A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

“I Rawngbâwlna Kha Hlen Rawh”

“I Rawngbâwlna Kha Hlen Rawh”

“I Rawngbâwlna Kha Hlen Rawh”

“Chipchiar takin rawngbâwl rawh.”​—⁠2 TIMOTHEA 4:​5, Byington.

1, 2. Kristian zawng zawngte hi chanchin ṭha hriltu ni vek mah se, eng nge Pathian Lehkha Thuin upate a phût bîk?

LALRAM thu puangtu i ni em? I nih chuan, chu chanvo ropui tak i neih avângin Jehova hnênah lâwmthu sawi rawh. Kohhran upa i ni em? Chu chu Jehova hnên aṭanga chanvo ropui belhchhahtu a ni. Mahse, khawvêl lama lehkha thiamna emaw, ṭawngkam thiam taka thusawi theihna emaw chu rawngbâwlna emaw, kohhran enkawlna emawa min tlintîrtu a ni lo tih kan theihnghilh ngai tûr a ni lo. Jehova chuan rawngbâwlna atân min tlintîr a; kan zînga mipuitling ṭhenkhat chuan Pathian Lehkha Thua thil phûtte an tlin avângin, enkawltu anga rawngbâwl theihna chanvo an nei a ni.​—⁠2 Korinth 3:​5, 6; 1 Timothea 3:​1-7.

2 Kristian inpumpêk tawh zawng zawngte chuan chanchin ṭha hriltu lam hna an thawk vek a; mahse, enkawltute, a nih loh leh upate chuan rawngbâwlnaah entawn tûr ṭha an siam chu a ṭûl zual bîk a ni. Upa, “thu hril leh zirtîrnaa thawk rimte” chu Pathian leh Krista chuan an hmu reng a, Jehova Thuhretu dangte pawhin an hmu reng a ni. (1 Timothea 5:17; Ephesi 5:23; Hebrai 6:​10-12) Eng dinhmun hnuaiah pawh, upate zirtîrna chu thlarau lama hrisêlna a ni tûr a ni, tirhkoh Paula chuan enkawltu Timothea hnênah: “Zirtîrna dik an ngaih peih loh hun a la thlêng dâwn si; an bengte a zat avângin anmahni duhzâwng angin zirtîrtute an hnênah an khâwm zâwk ang a, an bengte chu thutak lamah an chhungawng ang a, thawnthu lam panin an pêng tawh ang. Nang erawh chu engkimah fîmkhur la, hrehawm tuar la, chanchin ṭha hriltu lam hna thawk la, i rawngbâwlna kha hlen rawh,” a tih avângin.​—⁠2 Timothea 4:​3-5.

3. Zirtîrna dik lovin kohhrana mite thlarau lam a khawih pawi loh nân eng nge tih ngai?

3 Zirtîrna dik lovin kohhran mite thlarau lam a tihchhiat loh nân, enkawltute chuan he Paula fuihna thu hi an zâwm ngei ngei tûr a ni: “Kawng engkimah harhvâng la, . . . chipchiar takin rawngbâwl rawh,” tih hi. (2 Timothea 4:​5, Byington) Ni e, upa chuan a ‘rawngbâwlna kha a hlen’ a ngai a ni. A rawngbâwlna chu a vaiin, chipchiar takin, a nih loh leh a kim thei ang berin a hlen ngei tûr a ni. A rawngbâwlna kim taka hlentu upa chuan a mawhphurhna zawng zawng chu a ngaihtuah kim vek a, engmah ngaihthah bîk emaw, tih kim loh bîk emaw a nei lo. Chutiang mi chu thil tê thamah pawh a rinawm a ni.​—⁠Luka 12:48; 16:10.

4. Kan rawngbâwlna hlen tûrin engin nge min ṭanpui thei?

4 Kan rawngbâwlna hlen tûr chuan hun tam zâwk hman a ngai kher lo fo va; mahse, hun ṭha taka hman erawh a ngai tlat a ni. Tluang taka hmasâwn zêlna chuan Kristian zawng zawngte chu an rawngbâwlna hlen tûrin a ṭanpui thei a. Thlawhhma rawngbâwlnaa hun tam zâwk a hman theih nân, upa chuan a hun duan inbûk tâwktîr tûr leh mawhphurhna a hlan chhâwn tûrte hre tûrin mi mal inruahmanna ṭha a neih a ṭûl a ni. (Hebrai 13:⁠7) Dik takin, upa zahkai tak chuan a thawk ve a, Jerusalem kulh tundinlehnaa thawk ve Nehemia ang bawk khân. (Nehemia 5:16) Tin, Jehova chhiahhlawh zawng zawngte chu Lalram thu hrilh rawngbâwlnaah an tel ziah tûr a ni.​—⁠1 Korinth 9:​16-18.

5. Engtin nge kan rawngbâwlna hi kan thlîr ang?

5 Van lam Lalram din tawh chungchâng puan chu hna hlimawm a va ni êm! Tâwpna lo thlen hmaa khawvêla mi zawng zawngte hnêna chanchin ṭha hrilh theihna chanvo kan neih chu kan hlut hle a ni. (Matthaia 24:14) Famkim lo ni mah ila, he Puala thusawi: “Thiltihtheihna nasatzia chu keimahni hnêna mi ni lovin, Pathian ta a nih theih zâwkna tûrin chu [rawngbâwlna] ro chu hlum bêlahte kan vawng a ni,” tih aṭang hian kan intichak thei a ni. (2 Korinth 4:⁠7) Ni e, rawngbâwlna pawm tlâk kan hlân thei a ni​—⁠Pathian pêk chakna leh finna hmang chauhvin.​—⁠1 Korinth 1:26-31.

Pathian Ropuina Târ Langin

6. Tisa lam Israel leh thlarau lam Israel inkârah eng danglamna nge lo chhuak?

6 Hriak thih Kristiante chungchâng sawiin Paula chuan, Pathianin “thuthlung thar rawngbâwltuahte min tlintîr” a ti. Tirhkoh chuan Isua Krista kal tlanga thlarau lam Israel nêna thuthlung thar siam leh Mosia kal tlanga tisa Israelte Dân thuthlung hlui siam chu a khaikhin a ni. Paula chuan Thu Sâwm Pêk ziahna lungphêk keng chunga Mosia Sinai Tlâng aṭanga a rawn chhuk khân, a hmai a ên êm avânga Israelte’n an en ngam loh thu a ziak tel bawk a ni. Mahse, a hnuah chuan chu aia khirh zâwk chu a lo thleng a ni; ‘an rilru tihkhauhva a awm avângin’ leh khuhnain an thinlung a khuh avângin. Mahse, tih tak zeta Jehova lam an hawi apiangin, khuhna chu lâk bo a ni ṭhîn. Chutah, thuthlung thara awmte hnêna rawngbâwlna pêk chungchâng sawiin, Paula chuan: “Kan zain hmai khuh lovin dârthlalang angin Jehova ropuina chu kan ên chhuahtîr a ni,” a ti. (2 Korinth 3:​6-8, 14-18, NW; Exodus 34:​29-35) Tûn laia Isua “berâm dangte” pawhin Jehova ropuina ên chhuahtîr theihna chanvo an nei a ni.​—⁠Johana 10:16.

7. Engtin nge mihringte’n Pathian ropuina an en chhuahtîr theih?

7 Pathian hmua dam reng thei rêng an awm si lo va, engtin nge mihring ṭha famkim lote hian Pathian ropuina chu an en chhuahtîr theih? (Exodus 33:20) Aw le, Jehova chu mi ropui tak a nih bâkah, a Lalram hmanga a lalchungnunna thiam chantîr tûrin thiltum ropui tak a nei bawk tih kan hre reng tûr a ni. Lalram nêna inkaihhnawih thutak chu C.E. 33 Pentikost-a thlarau thianghlim dawngte’n an puan chhuah “Pathian thiltih ropuite” zînga mi a ni a. (Tirhkohte 2:11) Thlarau kaihhruainain, an hnêna kawltîr rawngbâwlna chu an hlen chhuak thei a ni.​—⁠Tirhkohte 1:⁠8.

8. Paula’n rawngbâwlna chungchângah eng nge tih a tum tlat?

8 Paula chuan a rawngbâwlna hlen a tumna chu engmah indâltîr loh a tum tlat a. Hetiang hian a ziak a ni: “Khawngaihna kan hmuh ang zêla he rawngbâwlna hi kan neih avângin kan dawl lo va; thil zahthlâk inthupte chu kan malmâk ta zâwk a, ngamthlêmna thu kan hmang lo va, Pathian thu mi bum nân kan hmang hek lo; thutak hriattîrin Pathian mithmuhin mi tin chhia leh ṭha hriatna mit kan intluntîr zâwk ṭhîn a ni,” tiin. (2 Korinth 4:​1, 2) Paula’n “he rawngbâwlna” a tih hmang hian, thutak chu târ lan a niin, thlarau lam êng chu ên chhuahtîr a ni.

9, 10. Engtin nge Jehova ropuina chu ên chhuahtîr theih a nih?

9 Tisa leh thlarau lam êng lo chhuahna Bul chungchângah Paula chuan heti hian a ziak a ni: “Isua Krista hmêlah chuan Pathian ropuizia hriatna êng chu min pe tûrin, ‘Thim ata êng a êng chhuak ang,’ titu Pathian chuan kan thinlungte hi a chhun êng ta si a,” tiin. (2 Korinth 4:6; Genesis 1:​2-5) Pathian rawngbâwltu nihna chanvo hlu tak mai pêk kan nih avângin, dârthlalang anga Jehova ropuina kan ên chhuahtîr theih nân i invawngfai ang u.

10 Thlarau lam thim hnuaia awmte chuan Jehova ropuina emaw, Mosia Ropui zâwk Isua Kristaa lang chhuak ropuina emaw chu an hmu thei lo. Mahse, keini Jehova chhiahhlawhte chuan êng ropui tak chu Pathian Lehkha Thu aṭangin kan dawng a, mi dangte hnênah kan ên chhuahtîr chhâwng a ni. Tûna thlarau lam thim hnuaia awmte hian chhiatna pumpelh tûr chuan, Pathian hnên aṭanga lo kal êng an mamawh a. Chuvângin, Jehova ropui nâna thim zînga êng ên chhuahtîr tûra Pathian thupêk chu hlim tak leh phûr takin kan zâwm a ni.

In Lama Bible Zirnaah I Êng Chu Êng Rawh Se

11. Kan êng ên chhuahtîrna chungchângah Isua’n eng nge a sawi a, kan rawngbâwlnaa kan tih theih dân kawng khat chu eng nge ni?

11 Isua chuan a hnungzuitute hnênah: “Khawvêl êng in ni e. Tlâng chhîpa khaw awm chu thuhrûk theih a ni lo. Miin khâwnvâr hâlin hrai hnuaiah an dah ngai lo, a dahnaah an dah zâwk ṭhîn; tichuan in chhûnga mi zawng zawng a ên ṭhîn. Chutiang bawkin in êng chu mi mit hmuhin êng rawh se, chutichuan in thil tih ṭhatte an hmu ang a, in Pa vâna mi an chawimawi thei ang,” tiin a hrilh a ni. (Matthaia 5:​14-16) Kan nungchang mawi tak chuan mi dangte chu Pathian chawimawi tûrin a chêttîr thei a ni. (1 Petera 2:12) Kan chanchin ṭha hrilh rawngbâwlna kawng chi hrang hrangte hian kan êng chu ên chhuahtîr theihna hun remchâng tam tak min pe a. Kan tum ber pakhat chu, in lama Bible zirpuina ṭha tak neihna hmanga Pathian Thu aṭanga lo kal thlarau lam êng ên chhuahtîr chu a ni. Hei hi kan rawngbâwlna kan hlen theih dân kawng pawimawh tak mai a ni a. Thutak zawngtute thinlung khawih thei Bible zirna nei tûrin engin nge min ṭanpui thei ang?

12. Engtin nge ṭawngṭaina chu in lama Bible zirna nên a inkungkaih?

12 He mi chungchânga ṭawngṭaina chuan Bible zirpui neih kan châkzia a târ lang a. Pathian hriatna nei tûra mi dangte ṭanpui a pawimawh tih kan hriatzia a târ lang bawk. (Ezekiela 33:​7-9) Jehova chuan kan ṭawngṭaina chu a ngaithla ngei ang a, rawngbâwlnaa theihtâwp kan chhuahna pawh mal a sâwm ngei dâwn a ni. (1 Johana 5:​14, 15) Mahse, in lama Bible zirpui nei thei tûr chauhvin kan ṭawngṭai lo. Zirna kan ṭan hnu chuan, Bible zirlai mamawh bîkte ngaihtuaha ṭawngṭaina chuan kan zir apianga hlawhtling taka zirpui thei tûrin min ṭanpui ang.​—⁠Rom 12:12.

13. Engin nge in lama Bible zirna hlawhtling tak nei tûra min ṭanpui thei?

13 In lama Bible zirna hlawhtling tak neihpui thei tûr chuan, kan zir tûrte chu ṭha takin kan inpuahchah tûr a ni. Thiam chiah lo deuhva kan inhriat chuan, Kohhran Lehkhabu Zirna inkhâwm enkawltuin chawlhkâr tina zirna a kaihhruai dân lo chhinchhiah chu a ṭangkai hle thei a ni. A châng chuan, in lama Bible zirna lama hlawhtling tak thuchhuahtu chu kan kalpui thei mai thei bawk. Tin, Isua Krista zirtîr dân phûng leh rilru put hmang chuan kan ngaihtuah a phu tak zet bawk a ni.

14. Engtin nge Bible zirlai thinlung chu kan hneh theih ang?

14 Isua chuan a Pa vâna mi duhzâwng tih leh mi dangte hnêna a chanchin sawi chu nuam a ti êm êm a. (Sâm 40:⁠8) Ani chu mi thuhnuairawlh tak a ni a, a thu ngaithlatute thinlung a hneh thiam a ni. (Matthaia 11:​28-30) Chuvângin, kan Bible zirlaite thinlung hneh chu i tum tlat ang u. Chutianga ti tûr chuan, zirlai dinhmun engemaw ber chu rilrua vawng reng chunga kan inpuahchah ṭhin a ngai a ni. Entîr nân, zirlai chu Bible hre ngai lo a nih chuan, Bible a dikzia chungthua amah hmin chu a ngai mai thei a. Chutiang a nih chuan Bible châng tam tak kan chhiarin, kan hrilhfiah a ngai dâwn a ni.

Zirlai Chu Tehkhin Thu Hre Thiam Tûrin Ṭanpui Rawh

15, 16. (a) Engtin nge Bible-a tehkhin thu hmante hre thiam lo zirlai chu kan ṭanpui theih ang? (b) Kan thu leh hla chhuah hian Bible zirlai ṭhenkhat tâna hriatthiam har tak tehkhin thu hmang ta se, engtin nge kan tih theih?

15 Bible zirlai chuan Bible-a tehkhin thu engemaw chu a hre ngai lo mai thei a. Entîr nân, Isua’n khâwnvâr a dahnaa dah chungchâng a sawi chu a hre thiam lo mai thei a ni. (Marka 4:​21, 22) Isua chuan hmân lai khâwnvâr, phita nei chi a sawi a ni. Chutiang chi khâwnvâr chuan a dahna hmun tûr bîk a nei a; tichuan, in chhûng hmun khat chu a ên vek thei a ni. Isua tehkhin thu hriat thiam nân Insight on the Scriptures tih lehkhabu ang chitea “khâwnvâr” tih leh “khâwnvâr dahna” tih chungchâng thuziakte chu zawn chhuah a ngai mai thei a ni. * Mahse, zirlaiin a hriatthiam leh a hlimpui tak hrilhfiah chu a va manhla tak êm!

16 Bible zirna ṭanpuitu lehkhabu chuan zirlai ṭhenkhatte tâna hriat thiam har tak tehkhin thu a hmang mai thei a. Chu chu ṭha takin hrilhfiah ang che, a nih loh leh chu mi thu vêk tihfiah nân tehkhin thu dang hmang ang che. Entîr nân, thu leh hla chhuah pakhat chuan nupa nunah chuan kawppui ṭha leh thawhhona ṭha a pawimawhzia a sawi uar ta a. Chu mi hrilhfiah nân chuan, circus thiam, thingtlâwn khaia uai thiam tak pakhat chu a lehlama uai ve bawk lo man atâna intheh phei nên tehkhin theih a ni ang. Kawng dangah, kawppui ṭha leh ṭanrualna ṭha a ṭûlzia chu lawng aṭanga bungrua inpe chhâwnga an hlân thlâk laia hnathawktute ṭanrual dân nên tehkhin theih a ni ang.

17. Tehkhin thu chungchângah Isua hnên aṭangin eng nge kan zir theih?

17 Tehkhin thu dang hmang tûr chuan inpuahchah lâwk a ngai ang. Mahse, chu chu Bible zirlai kan ngaihtuahzia kan târ lanna chi khat a ni. Isua chuan thu harsa tak takte hrilhfiah nân tehkhin thu mâwlmang tak tak a hmang ṭhîn a. Chutiang a nihzia chu Tlâng Chunga a Thusawi hian a târ lang a; tin, a zirtîrnain a ngaithlatute chunga nghawng ṭha a neihzia pawh Bible-in a târ lang a ni. (Matthaia 5:​1–7:29) Isua chuan mi dangte a ngaihtuah êm avângin, thilte chu dawhthei takin a hrilhfiah ṭhîn a ni.​—⁠Matthaia 16:​5-12.

18. Kan thu leh hla chhuaha Bible châng târ lante hi engtianga hman nge ṭha?

18 Mi dangte kan ngaihtuahna chuan ‘Pathian Lehkha Thu aṭanga chhûtpui’ tûrin min chêttîr ang. (Tirhkohte 17:​2, 3) Chutiang ti tûr chuan ṭawngṭaina nêna inzir leh “sum enkawltu rinawm” hmanga thu leh hla chhuahte hman ṭangkai a ngai a ni. (Luka 12:​42-44) Entîr nân, Chatuan Nunnaa Hruaitu Hriatna tih lehkhabu ang chiahte hian Pathian Lehkha Thu tam tak ziah tel a ni a. * Hmun âwl a tlêm avângin, a ṭhen chu a bung leh châng târ lan ringawt a ni. Bible zirna neih chhûngin, hêng Bible châng târ lante zînga ṭhenkhat tal chhiar a, hrilhfiah chu a pawimawh a ni. Tihah chuan, kan zirtîrna chu Pathian Thua innghat a ni a, chu chuan thiltihtheihna nasa tak a nei bawk a ni. (Hebrai 4:12) Bible zirna neih chhûng zawngin, Bible hmang zêl la, paragraph-a Bible châng târ lante chu a tam thei ang berin hmang ang che. Thu engemaw, thiltih engemaw chungchânga Bible sawite hre tûrin zirlai chu ṭanpui rawh. Pathian thu a âwihna aṭanga hlâwkna a hmuh tûrte chu hmuhtîr tum tlat ang che.​—⁠Isaia 48:​17, 18.

Rilru La Tak Zawhna Zâwt Rawh

19, 20. (a) Engvângin nge in lama Bible zirna kan neih hunah ngaih dân phawk thei zawhnate kan zawh ang? (b) Thu engemaw tak chu sawipui thui deuh ngai ta se, engtin nge kan tih ang?

19 Isua’n zawhna thiam taka a hmanna chuan mite chu thil chhût tûrin a ṭanpui a. (Matthaia 17:​24-27) Bible zirlai tibarakhaih si lo, ngaih dân phawk thei zawhnate kan zawh chuan, a chhânna chuan thil engemaw chungchânga a ngaih dân dik tak min hriattîr thei a. Bible nêna inmil lo thlîr dân engemaw tak a la nei tih kan hmu chhuak mai thei a ni. Entîr nân, ani chuan Trinity a ring mai thei. Hriatna bu bung 3-na chuan Bible-ah “Trinity” tih thu mal a chuan lohzia a târ lang a. Chu lehkhabu chuan Jehova chu Isua laka a hran nalh thu leh thlarau thianghlim chu mihring ni lovin, Pathian chakna che vêl reng a nihzia târ langtu Bible chângte a la chhâwng bawk a. Chûng Bible chângte chhiar a, sawiho mai chu a tâwk a ni thei. Mahse, chutiang mai chu tâwk lo ta se engtin nge ni ang? Chu mi chungchâng chu Jehova Thuhretute thu leh hla chhuah dang Trinity Chu I Ring Tûr Em Ni? tih angahte kimchang taka hrilhfiah a ni a, chûngte chu zirna neih zawhah sawikhâwm theih a ni. Chu mi hnu chuan, Hriatna bu hmangin zirna chu kan chhunzawm leh thei a ni.

20 Zirlaiin ngaih dân phawk thei zawhna a chhânna chu i beisei loh tak emaw, lunghnualthlâk tak emaw lo ni ta se. Meizûk chungchâng emaw, rilru tina hma thei tak thil dang engemaw chungchângte a nih chuan, zirna chhunzawm rih phawt a, chu mi chungchâng chu nakina la sawiho zâwk kan rawt thei a ni. Zirlai chuan mei a la zu reng tih kan hriatna chuan thlarau lama ṭhang tûra ṭanpui thei thu chhuah dangte zawng tûrin min ṭanpui thei a ni. Zirlai thinlung hneh kan tum pahin, thlarau lama ṭhantîr tûra Jehova ṭanpuina dîlin kan ṭawngṭai thei a ni.

21. Kan zirtîr dân chu Bible zir lai mamawh bîk thil nêna inmila kan siamrem chuan eng nge lo thleng thei?

21 Ṭha taka inpuahchahna leh Jehova ṭanpuinain, kan zirtîr dân chu Bible zirlai mamawh bîk thilte nêna inremin kan siamrem thei ngei ang. Tichuan, hun a lo kal zêl chuan, Pathian hmangaihna thûk tak nei tûrin kan ṭanpui thei mai thei a. Jehova inawpna pâwl chunga lâwmna leh zahna nei tûr pawhin kan zirtîr thei mai thei bawk. Bible zirlaiin ‘kan zîngah Pathian a awm tak zet’ tih a hriat hian, a va han lâwmawm tak êm! (1 Korinth 14:​24, 25) Chuvângin, Bible zirna hlawhtling tak neiin, mi dangte chu Isua zirtîr lo ni tûra ṭanpui tûrin theihtâwp i chhuah ang u.

Hlût Êm Êm Tûr Ro Chu

22, 23. Kan rawngbâwlna hlen tûr chuan eng nge kan mamawh?

22 Kan rawngbâwlna hlen tûr chuan, Pathian pêk chakna kan rinchhan tlat tûr a ni a. Rawngbâwlna chungchâng sawiin, Paula chuan a hriak thih Kristianpuite hnênah heti hian a ziak a ni: “Thiltihtheihna nasatzia chu keimahni hnêna mi ni lovin, Pathian ta a nih theih zâwkna tûrin chu ro chu hlum bêlahte kan vawng a ni” tiin.​—⁠2 Korinth 4:⁠7.

23 Hriak thih kan ni emaw, “berâm dang” kan ni emaw, hlum bêl keh awl tak ang vek kan ni a. (Johana 10:16) Chutichung pawhin, Jehova chuan nêksâwrna kan tuar reng chung pawha kan mawhphurhna hlen thei tûra kan mamawh chakna chu min pe thei a ni. (Johana 16:13; Philippi 4:13) Chuvângin, Jehova rinchhan tlat ila, kan rawngbâwlna ro hi hlut ila; tin, kan rawngbâwlna hi i hlen ang u. (w04 3/15)

[Footnote-te]

^ par. 15 Jehova Thuhretute chhuah.

^ par. 18 Jehova Thuhretute chhuah.

Engtin Nge I Chhân Ang?

• Eng nge upate’n an rawngbâwlna hlen tûrin an tih theih?

• Engtin nge in lama kan Bible zirpui thiamna chu kan tihhmasâwn theih?

• Bible zirlai chuan tehkhin thu a hriat thiam loh emaw, thil engemaw chungchânga sawihopui thui deuh a ngaih emaw chuan engtin nge i tih ang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 24-naa milem]

Kristian upate chuan kohhranah an zirtîr a, an Kristianpuite chu rawngbâwlnaa tih dân an zirtîr bawk

[Phêk 26-naa milem]

In lama Bible zirna hlawhtling tak neih chu kan êng ên chhuahtîr dân kawng khat a ni