A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

‘Ka Thuah Awm Reng Rawh’

‘Ka Thuah Awm Reng Rawh’

‘Ka Thuah Awm Reng Rawh’

Ka thua in awm reng chuan ka zirtîrte in ni tak tak ang.”​—⁠JOHANA 8:31.

1. (a) Isua vâna a kîrleh khân, he khawvêlah hian eng nge a hnutchhiah? (b) Eng zawhnate nge kan ngaihtuah dâwn?

KRISTIANNA Dintu, Isua Krista vâna a kîrleh khân, ama ziah lehkhabu emaw, hriatrengna lungphun emaw, a nih loh leh sum leh pai hausakna emaw chu he khawvêlah hian a hnutchhiah lo. Mahse, a zirtîrte leh zirtîr nih nâna thil ṭûlte erawh a hnutchhiah ngei a ni. Dik tak chuan, Chanchin Ṭha Johana ziakah chuan Isua’n a hnungzuitu nih duh apiangte tlin tûr thil phût pawimawh tak tak pathum a sawi chu kan hmu a ni. Chûng thil phûtte chu engte nge ni? Chûngte tlin tûrin eng nge kan tih theih? Tûn laia Krista zirtîrte nih kan tlin tih engtin nge kan hriat theih ang? *

2. Chanchin Ṭha Johana ziakin a chhinchhiah angin, zirtîr nih nâna thil phût pawimawh tak chu eng nge ni?

2 A thih hma thla ruk vêl khân, Isua chu Jerusalemah kalin, kâr khat chhûng awh Bâwkte Kût hmang tûra mipui kalkhâwmte hnênah thu a hril a ni. A thusawi azârah chuan, kût vâng lai takin ‘mipui a ṭhen tam tak chuan ani chu an ring a.’ Isua chuan thu a hril zawm zêl a, chuvângin kût ṭiak dâwn nî chuan, “mi tam takin amah chu an ring ta” a ni. (Johana 7:​10, 14, 31; 8:30) Chutah chuan, Isua’n ring tharte tân zirtîr nih nâna thil phût pawimawh tak chu a hrilh a; chu chu: “Ka thua in awm reng chuan ka zirtîrte in ni tak tak ang,” tia tirhkoh Johana chhinchhiah hi a ni.​—⁠Johana 8:31.

3. ‘Isua thua awm reng’ tûrin eng mizia nge neih ngai?

3 Isua’n chutia a sawi avâng chuan, ring tharte chuan rinna an tlachham a tihna a ni lo. Chutiang ni lovin, a zirtîr nih tak tak theihna hun remchâng ṭha an neihzia a hrilhna a ni zâwk a ni⁠—⁠a thua an awm reng a, chhelna an lantîr reng phawt chuan. A thu chu an pawm tawh a; mahse, tûnah chuan chu an thu pawma an awm reng a ngai ta a ni. (Johana 4:34; Hebrai 3:14) Isua chuan chhelna chu a hnungzuitute tâna mize pawimawh tak a ni tih a hre chiang hle a, Chanchin Ṭha Johana ziaka chhinchhiah angin, an hnêna a thusawi hnuhnûng berah pawh ṭum hnih ngawt “Mi zui rawh,” tiin a fuih hlawm a ni. (Johana 21:​19, 22) Kristian hmasa tam takte chuan chutiang chiah chuan an ti a ni. (2 Johana 4) Engin nge anni chu chhel tûra ṭanpui?

4. Engin nge Kristian hmasate chu chhêltîr?

4 Kum sawm sarih vêl chhûng lai Isua zirtîr rinawm tak, tirhkoh Johana chuan thil pawimawh tak mai a sawi a. Ani chuan Kristian rinawmte chu heti hian a fak a: “In chak a, Pathian thu nangmahniah a awm reng a, mi sual chu in ngam” tiin. Chûng Krista zirtîrte chu an chhel a, a nih loh leh Pathian thuah chuan an awm reng a ni; Pathian thu pawh an hnênah a awm reng avângin. Anni chuan chu chu an ngaihlu tak zet a ni. (1 Johana 2:​14, 24) Chutiang bawkin tûn laiah pawh, “a tâwp thlenga tuar” thei tûra chhel tûr chuan, Pathian thu chu kan hnênah kan awmtîr reng a ngai a ni. (Matthaia 24:13) Engtin nge kan awmtîr reng theih ang? Isua tehkhin thu sawi hian a chhânna min pe a ni.

‘Thu Hria’

5. (a) Eng ang lei chi hrang hrang nge Isua’n a tehkhin thu sawite zînga pakhatah a sawi? (b) Isua tehkhin thua buh chi leh lei chuan eng nge a entîr?

5 Isua chuan buh chi thehtu tehkhin thu a sawi a, chu chu Chanchin Ṭha Matthaia te, Marka te, leh Luka ziakah te chhinchhiah a ni. (Matthaia 13:​1-9, 18-​23; Marka 4:​1-9, 14-​20; Luka 8:​4-8, 11-​15) Chu thuziak chu i chhiar chuan, tehkhin thuin a sawi tum ber chu buh chi inang vek chu lei chi hrang hranga a tlâk a, rah chi hrang hrang a chhuah thu a ni tih i hmu ang. A tlâkna lei hmasa ber chu a châr hle a, a pahnihna lei chu a pan hle a, a pathumna lei chu hnimhlîngnei ṭona hmun a ni. A palina erawh chu a dang pathumte ang lo takin “lei ṭha” a ni. Isua hrilhfiahna ang chuan, buh chi chu Pathian Thua chuang Lalram thuchah hi a ni a, lei chu thinlung dinhmun chi hrang hrang pu mihringte an ni thung. Lei chi hrang hrangin a entîr mite chuan inanna ṭhenkhat nei mah se, lei ṭhain a entîr mite chuan mi dangte laka tidanglamtu mizia an nei a ni.

6. (a) Engtin nge Isua tehkhin thua lei chi lina chu a dang pathumte lakah a danglam a, chu chu engtihna nge? (b) Krista zirtîrte anga chhelna lantîr tûr chuan eng nge ṭûl?

6 Luka 8:​12-15-a thuziak chuan an zain ‘thu an hre’ ṭheuh tih a târ lang a. Nimahsela, ‘rilru fel leh ṭha’ neite chuan ‘thu an hriat’ mai piah lam an ti a ni. An thu hriatte chu “an vawng reng a, chhel takin an rah ṭhîn.” Lei ṭha chu a hnâwngin a thûk a, buh chi zungte tân a zungkaih a nuam a; chuvângin, buh chi chu a lo ṭiak a, rah a chhuah ta ṭhîn a ni. (Luka 8:⁠8) Chutiang bawkin, thinlung ṭha pute chuan Pathian thu chu an hrethiam a, an ngaihlu a, an thinlungah an senglût ṭhîn a ni. (Rom 10:10; 2 Timothea 2:⁠7) Pathian thu chu an hnênah a awm reng ṭhîn a. Chutichuan, chhel takin rah an chhuah ṭhîn a ni. Chuvângin, Krista zirtîrte anga chhelna lantîr tûr chuan, tih tak zeta Pathian Thu ngaihhlutna thûk tak neih a ṭûl a ni. (1 Timothea 4:15) A nih leh, engtin nge chutiang Pathian Thu tih tak zeta ngaihhlutna chu kan neih theih ang?

Thinlung Dinhmun leh Awmze Nei Taka Chhûtna

7. Eng thiltih nge thinlung ṭha nêna inzawm tlat?

7 Bible-in thinlung ṭha nêna a zawm ziah thiltih hi lo chhinchhiah teh. “Mi fel thinlung chuan ngun takin [“ngaihtuahin,” NW] a chhâng a.” (Thufingte 15:​28) “Aw LALPA, . . . ka kâa thu chhuakte leh ka thinlunga ngaihtuahnate hi i mithmuhah lawmtlâk takin awm rawh se.” (Sâm 19:14) “Ka thinlung ngaihtuah chu hriat thiamna thu a ni ang.”​—⁠Sâm 49:⁠3.

8. (a) Bible chhiar laiin, eng nge kan pumpelh tûr ni a, eng nge kan tih tûr ni thung? (b) Ṭawngṭaina nêna Pathian Thu ngaihtuahna aṭangin eng hlâwkna nge kan dawn? (‘Thutakah Nghet Rawh’ tih bâwm chu telh ang che.)

8 Hêng Bible ziaktute ang bawk hian, keini pawhin Pathian Thu leh a thiltihte chu hlut tak leh ṭawngṭaina nên kan ngaihtuah tûr a ni. Bible emaw, Bible ṭanchhan thu leh hlate emaw kan chhiarin, ram mawi tlawha zin, a mawina pawh hmu tak tak hman lo khawpa thlalaa buai ringawt ang mi kan ni tûr a ni lo. Chuti ahnêkin, Bible kan zir hian a mawina hmuh tumin hun kan hmang zâwk tûr a ni. * Kan chhiar lai rilrua kan chhût hian, Pathian thu chuan kan thinlungah hna a thawk a ni. Kan rilru a khawih a, kan ngaihtuahna a duang a ni. Chu bâkah, kan ngaihtuahna chhûngril berte chu ṭawngṭaia Pathian hriattîr tûrin min chêttîr bawk. Chuti chuan, Jehova nêna kan inzawmna chu tihchak a ni a, Pathian kan hmangaihna chuan dinhmun harsa ber hnuaiah pawh Isua zui zêl tûrin min tur a ni. (Matthaia 10:22) Chiang takin, a tâwp thlenga rinawm kan duh chuan, Pathian thusawite ngaihtuah chu a ṭûl a ni.​—⁠Luka 21:19.

9. Engtin nge kan thinlung chu Pathian thu kan dawntîr reng theih ang?

9 Isua tehkhin thu chuan Pathian thu, buh chi ṭhan lenna dâltu thil a awm thu a târ lang bawk a. Chuvângin, zirtîr rinawm ni reng tûr chuan, (1) tehkhin thua lei ṭha lovin a entîr dîpdâlna awmte chu kan hre tûr a ni a; tin, (2) chûng dîpdâlna awmte paihbo tûr emaw, pumpelh tûr emawin hma kan la bawk tûr a ni. Chutianga kan tih chuan, kan thinlung chuan Lalram buh chi chu a dawng reng ang a, rah a chhuah reng ang.

‘Kalkawng Dunga Tlate’ ​—⁠Mi Buai Lutukte

10. Isua tehkhin thua lei hmasa ber kha hrilhfiah la, a awmzia sawifiah bawk rawh.

10 Buh chi tlâkna lei hmasa ber chu ‘miin an rahna’ hmun, “kalkawng dungah” a ni a. (Luka 8:⁠5) Buh hmun kal tlangna kalkawngah chuan mi kal vêl an tam thei hle ṭhîn. (Marka 2:23) Chutiang bawkin, khawvêl lam thiltiha an hun leh tha hmang lutukte chuan, Pathian thu ngaihhlutna rilru neih theih nân hun an nei lo thei a ni. An hria a; mahse, an thu hriatte chu an chhût lo. Chuvângin an thinlung chu chêttîrin a awm lo a ni. Chûng an thu hriatte chu an hmangaih hmain, “Diabola chu a lo kal a, an awih loh va, chhandam an nih theih loh nân an rilru ata chu a lâksak ṭhîn.” (Luka 8:12) Chu chu lo dan theih a ni em?

11. Kan thinlung chu lei châr tak ang a nih loh nân engtin nge kan venhim theih?

11 Kan thinlung hi kalkawng dung lei ṭha lo ang mai a nih lohna tûrin tihtheih tam tak a awm a. Mi rah beh lei char tak pawh lehṭhat a nih a, mipui kalkawnga hman a nih tawh loh chuan lei hnâwng leh ṭha takah a chang thei a ni. Chutiang bawkin, Pathian Thu zir nân leh ngaihtuah nâna hun insiamna chuan, thinlung chu lei ṭhaah a chantîr thei a ni. A tihdân ber chu nî tin thil ho mai maia buai lutuk loh hi a ni. (Luka 12:​13-15) Chutiang ni lovin, nuna “thil pawimawh zualte” ngaihtuah nân hun insiam zâwk ang che.​—⁠Philippi 1:​9-11, NW.

‘Pialtlêp Chunga Tlate’​—⁠Mi Dâwihzepte

12. Isua tehkhin thua lei pahnihnaa buh chi ṭiak a râwp chhan chiah kha eng nge ni?

12 Buh chi a lei chi hnihna chunga a tlâk khân, a hmasaa mi angin a tlâkna hmunah a awm reng lo va, zung a kaihin, a ṭiak zâwk a ni. Mahse, nî a lo sat chuan, a em ro va, a râwp ta mai a ni. Nimahsela, he thu pawimawh chipchiar tak hi chhinchhiah teh. Chu buh chi ṭiak a râwp chhan ber chu ni sat vâng a ni lo. Tihah chuan, lei ṭhaa tla pawh ni sa chuan a em ve tho va; mahse, a râwp phah chuang lo​—⁠a duah ṭhat phah zâwk mah a ni. Engvângin nge chutiang a nih? He buh chi ṭiak a râwp chhan chu ‘lei a chhah loh vâng’ leh ‘a hnâwn loh vâng’ a ni, Isua’n a ti. (Matthaia 13:​5, 6; Luka 8:⁠6) “Pialtlêp,” chu lei chunglâng hnuai chiaha awm a ni a, chu chuan buh chi chu lei hnâwng hmu tûr leh nghet tâwka a awm theih nân zung kaih thûk thei lovin a siam tlat a ni. Buh ṭiak a râwp chhan chu a lei pan vâng a ni.

13. Tute nge lei pâwn lâng ang ni a, chutiang an nih chhan kha eng nge ni?

13 Tehkhin thua heti lai thu hian “thu chu lâwm taka pawmte” leh ‘rei lo te chhûng chauh’ taima taka Isua zuitute a kâwk a ni. (Luka 8:13) Chûng mite chuan ni sa ang mai “hrehawmna emaw, tihduhdahna emaw” a lo awm veleh an hlau va, an hlimna leh chakna chu hlohvin Krista zui chu an bânsan mai ṭhîn. (Matthaia 13:21) Nimahsela, an hlauh tak tak chu dodâlna a ni lo. Tihah chuan, Krista zirtîr chhiarsên lohva tamte chuan hrehawmna chi hrang hrang rinawm takin an tuar chhuak si a. (2 Korinth 2:4; 7:⁠5) Mi ṭhenkhat an dâwihzep chhan leh thutak an kalsan chhan chu, pialtlêp ang maia an thinlung sak chuan thlarau lam thilte leh mi tichak thei thilte an ngaihtuahna a dâl tlat vâng a ni. Chuti chuan, Jehova leh a thu an ngaihhlutna chu tihduhdahna do tûr chuan a pâwn lângin a chau ta lutuk ṭhîn a ni. Engtin nge chutiang thleng lo tûra invên theih a nih?

14. Miin a thinlung dinhmun chu lei chhah lo tak ang a nih lohna tûra vênhim nân, eng hma nge a lâk ang?

14 Mi tin hian pialtlêp anga dâltu inhuatna nasa tak te, a rûka mahni hmasialna te, a nih loh leh chutiang chi thil dang rilrua pai reng chite chu an thinlungah an châm bântîr tûr a ni lo. Chutiang chi i nei reng tawh a nih chuan, Pathian thu thiltihtheihna chuan a tibo thei a ni. (Jeremia 23:29; Ephesi 4:22; Hebrai 4:12) Chu mi hnuah, ṭawngṭaina nêna ngaihtuahna chuan “thu tuh” tawh chu thinlung chhûngril takah a chawk phûr ang. (Jakoba 1:21) Chu chuan lunghnualna tawh huna tawrh chhuah theihna leh fiahna tawh huna rinawm tlat thei tûrin chakna a pe ang che.

‘Hnimhlîngnei Zînga Tlate’ ​—⁠Rilru Phîrte

15. (a) Engvângin nge Isua sawi lei chi thumna hian kan ngaihsak a phû bîk? (b) Lei chi thumna chungah chuan a tâwpah eng nge thleng a, engvâng nge?

15 A lei pathumna, hnim zînga mi hian lei ṭha nêna inanna a neih avângin kan ngaihtuah ngun a phû bîk êm êm a. Lei ṭha ang bawkin, hnimhlîngnei awmna leiah chuan buh chi chuan zung a kai a, a ṭiak a ni. Hêng lei chi hnihte chunga buh chi a ṭo hian atîrin danglamna engmah a nei lo. Mahse, hun a lo kal zêl chuan, buh ṭiak dîp ral hial thei dinhmun chu a lo inher chhuak ta a ni. Lei ṭha ang lo takin, chu lei chu hnimhlîngnei hlîrin a lo khat ta mai a. Buh chi chu lei aṭanga a lo ṭiah chuan, hminhlîngnei chuan “a ṭo rualpui a.” Engemaw chen chu buh chuan chaw ṭha, ni êng, leh ṭhanna tûr hmun chu a zawng a; mahse, a tâwpah chuan hnimhlîngnei chuan a ṭhan khum a, a “dîp ral ta” mai a ni.​—⁠Luka 8:⁠7.

16. (a) Hnimhlîngnei ṭona lei chuan eng ang mite nge a entîr? (b) Chanchin Ṭha pathumte sawi dânin, hnimhlîngnei chuan eng nge a entîr?​—⁠Footnote en rawh.

16 Hnimhlîngnei ṭona lei chuan eng ang mite nge a entîr? Isua chuan: “An hriat hnuin an kal a, dam chhûng khawsak lungkhamnate, hausaknate, nawmsaknate chuan a dîp a, an rah puitling ṭhîn lo a ni,” tiin a sawifiah a ni. (Luka 8:14) Buh chi thehtu chi theh leh hnimhlîngnei chu an ṭiah rual angin, mi ṭhenkhat chuan Pathian thu leh “nawmsaknate” vawi khata neih kawp chu an tum ṭhîn. Pathian thu thutak chu an thinlung chhûngah tuh a ni a; mahse, an rilru la zâwng thil dang nên a inel ta ṭhîn a. An entîr nei thinlung chu a phîr a ni. (Luka 9:​57-62) Chu chuan Pathian Thu chu ṭawngṭaina leh awmze nei taka ngaihtuahna hun a neih lohtîr a ni. Pathian thu chu rilru chhûngrilah an lalût tak tak lo va, chhel nâna mamawh rilrua ngaihhlutna chu an tlachham a ni. Zawi zawiin, an thlarau lam ngaihsakna chu khawvêl lam thil ûmna chuan a dîp a, atâwpah chuan “a dîp ral ta” hial a ni. * Thinlung zawng zawnga Jehova hmangaihna nei lote tân tâwpna lungchhiatthlâk tak a va ni êm!​—⁠Matthaia 6:24; 22:37.

17. Isua tehkhin thua entîr nei hnimhlîngneiin min dîp ral loh nân, eng duhthlanna nge kan siam ngai?

17 Khawvêl lam thilte aia thlarau lam thilte dah hmasak zâwkna hmangin, he khawvêla rilru hahna leh nawmsakna dîp rala awm chu kan pumpelh a ni. (Matthaia 6:​31-33; Luka 21:​34-36) Bible chhiar leh chûng kan thil chhiarte chhût chu hlamchhiah tûr a ni lo va. A theih ang tâwka kan nun kan tihsamkhai phawt chuan, ṭawngṭaina nêna ngaihtuahna leh rilru pêk nân hun kan nei tam zâwk ang. (1 Timothea 6:​6-8) Chutianga titu​—⁠buh ṭiakin lei ṭha te, ni êng te, leh ṭhanna tûr hmunte a neih theih nâna hnimhlîngnei thlo faitu​—⁠Pathian chhiahhlawhte chuan Jehova malsâwmna an dawng a ni. Kum 26 mi Sandra-i chuan heti hian a sawi: “Thutaka ka awm avânga malsâwmna ka dawn zawng zawngte ka ngaihtuah hian, khawvêlin a pêk theih engpawh nêna khaikhin rual a ni lo tih ka hre chhuak a ni!” tiin.​—⁠Sâm 84:11.

18. Engtin nge Pathian thuah chuan kan awm reng theih ang a, Kristian angin kan chhel reng theih bawk ang?

18 Chiang takin, kan za hian, a pui a pangin, Pathian thu kan hnêna a awm chhûng chu Pathian thuah kan awm reng ang a, Krista zirtîrte angin kan chhel reng ang. Chuvângin, kan entîr nei thinlung hi châr emaw, pan emaw, a nih loh leh dîp ral emawa awmtîr lovin, hnâwng leh thûk tak i nihtîr reng zâwk ang u. Chutiang chuan, Pathian thu chu kan thinlungah kan lalût vek thei ang a, ‘chhel takin kan rah ṭhîn’ ang.​—⁠Luka 8:15. (w03 2/1)

[Footnote-te]

^ par. 1 He thuziakah hian, hêng thil phûtte zînga a hmasa ber hi kan ngaihtuah ang a. A dang pahnihte chu thuziak dawtlehah kan ngaihtuah thung ang.

^ par. 8 I Bible chhiar lai ṭawngṭaina nêna ngaihtuah tûr chuan, entîr nân, hetiang hian i inzâwt thei ang: ‘Jehova mizia pakhat emaw, a aia tam emaw a târ lang em? Engtin nge Bible thupui nên a inlaichîn? Engtin nge ka nunpui theih ang a, mi dangte ṭanpui nân ka hman theih ang?’ tiin.

^ par. 16 Chanchin Ṭha ziak pathumte’n Isua tehkhin thu sawi an ziak dân chuan, buh chi chu he khawvêla rilru hahna leh nawmchennain a dîp ral a ni: “Khawvêl lungkhamnate,” “hausakna bumna” te, “thildang châknate,” leh “nawmsaknate” hian a dîp ral a ni.​—⁠Marka 4:​19; Matthaia 13:22; Luka 8:​14; Jeremia 4:​3, 4.

I Chhânna Eng Nge?

• Engvângin nge ‘Isua thuah kan awm reng’ a ngaih?

• Engtin nge Pathian thu chu kan thinlungah kan awmtîr reng theih?

• Isua sawi lei chi hrang hrang palite khân, eng ang mite nge a entîr?

• Engtin nge Pathian thu ngaihtuah nân hun i neih theih ang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 10-naa bâwm/milem]

‘THUTAKAH NGEHT RAWH’

HUN rei tak Krista zirtîr lo ni tawh mi tam takte chuan kum tinin ‘thutaka an nghehzia’ an lantîr a. (2 Petera 1:12) Engin nge chhel tûrin anni chu ṭanpui le? An ṭawngkam chhuak ṭhenkhat hi lo ngaihtla teh.

“Nî tinin ka hun chu Bible chhiar leh ṭawngṭaiin ka titâwp ziah a. Tichuan, ka thu chhiar chu ka ngaihtuah leh ṭhîn.”​—⁠Jeani, 1939-a baptisma chang.

“Mi chungnung ber, Jehova min hmangaihna thûk tak ngaihtuahna hian him nia inhriatna leh rinawm taka awm reng tûra chakna chu min pe a ni.”​—⁠Patriciai, 1946-a baptisma chang.

“Bible zir ziahna leh ‘Pathian thu ril’ rilru chhûngrila ngaihtuah rengna avângin, Pathian rawng ka bâwl chhunzawm zêl thei a ni.”​—⁠1 Korinth 2:10; Annai, 1939-a baptisma chang.

“Bible leh kan Bible ṭanchhan thu leh hla chhuahte hi ka thinlung leh rilru put hmang endik nâna hman tum rân chungin ka chhiar ṭhîn.”​—⁠Zeldai, 1943-a baptisma chang.

“Ka hun ṭha ber chu ka lên vah theih huna ṭawngṭaia Jehova ka biak leh ka rilru vei zawng zawng ka hrilh theih hun hi a ni.”​—⁠Ralpha, 1947-a baptisma chang.

“Nî tin mai chu ni châng leh Bible châng chhiarin ka ṭan ziah a. Chu chuan ni lênga ngaihtuah tûr thu thar min pe a ni.”​—⁠Mariei, 1935-a baptisma chang.

“Bible châng indawt zêla sawihonate hi ka tân chuan mi tithathotu a ni.”​—⁠Daniela, 1946-a baptisma chang.

Pathian thu ṭawngṭaina nêna ngaihtuah nân, eng hun nge i hman ṭhin?​—⁠Daniela 6:10b; Marka 1:35; Tirhkohte 10:⁠9.

[Phêk 11-naa milem]

Thlarau lam thilte dah hmasakna hmangin, ‘chhel takin kan rah’ thei