Thununnain A Tum Hre Thiam Rawh

“THUNUNNA” tih thu mal i hriatin i rilruah eng nge lo lang? Dictionary pakhat chuan thununna chu “nun dân dik leh ṭhaa nung tûra zilhna leh kaihhruaina; an zawm loh huna hremna,” tiin a hrilhfiah a. Hei hi hrilhfiahna awmchhun ni lo mah se, tûn laia mi tam tak chuan thununna nêna inkaihhnawih thil rêng rêng chungah ngaih dân ṭha lo an nei a ni.

Amaherawhchu, Bible chuan thununna chu chi dangin a sawi a. Lal fing Solomona chuan: “Ka fapa, LALPA thununna che ngainêp suh,” tiin a ziak a. (Thufingte 3:11) Hêng thute hian, thununna satliah ni lovin, “LALPA thununna,” Pathian thu bul sâng taka innghat thununna a kâwk a ni. Chutiang thununna chauhvin thlarau lama hmasâwnna leh hlâwkna a thlen a​—⁠a duhawm zâwk mah a ni. Inkalh takin, Pathian thu bul sâng takte nêna inmil lo mihring ngaihtuahnaa innghat thununna chu huatthlala tak leh mi tina thei tak a ni ṭhîn. Chu chuan mi tam takin thununna chunga rilru put hmang dik lo an neih chhan a hrilhfiah a ni.

Engvângin nge Jehova thununna pawm tûra fuih kan nih? Pathian Lehkha Thuah chuan, Pathian thununna chu a thil siam mihringte a hmangaihzia a târ lanna anga sawi a ni a. Chuvângin, Solomona chuan: “LALPA chuan a hmangaihte chu a zilhhau ṭhîn a ni, pa in fa a lâwm apiangte a zilhhau ṭhîn ang hian,” a ti a.​—⁠Thufingte 3:12.

Thununna nge Hremna?

Bible-a thununna chuan hmêlhmang chi hrang hrang a nei a ni​—⁠kaihhruaina, zirtîrna, sâwizawina, zilhna, siam ṭhatna, leh hremna tiin. Amaherawhchu, Jehova thununna chu hmangaihnaa chêttîr vek a ni a, a tum chu a dawngtu tâna hlâwkna thlen hi a ni. Jehova siam ṭhat tuma thununna chu hremna atân ringawt a ni ngai lo.

A leh lamah lah chuan, Pathian hremna apiang chu a dawngtute zilh nân emaw, zirtîr nân emaw a ni reng lo. Entîr nân, Adama leh Evi chuan sual an tih nî aṭangin an thuawih lohna rah chu an seng ṭan nghâl pang a. Jehova chuan paradis dinhmun Eden huan aṭangin a hnawtchhuak a, ṭhat famkim lohna rah chhuah natna leh tarna chu an tuar ta a. Kum za têl harsatna an tawh hnuah, chatuan atân an boral ta a ni. Hêng zawng zawng hi Pathian hremna a ni a; mahse, siam ṭhat tuma thununna a ni lo. Duhrêng vâng leh an inchhîr loh avângin, Adama leh Evi chu siam ṭhat theih rual an in lo.

Jehova hremna dangah chuan Nova huna Tuilêt te, Sodom leh Gomorra tihboral te, leh Tuipui Sena Aigupta sipai tihboral te a tel a ni. Hêng Jehova thiltihte hi a dawngtute kaihhruai nân, zirtîr nân, a nih loh leh sawizawi nâna pêk a ni lo. Chutiang Pathian hremnate chungchângah, tirhkoh Petera chuan: “Amah ngaihsak lote awmna khawvêlah khân tui tilêtin hmân lai khawvêl chu a zuah lo va, nimahsela Nova, felna thu hrilhtu chu, mi dang pasarih nên a chhandam ta a; tin, Sodom leh Gomorra khuate chu amah ngaihsak lo, la awm tûrte entîrnaah a hmang a, vuta chantîrin, tiboralin thiam loh a chantîr ta a,” tiin a ziak a ni.​—⁠2 Petera 2:​5, 6.

 Hêng hremnate hi eng kawngin nge ‘amah ngaihsak lo, la awm tûrte entîrna’ a nih? A hnua Thessalonika khuaa mite hnêna lehkha a thawnnaah, Paula chuan kan hun hi Pathianin a Fapa Isua Krista hmanga a thlentîr tûr “Pathian hre lo mi leh . . . chanchin ṭha âwih lo mite chunga phuba” lâk hun angin a sawi a. Ani chuan, “hrem an tuar ang, . . . chatuana boralna chu,” tiin a belhchhah a ni. (2 Thessalonika 1:​6-10) Chutiang hremna chu a dawngtute zirtîr nân emaw, siam ṭhat nân emawa duan a ni lo tih a chiang hle. Mahse, Jehova’n amah betute hnêna a thununna pawm tûra a sâwm hian, thilsual titu inchhîr duh lote hremna chungchâng a sawi lo.

Bible-in Jehova chu mite hremtu ngawr ngawr anga a târ lang lo hi thil chhinchhiah tlâk tak a ni. Chu tiang ni lovin, hmangaihna leh dawhtheihnaa khat zirtîrtu angin a târ lang fo zâwk a ni. (Job. 36:22; Sâm 71:17; Isaia 54:13) Ni e, siam ṭhat nâna Pathian thununna pêk chu hmangaihna leh dawhtheihna nên a inkawp reng a ni. Thununnain a tum an hriatthiam avângin, Kristiante chu rilru put hmang dik taka thununna pe tûr leh dawng tûr an ni lehzual a.

Hmangaihna Nei Nu leh Pate Thununna

In chhûngkhur leh Kohhranah chuan, thununnain a tum hriatthiamna neih a ngai a. Chu chu thuneihna chelhtu, nu leh pateah a dik lehzual a ni. Thufingte 13:14 chuan: “Tiang hmang duh lo chuan a fa a hua a ni, a hmangaihtu erawh chuan a thunun chawt ṭhîn,” a ti.

Engtin nge nu leh pate’n thununna an pêk ang? Bible chuan: “Nangni pate u, in fate tithinur suh ula, Lalpa thununnaah leh zilhnaah chuan enkawl zâwk rawh u,” tiin a hrilhfiah a. (Ephesi 6:⁠4) He fuihna thu hi a hnuaiah hian a sawinawn leh a: “Pate u, in fate tinuar suh u, chutilochuan an bei a dawng dah ang e,” tiin.​—⁠Kolossa 3:21.

Thununnain a tum hrethiamtu Kristian nu leh pate chuan râwng takin thil an ti lo vang. Nu leh pate’n thununna an pêk hunah, 2 Timothea 2:​24-a thu bulte chu an hmang thei ang. Paula chuan “Lalpa bâwih chuan do tûr a ni si lo va, mi zawng zawng chungah zaidamin, zirtîr thiamin,” an awm zâwk tûr tih a ziak a ni. Thunun theih loh khawpa thinur te, vîn tuar tuar te, leh diriam emaw, ngaihnêpna emaw ṭawngkam te chu hmangaih taka inthununna a ni thei lo va, chûng chuan Kristian nunah hmun a chang lo a ni.​—⁠Ephesi 4:31; Kolossa 3:⁠8.

Nu leh pate’n siam ṭhat tuma an thununna chu, rang tak leh tum nghet taka hrem mai hi a ni lo. Naupang tam zâwkte chu an ngaihtuahna siam ṭha tûrin fuih nawn fo an ngai a. Chuvângin, nu leh pate chuan hun an pein, dawhtheina an lantîr tûr a ni a; tin, thununna an pêk dânte chu an ngaihsak hle tûr a ni. An fate “Lalpa thununnaah leh zilhnaah chuan enkawl” tûr a ni tih chu rilruah an vawng reng tûr a ni. A awmzia chu kum tam tak chhûng daih zirtîrna pêk a ni.

Kristian Berâm Vêngtute Chuan Thuhnuairawlhna Nên An Thunun

He thu bul hi Kristian upate tân pawh a hman theih a. Hmangaihna nei berâm vêngtu an nih angin, berâmte tihchak nân zirtîrna te, kawhhmuhna te an pe a, a ṭûl hunah zilhna te pawh an pe ṭhîn. Chutianga an tih hunah, thununnain a tum tak tak chu an rilruah an vawng ṭhîn a ni. (Ephesi 3:​11-13) Mite hrem chauh an ngaihtuah chuan, thil tisualtu chu an hrem ringawt ang a, a bâk engmah an ti lo vang. Pathian thu bulte ṭanchhana thununnaah chuan thil tam zâwk a tel a ni. Hmangaihnain a chêttîr avângin, upate chuan thil tisualtu chu ṭanpui an tum reng a ni. An ngaihsak tak zet avângin, fuihna leh zirtîrna hun vawi tam tak an neihpui ṭhîn.

2 Timothea 2:​25, 26-a fuihna thu angin, thununna dawng duh lote pawh, upate  chuan “thuhnuairawlh takin” an zirtîr tûr a ni. Pathian thu chuan thununnain a tum chu a târ lang: “Pathian thutak chu an hriat famkim nân a simtîr hlauhvin . . . Diabola thang ata an chhuak thei mahna,” tiin.

A châng chuan, thil sual ti inchhîr duh lote chu kohhran aṭanga hnawhchhuah an ngai ṭhîn a. (1 Timothea 1:​18-20) Chutianga hnawhchhuah takngial pawh chu hremna ringawt ni lovin, thununna anga ngaih tho tûr a ni. A châng chângin, upate chuan thil sual tireng lo hnawhchhuahte chu tlawh an tum ṭhîn a. Chutianga an tlawh hunah, Kristian kohhrana kîr leh nâna hma lâk ngaite târ langin, upate chuan thununnain a tum tak tak milin thil an ti a ni.

Jehova Chu Rorêltu Ṭha Famkim A Ni

Nu leh pate, Kristian berâm vêngtute, leh Pathian Lehkha Thu-a thununna pe tûra thuneitu dangte chuan, an mawhphurhna chu an la urhsûn tûr a ni. Mi dangte chu siam ṭhat theih loh angah an ngai mai tûr a ni lo. Chuvângin, an thununna chu phuba lâk châkna emaw, hremna khirh tak emaw ang a ni ngai tûr a ni lo.

Dik takin, Bible chuan Jehova chu hremna nasa tak leh hnuhnûng ber petu tûr angin a sawi a. Pathian lehkha thu chuan “Pathian nung kuta tlûk chu thil râpthlâk tak a ni,” a ti a ni. (Hebrai 10:31) Mahse, mihring tumahin he mi chungchângah emaw, thil dangah emaw Jehova nên a inkhaikhin ngai tûr a ni lo. Tin, tumahin nu leh pate emaw, kohhrana upa tuemaw kuta tlûk chu thil râpthlâk takah an ngai tûr a ni lo bawk.

Jehova chuan thununna a pêk hunah inbûk tâwk taka pêk theihna a nei a. Mihring chuan an nei ve lo. Pathian chuan thinlung a enfiah thei a, tuemaw chu siam ṭhat theih loh a nih avânga hremna hnuhnûng ber tuar tûr a nih hun a hre thei bawk. Mihringte erawh chuan chutiang ro chu an rêl thei lo. Chu mi avâng chuan, thununna pêk a ngaih hunah, thuneitu dinhmuna dingte chuan siam ṭhat tumna nên an ti ziah tûr a ni.

Jehova Thununna Chu Pawmin

Jehova thununna chu kan mamawh ṭheuh va. (Thufingte 8:33) Pathian Thua innghat thununna chu dawn kan châk ngawih ngawih zâwk tûr a ni. Pathian Thu kan zir hian, Pathian Lehkha Thu aṭanga lo kal Jehova thununnate chu kan dawngin, kan pawm thei a ni. (2 Timothea 3:​16, 17) Amaherawhchu, Kristianpuite hnên aṭang thununna dawn châng kan nei dâwn a. Chutiang thununna pêknain a tum hriatthiamna chuan, lâwm taka pawm tûrin min ṭanpui ang.

Tirhkoh Paula chuan: “Thununna rêng rêng hi tuar lai chuan lâwmawmin a lang lo va, lungchhiatthlâkin a lang zâwk ṭhîn,” tih a hria a. Tin, heti hian a sawi belh a ni: “Tuar hnuah erawh chuan chu mia sâwizawia awmte tân chuan rah thlamuanawm tak felna chu a chhuahsak ṭhîn,” tiin. (Hebrai 12:11) Jehova thununna chu min hmangaihna thûk tak târ lanna a ni. Thununna kan dawng emaw, kan pe emaw pawh nise, Pathian thununnain a tum leh Bible fuihna thufing: “Zirtîrna [“thununna,” NW] chu vuan tlat la, chhuah suh; vawng tlat rawh, i nunna a ni si a,” tih chu rilruah i vawng tlat ang u.​—⁠Thufingte 4:13. (w03 10/1)