A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Tarte—Kan Kristian Unaute Zînga Mi Ngaihhlutawm Takte

Tarte—Kan Kristian Unaute Zînga Mi Ngaihhlutawm Takte

Tarte​—⁠Kan Kristian Unaute Zînga Mi Ngaihhlutawm Takte

“LALPA ina phunte chu . . . an duah hluah hluah ang. Tar hnuah pawh an la rah fo vang.”​—⁠SAM 92:​13, 14.

1. Engtin nge mi tam takin tarte chu an thlîr?

JEHOVA chuan tarte pawh tiamin, a chhiahhlawh rinawm zawng zawngte chu a hmangaih a. Amaherawhchu, ram puma han chhût hian, kum tinin United States rama tar maktaduai chanve dâwn laite chuan khaw lo taka cheibâwl emaw, ngaihthah emaw chu an tuar a ni. Khawvêl hmun tin aṭanga chutiang chi chanchinte chuan tarte khaw lo taka cheibâwl chu khawvêl pum puiah a thleng a ni tih a târ lang. Pâwl pakhat chuan he buaina thlentu bul ber chu “tarte chuan an ṭangkai hun a pêl tawh a, thawhchhuah an nei tawh lovin mi dangte ṭanpuina ringawtin an nung tawh . . . nia mi tam takin an ngaih vâng a ni,” a ti.

2. (a) Engtin nge Jehova’n a chhiahhlawh rinawm tarte chu a thlîr? (b) Sâm 92:​12-15-ah eng thil phûrawm tak nge kan hmuh?

2 Jehova chuan a chhiahhlawh rinawm tarte chu a hlut a. Kan taksa tlinna lam aiin, “kan chhûng lam mihring”​—⁠kan thlarau lam dinhmun​—⁠chu a en zâwk a ni. (2 Korinth 4:16) A Thu, Bible-ah chuan a hnuaia thutiam phûrawm tak hi kan hmu a ni: “Mi fel chu tûm angin a duah hluah hluah ang a: Lebanon tlânga sidar thing angin a ṭhang uak uak ang. LALPA ina phunte chu kan Pathian biak in hung chhûng kawtlaiah chuan an duah hluah hluah ang. Tar hnuah pawh an la rah fo vang a; tui pai ṭeuhvin an hring hluah hluah ang: LALPA chu mi dik tak a ni tih lantîrna tûrin,” tih chu. (Sâm 92:​12-15) Hêng Bible chângte ngaihtuahna chuan nangni tarte’n Kristian inunaunaa thil hlu tak in thawh theihte chu a târ lang ang.

“Tar Hnuah Pawh An La Rah Fo”

3. (a) Engvângin nge mi felte chu tûm thing nêna tehkhin an nih? (b) Engtin nge kum upate chu an ‘tar hnuah pawh an la rah fo’ theih?

3 Fakna hla phuahtu chuan mi fel chu ‘Pathian biak in hung chhûng kawtlaia phun’ tûm thing nên a tehkhin a. An “tar hnuah pawh an la rah fo” a ni. Chu chu thil phûrawm tak a ni tih i pawm lâwm ni? Tûm thing ngîl tak leh mawi takte chu Bible hun laia Khawchhak Lam ramah hian hmuh tûr a tam hle a. An mawina bâkah, tûm thing chu a rah hnem avânga hlut a ni a, ṭhenkhat phei chu kum za chuang chhum lo chat lovin a rah a ni. * Biakna dika inphun nghehna hmangin, nang pawh ‘hnathawh tinrêngah i lo rah’ thei a ni.​—⁠Kolossa 1:​10-12.

4, 5. (a) Eng rah pawimawh tak nge Kristiante’n an rah chhuah ngai? (b) Tar lama “hmuite rah” rah chhuaktu Bible-a entawn tûr ṭhenkhat sawi rawh.

4 Jehova chuan Kristiante chu “hmuite rah”​—⁠amah fak nân leh a thiltumte sawi nâna ṭawngkam​—⁠rah chhuak tûrin a beisei a ni. (Hebrai 13:15) Hei hi nangni tarte tân pawh a ni ve em? Tehrêng mai!

5 Bible-ah chuan Jehova hming leh a thiltumte huaisen taka hriltu tar entawn tûr an awm a. Jehova’n zâwlnei leh palai ni tûra a tîrh khân, Mosia chuan “kum sawmsarih” a pêl daih tawh a ni. (Sâm 90:10; Exodus 4:​10-17) Tar tawh hle mah se, Zâwlnei Daniela chuan Jehova lal chungnunna chungchâng chu huaisen takin a hrilh tho va. Banga kut ziak mak tak mai hrilhfiah tûra Belsazzara’n a koh khân, Daniela chuan kum 90 a pêl der tawh niin a lang. (Daniela, bung 5) A nih leh tirhkoh upa tawh tak Johana hi eng nge ni ve? Rinawm taka a rawngbâwlna tâwp lamah “Pathian thu avâng leh Isua hriattîrna thu avângin” Patmos thliarkâra tân inah a tâng a ni. (Thu Puan 1:⁠9) Tar tawh lama “hmuite rah” rah chhuaktu Bible-a mi dangte pawh i hriat ngei a rinawm.​—⁠1 Samuela 8:​1, 10; 12:2; 1 Lalte 14:​4, 5; Luka 1:​7, 67-79; 2:​22-32.

6. Tûn ni hnuhnûnga thu hril tûrin engtin nge Jehova’n ‘putarte’ chu a hman?

6 Hebrai zâwlnei Joela thu sawi chhâwngin, tirhkoh Petera chuan: “Pathianin, ‘Ni hnuhnûngahte chuan heti hi a ni ang a, mi zawng zawng chungah [‘putarte’ pawh tiamin] ka thlarau ka leih ang a . . . ka thu an hril ang,’” tiin a puang chhuak a. (Tirhkohte 2:​17, 18; Joela 2:28) Chutiang tak chuan, tûn ni hnuhnûngah hian, Jehova chuan hriak thih pâwl “berâm dang” zînga tarte chu a thiltumte puang chhuak tûrin a hmang a ni. (Johana 10:16) Hêng zînga ṭhenkhat hian rinawm takin Lalram rah chu kum sâwmbi têl an rah chhuak tawh a ni.

7. Hrisêl lo chung pawha tarte’n Lalram rah an rah chhuah zêl theihzia entîrna pe rawh.

7 Kum 1941-a hun bikima Lalram thu puangtu ni ṭan Sonia-i chanchin hi ngaihtuah teh. Kum rei tak chhûng natna benvawn tuar reng chung pawhin, a inah mi Bible a zirpui ziah a. “Ram chanchin ṭha hrilh chu ka nun kawng pêng pakhat a ni. Dik takin, chu chu ka nunna a ni a. Thuhrilhna bânsan chu ka duh lo,” tiin a sawi a ni. Tûn hnai mai khân, Sonia-i leh a unaunu Olive-i chuan damdawi in innghahna pindana an tawh natna khirh tak tuar Janet-i hnênah Bible-a beiseina thuchah chu an hrilh a ni. Janet-i nu Katholic ruh tak chu a fanu an ngaihsakna chuan a hneh hle a, in lama Bible zirpui tûra an sâwmna chu a pawm a, tûnah chuan ṭha takin hma a sâwn a ni. Lalram rah rah chhuah nân chutiangin hum remchâng chu i hmang thei ang em?

8. Engtin nge putar Kaleba chuan Jehova a rinchhanzia a târ lan a, engtin nge Kristian tarte’n an entawn theih?

8 Bawrhsâwm reng chung pawha Lalram thuhrilhnaa huaisen taka thawk zêlin, Kristian tarte chuan kum sawmli lai thlalêra Mosia zuitu, Israel mi rinawm Kaleba hniakhnung chu an zui a ni. Ram Tiam-a lût tûra Jordan Lui a kân khân, Keleba chu kum 79 mi a ni tawh a. Hnehna changtu Israel sipaia kum ruk chhûng a ṭan hnuah, eng dang ti tawh lova lungawi taka awm hle hle thei a ni a. Mahse, a awm hle hle lo, hna harsa tak Judai tlâng rama mi hrawl, Anakimho awmna ‘khawpui kulha hung khupte’ lâktîr tûrin huaisen takin a dîl a ni. Jehova ṭanpuina zârah, Kaleba chuan ‘a hnawt chhuak thei a ni, LALPAN a lo sawi tawh ang khân.’ (Josua 14:​9-14; 15:​13, 14) Kaleba hnêna a awm ang chiahin, tar tawh lama Lalram rah i chhuah zêl hian Jehova chu i hnênah a awm tih ring tlat ang che. Tichuan, i rinawm reng chuan, a thutiam khawvêl tharah hmun a pe ang che.​—⁠Isaia 40:​29-31; 2 Petera 3:13.

“Tui Pai Ṭeuhvin An Hring Hluah Hluah Ang”

9, 10. Engtin nge Kristian tarte chu rinna kawnga an hrisêl reng a, thlarau lama an chak reng theih? (Phêk 11-a bâwm en rawh.)

9 Jehova chhiahhlawh tar rinawmte chungchângah fakna hla phuahtu chu: “Mi fel chu tûm angin a duah hluah hluah ang a: Lebanon tlânga sidar thing angin a ṭhang uak uak ang. Tar hunah pawh an la rah fo vang a; tui pai ṭeuhvin an hring hluah hluah ang,” tiin a zai a ni.​—⁠Sâm 92:​12, 14.

10 Tar chung pawhin thlarau lama i chakna chu engtin nge i neih reng theih ang? Tûm thing a vul reng chhan chu tui thianghlim tam tâwk a dawn reng vâng a ni a. Chutiang bawkin, nang pawhin Pathian Lehkha Thu zirna leh a inawpna pâwl belhna hmangin Bible thutak tui chu i dawng reng thei a ni. (Sâm 1:​1-3; Jeremia 17:​7, 8) Thlarau lama i chakna chuan i rinpuite tân mi ṭangkai tak a nihtîr che a ni. Chutiang a nihzia chu Puithiam Lal tar tawh tak Jehoiada chungthuah lo en ta ila.

11, 12. (a) Juda lalram chanchinah Jehoiada’n eng chanvo pawimawh tak nge a neih? (b) Engtin nge Jehoiada’n a thuneihna chu biakna dik tihhmasâwn nân a hman?

11 Lalnu tum sâng tak Athali’n ama tute ngei thata Judai lal nihna a chuh lai chuan, Jehoiada chu kum za a chuan tawh ngei a rinawm a. Putar Jehoiada chuan eng nge a tih theih ang? Amah leh a nupui chuan lal roluahtu tûra chhanchhuah awmchhun Joasa chu Pathian biak inah kum ruk chhûng an thukru a. Tichuan, mak tak maiin Jehoiada chuan kum sarih mi Joasa chu lalah a puang a, Athali chu a tihhlumtîr a ni.​—⁠2 Chronicles 22:​10-12; 23:​1-3, 15, 21.

12 Lal enkawltu a nih angin, Jehoiada chuan a thuneihna chu biakna dik tihhmasâwn nân a hmang a. Ani chuan “amah leh mipui zawng zawng leh lal kârah chuan LALPA mite ni tûrin thu a thlung” a ni. Jehoiada thupêk angin, mipuite chuan pathian dik lo Baala inte chu an tichhia a, a maichâmte, a lemte, leh a puithiamte chu an paih bo vek a. Jehoiada kaihhruaina bawkin Joasa chuan biak in rawngbâwlna chu a din thar leh a, biak in sak ṭhatna hna ṭûl tak chu a thawk zawm a ni. “Puithiam Jehoiadan Jehoasa [Joasa] chu a zirtîr chhûng zawng LALPA mithmuha thil ṭha a ti ṭhîn a.” (2 Chronicles 23:​11, 16-19; 24:​11-14; 2 Lalte 12:⁠2) Kum 130 mi nia a thih chuan, “Israelte zîngah Pathian chungah leh a in chungchânga thil a tih ṭhat avângin,” Jehoiada chu nasa taka chawimawiin lal thlânah phûm a ni.​—⁠2 Chronicles 24:​15, 16.

13. Engtin nge Kristian tarte chuan ‘Pathian chungah leh a in chungchângah thil an tih ṭhat’ theih?

13 I hrisêl lohna emaw, dinhmun dangte emaw chuan biakna dik tihmasâwn hlei thei lovin a siam che a ni thei. Chutiang a nih pawhin, ‘Pathian chungah leh a in chungchângah thil tih ṭhat’ i nei thei tho a ni. Jehova thlarau lam in atâna ṭhahnem i ngaihna chu kohhran inkhâwmnaa telna leh chhânnate pêkna hmangin i lantîr thei a; tin, a theih hun apianga thlawhhma rawngbâwlnaa telna hmangin i lantîr thei bawk. Bible zilhna châk taka i pawmna leh “bawi rinawm, fing tak” leh i lawina kohhran rinawm taka i thlâwpna chuan Kristian inunauna a tichak dâwn a ni. (Matthaia 24:​45-47) Pathian chibai i bûkpuite chu “hmangaih leh thil ṭha” ti tûrin i fuih thei bawk. (Hebrai 10:​24, 25; Philemona 8, 9) Tin, tirhkoh Paula fuihna thu: “Putarte chu insûm thei, zahawm, rilru fel tak, rinna leh hmangaihna leh chhelnaah dik tak [“chak tak,” An American Translation] ni tûrin fuih rawh. Pitarte pawhin . . . an awm dân rênga Pathian zah mite niin, hêktute leh uain heh mite ni lova, ṭha lam zirtîrtute ni tûrin fuih bawk rawh,” tih i zawm chuan mi dangte tân malsâwmna i ni ang.​—⁠Tita 2:​2-5.

14. Rei tak chhûng Kristian enkawltu lo ni tawhte chuan biakna dik tihhmasâwn nân eng nge an tih theih?

14 Kum rei tak chhûng kohhran upa niin rawng i bâwl em? Hun rei tak chhûng kohhran upaa rawngbâwl unaupa chuan: “Kum rei tak chhûnga i khâwlkhâwm finna chu hmang ui suh. Mi dangte hnênah mawhphurhna hlân chhâwng la, a zir duhte hnênah i thiltawnte chu hrilh rawh . . . Mi dangte thiamna hmuhchhuah tum la. Chu chu châwm puitling rawh. Nakin hun atân buatsaih rawh,” a ti. (Deuteronomy 3:​27, 28) Rawngbâwlna lama hmasâwnna tuipui tak takna chuan kan Kristian unau dangte tân malsâwmna nasa tak a thlen ang.

‘Jehova Chu Mi Dik Tak A Ni Tih Hriattîr Rawh’

15. Engtin nge Kristian tarte chuan ‘Jehova chu mi dik tak a ni tih an hriattîr’?

15 Pathian chhiahhlawh tarte chuan ‘Jehova chu mi dik tak a ni tih lantîr tûra’ an mawhphurhna chu lâwm takin an hlen a ni. Kristian tarte zînga mi i nih chuan, i ṭawngkam leh i thiltih chuan ‘Jehova chu i lungpui a ni a, amahah chuan fel lohna rêng rêng a awm lo,’ tih mi dangte hnênah a târ lang thei a ni. (Sâm 92:15) Tûm thing chuan thâwm nei lovin a Siamtu mizia ropui takte chu a hriattîr a. Mahse, Jehova chuan tûn laia biakna dik pawmtute hnênah a chungchâng thu hriattîr theihna hun remchâng a pe che a ni. (Deuteronomy 32:7; Sâm 71:​17, 18; Joela 1:​2, 3) Chutianga hriattîr chu engvângin nge a pawimawh?

16. Eng Bible entîrnain nge ‘Jehova chu mi dik tak a ni tih hriattîr’ a pawimawhzia lantîr?

16 Israel hruaitu Josua chu ‘a lo upain, a lo tar tâk hle’ chuan, Pathianin dik taka a dâwr dân hriattîr tûrin “Israel-ho zawng zawngte, an upate leh an puipate, an rorêltute leh an hotute chu a kohtîr a.” Ani chuan: “LALPA in Pathianin in chungchâng a ṭha lam a lo sawi tawh zawng zawngte kha thlâwn pakhat mah a awm lo . . . in chungah a lo thleng ta vek a,” a ti. (Josua 23:​1, 2, 14) Engemawti chhûng chu, chûng thute chuan mite’n rinawm reng an tumna chu a tinghet a ni. Amaherawhchu, Josua thih hnu chuan, “LALPA leh Israelte tâna a thiltihte pawh hre lo chhuan dang an lo awm ta a. Tin, Israel thlahte chuan LALPA mithmuhin thil sual an lo ti a, Baal-hote rawng an bâwl ta a.”​—⁠Rorêltute 2:​8-11.

17. Jehova chuan tûn laiah a mite chu engtin nge a dâwr?

17 Tûn lai Kristian kohhran rinawmna chu Pathian chhiahhlawh tar tawhte thusawiah a innghat lo. Mahse, Jehova chuan hêng ni hnuhnûnga a mite tâna “thil ropui tak” a tih a tawngtute ngeiin an sawite chuan Jehova leh a thutiamte kan rinna chu a tinghet sauh a ni. (Rorêltute 2:7; 2 Petera 1:​16-19) Kum tam tak chhûng Jehova inawpna pâwl i bêl tawh a nih chuan, in vêng emaw, in ram emawa Lalram chanchin puangtu tlêm tê chauh an awm lai emaw thuhrilhna hnain dodâlna a tawh lai emaw chu i hre chhuak thei a ni. Hun a lo kal zêl a, Jehova’n harsatna a tihkian dân leh Lalram thuchhuahtu punna a “thlentîr” dân chu i hmu ta a ni. (Isaia 54:17; 60:22) Bible thutak hrilhfiahnate chu i lo hre tawh a, Pathian inawpna pâwl mita hmuh theih lam pang zawi zawia insiam remna pawh i hmu tawh bawk. (Thufingte 4:⁠8; Isaia 60:17) Jehova’n dik taka a dâwr che dân hrilhin, mi dangte fuih chu i tum em? Chu chuan Kristian unaute a chawkphûrin, a va tichak dâwn êm!

18. (a) ‘Jehova chu mi dik tak a ni tih mi dangte hriattîrnain’ nghawng thui tak a neih dân sawi rawh. (b) Engtin nge Jehova dikna chu i tawn?

18 I nuna Jehova hmangaihna leh kaihhruaina i tawnte chu eng nge ni ve? (Sâm 37:25; Matthaia 6:33; 1 Petera 5:⁠7) Unaunu pitar Martha-i chuan: “Engpawh thleng se, Jehova hawisan ngai suh. Ani’n a tichak ang che,” tiin mi dangte a fuih ṭhîn a ni. Chu chuan kum 1960 chho bâwr vêl ṭantirh lama baptisma chang Martha-i Bible zirpuite zînga pakhat, Tolmina-i chungah nghawng ṭha tak a nei a. Tolmina-i chuan: “Ka pasal a thih chuan, ka lunghnual hle a; mahse, hêng ṭawngkamte hian inkhâwmna vawikhat pawh pelh lo tûrin min ṭanpui a ni. Jehova chuan chhun zawm zêl tûrin min tichak tak zet a ni,” tiin a sawi a ni. Tolmina-i chuan a Bible zirpui mi tam takte hnênah chu thurâwn bawk chu a pe chhâwng ṭhîn a ni. Fuihna pêkna leh Jehova’n dik taka a dâwr che dân sawina hmangin, i rinpuite rinna chu nasa takin i tichak thei a ni.

Jehova Chuan Tar Rinawmte A Hlut

19, 20. (a) Engtin nge Jehova’n a chhiahhlawh tarte rawngbâwlna chu a thlîr? (b) A dawta thuziakah eng nge sawi lan ni dâwn?

19 Lâwm nachâng hriat lohna tûn lai khawvêlah hian tarte ngaihsakna a awm lo tluk a ni. (2 Timothea 3:​1, 2) Hriat chhuah an nih châng pawhin, hun kal tawha an hlawhtlinna vâng a ni ṭhîn​—⁠tûna an thiltih mêkte vâng ni lovin, an tihtawhte vâng a ni ṭhîn. Inkalh takin, Bible chuan: “In hnathawh leh a hming chunga hmangaihna in lantîr, mi thianghlimte rawng in lo bâwl, tûn thleng pawha in la bâwl cheu chu theihnghilh tûrin Pathian chu mi fel lo a ni si lo va,” a ti. (Hebrai 6:10) Pathian Jehova chuan hun kal tawha rinawm taka i rawngbâwlna chu a hre ngei mai. Mahse, tûn thlenga a rawng i la bâwl cheu pawh chu a hlut hle bawk a ni. Ni e, mi rinawm tarte chu Kristian rahchhuah ngah tak, thlarau lama hrisêl, leh chak tak angin a thlîr a ni​—⁠a thiltihtheihna târ langtute angin.​—⁠Philippi 4:13.

20 Kan Kristian unau tarte chu Jehova thlîr angin i thlîr em? I thlîr a nih chuan, anmahni hmangaihna lantîr tûra chêttîrin i awm ang. (1 Johana 3:18) A dawta thuziak chuan an mamawh ṭanpuina pêk huna chutiang hmangaihna lantîr theih dân kawng ṭhenkhat a sawi lang ang. (w04 5/15)

[Footnote]

^ par. 3 Tûm rah thlum chi (date) bâwr khatah chuan a rah sângkhat lai a awm thei a, a rih lam chu kg. 8 emaw, a aia tam emaw a ni thei a ni. Ziaktu pakhat chuan, “a rah chhuah [tûm thing] kûng tin chuan a dam chhûngin a neitu hnênah tûm rah thlum chi ton hnih emaw, ton thum emaw a pe chhuak a ni,” tiin a chhût a ni.

Eng Nge I Chhânnate Chu?

• Engtin nge tarte chu an “rah”?

• Engvângin nge Kristian tarte thlarau lam chakna chu ṭanpuitu hlu tak a nih?

• Engtin nge tarte’n ‘Jehova chu mi dik tak a ni tih an hriattîr’ theih?

• Engvângin nge Jehova’n hun rei tak chhûng a rawng lo bâwl tawhte chu a hlut?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 11-naa bâwm]

Rinnaa An Chak Reng Theih Dân

Hun rei tak chhûng Kristian ni tawhte chu rinnaa chak reng tûr leh thlarau lama chak reng tûrin engin nge ṭanpui? Ṭhenkhatin a chhan an sawi chu hêng hi a ni:

“Jehova nêna kan inlaichînna chungchâng sawina Bible châng chhiar chu a pawimawh êm êm a. Sâm 23 leh 91 thute chu zan tin deuh thaw ka rilruin ka chham nawn ṭhîn.”​—⁠Olive-i, kum 1930-a baptisma chang.

“Baptisma channa thusawi zawng zawng chu keima channa tûr ang hrima tel kim vek leh ṭha taka ngaihthlâk vek chu ka tum tlat a. Ka inpumpêkna tihthar reng chu rinawm reng nân rahbi pawimawh tak a ni.”​—⁠Harry-a, 1946-a baptisma chang.

“‘Kan kawng zawng zawnga amah hre reng chunga,’​—⁠Jehova ṭanpuina te, vênhimna te, leh malsâwmna te dîl a, nî tina ṭawngṭai hi a pawimawh hle.” (Thufingte 3:​5, 6)​—⁠Antônio-a, 1951-a baptisma chang.

“Kum rei tak chhûng Jehova rawng rinawm taka bâwl rengtute thiltawn ngaihthlâkna chuan a chunga rinawm reng ka tumna a tithar leh ṭhîn.”​—⁠Joan-i, 1954-a baptisma chang.

“Mahni indah pawimawh lutuk loh chu a pawimawh a. Kan neih zawng zawng hi Pathian phu loh ngilneihna vâng a ni. He thlîr dân neihna hian a tâwp thlenga chhel nâna kan mamawh thlarau lam châwmna lo chhuahna lam min hawitîr reng a ni.”​—⁠Arlene-i, 1954-a baptisma chang.

[Phêk 12-naa milem]

Tarte thlarau lam chakna chu ṭanpuitu hlu tak a ni