A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Zirtîrtu Tlinga Min Thuamtu Mi Mala Zirna

Zirtîrtu Tlinga Min Thuamtu Mi Mala Zirna

Zirtîrtu Tlinga Min Thuamtu Mi Mala Zirna

“Mi zawng zawng hnêna i sâwtna a lan theih nân chûng thilahte chuan taima [“chûng thilte chu ngaihtuah,” NW] la, chûngah chuan inhmang zo rawh. Nangmah leh i zirtîrnaah chuan fîmkhur la.”​—1 TIMOTHEA 4:​15, 16.

1. Hun leh mi mal zirna chungchânga thudik chu eng nge ni?

“ENGKIM tân hian hun ruat a awm,” tiin Bible chuan Thuhriltu 3:​1-ah a sawi a. Chu chu mi mal zirna neih nân pawh hun ruat a awm ngei tihna a ni. A hun emaw, hmun emaw a dik loh chuan thlarau lam thil ngaihtuah chu mi tam takin harsa an ti ṭhîn. Entîr nân, hna hahthlâk tak i thawh hnu leh chaw puar taka i ei hnu, a bîk takin TV hmaa ṭhutna nuam taka i ṭhut phei chuan zirna neih chu i châk ang em? I châk hauh lo vang. Chuti a nih chuan, eng nge a sutkianna ni ta ang? Chiang takin, kan thawhrimna kan hlâwkpui theih nân zirna neih hun tûr leh a hmun tûr chu kan thlan a ngai a ni.

2. Eng hun hi nge mi mal zirna neih nâna ṭha ber fo?

2 Mi tam tak tân chuan zirna neih nâna an hun ṭha ber chu an harhvân ber hun, an zîng thawh hlim hi a ni a. Ṭhenkhat chuan chhûn chawlh hunah rei lo te chhûng zirna an nei bawk. A hnuaia entîrnate aṭang hian thlarau lam thiltih pawimawhte tih hun sawite hi lo chhinchhiah la. Hmân lai Israel Lal Davida chuan heti hian a ziak a: “Zîngah chuan i ngilneihna thu mi hriattîr ang che; nang ka ring si ṭhîn chia: ka kalna tûr kawng chu mi hriattîr ang che; ka rilru hi i hnênah ka dah tlat si ṭhîn a,” tiin. (Sâm 143:⁠8) Zâwlnei Isaia pawhin: “Mi hah tak chu thu-a ka tihhahdam thiam nân Lalpa PATHIAN chuan zirtîrte lei mi pe a; ani chuan atûk atûk tin a kai harh a, zirtîrte’n an hriat anga hre tûrin ka beng hi [a] kai harh ṭhîn,” tia a sawi hian chutiang bawk zirna ngaihhlutna chu a lantîr a ni. Kan sawi duh ber chu eng hun pawh ni se, kan harhfîm lai taka Jehova nêna kan inbiak a, zirna kan neih a ngai tih hi a ni.​—Isaia 50:​4, 5; Sâm 5:3; 88:13.

3. Zirna hlâwkpui tûrin eng dinhmun nge duhawm?

3 Zirna ṭangkai tak neih theih dân dang chu ṭhuthtlêng nuam tak emaw, sofa emawa ṭhut loh hi a ni. Chutianga ṭhut chu harhvân a har si a. Zirna kan neih lai rêng rêng hian, kan rilru chu chawhthawh tûr a ni a; mahse, nuam taka awm chuan kan rilru a tiharhfîm lo ṭhîn. Tin, zir nân leh ngaihtuah nân chuan hmun reh leh mi tibuai thei thil awm lohna chu a duhawm bawk. Radio te, TV te, a nih loh leh naupangte zi nuai nuai kâra zirna neih tum chuan rah ṭha a chhuah lo vang. Isua pawh kha thil ngaihtuah a duh chuan hmun reh takah a kal ṭhin kha. Tin, ṭawngṭai nâna hmun fianrial zawn hmuh a hlutzia pawh a sawi nghe nghe bawk.​—Matthaia 6:6; 14:13; Marka 6:​30-32.

Zawhna Chhâng Thei Tûra Min Thuamtu Mi Mal Zirna

4, 5. Eng kawngin nge Phût brochure chu ṭanpuitu ṭangkai tak a nih?

4 Thu ril lehzualte hriatthiam nân, abîk takin, mite zawhna chhâng tûra inbuatsaih nâna Bible hre thiam tûra min ṭanpuitu hmanraw chi hrang hrangte kan hman hian, mi mal zirna chu a lungawithlâk lehzual ṭhîn. (1 Timothea 1:4; 2 Timothea 2:23) Mi thar tam tak chuan, a ṭan nân Eng Ti Tûrin Nge Pathianin Min Phût? * tih brochure chu an hmang a, hei hi tûnah chuan ṭawng chi hrang 261-in hmuh tûr a awm tawh a ni. He thu leh hla chhuah hi a tluang tlamin, a tawi fel a, Bible-ah a innghat pumhlûm ṭhak a ni. A chhiartute chu rei lo te chhûngin biakna dik atâna Pathian thil phûtte hre thiam tûrin a ṭanpui a. Mahse, brochure a nih avângin, a thute chipchiar taka tar lan kim theih a ni lo va. I Bible zirpuiin in sawikhâwm lai Bible thu chungchâng engemaw zawhna a neih chuan, chûng zawhnate chhâng tûra ṭanpui thei Bible thu dang engtin nge i zawn hmuh ang?

5 Mahni ṭawnga Watchtower Library CD-ROM-a neite tân chuan, computer aṭanga thu chi hrang hrang lâkkhâwm chu a awlsam hle a. Mahse, a nei ve lote chuan engtin nge an tih ang? Kan hriatna tihpun nân leh chipchiar zâwka chhânna kan pêk theih dân hre tûrin Phût brochure-a chuang thu chi hnihte​—a bîk takin, Tunge Pathian? tih leh Isua hmêlhmang dik tak eng nge ni? tih chungchâng zawhnate​—chungchâng han ngaihtuah ta ila.​—Exodus 5:2; Luka 9:​18-20; 1 Petera 3:15.

Tunge Pathian?

6, 7. (a) Eng zawhna nge Pathian chungchângah lo chhuak? (b)  Sakhaw hruaitu pakhatin a thusawinaah eng thil ropui tak nge a hmaih?

6 Phût brochure Zir Tûr 2-na chuan, Tunge Pathian? tih zawhna pawimawh tak chu a chhâng a ni. He zawhna hi a pawimawh êm êm a ni, a chhan chu miin Amah a hriat loh emaw, A awm tih a rinhlelh emaw chuan, Pathian dik chu a biak theih dâwn loh avângin. (Rom 1:​19, 20; Hebrai 11:⁠6) Amaherawhchu, khawvêl pum puia mite chuan Pathian nihna chungchângah ngaih dân tam tak an nei a. (1 Korinth 8:​4-6) Sakhaw tin hian Pathian nihna chungchâng zawhna chhân dân chi dang a nei ṭheuh a ni. Kristianna rama sakhaw tam zâwkte chuan Pathian chu Trinity angin an ring a. U.S. sakhaw hruaitu hmingthang tak pakhat chuan “Pathian I Hria Em?” tih thupui hmangin thusawi a nei a; a thusawiah chuan Hebrai Pathian Lehkha Thu vawi tam tak keu mah se, vawi khat tê mah Pathian hming a sawi lang lo a ni. Jehova emaw, Yahweh emaw aia hming ni lo, “LALPA” tih hmang zâwk Bible lehlin chiang lo tak a hman avângin.

7 Jeremia 31:​33, 34 thu: “Tumahin ‘LALPA hre rawh’ [Hebrai, ‘Jehova hre rawh’], tiin mahni ṭhenawm leh mahni unau an zirtîr dâwn tawh lo va; a tê ber aṭangin a lian ber thlengin an zain mi hre ṭheuh dâwn si a, tih hi LALPA [Hebrai, Jehova] thu chhuak a ni,” tih a chhiar chhuah khân, ani chuan thu pawimawh ber mai chu a hmaih a ni. A Bible lehlin hman chuan Pathian hming bil, Jehova chu a thupbo avângin.​—Sâm 83:18.

8. Engin nge Pathian hming hman a pawimawhzia târ lang?

8 New World Translation of The Holy Scriptures Bible-a Sâm 8:9 chuan, Jehova hming hman a pawimawhzia a târ lang a: “Aw Jehova, kan Lalpa, lei chung zawng zawngah hian i hming a va ṭha em!” tiin. Chu chu: “Aw LALPA, kan Lalpa, Lei chung zawng zawngah hian i hming a va ṭha êm!” tih nên hian han khaikhin teh. (The Holy Bible in Mizo; King James Version en la; tin, The New American Bible, The Holy Bible​—New International Version, Tanakh​—The Holy Scriptures te pawh en bawk ang che) Mahse, thuziak hmasaa kan sawi tâk ang khân, a Thuin min tihbengvâr kan phal phawt chuan “Pathian hriatna” chu kan nei thei a ni. Mahse, eng Bible zirna ṭanpuituin nge Pathian hming pawimawhna chungchânga kan zawhnate chu chhâng ang?​—Thufingte 2:​1-6.

9. (a) Eng thu leh hla chhuahin nge Pathian hming hman a pawimawhzia sawifiah? (b) Engtin nge ṭawng letlingtu tam takin Pathian hming zahna an lantîr loh?

9 Ṭawng 154 vêla chhuah tawh Chatuan Nunnaa Hruaitu Hriatna lehkhabu chu kan râwn thei a ni. * Chu mi lehkhabua a thupui “Tu Nge Pathian Dik Chu?” tih hnuaia a thupui tê, “Pathian Dik Chuan Hming A Nei” (phêk 24) tihah chuan Hebrai Tetragrammaton (Grik ṭawnga, “hawrawp palite” tihna) chu hmân lai Hebrai lehkhabuah vawi 7,000 dâwn lai a chuan thu chiang takin a târ lang a ni. Chutichung chuan, sakhaw hruaitute leh Juda leh Kristianna ram ṭawng letlingtute chuan an Bible lehlin tam zâwkah chu hming chu an paih lui a ni. * A hminga an koh duh si loh chuan, engtin nge Pathian hria a, amah nêna inlaichînna pawm tlâk neia an inchhâl theih le? A hming dik chuan a thiltumte leh a nihna te hriatthiam theihna kawng a hawng si a. Chu bâkah, Pathian hming chu hman a nih si loh chuan, Isua’n ṭawngṭai dân tûr a zirtîrnaa “Kan Pa vâna mi, i hming zahawm rawh se” tih hian hlutna rêng a nei dâwn em ni?​—Matthaia 6:9; Johana 5:43; 17:⁠6.

Tunge Isua Krista?

10. Eng kawngtein nge Isua nun leh rawngbâwlna chungchâng kim chang tak kan hmuh theih?

10 Phût brochure-a Zir Tûr 3-na thupui chu “Tunge Isua Krista?” tih a ni a. Paragraph ruk lekah, Isua lo chhuahna te, leh he leia a lo kal chhan te tawi têa hrilhfiah a ni a. Nimahsela, a nun chanchin kimchang taka i hriat duh chuan​—Chanchin Ṭha ziakte bâkah chuan​—The Greatest Man Who Ever Lived, tih lehkhabu, ṭawng chi hrang 111-a chhuah tluka ṭha a awm lo rêng rêng a ni.* He lehkhabuah hian Krista nun leh a zirtîr zawng zawng chu a indawt dân thlapin Chanchin Ṭha ziak palite ṭanchhanin a awm vek a ni. Chu lehkhabua bung 133-te chuan Isua nun leh rawngbâwlnaa thilthlengte chu a sawifiah vek a ni. A chanchin chi danga ṭhen hran dân i hriat duh chuan, Insight, Volume 2-a “Jesus Christ” tih thupui hnuai chu i en thei bawk ang.

11. (a) Engin nge Jehova Thuhretute chu Isua chungchânga an rinnaah a tihdanglam bîk? (b) Trinity thurin a dik lohzia chiang taka târ langtu Bible châng ṭhenkhatte chu engte nge ni a, he mi chungchângah hian eng thu leh hla chhuah nge ṭangkai?

11 Kristianna ramah chuan Isua chungchanga thu buai hi “Pathian Fapa” a nihna leh “Fapa Pathian” a nihnaah a innghat ber a​—thu danga sawi chuan, Catechism of the Catholic Church lehkhabu sawi dânin, “Kristian thurin bul hriatthiam theih loh,” Trinity chungchângah a innghat a ni. Kristianna ram sakhuate laka danglam takin, Jehova Thuhretute chuan Isua chu Pathian ni lovin, Pathian siam a ni tih an ring a ni. He mi chungchâng sawifiahna ṭha ber mai chu, Trinity Chu I Ring Tûr Em Ni?, tih brochure, ṭawng chi hrang 95-a lehlinah chuan a hmuh theih a ni. * Chu brochure-in Trinity thurin a hnialna Bible châng tam tak zîngah chuan Marka 13:32 leh 1 Korinth 15:​24, 28 te hi a tel a ni.

12. Eng zawhna dang hian nge kan ngaihtuah phu?

12 A chunga Pathian leh Isua Krista chungchâng kan sawihote khian Bible thutak la hre lote’n hriatna dik an lo neih theihna tûra ṭanpui nâna mi mal zirna kan neih theih dân kawng a târ lang a ni. (Johana 17:⁠3) A nih leh, kum rei tak chhûng Kristian kohhrana lo tel tawhte chungchâng ve thung hi? Bible hriatna an lo khâwl khâwm hnem tawh si a, Jehova Thu mi mala zirna hi an ngaihsak tho a ngai em?

Engvângin Nge “Fîmkhur” Reng A Ngaih?

13. Mi mal zirna chungchângah ṭhenkhatin eng ang ngaih dân dik lo nge an neih theih?

13 Kum tam tak chhûng kohhran mi leh sa lo ni tawh ṭhenkhatte chu Jehova Thuhretute an lo nih tirh vêla an Bible hriatnaah khân an la innghat reng mai thei a. “Mi tharte ang tluka zir ka ngai ve hlei nêm. Kum tam tak chhûng Bible leh Bible thu leh hla chhuahte ka chhiar hnem tawhzia hi,” tih zâwnga ngaihtuah mai a awlsam hle thei. Chutianga tih chu: “Tûn hmain ka ei ṭha ṭhîn bawk a, tûnah chuan ka ei ṭhat leh ṭhat loh ngaihsak a ngai tawh lo,” tihna ang chiah a ni. Kan taksa hrisêl nân leh chak nân chaw ṭha, a nihna tûr ang taka buatsaih hmanga châwm reng a ngai tih kan hria a. Kan thlarau lam hrisêlna leh chakna atân chu chu a va ngai nasa lehzual dâwn êm!​—Hebrai 5:​12-14.

14. Engvângin nge keimahniah kan fîmkhur reng a ngaih?

14 Chuvângin, hun rei tak chhûng Bible kan zir tawh emaw, kan la zir lo emaw pawh ni se, kan za hian Paula’n enkawltu puitling leh rin tlâk tak, Timothea a fuihna thu hi kan zawm a ngai a ni: “Nangmah leh i zirtîrnaah chuan fîmkhur [reng] la; chûng thil tiin awm reng rawh; chutiang tiin nangmah leh i thu ngaithlatute chu i chhandam dâwn zuk nia,” tih hi. (1 Timothea 4:​15, 16) Engvângin nge Paula fuihna thu chu kan ngaih pawimawh ang? Paula chuan kan buante hi “Diabola ngamthlêmnate” leh “vân hmunahte thlarau sualho awmte an ni” tih pawh a sawi bawk tih hre reng ang che. Tin, tirhkoh Petera pawhin Diabola chu “a ei theih tûr zawngin a phi ruai ṭhîn” tih min vaukhân bawk a; chu ‘a zawnte’ zîngah chuan kan zînga tupawh hi kan tel thei a ni. Mahnia lungâwina leh hlauhawm hriat lohna chu Diabola zawn reng hun remchâng ṭha a ni thei a ni.​—Ephesi 6:​11, 12; 1 Petera 5:⁠8.

15. Eng thlarau lam invênhimna nge kan neih a, chu chu engtin nge kan enkawl theih?

15 A nih leh, eng invênhimna nge kan neih? Tirhkoh Paula chuan heti hian min hriattîr a ni: “Ni ṭha lovah chuan in do zawhna tûr leh, in tih zawh vek hnu pawha in din theihna tûrin, Pathian râlthuam famkim chu la rawh u,” tiin. (Ephesi 6:13) Chu thlarau lam râlthuam ṭhat leh ṭhat loh chu atîra a dinhmunah chauh ni lovin, ngun taka enkawl zui zêl dânah pawh a innghat a ni. Chuvângin, chu râlthuam famkimah chuan Pathian Thu hriatna tûn lai ber berte pawh a tel tûr a ni. Hei hian Jehova’n a Thu leh bawi rinawm fing tak hmanga thutak a hai lante kan hriat zêl a pawimawhzia a târ lang a ni. Mi mala Bible leh Bible ṭanchhan thu leh hla chhuahte zir ziah chu kan thlarau lam râlthuamte enkawl nân a pawimawh hle.​—Matthaia 24:​45-47; Ephesi 6:​14, 15.

16. Kan “rinna phaw” chu ṭha taka enkawl a nihzia hriat nân eng nge kan tih theih?

16 Puala chuan kan invênhimna râlthuam pêng pawimawh tak, “rinna phaw” chu a sawi a, chu mi hmang chuan Setana thal alhthei, dik lo taka insawichhiatnate leh kalpêngho zirtîrnate chu kan timit thei a ni. (Ephesi 6:16) Chuvângin, kan rinna phaw chu a chak leh chak loh enfiah reng a, a tihchak nân leh enkawl nâna hma kan lâk dân enfiah reng chu a ṭûl a ni. Entîr nân: ‘Engtin nge chawlhkâr tina Vênnainsâng hmanga Bible zirna kan neih chu ka inpuahchah? Inkhâwm chhûnga chhânna ṭha tak pêkna hmanga “hmangaih leh thil ṭha tiha inchawk tho” tûrin ka inpuahchah ṭha tâwk em? Bible keuvin, Bible châng lâk chhuah ni si lo, târ chhuah ringawtte chu ka chhiar em? Inkhâwmnaa phûr taka ka chhanna hmangin mi dangte chu ka fuih em?’ ti tein i inzâwt thei a ni. Kan thlarau lam chaw hi a rum a, hlâwkpui tak zet tûr chuan ṭha taka paiṭawih a ngai a ni.​—Hebrai 5:14; 10:24.

17. (a) Setana’n kan thlarau lam tihchhiat nân eng tûr nge a hman? (b) Setana tûr danna chu eng nge ni?

17 Setana chuan mihring ṭha famkim lote chak lohna chu a hria a, a hmanruate chu a verther êm êm a ni. A thununna suaksual tak a tihdarh dân kawng khat chu TV te, Internet te, Video te, leh lehkhabu tea zahmawh lam chanchin awlsam taka hmuh theiha siam hi a ni. Kristian ṭhenkhatte chu an invênna a chak tâwk loh avângin he tûr hian a hneh a, chu chuan kohhrana an chanvote a hlohtîr bâkah, chu aia a rah chhuah râpthlâk zâwk pawh a thlen a ni. (Ephesi 4:​17-19) Setana thlarau lam tûr danna chu eng nge ni? Kan mi mal Bible zirna te, kan Kristian inkhâwm te, leh Pathian râlthuam famkim te ngaihthah loh hi a ni. Hêng zawng zawngte ṭangkhâwm hian, a chhia leh a ṭha thliar hran theihna leh Pathian huatzâwngte huat theihna min pe a ni.​—Sâm 97:10; Rom 12:⁠9.

18. Engtin nge “thlarau lam ngûnhnâm” chuan kan thlarau lam indonaah hian min ṭanpui theih?

18 Bible zirna chu kan neih thlap thlap zêl chuan, kan Pathian Thu hriatna dikin min pêk invênna ṭha tak chu kan neih mai bâkah, “thlarau ngûnhnâm (Pathian Thu chu)” hmangin hlawhtling takin kan bei thei bawk dâwn a ni. Pathian thu chu “khandaih hriam tawn eng ang ai pawhin a hriam a, nunna leh thlarau, ruhtuah leh thlîng phel hrang khawp hialin a chhun thei a, thinlunga ngaihtuah leh tumte hi a hre nghâl thei a ni.” (Ephesi 6:17; Hebrai 4:12) Chu “ngûnhnâm” chu a hman dân kan thiam phawt chuan, thlêmna kan tawn hunah pawh thil pawi lo anga lang, a nih loh leh duhawm taka lang hialte bumin kan awm lo ang a, chûng thilte chu mi suaksual thang kam hlauhawm tak a ni tih kan hailang zâwk ang. Bible hriatna leh hriatthiamna kan khâwl khâwmte chuan thil suaksual tih chu min hnâwltîr ang a, thil ṭha ti tûrin min ṭanpui ang. Chuvângin, kan za hian: ‘Ka ngûnhnâm hi a hriam nge a bil? Thlarau lam indona kawnga ka ṭangkaipui tûr Bible chângte hriat chhuah harsa ka ti em?’ tihte hi keimahni leh keimahni kan inzâwt ṭheuh tûr a ni. Mi mal Bible zirna neih kan chîn dân ṭha chu chhunzawm zêlin, Diabola chu i dodâl tlat ang u.​—Ephesi 4:​22-24.

19. Mi mal zirna kan neih chuan, eng hlâwkna nge kan neih theih?

19 Paula chuan: “Pathian Lehkha Thu zawng zawng hi Pathian thâwk khuma pêk a ni a, zirtîr kawngah te, thiam loh chantîr kawngah te, zilh kawngah te, felna zirtîr kawngah te a sâwt bawk a ni, Pathian mi chu hna ṭha tinrêng thawk tûra kim taka inthuamin a famkim theih nân,” tiin a ziak a. Timothea hnêna Paula fuihna thu hi kan ngaih pawimawh chuan, thlarau lamah kan chak thei a, kan rawngbâwlnaah pawh kan hlawhtling lehzual thei a ni. Thlarau lam upate leh kohhranho rawngbâwltute chu kohhranho tân an ṭangkai lehzual thei a; tin, kan zain rinnaah kan ding nghet tlat thei a ni.​—2 Timothea 3:​16, 17; Matthaia 7:​24-27. (w02 12/1)

[Footnote-te]

^ par. 4 A tlângpui thuin, Phût brochure zir tuina neih tharte chuan Chatuan Nunnaa Hruaitu Hriatna tih lehkhabu an zir belh ṭhîn a, hêngte hi Jehova Thuhretute chhuah a ni. Heta rawtna pêkte hian thlarau lama hmasâwnna dâltute chu a thianfai ang.

^ par. 9 Jehova Thuhretute chhuah a ni. Mahni ṭawnga Insight on the Scriptures neite chuan Volume 2, “Jehovah” tih thupui hnuaia thute chu an râwn thei ang.

^ par. 9 Spanish leh Catalonian ṭawng letlingtu tam tak chuan Hebrai Tetragrammaton chu “Yavé,” “Yahveh,” “Jahvè,” leh “Jehová” ti tein an hmang a ni.

^ par. 11 Jehova Thuhretute chhuah a ni.

I La Hria Em?

• Eng dinhmunte hian nge mi mal zirna chu sâwt tak nihtîr thei?

• Pathian hming chungchângah Bible lehlin tam tak hian eng nge n tihsual?

• Trinity zirtîrna dik lohzia tihchian nân eng Bible châng nge i hman dâwn?

• Kum tak tak chhûng Kristian dik ni tawh mah ila, Setana ngamthlêmnate lak ata invênhim nân eng nge kan tih ang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 15-naa milemte]

Mi mal zirna hlawhtling tak nei tûr chuan, mi tibuai thei thil tlêmna hmun ṭha i mamawh

[Phêk 17-naa milemte]

I “ngûnhmân” chu a hriam nge a bil?