chuan thil ṭha ti tûrin min ṭanpui ṭhîn bawk.—Amosa 5:15; Rom 8:14; Galatia 5:18.

Ṭhatnain Rah Ṭha A Chhuah

19-21. Ṭhatna lantîrnain rah ṭha a chhuah dân târ langtu thiltawnte sawi rawh.

19 Thlarau lam ênga kal te, Pathian thlarau kaihhruaina hnuaia intukluh te, leh kan awm dâna fîmkhurna te chuan thil ṭha lo pumpelh a “thil ṭha ti” zêl tûrin min ṭanpui ang. Chu chuan rah ṭha tak a chhuah thei a ni. South Africa rama Jehova Thuhretu Zongezile-a thiltawn hi lo ngaihtuah ta la. Tûk khat chu school a kal pahin, bank-a a pawisa tlêm a dah chu a va en a. A khâwl chuan dik lo takin an ram pawisa R42,000 (Rs 2,70,000) a rawn chhût tam zâwk ta mai a. Bank vêngtu leh mi dangte chuan pawisa chu la chhuak a, bank danga dah tûrin an hrilh a. Pawisa a lâkchhuah loh avânga faktu awmchhun chu a khawsakna Thuhretu nupa chauh an ni.

20 Hna thawh ni a lo thlen leh veleh, Zongezile-a chuan bank thil tihdik loh palh chu a va hrilh ta a. Chutah sumdâwng hausa tak pakhat nên account number inang an lo nei a, chu pa chuan tihpalh thilin account dik lovah chuan a pawisa a lo dah palh a ni tih an hmu chhuak ta a ni. Chu pawisa chu Zongezilea’n pakhat mah a hman hêk loh avâng chuan mak ti êm êmin: “Eng kohhran nge i nih?” tiin sumdâwngtu chuan a zâwt a. Zongezile-a chuan Jehova Thuhretu a nih thu a hrilh ta a. Tichuan, bank hotute chuan: “Mi zawng zawng hi Jehova Thuhretute anga rinawm ni vek se kan ti ngawt mai,” tiin a fak a ni. Ni e, rinawmna leh ṭhatna chuan mi dangte Jehova fak tûrin a chêttîr thei a ni.—Hebrai 13:18.

21 Nghawng ṭha nei tûr chuan ṭhatna chu langsâr tak a nih a ngai kher lo. Entîr nân: Samoa thliarkâr pakhata rawngbâwltu Thuhretu ṭhalai pakhat chu an tualchhûng damdawi ina a kal a ngai a. Mite chuan doctor chu an nghâk hlawm a, Thuhretu chuan a dawt chiaha nu upa lam dam lo tak chu a hmu a. Tichuan, chu nu chu enkawl thuai a nih theih nân a luh ai a luhtîr ta a ni. Chu mi hnu chuan, Thuhretu chuan dâwr hmunah a tâwk a. Ani chuan amah leh damdâwi ina a thiltih ṭhat chu a lo la hre kar a. “Jehova Thuhretute hian an ṭhenawmte an hmangaih tak zet a ni tih ka hre ta,” tih a hrilh a ni. Tûn hmaa Lalram thuchah dawng duh lo ni mah se, Thuhretuin ṭhatna a lantîrna chuan nghawng ṭha tak a nei a. Tichuan, chu nu chuan Bible zirpui tûra sâwmna chu pawmin, Pathian Thu hriatna chu a la lût ṭan ta a ni.

22. Eng nge ‘thil ṭha tih’ reng theihna kawng pawimawh tak chu?

22 Ṭhatna lantîr a hlutzia târ langtu thiltawn dang sawi tûr i hriat ngei a rinawm. ‘Thil ṭha tih’ zêl theihna kawng pawimawh ber chu Pathian Ram chanchin ṭha puannaa tel ziah hi a ni. (Matthaia 24:14) He rawngbâwl theihna chanvo kan neih hi, thil ṭha kan tih theihna kawng, a bîk takin a dawng duhte chunga thil ṭha kan tih theihna kawng a ni tih hriain, taima takin i tel ṭâng ṭâng ang u. A pawimawh berah chuan kan rawngbâwlna leh nungchang ṭha chuan, ṭhatna bul Jehova a chawimawi a ni.—Matthaia 19:16, 17.

‘Hna Ṭha Thawk’ Chhunzawm Zêl Rawh

23. Engvângin nge Kristian rawngbâwlna chu hna ṭha a nih?

23 Kan rawngbâwlna hi hna ṭha a ni tih a chiang hle. Kan tân leh Bible thuchah ngaithlatute tân chhandamna a thlen thei a; chatuan nunnaa hruaitu kawngah min kaltîr thei a ni. (Matthaia 7:​13, 14; 1 Timothea 4:16) Tichuan, thutâwp kan siam a ngaih huna thil ṭha tih kan duhna chuan: ‘Engtin nge hei hian ka Lalram puanchhuah rawngbâwlna hi a nghawng ang? Ka kawng ngaihtuah chu a fin thlâk tak zet em? Hei hian mi dangte “chatuana chanchin ṭha” pawmtîr tûr leh Pathian Jehova nêna inlaichînna ṭha tak neihtîr thei tûrin min ṭanpui ang em?’ tiin min inzawhtîr ngei ang. (Thu Puan 14:⁠6) Lalram tâna thawk nasa zâwk tûra thutâwp siamna chuan hlimna nasa tak a thlen ngei ang.—Matthaia 6:33; Tirhkohte 20:35.

24, 25. Kohhrana thil ṭha tih theih dân kawng ṭhenkhat chu engte nge ni a, ṭhatna kan lantîr chhunzawm zêl chuan eng nge kan rinngheh theih?

24 Ṭhatna rah chhuah ṭangkaizia hi i ngainêp ngai suh ang u. He mizia hi Kristian kohhran chhawmdâwlna leh a hmakhua ṭhatna tûra kan tih theih apiang tihna hmangin kan lantîr reng thei a ni. Kristian inkhâwmnaa kan tel a, kan chhân vete hian thil ṭha kan ti a ni ngei mai. Inkhâwmnaa kan telna ringawt pawh hian kan chibai bûkpuite a fuih a, ṭha taka inpuahchahsa kan chhânnate hian thlarau lamah a tichak a ni. Tin, Kingdom Hall enkawl nâna kan neihsum kan hman hian, leh kan enkawl hian thil ṭha kan ti a ni. (2 Lalte 22:​3-7; 2 Korinth 9:​6, 7) Ni e, “remchâng hun kan neihzia ang zêlin mi zawng zawng chungah thil ṭha i ti ang u, rinna chhûngte zînga mi chungah i ti deuh ber ang u.”​—Galatia 6:10.

25 Engtik lai pawha ṭhatna lantîr ngai dinhmun kan beisei reng thei lo va. Chuvângin, chona thar kan hmachhawn hian Pathian Lehkha Thu aṭangin finna i zawng ang u. Jehova thlarau thianghlim dîlin i ṭawngṭai ang u. A duhzâwng ṭha leh famkim thawk tûrin theihtâwp i chhuah bawk ang u. (Rom 2:9, 10; 12:⁠2) Ṭhatna kan lantîr chhunzawm zêl chuan Jehova’n malsâwmna nasa takin min vûr ngei ang tih kan ringnghet thei a ni. (w02 1/15)

Engtin Nge I Chhân Ang?

• Engtin nge thil ṭha ber kan tih theih ang?

• Engvângin nge ṭhatna chu ‘êng rah’ tia koh a nih?

• Engvângin nge ṭhatna chu ‘thlarau rah’ tia koh a nih?

• Kan nungchang ṭhatna chuan eng nghawng nge a neih?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 25-naa milem]

Pathian Thu leh a thlarau thianghlim chuan ṭhatna lantîr tûrin min ṭanpui

[Phêk 28-naa milemte]

Ṭhatna lantîrna chuan rah ṭha a chhuah