A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Lalram Thuchah Pawm Tûrin Mi Dangte Ṭanpui Rawh

Lalram Thuchah Pawm Tûrin Mi Dangte Ṭanpui Rawh

Lalram Thuchah Pawm Tûrin Mi Dangte Ṭanpui Rawh

“Agrippa chuan Paula hnênah, ‘Rei lo tê chauh thlêma Kristiana mi siam i tum a nih hi!’ a ti a.”​—⁠TIRHKOHTE 26:28.

1, 2. Engvângin nge tirhkoh Paula chu Ram Awptu Festa leh Lal Herod Agrippa II-na hmaa a din?

LAL Herod Agrippa II-na leh a farnu Berniki chuan C.E. 58 khân Rom Ram Awptu Porkia Festa chu Kaisari-ah an tlawh a. Ram Awptu Festa sâwmnain Jerusalem aṭangin “ropui taka lo kalin thusawina inah an lo lût a, sipaite hotu liante nên, khuaa mi ṭha deuh deuhte nên.” Festa thuin Kristian tirhkoh Paula an rawn hruai lût a. Engvângin nge he Isua Krista hnungzuitu hi Ram Awptu Festa rorêlna hmaah a din tâk mai?​—⁠Tirhkohte 25:​13-23.

2 Festa’n a mikhual sâwmte hnêna a thusawi chuan a chunga kan zawhna hi a chhâng a ni. Heti hian a sawi: “Lal Agrippa leh heta kan zînga awm zawng zawngte u, he mi in hmuh hi a ni, a chungchâng thua Judate zawng zawngin an zain nung tawh lo tûr, tia auva Jerusalem khuaah leh heta mi biakna kha. Nimahsela thihna khawp meuhvin engmah a ti lo tih ka hria a; tin, amahin Lalber hnêna thlen a tum avângin tirh ka tum a ni; nimahsela a thu mumal engmah ka lal hnênah ziak tûr ka hre si lo va. Chuvângin in hmaah ka rawn hruai chhuah hi, Lal Agripp, nangma hmaa rawn hruai bîk deuh ka ni e, chhuahchhâl zawha eng emaw tal ziak tûr ka hmuh theih nân. Mi tâng, Lalber hnêna tirha a chunga an hêkna thu hriat teltîr loh chu âtthlâk niin ka hre si a,” tiin.​—⁠Tirhkohte 25:​24-27.

3. Engvângin nge sakhaw hruaitute’n Paula chu dâwta an puh?

3 Festa thusawi chuan Paula’n helna chawk chhuak anga dâwta hêkna a tawng tih a târ lang a​—⁠chu chu thihna hiala hrem theih dân bawhchhiatna a ni. (Tirhkohte 25:11) Mahse, Paula chuan sualna a nei lo. An puhna chu Jerusalema sakhaw hruaitute’n amah an îtsîkna aṭanga lo inṭan a ni a. Anni chuan Lalram chanchin puang chhuaktu Paula rawngbâwlna chu an dodâl a, mi dangte pawh Isua Krista hnungzuitu ni tûra a ṭanpui avângin an lungni lo êm êm a ni. Paula chu Jerusalem aṭangin Kaisari-ah ngun taka vênghimin an hruai ta a, chutah chuan Kaisara hnêna thlen a ngiat a ni. Chuta ṭang chuan ani chu Rom-a hruai tûr a ni.

4. Eng thu mak tak nge Lal Agrippa’n a phuh chhuah?

4 Ram Awptu lal in chhûnga Rom Lalram lal upate hmaa Paula a ding tûr chu han ngaihtuah teh. Lal Agrippa chuan Paula hnênah: “I thiam thu i sawi thei e,” a ti a. Paula’n thu a han sawi tâkah chuan thil mak tak mai a thleng ta. Paula thu sawite chuan lal chu a nghawng ṭan ta a. “Rei lo tê chauh thlêma Kristiana mi siam i tum a nih hi!” tiin Lal Agrippa hian a sawi ta hial a ni.​—⁠Tirhkohte 26:​1-28.

5. Engvângin nge Agrippa hnêna Paula thusawite chu a hlawhtlin êm êm?

5 Han ngaihtuah teh! Paula’n thiam taka a thiamthu a sawi avângin, ram hruaitu meuh pawh Pathian Thu thiltihtheihna chuan a khawih tlat a ni. (Hebrai 4:12) Paula’n a thiamthu a sawina kawng ro su tak chu eng nge ni? Paula hnên aṭangin kan zirtîr siamnaa min ṭanpui thei thil eng nge kan zir theih? A thiamthu sawina kan enchîk chuan, thil pahnih chiang takin kan hmu: (1) Paula chu a thusawiah mi thlêm a thiam êm êm a. (2) Thil siam thiamin a hmanruate thiam taka a hman ang chiahin, Paula chuan Pathian Thu a hriatnate chu thiam takin a hmang a ni.

Mi Thlêm Thiamna Hmang Rawh

6, 7. (a) Bible-in a hman angin, ‘thlêm’ tih awmzia chu eng nge ni? (b) Bible zirtîrna pawm tûra mite ṭanpuina kawngah thlêmna hian eng chanvo nge a chan?

6 Tirhkohte buah chuan thlêm tihna Grik thu mal hi Paula thu hrilh chungchângah vawi tam tak hman a ni a. Chu chuan kan zirtîr siamnaah hian eng awmzia nge a neih?

7 Kristian Pathian Lehkha Thu a original-ah chuan, ‘thlêm’ tih awmzia chu “hneh” emaw, “chhûtpuina emaw, ngaihsakna ṭha emaw hmanga rilru thlâktîr” tihna a ni tih Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words chuan a sawi. A awmze tak chhût chianna chuan min tibengvâr lehzual a. Rinchhanna lam a kâwk tlat a ni. Chuvângin, Bible zirtîrna pawm tûra mi i thlêm theih chuan, a mi rinzâwng i lo ni a, chuvângin zirtîrna dikzia chu a ring nghet tlat tihna a ni. Chiang takin, miin a rin a, a nunpui theih nân chuan Bible-in a sawite hrilh mai chu a tâwk lo fo va. I thu ngaithlatu chu naupang emaw, i ṭhenawm emaw, i hna thawhpui emaw, i school kalpui emaw, a nih loh leh i chhûngte emaw pawh ni se, ani chuan i thusawi chu a dik ngei a ni tih a ring nghet tlat tûr a ni.​—⁠2 Timothea 3:​14, 15.

8. Bible thutak chungchâng mi dangte rintîrnaah eng nge tel?

8 Engtin nge Pathian Thu aṭanga i thu sawite chu thutak a ni tih mi chu i rintîr theih ang? Paula chuan chhût dân dik te, hnialna ṭha tak te, leh tih tak zeta ngenna te hmangin a thu hrilh mite rilru chu thlâkthleng a tum a ni. * Chuvângin, thil engemaw chu a dik tih puan darh mai aiin, i thusawi nemnghet tûrin a fiahna lungawithlâk tak i pêk a ngai bawk a ni. Chu chu eng anga tih theih nge? I thusawi chu mi mal ngaih dânah ni lovin, Pathian Thu ṭanchhantîr tlat ang che. Tin, Pathian Lehkha Thu tih tak zeta i sawite thlâwp tûrin, a tihchianna dangte pawh hmang bawk ang che. (Thufingte 16:23) Entîr nân, thu âwih mihringte’n lei paradis an chen tûr thu i sawi chuan, i thusawi chu Bible châng Luka 23:43 emaw, Isaia 65:​21-25 emawin nemnghet ang che. A nih leh, i Bible châng sawite thlâwp tûrin a fiahna dang engtin nge i pêk theih? I thu ngaithlatute thiltawn aṭangin entîrna i pe thei a ni. Ni tla mawi tak te, pangpâr rimtui tak te, thei tui tak te, a nih loh leh savain a notête a châwm lai thlîr aṭang tea man chawi miah lo leh awlsam taka hlimna neih theihte i hrilh thei ang. Chûng hlimnate chu Siamtuin leia chatuana nun hlim chên tûra min duhzia fiahna a ni tih hmu thiam tûrin ṭanpui ang che.​—⁠Thuhriltu 3:​11, 12.

9. Engtin nge kan thuhrilh rawngbâwlnaah mi chhûtpui peihna kan lantîr ang?

9 Bible zirtîrna engemaw pawm tûra mite thlêm i tumin, i phûrna chuan i thusawi chu ṭan bur anga a lantîr loh va, i thu ngaithlatu rilru leh thinlung a her danglam loh nân fîmkhur ang che. Ministry School lehkhabu chuan fîmkhur a ngaihzia heti hian a sawi: “Miin a lo ngainat êm êm a thurin engemaw a dik lohzia tlang taka sawi tawp mai chu, Bible châng tam tak hmanga a dik lohzia târ lan pawh ni mah se, lâwm taka pawm a ni ṭhîn lo. Entîr nân, ni serh lâr takte chu milem biakna aṭanga lo chhuak anga va dem ngawtna chuan an ngaih dân a thlâktîr kher lo mai thei. A chhûta chhûtpui chu a hlawhtling zâwk ṭhîn,” tiin. Engvângin nge chhûtpui hrâm hrâm kan tum ang? Chu lehkhabu chuan heti hian a sawi bawk: “Mi chhûtpui peihna chuan sawikhâwmna a awmtîr a, mi chu a hnua ngaihtuah tûr engemaw a pe a; tin, titina chhunzawm zêl theihna kawng a hawng bawk a ni. Mi a thlêm thei tak zet a ni,” tiin.​—⁠Kolossa 4:⁠6.

Thinlung Chêttîr Thei Thlêmna

10. Eng angin nge Agrippa hmaah Paula’n a thiamthu a sawi ṭan?

10 Tûnah chuan Tirhkohte bung 26-a Paula thiamthu sawi dân hi han bih chiang ta ila. A thusawi a ṭan dân hi lo chhinchhiah teh. Lal Agrippa chu a unaunu Berniki nên bawlhhlawh takin khawsa mah se, a thusawi ṭan nân Paula chuan fakna thusawi tûr a hre tlat a ni. Heti hian a sawi: “Lal Agrippa, Judaten mi hêkna zawng zawnga ka thiamna thu vawiinah hian i hmaa ka sawi dâwn avâng hian lâwmin ka inhria; hei hi ka lâwmna ber a ni, Judate zîngah dân leh thubuai zawng zawng kawnga i fin ngawt avângin; chuvângin muang taka mi ngaihthlâksak tûrin ka ngên a che,” tiin.​—⁠Tirhkohte 26:​2, 3.

11. Engtin nge Agrippa hmaa Paula ṭawngkam chuan zahna a lantîr a, chûngte chuan eng hlâwkna nge a thlen?

11 Paula chuan Agrippa thuneihna chu a nihna Lal tia kovin a pawm tih i lo hmu em? Chu ṭawngkam chuan zahna a lantîr a, ṭawngkam hman tûr thiam taka thlangin, Paula chuan Agrippa chu a chawimawi a ni. (1 Petera 2:17) Tirhkoh chuan Agrippa chu Judate zînga dân leh thubuai zawng zawng kawnga fing a nihzia a pawm a; tin, chutianga rorêltu fing hmaa a thiamthu a sawi theih avânga a lâwmthu pawh a sawi bawk a ni. Paula, Kristian tirhkoh chu Kristian pawh ni lo, Agrippa aia chungnung zâwkah a indah lo. (Philippi 2:⁠3) Chutih a hnêkin, dawhthei taka a thusawi ngaithla tûrin a ngên zâwk a ni. Chutiang chuan, Paula chuan Agrippa leh thu ngaithlatu dangte tâna a thusawi tûr pawm awlsam zâwk tûrin boruak a siam a. A thusawi tûr ṭanchhan tûr, an pawm tlân thei thu chu a sawi hmasa a ni.

12. Lalram thu hrilh rawngbâwlnaah, engtin nge kan thu ngaithlatute thinlung kan hneh theih?

12 Agrippa hmaa Paula tih dân angin, Lalram thuchah kan sawi ṭan aṭanga a tâwp thlengin, ngaithlatute thinlung hneh tûr zâwngin i sawi ang u. Hei hi kan thu hrilh ngaithlatute zahna tak tak lantîrna leh an lo chhuahna leh an ngaih dânte ngaihsak tak takna hmangin kan ti thei a ni.​—⁠1 Korinth 9:​20-23.

Pathian Thu Thiam Takin Hmang Rawh

13. Engtin nge Paula anga i thu ngaithlatute i chêttîr theih ang?

13 A thu ngaithlatute chu chanchin ṭha mila nung tûra tihphûr chu Paula duhzâwng tak a ni a. (1 Thessalonika 1:​5-7) Chutianga a tihphûr theih nân chuan, mi chêttîrtu ber, entîr nei an thinlung chu hneh a tum a ni. Agrippa hmaa Paula thiam thu sawiah khân kîrleh ta ila, Paula’n Mosia leh zâwlneite thusawi sawichhâwnga ‘Pathian thu fel taka’ a hman dân kha chhinchhiah rawh.​—⁠2 Timothea 2:15.

14. Agrippa hmaa Paula’n thlêm thiamna a hman dân sawifiah rawh.

14 Paula chuan Agrippa chu a hming maia Juda mi a ni tih a hre reng a. Agrippa’n Judate dân a hriatna chu ṭanchhanin, Paula chuan a thu hrilah chuan Mesia thih leh thawhlehna chungchânga “zâwlneite leh Mosian lo thleng tûr an tih thu chauh lo chu” engmah a tel loh tak zetzia a hrilh a ni. (Tirhkohte 26:​22, 23) Agrippa hnênah Paula chuan: “Lal Agripp, zâwlneite thu i âwih em?” tiin a zâwt chawt a. Agrippa chuan buaina a tâwk ta. Zâwlneite a ring lo a tih chuan Juda ringtu hming a put chu a chhe mai dâwn si a. Paula thil chhût dân a pawm dâwn lahin mite’n tirhkohte nêna thuhmunah an ngai ang a, Kristian tia an koh mai a hlauhawm bawk si. Chutah Paula chuan ama zawhna vêk chu: “I âwih tih ka hria e” tiin fing takin a chhâng a ni. Agrippa thinlung chu eng anga chhâng tûrin nge chêttîra a awm? Heti hian a chhâng a ni: “Rei lo tê chauh thlêma Kristiana mi siam i tum a nih hi!” tiin. (Tirhkohte 26:​27, 28) Agrippa chu Kristianah inlet lo mah se, Paula thusawi chuan a thinlung chu engemaw chen a hneh tih a chiang hle.​—⁠Hebrai 4:12.

15. Engtin nge Paula chuan Thessalonika khuaah kohhran a din theih?

15 Paula chanchin ṭha hrilhah chuan thu puanna leh thlêmna a tel tih i lo hmu em? Paula chuan ‘Pathian thu fel taka hmang’ chunga chutianga thu a sawi avângin, a thusawi lo ngaithla vetu ṭhenkhat chu thu ngaithlatu mai aṭangin ringtuah an lo ṭang ta a ni. Chutiang chu Paula’n inkhâwmna ina Juda leh Pathian ṭih mi Jentailte a zawn chhuahna Thessalonika khuaa thil awm dân a ni. Tirhkohte 17:​2-4 thu chuan: “Paula a dân pângngaiin an hnênah a lût a, Chawlhni vawi thum Pathian Lehkha Thu aṭangin khûn taka chhûtpuiin, Krista chu hrehawm tuar tûr rêng a nihzia te, mitthi zîng ata pawh tho leh tûr rêng a nihzia te chu a hrilhfiah a, a tilang ṭhîn a . . . Tichuan an zînga ṭhenkhat chu thlêmthlûkin an awm a,” tiin, ringtu an lo nih tâk thu a sawi a ni. Paula chuan mi a thlêm thei a ni. Ani chuan Isua chu hmân ata sawi lâwk tawh thutiam Messia a nih thu Pathian Lehkha Thu aṭangin a chhûtpui a, a hrilhfiah a, a tilang a ni. Eng nge a rah chhuah? Ringtu kohhran chu din a ni ta a ni.

16. Engtin nge Lalram chanchin puan chhuahnaah hlimna nasa lehzual i hmuh theih?

16 Pathian Thu hrilhfiahna kawngah mi thlêm thiam lehzual i ni thei ang em? I nih theih chuan, Pathian Lalram chanchin mite hrilh leh zirtîrnaah hlimna leh hlawhtlinna i tawng lehzual ang. Hei hi thuhrilh rawngbâwlnaa Bible hmang tam lehzual tûra rawtna zâwmtu chanchin ṭha thuchhuahtute chuan an tawng a ni.

17. Kan rawngbâwlnaa Bible hman a ṭangkaizia târ lan nân, nangma thiltawn emaw, he mi paragraph-a târ lan emaw chu sawi rawh.

17 Entîr nân, Jehova Thuhretute bial kantu pakhat chuan heti hian a ziak a: “Tûnah chuan unau tam takte chuan in tin kalnaah Bible chu an kutin an keng tawh a. Chu chuan thuchhuahtute chu an mi tawh tam takte hnêna Bible châng chhiar tûrin a ṭanpui a ni. Chu chuan in neitu leh thuchhuahtu chu kan rawngbâwlna nêna lehkhabu leh magazine-te chauh thlunzawm mai ni lo, Bible nên pawha kan rawngbâwlna thlunzawm tûrin a ṭanpui a ni,” tiin. Thuhrila kan kal huna Bible ken lan tûr leh tûr loh chu chhan chi hrang hrangah a innghat a, tualchhûng chîn dânah pawh a innghat bawk a ni. Mahse, Lalram thuchah pawm tûra mi dangte thlêmna kawnga Pathian Thu hmang thiam tak nih chu kan duh a ni.

Rawngbâwlna Chunga Pathian Thlîr Dân Nei Rawh

18, 19. (a) Engtin nge Pathianin kan rawngbâwlna a ngaih a, engvângin nge a thlîr dân chu kan neih ve ang? (b) Engin nge hlawhtling taka tlawhkîr nei tûrin min ṭanpui ang? (“Hlawhtling Taka Tlawhkîr Neih Theih Dân” tih ziahna bâwm, phêk 26-na en rawh.)

18 Kan thu ngaithlatute thinlung thlen theih dân kawng dangleh chu kan rawngbâwlna chunga Pathian thlîr dân neih leh dawhtheih hi a ni. Pathian duhzâwng chu mi zawng zawngin ‘thutak an hriat’ hi a ni a. (1 Timothea 2:​3, 4) Keini pawhin chu chu kan duh ve a ni lâwm ni? Jehova chu a dawhthei bawk a, chu a dawhtheihna chuan mi tam takte tân inlamlêtna hun a pe a ni. (2 Petera 3:⁠9) Chuvângin, Lalram thuchah ngaithla duh kan hmuh hunah, a tuina chhawmnung tûrin kan tlawh nawn ṭhin pawh a ngai mai thei a ni. Thutak chi ṭhang chho tûrin hun pêk leh dawhtheih pawh a ngai a ni. (1 Korinth 3:⁠6) He thuziak ruala tel “Hlawhtling Taka Tlawhkîr Neih Theih Dân” tih bâwm chuan chutianga tuina chhawmnun dân rawtna min pe a ni. Mite nun​—⁠an harsatnate leh dinhmunte​—⁠chu a inthlâk danglam reng tih hre reng ang che. Ina hmu tûrin vawi tam tak kal pawh a ngai mai thei; mahse, chutianga tih chu a manhla a ni. Pathian chhandamna thuchah ngaihthlâk theihna hun remchâng pêk chu kan duh a ni. Chuvângin, Lalram thuchah pawm tûra mi dangte i ṭanpuina kawnga mi thlêm thiamna nei chho tûra finna pe tûrin Pathian Jehova hnênah ṭawngṭai rawh.

19 Lalram thuchah hriat belh zêl duhtu kan hmuh hnuah chuan, Kristian hnathawktu kan nih angin eng dang nge kan tih theih? A dawta thuziak hian min hrilh ang. (w03 11/15)

[Footnote]

^ par. 8 Thlêm tih chungchâng hriat chian lehzual nân Benefit From Theocratic Ministry School Education, tih lehkhabu Jehova Thuhretute chhuah zirlai 48 leh 49-na en rawh.

I Hre Chhuak Em?

• Engin nge Lal Agrippa hmaa Paula thiamthu sawi chu tihlawhtling?

• Engtin nge kan thuchah chuan mite thinlung a hneh theih ang?

• Pathian Thu mite thinlung thleng tûra kawngro su taka hmang tûrin engin nge min ṭanpui ang?

• Engtin nge rawngbâwlna chu Pathian thlîr dânin kan thlîr theih ang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 26-naa bâwm/milem]

• Mite ngaihsakna tak tak lantîr rawh.

• An rilru la thei tûr zâwng Bible thu sawipui tûr thlang rawh.

• Tlawhleh huna sawi zawmpui tûr ruahman rawh.

• Chu mi chu i kalsan hnuah pawh ngaihtuah zui zêl rawh.

• A tuina a hloh loh nân, a theih anga hma, ni hnih khat hnuah tlawhkîr leh rawh.

• I tum ber chu in lama Bible zirna neihpui a ni tih hre reng rawh.

• Jehova’n a tuina a tihpun zêl nân ṭawngṭai rawh.