A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Krista Ropuina Thlîr Dân Neih Zir Rawh

Krista Ropuina Thlîr Dân Neih Zir Rawh

Krista Ropuina Thlîr Dân Neih Zir Rawh

“Tupawh in zînga mi lian nih duh apiang chu in rawngbâwltuah a awm zâwk tûr a ni.”​—⁠MATTHAIA 20:26.

1. Khawvêlin ropuina a thlîr dân chu eng nge ni?

AIGUPTA ram Cairo khawpui chhim lam mêl 300 vêla awm hmân lai Thebes (tûn laia Karnak) khawpuiah chuan, fit 60-a sâng Pharao Amenhotep III-na lem chu a ding zuah mai a. Chu milim hrawl tak mai nêna inkhaikhin chuan tê chem chema inhriatna nei lo an awm lo vang le. Rorêltu ngaihsân nâna din chu milim chu khawvêlin ropuina a thlîr dân​—⁠mi dangte titê chem chemtu a theih ang tâwka mahni intihlenna leh intihpawimawhna​—⁠chhinchhiahna a ni.

2. Isua’n a hnungzuitute tân entawn tûr eng nge a hnutchhiah a, eng zawhna nge kan inzawh ngai?

2 He ropuina thlîr dân hi Isua Krista zirtîr ropuina thlîr dân nên khaikhin teh. Ani chu zirtîrte tân an “Lalpa leh Zirtîrtu” mah ni se, ropuina chu mi dangte rawngbâwlsakna aṭanga lo awm a ni tih a zirtîr a ni. Isua chuan he leia a ni hnuhnûng ber a hman laiin a thu zirtîr awmzia chu a zirtîrte ke silsakin a hmuhtîr a. Chu chu rawng inbâwlsakna a va ni êm! (Johana 13:​4, 5, 14) Rawngbâwl nge rawngbâwlsaka awm​—⁠eng nge i duh zâwk? Isua entîrna chuan nangmahah hian amah anga inngaihtlâwm duhna a hring chhuak em? A hrin chhuah chuan khawvêl thlîr dân laka danglam tak mai Krista ropuina thlîr dân chu i lo bihchiang ang u.

Khawvêl Ropuina Thlîr Dân Hawisan Rawh

3. Mihring pêk ropuina neih châktute chungah rah ṭha lo a chhuak ṭhîn tih eng Bible entîrnate hian nge târ lang?

3 Khawvêl ropuina thlîr dân hian chhiatna a thlenzia târ langtu entîrna tam tak Bible-ah a chuang a. Estheri leh Mordekaia hun laia Persia lal ina mi challang tak leh thiltithei tak Hamana hi ngaihtuah teh. Ropuina a ûmna chuan mualphona leh thihna a thlen a ni. (Estheri 3:5; 6:​10-12; 7:​9, 10) A thiltihtheih vânglai taka âtnaa hrem lal chapo tak Nebukadnezzara chungchâng hi ngaihtuah bawk teh. Ropuina chungchânga a ngaih dân dik lo chu heti hian a sawi chhuak a ni: “He Babulon ropui hi keima chakna ngeia lal chênna hmun atân leh ka ropuina mawina tûra ka siam chu a ni lo vem ni?,” tiin. (Daniela 4:30) Tin, Pathian chawimawi lo va, a phu loh chawimawina dawngtu mi chapo tak Herod Agrippa I-na a awm bawk. Ani chu “rûlhûtin a ei a, a thi ta” a ni. (Tirhkohte 12:​21-23) Hêng zawng zawngte hian Jehova ropuina thlîr dân an hriatthiam loh avângin an chhiat phah a ni.

4. He khawvêl chapona rilru phênah hian tunge awm?

4 Chawimawina leh zahna dawng thei tûr zâwnga kan nun hman kan duh chu thil âwm lo a ni lo. Mahse, Diabola chuan chu kan châkna chu a tumsânna târ langtu chapona rilru min neihtîrin a duhzâwng tihpuitlin nân a hmang a ni. (Matthaia 4:​8, 9) Ani hi “he khawvêl pathian” hi a ni a, he leia a ngaih dân thehdarh chu a tum nghet tlat a ni tih theihnghilh ngai suh ang che. (2 Korinth 4:4; Ephesi 2:2; Thu Puan 12:⁠9) Chutiang ngaih dân lo chhuahna chu an hriat avângin, Kristiante chuan khawvêl ropuina thlîr dân chu an hawisan a ni.

5. Hlawhtlinna te, hmingthanna te, leh hausakna te chuan lungawina neih min tiam em? Hrilhfiah rawh.

5 Diabola tihchhuah ngaih dân pakhat chu khawvêla mi challang nih te, mi chawimawi hlawh nih te, leh mi hausa nih te hi ma thei lova hlimna thlentu a ni, tih hi a ni a. Chu chu a dik em? Hlawhtlinna te, hmingthanna te, leh hausakna te chuan nun lungâwithlâk tak neih min tiam em? Bible chuan chutiang thilte buma awm lo tûrin min vaukhân a. Lal fing Solomona chuan: “Thawhrimna zawng zawng leh themthiamna tinrêngte hi ṭhenawm elrelna avânga lo awm a ni tih ka hre ta. Hei pawh hi engmah lo leh thil lothlâwn mai a ni,” tiin a ziak a ni. (Thuhriltu 4:⁠4) He khawvêla mi challang ni tûra an hun zawng zawng hmangtu mi tam takte chuan he thâwk khum Bible thu dikzia hi an nemnghet a. Entîrna pakhat chu mihringte thlaa an lâwnna tûr boruak lawng pianhmang duang a, sa a, a chhintute zînga tel mi pakhat hi a ni. Ani chuan: “Ka thawkrim êm êm a, ka hnaah pawh ka thiam hle a. Mahse, chu chu hlimna tluantling leh thlamuanna rilru neih nân chuan thil lothlâwn mai, a nih loh leh hlutna rêng nei lo thil ho mai mai a lo ni,” a ti. * Sumdâwnna lam a ni emaw, infiamna lam, a nih loh leh intihhlimna lam a ni emaw khawvêl ngaiha ropuina chuan lungawina tluantling min pe thei lo.

Hmangaihnaa Tur Rawngbâwlna Aṭanga Neih Ropuina

6. Engin nge Jakoba leh Johana’n ropuina thlîr dân dik lo an neihzia târ lang?

6 Isua nuna thilthleng pakhat chuan ropuina dik takin a kaihhnawih thil a hai lang a. Isua leh a zirtîrte chuan C.E. 33, Kallen Kût hmang tûrin Jerusalem lam an pan a. Kawng lakah chuan, Isua laichîn unau pahnih, Jakoba leh Johana te chuan ropuina thlîr dân dik lo an neihzia an târ lang a. Anmahni hringtunu kal tlangin, anni chuan Isua hnênah: ‘I ramah, i ding lamah pakhat, i vei lamah pakhat kan ṭhut theihna tûrin thu mi pe ang che,’ tiin an ngên a ni. (Matthaia 20:21) Juda-ho zîngah chuan lalber ding lam emaw, vei lam emawa ṭhut chu chawimawina nasa tak a ni a. (1 Lalte 2:19) Jakoba leh Johana chuan hmun ṭha ber chan chu an tum tlat tihna a ni. He thuneihna dinhmun hi hauh tlat an duh a. Mahse, Isua’n an rilru a hriat avângin, ropuina an thlîr dân dik lo siam ṭhat nân chu hun chu a hmang ta hlauh zâwk a ni.

7. Engtin nge Isua chuan Kristian ropuina dik tak chu a sawifiah?

7 Isua chuan he chapona khawvêla mi ropui nia ngaih chu mi dangte thununtu leh thupetu, a duhzâwng apiang ti zung zung theitu hi a ni tih a hria a. Mahse Isua zirtîrte zîngah chuan, inngaitlâwm taka rawngbâwl hi ropuina tehna a ni tlat. Isua chuan: “Tupawh in zînga mi lian nih duh apiang chu in rawngbâwltuah a awm zâwk tûr a ni; tupawh in zînga hmasa ber nih duh apiang chu in chhiahhlawhah a awm bawk tûr a ni,” a ti.​—⁠Matthaia 20:​26, 27.

8. Rawngbâwltu tih chu eng tihna nge ni a, eng zawhna nge mahni kan inzawh ang?

8 Bible-a ‘rawngbâwltu’ tia lehlin Grik thu mal chuan mi dangte tâna taima taka rawngbâwl ṭâng ṭângtu a kâwk a. Isua chuan a zirtîrte chu zir tûr pawimawh tak a zirtîr a ni: Thil ti tûra mi dangte thupêkna chuan mi chu mi ropuiah a siam lo; hmangaihnain a tur avânga mi dangte rawngbâwlsak chu mi ropui nihna a ni zâwk, tih hi. Heti hian inzâwt rawh: ‘Jakoba emaw, Johana emaw ni ta ila, engtin nge ka chhân lêt ang? Ropuina dik tak chu hmangaihna avânga mi dangte rawngbâwlsakna aṭanga lo awm a ni tih ka man ang em?’ tiin.​—⁠1 Korinth 13:⁠3.

9. Mi dangte a dâwrnaah Isua’n entawn tûr eng nge min hnutchhiah?

9 Isua chuan a zirtîrte hnênah khawvêl ropuina tehna chu Krista lantîr ropuina tehna nên a inang lo tih a kawhhmuh a. Rawng a bâwlsakte aia chungnung zâwka inngaihna a nei ngai lo va, anni chu a aia hnuaihnung zâwk nia inhriatna a neihtîr ngai hek lo. Mi chi tinte​—⁠mipate, hmeichhiate, leh naupangte, hausate, retheite, thiltitheite, leh mi sual nia hriatte pawh​—⁠chuan a bula awm nuam an ti a ni. (Marka 10:​13-16; Luka 7:​37-50) Mite chu tlin lohna neite an dâwr hunah dawhtheihna an tlachham châwk ṭhîn a. Isua erawh chu a danglam a ni. A zirtîrte chuan ngaihtuahna neih loh châng leh inhnialbuai châng nei ṭhîn mah se, dawhthei takin a zirtîr a, a inngaihtlâwmzia leh a thuhnuairawlhzia a târ lang a ni.​—⁠Zakaria 9:9; Matthaia 11:29; Luka 22:​24-27.

10. Engtin nge Isua nun kawng pumhlûm chuan hmasial hauh lova mi dangte rawng a bâwlsakzia târ lang?

10 Pathian Fapa ṭha berin a siam mahni hmasialna tel lo entawn tûr chuan ropuina nihphung dik tak a târ lang a. Isua chu rawngbâwlsaka awm tûr ni lovin, mi dangte rawngbâwl tûrin leh “nat tinrênga nâte” tidam tûr leh ramhuai thununna hnuaia awmte tizalên tûrin he leiah hian a lo kal a ni. Ani chu a chauvin chawlh hahdam mamawh hle mah se, mi dangte mamawh chu a dah hmasa tlat a, mite thlamuan tûrin a inhmang tlat a ni. (Marka 1:​32-34; 6:​30-34; Johana 11:​11, 17, 33) A hmangaihna chuan mite chu thlarau lama ṭanpui tûrin a chêttîr a, kawng chhe takahte thui tak tak kea kalin Lalram chanchin ṭha chu a hril a ni. (Marka 1:​38, 39) Isua chuan mi dangte rawngbâwlsak chu a ngai pawimawh tih a chiang hle.

Krista Inngaihtlâwmna Entawn Rawh

11. Kohhran hotua ṭang tûr chuan eng miziate nge neih ngai?

11 Kum zabi 19-na tâwp dâwn hnaih lamah chuan, Kristian hotute neih tûr rilru put hmang dik chu Pathian mite mamawh chhawmdâwl tûra khualzina rawngbâwltu tûrte thlan hunah sawi pawimawh viau a ni a. September 1, 1894 chhuak Zion Watch Tower sawi dânin, a pawimawh ber chu mi “nunnêm chu​—⁠an uan loh nân . . . , mahni tâna thu sawi lova Krista tâna thu sawitu mi inngaitlâwm tak​—⁠mahni hriatna sawi lo va, Krista Thu tluang tak leh thiltithei taka sawitu hi a ni.” Chiang takin, Kristian dikte chuan mahni thiltum tihhlawhtlin nân emaw, challan te, thuneihna te, leh mi dang thunun theihna te neih nân emaw mawhphurhna dinhmun chu an ûm ngai tûr a ni lo. Hotu inngaitlâwm tak chuan a mawhphurhna chu “hnathawh ṭha” thawh hi a ni a, mahni inchawimawi nâna dinhmun sâng chelh a ni lo tih a hria a ni. (1 Timothea 3:​1, 2) Upate leh kohhranho rawngbâwltu zawng zawngte chuan inngaitlâwm taka mi dangte rawngbâwlsak tûrin, rawngbâwlna thianghlima hma hruai tûrin, mi dangte entawn tûr hnutchhiah tûrin theih tâwp an chhuah ṭheuh tûr a ni.​—⁠1 Korinth 9:19; Galatia 5:13; 2 Timothea 4:⁠5.

12. Kohhrana mawhphurhna dinhmun chang theite chuan eng zawhnate nge an inzawh ang?

12 Chu dinhmun chang thei tûr unaupate chu hetianga an inzawh hi a ngai ang: ‘Mi dangte rawngbâwlsakna hun remchâng ka zawng nge, mi dangte rawngbâwlsaka awm ka duh zâwk? Mi hmuha langsâr si lo hna ṭangkai takte thawh ka inhuam em?’ tiin. Entîr nân, ṭhalai pakhat chuan kohhrana thusawi chu a duh mai thei a, mahse tarte ṭanpui chu a hreh mai thei. Kohhrana mawhphurhna neite nêna inkawm chu nuam a tih rualin thu hrilh rawngbâwlnaa tel chu a la hreh deuh mai thei. Chutiang mi chu heti hian a inzâwt tûr a ni: ‘Mi dangte hriat leh fak hlawh theihna lam chi rawngbâwlna ka tinzâwn ber em? Mi dangte aia challan zâwk ka tum em?’ tiin. Mahni ropuina tûr zawn chu Isua entawn lohna a ni.​—⁠Johana 5:41.

13. (a) Engtin nge inngaihtlâwmna lama hotute entawn tûr siam chuan mi dangte a nghawng theih? (b) Engvângin nge inngaihtlâwmna chu Kristiante tân duhthlan theih thil a ni lo a tih theih?

13 Krista inngaihtlâwmna entawn tuma ṭan kan lâk hian, mi dangte rawngbâwlsak tûra chêttîrin kan awm a. Jehova Thuhretute branch office rawngbâwl dân enfiahtu zone overseer pakhat entîrna hi han ngaihtuah teh. A hun a chêpin, a mawhphurhna chu rit hle mah se, lehkhabu chilh khâwmna khâwl rem dik tum ṭhalai pakhat chu a ṭanpui a ni. Chu unaupa chuan: “Mak ka ti ngawt mai! A naupan laia Bethel-a rawng a bâwl laiin, kan khâwl hman ang chiah a enkawl thu leh rem dik a harsatzia a la hriat kar thu min hrilh a. Thil pawimawh dang tih tûr tam tak nei mah se, hun engemawti chhûng chu min thawhpui a. Ka rilru a khawih hle a ni,” a ti. Chu unaupa chu tûnah chuan Jehova Thuhretute branch office pakhata hotuah a ṭang reng tawh a, tûn thlengin chu inngaihtlâwmna thiltih chu a la hre reng a ni. Hna hniam thawk tûra sâng lutuk emaw, hna hahthlâk thawk tûra pawimawh lutuk emawah i inngai ngai lo vang u. Chutiang ni lovin, “inngaihtlâwmna” hian kan inthuam zâwk tûr a ni. Chu chu duhthlan theih thil a ni lo. Kristiante neih ngei ngei tûr “mihring thar” zînga mi a ni.​—⁠Philippi 2:3; Kolossa 3:​10, 12; Rom 12:16.

Krista Ropuina Thlîr Dân Neih Theih Dân

14. Engtin nge Pathian leh mi dangte nêna kan inlaichînna ngaihtuahna chuan ropuina thlîr dân dik nei tûrin min ṭanpui theih?

14 Ropuina thlîr dân dik chu engtin nge kan neih theih ang? Kan neih theih dân kawng khat chu, Pathian Jehova nêna kan inlaichînna ngaihtuahna aṭangin a ni. A ropuina te, thiltihtheihna te, leh finna te chuan mihring mai maite aia nasa taka sângah a dah vah mai a ni. (Isaia 40:22) Mi dangte nêna kan inlaichînna ngaihtuahna pawh chuan inngaihtlâwmna nei tûrin min ṭanpui thei bawk. Entîr nân, thil engemaw takah chuan mi dang aiin kan sâng zâwk thei a, mahse nuna thil pawimawh zâwkah chuan anni chu kan tluk lo hle thei, a nih loh leh kan Kristian unaute chuan kan neih loh mize ṭha eng engemaw chu an nei mai thei a ni. A nihna takah chuan, Pathian mithmuha hlu mi tam takte chuan an thuhnuairawlhna leh inngaihtlâwmna avângin challan loh chu an tum a ni.​—⁠Thufingte 3:34; Jakoba 4:⁠6.

15. Engtin nge Pathian mite rinawmna chuan mi dangte aia indah chungnun chhan tûr a awm lo tih a târ lan?

15 An rinna avânga tihduhdah tuar Jehova Thuhretute thiltawn chuan he thu hi a hrilhfiah chiang hle. Khawvêl ngaiha mi narânte chu an ni, fiahna nasa tak hnuaia rinawmna vawng tlat ṭhîntute chu ni. Chûng entîrnate ngaihtuahna chuan inngaitlâwm tûrin min ṭanpui thei a, ‘inngaihhlut tâwk aliama inngaihlu lo’ tûrin min zirtîr thei a ni.​—⁠Rom 12:⁠3. *

16. Engtin nge kohhran mi leh sa zawng zawngte chuan Isua entawn tûr siam entawnin ropuina thlîr dân dik an neih theih?

16 Kristian a pui a pangte chuan Krista ropuina thlîr dân chu neih an tum ṭheuh tûr a ni. Kohhranah chuan hna chi hrang hrang thawh a ngai a. Hna hniam nia langte ti tûra tirh i nihin thinur ngai rêng rêng suh. (1 Samuela 25:41; 2 Lalte 3:11) Nu leh pate u, in fa la naupangte leh tleirâwl chhuakte chu Kingdom Hall-ah a ni emaw, inkhâwmpuinaah a ni emaw thawh tûr an dawn apiang lâwm taka thawk tûrin in fuih em? Hna hniam i thawh laite an hmu ṭhîn em? Jehova Thuhretute khawvêl hmunpuia rawngbâwl unaupa pakhat chuan a nu leh pate entawn tûr siam chu tûn thlengin a la hre chiang hle a. Heti hian a sawi a ni: “Kingdom Hall leh inkhâwmpuina hmun an tihfai dân chuan an ngai pawimawh hle tih min hriattîr a. Hna chu eng anga hniam pawh ni se, kohhran emaw, kan unaute emaw tâna ṭha tûr a nih phawt chuan tlâwmngai takin an thawk ṭhîn a ni. Chu chuan Bethel-a eng hna pawh lâwm taka pawm tûrin min ṭanpui a ni,” a ti.

17. Eng kawngin nge hmeichhe inngaitlâwm takte chu kohhran tân malsâwmna an nih theih?

17 Mahni ṭhatna aia mi dangte ṭhatna tûr dah pawimawh zâwk chungchângah chuan, B.C.E. kum zabi panganaa Persia Lal nupui lo ni ta, Estheri hnên aṭangin entawn tûr ṭha tak kan hmu a ni. Lal ina khawsa mah ni se, Pathian duhzâwng nêna inmila thil tiin, a mite tâna a nun thâp chu a inhuam a ni. (Estheri 1:​5, 6; 4:​14-16) Tûn lai Kristian hmeichhiate pawhin ei leh bâr lamah eng dinhmunah pawh ding se, lungngaite hnêmin, dam lote kanin, thu hrilhnaahte telin, leh upate thlâwpin Estheri rilru puthmang ang chu an lantîr ve thei a ni. Chutianga unaunu inngaitlâwm takte chu kohhran tân malsâwmna an va ni êm!

Krista Ropuina Thlîr Dân Neih A Hlâwknate

18. Krista ropuina thlîr dân târ lanna aṭangin eng hlâwknate nge lo awm?

18 Krista ropuina thlîr dân i neih hian hlâwkna tam tak i seng a. Mahni hmasial lova mi dangte rawng i bâwlsak hian, chu chuan nangmah leh an tân hlimna a thlen ve ve a ni. (Tirhkohte 20:35) I unaute tâna inhuam tak leh châk taka i thawhrim hian, an tân i duhawm lehzual a. (Tirhkohte 20:37) A pawimawh zâwk chu, i Kristianpuite ṭhatna tûra i thiltih chu Jehova chuan fakna inthawina anga a pawm hi a ni.​—⁠Philippi 2:17.

19. Krista ropuina thlîr dân chungchângah hian eng nge kan tum tlat ang?

19 Mi tinin mahni thinlung ṭheuh fiahin, heti hian kan inzâwt ṭheuh tûr a ni: ‘Krista ropuina thlîr dân chu ṭawngkain ka sawi ringawt dâwn nge, nunpui tumin theih tâwp ka chhuah zâwk dâwn?’ tiin. Mi chapote Jehova’n a thlîr dân chu a chiang hle si a. (Thufingte 16:5; 1 Petera 5:⁠5) Chuvângin, kan thiltihte hian Krista ropuina thlîr dân lantîr kan duhzia târ lang se la, Kristian kohhranah a ni emaw, chhûngkaw nunah a ni emaw, a nih loh leh nî tina mi dangte kan dâwr dânah hian​—⁠engkim chu Pathian chawimawi nân leh fak nâna tih ni rawh se.​—⁠1 Korinth 10:31. (w04 8/1)

[Footnote-te]

^ par. 5 Vênnainsâng, May 1, 1982 (English) phêk 3-6, “Hlawhtlinna Zawnna Lamah,” tih thuziak en rawh.

^ par. 15 Entîr nân, kum 1999 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, phêk 181-2, leh Vênnainsâng September 1, 1993, (English) phêk 27-31 chu en rawh.

I Hrilhfiah Thei Em?

• Engvângin nge khawvêl mite ropuina thlîr dân chu kan hawisan ang?

• Engtin nge Isua’n ropuina a teh?

• Engtin nge hotute’n Krista inngaihtlâwmna an entawn theih?

• Engin nge Krista ropuina thlîr dân nei tûra min ṭanpui thei?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 27-naa bâwm]

Tuin Nge Krista Ropuina Thlîr Dân Nei?

Rawngbâwlsaka awm duhtuin nge rawngbâwl duhtuin?

Lansarh duh miin nge hna hniam tak pawmtuin?

Mahni inchawisâng miin nge mi dangte chawisângtuin?

[Phêk 25-naa milem]

Hamana tlûktîrtu chu i hria em?

[Phêk 26-naa milem]

Mi dangte rawngbâwlsakna hun remchâng i châng em?