A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

‘Chanchin Ṭha Hriltu Lam Hna Thawk Rawh’

‘Chanchin Ṭha Hriltu Lam Hna Thawk Rawh’

‘Chanchin Ṭha Hriltu Lam Hna Thawk Rawh’

“Engkimah fimkhur la, . . . chanchin ṭha hriltu lam hna thawk la.”​—⁠2 TIMOTHEA 4:⁠5.

1. Eng hna thawh tûr nge Isua’n a hnungzuitute a pêk?

JEHOVA hming leh a thiltumte chu khawvêl pum puiah puan chhuah mêk a ni a. A chhan chu Isua Krista’n a hnungzuitute hnêna: “Kal ula, hnam tina mi zirtîrahte siam ula, Pa leh Fapa leh thlarau thianghlim hmingah chuan baptis ula, thu ka pêk zawng zawng che u pawm tûrin zirtîr rawh u,” tia hnathawh tûr a pêk hi Pathian mi inpumpêkte’n an ngaih pawimawh vâng a ni.​—⁠Matthaia 28:​19, 20.

2. Enkawltu Timothea’n eng zirtîrna nge a dawn a, Kristian enkawltute’n an rawngbâwlna an hlen theih dân kawng khat chu eng nge ni?

2 Kum zabi khatnaa zirtîrte chuan chu hna chu an ngai pawimawh hle a. Entîr nân, tirhkoh Paula chuan a Kristian enkawltu nihpui Timothea chu: “Chanchin ṭha hriltu lam hna thawk la, i rawngbâwlna kha hlen rawh” tiin a fuih a ni. (2 Timothea 4:⁠5) Tûn laia enkawltuin a rawngbâwlna a hlen dân kawng khat chu Lalram thu puangtu ṭhahnemngai tak, thlawhhma rawngbâwlnaa taima taka tel nih hi a ni. Entîr nân, Kohhran Lehkhabu Zirna enkawltu chuan thuhrilh rawngbâwlnaa hma hruai tûr leh mi dangte zirtîr tûrin chanvo hlu tak chu a nei a ni. Paula chuan chanchin hril tûra a mi mal mawhphurhna neih chu a hlen a, mi dangte pawh rawngbâwl dân a zirtîr bawk a ni.​—⁠Tirhkohte 10:20; 1 Korinth 9:​16, 17.

Tûn Hmaa Chanchin Ṭha Hriltu Ṭhahnemngai Takte

3, 4. Chanchin ṭha hriltu lam hna a thawhnaah eng thil nge Philipa’n a tawn?

3 Kristian hmasate chu chanchin ṭha hriltu ṭhahnemngai takte tia hriat an ni a. Chanchin ṭha hriltu pakhat, Philipa chungchâng hi ngaihtuah teh. Ani chu Jerusalema Grik ṭawng hmang leh Hebrai ṭawng hmang hmeithaite zînga thleibîk nei hauh lo va nî tin ei tûr semtu tûra thlan, “thlarau leh fina khat mi hmingṭha hlîr pasarih” zînga pakhat a ni. (Tirhkohte 6:​1-6) Chu rawngbâwlna hlu tak chu a thawh zawh a, tihduhdahnain tirhkohte tih chauh loh mi dang zawng zawng chu hmun hrang hranga a tihdarh hnu chuan, Philipa chu Samaria ramah a kal ta a. Chutah chuan chanchin ṭha a puang a, thlarau thianghlim chuan ramhuai hnawt chhuak tûrte leh kebai leh zengte tidam tûrtein thiltihtheihna a pe a ni. Samari mi tam tak chuan Lalram thuchah chu an pawm a, baptisma pawh an chang ta hlawm a. Jerusalema tirhkohte’n chu mi chungchâng an hriat chuan, baptisma chang tharte’n thlarau thianghlim an dawn theih nân tirhkoh Petera leh Johana chu Samaria ramah an tîr ta a ni.​—⁠Tirhkohte 8:​4-17.

4 Pathian thlarau chuan Philipa chu Gaza kawnga khualzin Ethiopia mi tilreh chu hmu tûrin a hruai leh a. Philipa’n Isaia hrilh lâwk thu fiah taka a hrilhfiah hnu chuan, chu “Ethiopia lalnu Kandaki hnuaia mi” chuan Isua Krista chu a ring a, baptisma a chang ta a ni. (Tirhkohte 8:​26-38) Chutah Philipa chu Azota khuaah leh Kaisari khuaah a kal leh a, “khaw tinah chanchin ṭha chu a hril zêl a.” (Tirhkohte 8:​39, 40) Chanchin ṭha hriltu lam hna thawhna kawngah entawn tûr ṭha a va siam tak êm!

5. Philipa fanu palite kha eng thila hriat hlawh tak nge an nih?

5 A hnu kum 20 vêlah pawh Philipa chu Kaisari khuaa rawngbâwlnaah a la inhmang hle a. Paula leh Luka a ina an thlen pawh khân, ani chuan “fanu pali a nei a, nula thianghlim an ni a, Pathian thu an hril ṭhîn” a ni. (Tirhkohte 21:​8-10) Anni chuan thlarau lama zirtîrna ṭha an dawng tih a chiang hle a, rawngbâwlnaah ṭhahnem an ngai a, thu hrilh lâwk theihna hun ṭha an nei bawk a ni. Tûn laiah pawh, rawngbâwlnaa nu leh pate ṭhahnemngaihna chuan an fate chungah nghawng ṭha tak a nei thei a, ṭhahnemngai taka chanchin ṭha hrilh chu an damchhûng hnathawh nihtîr tûrin a chêttîr a ni.

Tûn Laia Chanchin Ṭha Hriltu Ṭhahnemngai Takte

6. Kum zabi khatnaa chanchin ṭha hriltute’n eng hlawhtlinna nge an neih?

6 Isua Krista chuan kan hun lai leh tâwpna hun kâwk a hrilh lâwkna ropui takah heti hian a puang a ni: “Chanchin ṭha hi hnam zawng zawng hnêna hrilh hmasak tûr a ni,” tiin. (Marka 13:10) Chanchin ṭha hi “khawvêl zawng zawngah hrilh” chhuah a nih hunah, tâwpna chu a lo thleng dâwn a ni. (Matthaia 24:14) Paula leh kum zabi khatnaa chanchin ṭha hriltute’n chanchin ṭha an puan avângin, mi tam tak chu ringtu an lo ni a, Rom Lalram pum puia hmun hrang hrangah chuan kohhrante din a lo ni a. Chûng kohhrana rawngbâwl tûra ruat upate chuan an unaute nên chanchin ṭha hrilhna hna chu an thawk tlâng a, thuhrilh rawngbâwlna chu an zauh zêl a ni. Chûng hun lai chuan Jehova thu chu a darh a, a hneh zêl a ni: tûn laia Jehova Thuhretu maktaduai têlin chanchin ṭha hriltu lam hna an thawh avânga Jehova thu chu a darh a, a hneh zêl ang bawkin. (Tirhkohte 19:20) Chûng hlim taka Jehova faktute zînga mi i ni tawh em?

7. Tûn laiah Lalram thupuangtute’n eng nge an thawh?

7 Tûn laia Lalram thu puangtu tam takte chuan chanchin ṭha hrilhna tihzauh theihna hun remchâng awm chu an hmang ṭangkai a. Mi sâng tam tak chuan missionary-in rawng an bâwl a, nuai tam takin regular leh auxialiary pioneer angin hun bikima chanchin ṭha hriltu hna an thawk bawk. Tin, Lalram thuchhuahtu ṭhahnemngai tak mipa, hmeichhia, leh naupangte pawh hian an va thawk ṭha tak êm! Jehova mi zawng zawngte chuan Kristian thuhrilhna hna an thawh tlân dial dial hian, Jehova malsâwmna nasa tak chu an dawng tak zet a ni.​—⁠Zephania 3:⁠9.

8. Tûn laiah hian eng chhinchhiahna hna nge thawh mêk ni a, tute’n nge thawk?

8 Pathian chuan hriak thih Isua hnungzuitute chu khawvêl pum puia chanchin ṭha puang chhuak tûrin mawhphurhna a pe a. Chu chanchin ṭha hrilhna hna chu Krista “berâm dang” a ni têla pung zêlte’n an ṭanpui bawk a ni. (Johana 10:16) Hrilh lâwk thuah chuan, he nun chhanhim rawngbâwlna hi tûn laia thil tenawm thleng mêkte avânga rûm leh lungngaite chala chhinchhiahna thai nên tehkhin a ni a. Nakin lawkah mi suaksualte chu tihboral an ni ang. Chu mi hun a lo thlen hmaa, nun chhanhim thei thutak mi zawng zawng hnêna hrilh chu chanvo hlu a va ni êm!​—⁠Ezekiela 9:​4-6, 11.

9. Engtin nge mi tharte chu rawngbâwlnaa ṭanpui theih an nih?

9 Hun engemawti chhûng chanchin ṭha hrilhnaah kan tel tawh a nih chuan, kohhrana mi tharte ṭanpui nân thil engemaw tak kan tih thei ngei ang. A châng chuan, rawngbâwlnaah kan hruai thei ang a. Upate phei chu an rinpuite thlarau lama tihchak nân an tih theih apiang ti tûra fuih an ni. Enkawltu inngaitlâwm takte theihtâwp chhuahna chuan mi dangte chu chanchin ṭha hriltu ṭhahnemngai leh hlawhtling tak ni tûrin a ṭanpui thei tak zet a ni.​—⁠2 Petera 1:​5-8.

In Tina Thu Hrilin

10. Krista leh a hnungzuitu hmasate’n rawngbâwlnaah eng entawn tûr nge an siam?

10 Isua Krista chuan chanchin ṭha hriltu nihna kawngah a hnungzuitute tân entawn tûr ṭha tak a siam a. Krista leh a zirtîrte rawngbâwlna chungchângah, Pathian Thu chuan heti hian a sawi: “Thu hril leh Pathian ram chanchin ṭha thlen chungin khaw lian leh khaw tê te a fang zêl a, a hnênah sâwm leh pahnihte chu an awm a,” tiin. (Luka 8:⁠1) A nih leh tirhkohte chungchâng eng nge ni ve thung le? C.E. 33 Pentikost nî a thlarau thianghlim leih an nih hnu chuan, “nî tin Pathian biak inah leh anmahni inahte, ‘Isua chu Krista a ni,’ tiin zirtîr leh hrilh an bâng . . . lo.”​—⁠Tirhkohte 5:42.

11. Tirhkohte 20:​20, 21 sawi angin, tirhkoh Paula chuan a rawngbâwlnaah eng nge a tih?

11 Chanchin ṭha hrilhna kawnga a taihmâk êm avângin, tirhkoh Paula chuan Ephesi khuaa Kristian upate hnênah: “A sâwt tûr thu in hnênah engmah hrilh ka tîm lo va, vântlâng zîngah te, in tinah te ka zirtîr ṭhîn che u a,” a ti thei a ni. Paula’n ‘in tinahte a zirtîr’ khân, Jehova a biakpuite tlawh kualin, ringtute hnênah berâm tlawhna a nei mai mai a ni em? A ni lo, heti hian a sawi zawm si a: “Judate leh Grikte hnênah pawh Pathian lama rilru lamlêt thu leh, kan Lalpa Isua Krista lam rin tûr thu ka hriattîr ṭhin kha,” tiin. (Tirhkohte 20:​20, 21) A tlângpui thuin, Jehova hnêna inpumpêk tawhte chuan “rilru lamlêt thu leh, kan Lalpa Isua Krista lam rin tûr thu” zirtîr chu an ngai lo. Paula chuan ring lo mite chu rinna leh inlamlêt chungchâng a zirtîr laiin, Ephesi khuaa Kristian upate chu in tina rawngbâwl dân a zirtîr thung a ni. Hetianga tiin, Paula chuan Isua tih dân a entawn a ni.

12, 13. Philippi 1:7 nêna inremin, Jehova mite chuan thu hrilh tûra dikna an neih chungchângah eng nge an tih?

12 In tina rawngbâwl chu thil harsa tak a ni thei. Entîr nân, ṭhenkhat chu Bible thuchah kenga kan lên luh hian an thinrim ṭhîn a. Mite tihthinrim chu kan duh hauh lo. Mahse, in tina rawngbâwl chu Pathian Lehkha Thu nên a inmil a, Pathian leh ṭhenawmte kan hmangaihna chuan hetiang kawnga thu hriattîr tûrin min chêttîr a ni. (Marka 12:​28-31) In tina thu hril tûra dikna kan neih chu “dân anga tinghet” tûrin, United States Supreme Court pawh tiamin, court-ahte kan khing a. (Philippi 1:⁠7, NW) Court chuan min ṭan zâwngin ro a rêl deuh zêl a ni. A hnuaia mi hi rorêl dân tlângpui a ni:

13 “Sakhaw lam tract sem chu hun rei tawh tak​—⁠lehkha chhutna khâwl hmuh chhuah hun tluka rei​—⁠aṭanga missionary-te chanchin ṭha hrilh dân a ni a. Chu chu kum tam tak chhûng sakhaw chi hrang hrangte rawngbâwlna hmanraw thiltithei tak a ni. Hetiang chia chanchin ṭha hrilhna hi tûn laiah pawh hman a ni a, sakhaw hrang hranga an rawngbâwltute chuan an rinnaa mite hîp an tumna lamah Chanchin Ṭha kengin in sâng tam takah lûtin, a mi malin an tlawh chhuak a ni. . . . Hetiang hmanga sakhaw rawngbâwlna hi [United State Contitution] First Amendment hnuaiah chuan biak ina Pathian biakna leh pulpit aṭanga thu hrilhna nên a thuhmun a ni.”​—⁠Murdock v. Pennsylvania, 1943.

Engvângin Nge Thu Kan Hrilh Zêl Ang?

14. Kan rawngbâwlnain eng nghawng ṭha tak nge a neih theih?

14 In tina thu hrilh chhan tûr tam tak a awm a. In neitu thu kan hrilh apiang hian, Pathian Lehkha Thu thutak chi chu tuh kan tum tihna a ni. Kan tlawhkîr hian, tuia châwm kan tum tihna a ni bawk. Chutianga tihna chuan nghawng ṭha tak a nei tih Paula thu ziak: “Keiin ka phun a, Apolovan tuiin a châwm a, nimahsela Pathianin a ṭhantîr a ni,” tih aṭang hian kan hre thei a ni. (1 Korinth 3:⁠6) Chuvângin, Jehova’n ‘a ṭhantîr ang’ tih ring tlatin, ‘i phunin, tuiin i châwm’ zêl ang u.

15, 16. Engvângin nge mite chu an ina kan tlawh nawn fo?

15 Chanchin ṭha hrilh hna kan thawh chhan chu nun hi a derthâwn vâng a ni. Thu hrilhna hmangin keimahni leh kan thu ngaithlatute chu kan chhandam thei a. (1 Timothea 4:16) Mi tuemaw nunna chu a derthâwng tih kan hriat chuan, ani chu a hming maia ṭanpui kan tum ang em? Tum lo vang! Chhandamna a nih theih avângin, mite chu an inah kan tlawh nawn fo a ni. Dinhmun hi a inthlâk reng a. Ṭum khata buai êm êma min ngaithla hman lotu pawhin hun dangah chuan Bible thuchah kan sawite chu a ngaithla duh mai thei a. Tin, chhûngkuaa mi dangin kawngka rawn hawngin, Pathian Lehkha Thu kan sawipui hlauh thei bawk.

16 An dinhmun mai bâkah, in neitu rilru put hmang pawh a inthlâk thei a ni. Entîr nân, hmangaih tak thihnaa chân avângin mi chuan Lalram thuchah a ngaihthlâk duh phah thei a. Chutiang mi chu thlamuan a, a thlarau lam mamawh hriattîr a, a phuhrûk dân kawhhmuh theih chu kan inbeisei a ni.​—⁠Matthaia 5:​3, 4.

17. Thu kan hrilh chhan bul ber chu eng nge ni?

17 In tin emaw, Kristian rawngbâwlna chi dang dang emawa thu kan hrilh chhan bul ber chu, Jehova hming hriattîrnaa tel ve kan duh vâng a ni. (Exodus 9:16; Sâm 83:18) Kan chanchin ṭha hrilhnain thutak leh felna ngainatute chu Jehova fak tûra a ṭanpui hian a va manhla tak êm! Fakna hla phuahtu chu: “Nula leh tlangvâlte, putar leh naupangte u, LALPA chu fak rawh u: chûngho chuan LALPA hming chu fak rawh se; a hming chauh chu chawi sânin a awm si a: a ropuina chuan lei leh vân a khûm daih a,” tiin a zai a ni.​—⁠Sâm 148:​12, 13.

Chanchin Ṭha Hrilhna Chu A Mi Malin Kan Hlâwkpui

18. Engtin nge chanchin ṭha hriltu lam hna thawh chu kan hlâwkpui?

18 Chanchin ṭha hriltu lam hna thawh chu a mi malin kawng hrang hrangin kan hlâwkpui a. Chanchin ṭha hrila in tina kan kalna chuan, a bîk takin ṭha taka dawnsawn kan nih loh hian, inngaihtlâwmna nei tûrin min ṭanpui a ni. Chanchin ṭha hriltu thiam tak ni tûr chuan, ‘eng emaw ti tala ṭhenkhatte [a] chhandam theihna tûra mi zawng zawng hnêna engkim ni tawh’ Paula ang hi kan nih a ngai a ni. (1 Korinth 9:​19-23) Rawngbâwlnaa thiltawnte chuan remhre tak ni tûrin min ṭanpui a. Jehova chunga innghat tlat chung leh ṭawngkam hman tûr thlangin, Paula fuihna thu chu kan zâwm thei a ni: “Mi tin engtia chhân ṭheuh tûr nge ni tih in hriat theih nân in ṭawngka chhuak chu, chia al, khawngaihna tel ni fo rawh se,” tih chu.​—⁠Kolossa 4:⁠6.

19. Engtin nge chanchin ṭha hriltute chu thlarau thianghlimin a ṭanpui?

19 Chanchin ṭha hrilh hna chuan Pathian thlarau thianghlim rinchhan tûrin min chêttîr bawk a. (Zakaria 4:⁠6) Tichuan, a rah​—⁠“hmangaihna te, hlimna te, remna te, dawhtheihna te, ngilneihna te, ṭhatna te, rinawmna te, thuhnuairawlhna te, insûmtheihna te”​—⁠chu kan rawngbâwlnaah a lang chhuak a. (Galatia 5:​22, 23) Chu chuan mi dang nêna kan inlaichînna a nghawng a ni: thlarau kaihhruaina hnuaia intukluhna chuan chanchin ṭha kan puan laia hmangaihna lantîr tûr te, hlim tûr leh inrem tûr te, dawhtheihna neia ngilnei tûr te, ṭhatna leh rinna lantîr tûr te, thuhnuairawlhna leh insûmtheihna lantîr tûr tea min ṭanpui avângin.

20, 21. Chanchin ṭha hriltu anga taihmâkna aṭanga lo awm malsâwmna leh hlâwkna ṭhenkhatte chu eng nge ni?

20 Chanchin ṭha hriltu kan nih anga malsâwmna kan dawn dangleh chu mi lainatna kan nei sawt hi a ni. Mite’n an harsatna​—⁠dam lohna te, hna thawh tûr neih lohna te, in chhûng khura harsatna te​—⁠min hrilh hian, thurâwn petu angin thil kan ti lo va, Pathian Lehkha Thu mi tichak leh thlamuan thei takte chu kan hrilh zâwk a. Thlarau lama mit tihdelsak, felna ngaina tak site chu kan vei a ni. (2 Korinth 4:⁠4) Chûng “chatuana nun duhna rilru dik tak nei” mite thlarau lama ṭanpui chu a va hlimawm êm!​—⁠Tirhkohte 13:​48, NW.

21 Chanchin ṭha hrilhnaa tel ziahna chuan thlarau lam thil ngaihtuah reng tûrin min ṭanpui a ni. (Luka 11:34) Chu chu thil ṭangkai tak a ni, chutiang ni lo se chuan tûn lai khawvêla hluar êm êm hausak âtchilhnaah hian kan intulût dâwn si a. Tirhkoh Johana chuan heti hian Kristiante a fuih a ni: “Khawvêl hi hmangaih suh ula, khawvêla thil awmte pawh hi hmangaih hek suh u. Mi tupawhin khawvêl hi a hmangaih chuan Pa a hmangaihna amahah a awm lo. Khawvêla thil awm zawng zawng, tisa châkna te, mit châkna te, dam chhûng ropuina lem te hi Paa chhuak a ni lo va, khawvêla chhuak a ni zâwk si a. Khawvêl hi a châknate chawpin a boral mêk a ni, Pathian duhzâwng titu erawh chu kumkhuain a awm reng ang” tiin. (1 Johana 2:​15-17) Chanchin ṭha hriltu taima tak anga Lalpa hna ṭhahnemngai taka thawhna chuan khawvêl hi hmangaih lo tûrin min ṭanpui a ni.​—⁠1 Korinth 15:58.

Vân Lam Ro Khâwl Khâwm Rawh

22, 23. (a) Kristian chanchin ṭha hriltute’n eng ro nge an khâwl khâwm? (b) Engtin nge a dawta thuziak chuan min ṭanpui ang?

22 Taima taka Lalram thu hrilhna chuan chatuan daih hlâwkna a thlen a. A thlenzia chu Isua’n: “Leia sûlrûl leh tuiêkin a ei chhiatnaah, rûkruten an reh pawha an rûknaah hian, in tân rote khâwl khâwm suh u; vânah, sûlrûl leh tuiêkin a ei chhiat lohnaah, rûkruten an reh pawha an rûk hek lohnaah chuan, in tân rote khâwl khâwm zâwk rawh u; i ro awmna apiangah i rilru pawh a awm ang,” tia a sawi khân a târ lang a ni.​—⁠Matthaia 6:​19-21.

23 Lei leh vân Lalber, Jehova Thuhretu nih theihna aia chanvo ropui zâwk a awm thei lo tih hre rengin, vânah rote i khâwl khâwm ang u. (Isaia 43:​10-12) Pathian rawngbâwltu anga kan rawngbâwlna kan hlen chhuah pahnih, Pathian rawng rei tak a bâwl chungchâng sawitu, kum 90 chho bâwr vêl hmang mêk Kristian hmeichhe pakhat rilru put hmang ang hi i pu ve ang u. Ani chuan: “Hêng kum zawng zawng chhûnga dawhthei taka min pawmtu Jehova chungah ka lâwm êm êm a, kumkhuaa ka Pa hmangaihna ngah tak ni reng tûrin nasa takin ka ṭawngṭai a ni,” a ti. Ani ang bawka Pathian nêna kan inlaichînna kan hlut tak zet chuan, chanchin ṭha hriltu lam hna chu kim taka thawh kan duh ngei ang. A dawta thuziak hian kan rawngbâwlna kan hlen chhuah theih dân hre tûrin min ṭanpui ang. (w04 3/15)

Engtin Nge I Chhân Ang?

• Engvângin nge chanchin ṭha hriltu lam hna kan thawh ang?

• Hmân lai leh tûn laia chanchin ṭha hriltute chungchâng eng nge i sawi theih?

• Engvângin nge in tinah thu kan hrilh?

• Engtin nge chanchin ṭha hriltu lam hna thawh chu a mi malin i hlâwkpui?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 18-naa milemte]

Tûn laiah pawh chanchin ṭha hriltu Philipa leh a fanute ang mi an awm

[Phêk 22-naa milem]

Mi dangte hnêna chanchin ṭha i hrilh hian engtin nge a mi malin i hlâwkpui?