A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Jehova Chhiahhlawh Engthâwl Takte

Jehova Chhiahhlawh Engthâwl Takte

Jehova Chhiahhlawh Engthâwl Takte

“Mahni thlarau lam mamawh hriate chu an eng a thâwl e.”​—⁠MATTHAIA 5:⁠3, NW.

1. Eng nge engthâwlna dik tak chu ni a, chu chuan eng nge a târ lan?

ENGTHAWLNA chu Jehova mite thil neih hlu tak a ni a. Fakna hla phuahtu Davida chuan: “LALPA Pathiana nei mite chu lâwm takin an awm ṭhîn,” tih a sawi chhuak a ni. (Sâm 144:15) Engthâwlna chu engto nei lo, chan ṭha chan avânga lâwmna a ni. Engthâwlna nasa ber​—⁠mihring chhûngril thûk tak thlengtu​—⁠chu Jehova duhsakna kan dawng tih inhriatna aṭangin a lo awm a. (Thufingte 10:22) Chutiang engthâwlna chuan kan Pa vâna mi nêna inlaichînna ṭha kan nei tih leh a duhzâwng kan ti tih a târ lang a ni. (Sâm 112:​1; 119:​1, 2) Ngaihventhlâk tak maiin, Isua chuan kan engthâwl theih chhan chi kua a sawi a. He thuziak leh a dawta thuziaka hêng engthâwlna, a nih loh leh hlimna a sawite bihchianna chuan “Pathian hlim,” Jehova rawng rinawm taka kan bâwl phawt chuan kan engthâwl nasat theihzia hre tûrin min ṭanpui ang.​—⁠1 Timothea 1:​10, 11, NW.

Kan Thlarau Lam Mamawh Hriain

2. Eng hunah nge Isua’n engthâwlna chungchâng a sawi a, a thusawi ṭanna chu eng nge?

2 Isua chuan C.E. 31 khân thusawi tawh zawng zawnga hmingthang ber chu a sawi a. Chu thusawi chu Isua’n Galili Tuipui lam hawia tlâng chunga a sawi avângin, Tlâng Chunga Thusawi tia hriat a ni. Chanchin Ṭha Matthaia ziakah heti hian chhinchhiah a ni: “Tichuan, mipuite chu [Isua’n] a hmuhin tlângah a kal chho va, tin, a ṭhu a, a zirtîrte a hnênah an lo kal a; tin, thu a sawi a, anmahni a zirtîr a. ‘Mahni thlarau lam mamawh hriate chu an eng a thâwl e; vân ram an ta a ni si a,’” tiin. A ngial a ngana lehlin chuan, Isua thusawi ṭan chu: “Thlarau lama retheite chu an eng a thâwl e,” a nih loh leh “thlarau lama kutdawhte chu an eng a thâwl e,” tih a ni. (Matthaia 5:​1-3; Kingdom Interlinear; NW footnote) Today’s English Version-ah chuan: “Thlarau lama rethei nia inhriate chu an eng a thâwl e,” tiin kan chhiar a ni.

3. Engtin nge inngaihtlâwmna rilru chuan engthâwl tûra min ṭanpui?

3 Tlâng chunga a thusawiah chuan, Isua chuan miin a thlarau lam mamawh a hriat hian a engthâwl zual sauh a ni tih a târ lang a. Kristian inngaitlâwmte chuan, an dinhmun sual chu hre chiangin, Krista tlanna inthawina ṭanchhanin Jehova hnênah ngaihdamna an dîl a. (1 Johana 1:⁠9) Chuvângin rilru thlamuanna leh engthâwlna dik an nei a ni. “A bawhchhiatna ngaihdama awma, a sualna hliahkhuha awma chu a eng a thâwl e.”​—⁠Sâm 32:1; 119:165.

4. (a) Eng kawngtein nge keimahni leh mi dangte thlarau lam mamawh kan hriatzia kan lantîr theih? (b) Kan thlarau lam mamawh kan hriat hunah kan engthâwlna chu engin nge belhchhah?

4 Kan thlarau lam mamawh hriatna chuan nî tina Bible chhiar tûr te, “bawi rinawm, fing tak” hmanga “a hun apianga” sem chhuah thlarau lam chaw dawngsawng tûr te, leh Kristian inkhâwmnaa tel ziah tûr tein min chêttîr a. (Matthaia 24:45; Sâm 1:​1, 2; Hebrai 10:25) Ṭhenawmte hmangaihna chuan mi dangte thlarau lam mamawh mi hriattîr a, Lalram chanchin ṭha hrilhnaah leh zirtîr siamnaah ṭhahnemngai tûrin min tur a ni. (Marka 13:10; Rom 1:​14-16) Bible thutak mite hnêna hrilhna chuan engthâwlna min thlen a. (Tirhkohte 20:​20, 35) Lalram beiseina ropui tak leh chu Lalramin a rawn thlen tûr malsâwmnate kan ngaihtuah hian kan engthâwlna chu a thûk lehzual a ni. Kristian hriak thih “pâwl tlêmte” tân chuan, Lalram beiseina chu Krista Lalram sawrkâra tel tûra vâna thi thei lo nunna dawn a ni a. (Luka 12:32; 1 Korinth 15:​50, 54) “Berâm dang” tân chuan, chu Lalram sawrkârna hnuaia lei paradis-a chatuan nunna a ni thung.​—⁠Johana 10:16; Sâm 37:11; Matthaia 25:​34, 46.

Lungngaite An Engthâwl Theih Dân

5. (a) Lungngaite” tih hi eng tihna nge? (b) Engtin nge chûng lungngaite chu thlamuan an nih?

5 A dawta Isua sawi engthâwlna hi a inkalh niin a lang a. Ani chuan: “Lungngaite chu an eng a thâwl e, thlamuanin an la awm dâwn si a,” a ti. (Hawrawp kan tihâwn chawp; Matthaia 5:⁠4) Engtin nge mi chu a lungngaih ruala, a engthâwl theih ang? Isua thusawi hre thiam tûr chuan, lungngaihna a sawi ang chi kan ngaihtuah a ngai a. Tirhkoh Jakoba chuan kan sual hian min tilungngai tûr a nihzia min hrilhfiah a ni. Ani chuan: “Mi sualte u,in kutte silfai rawh u; rilru bulbâl nei lote u, in thinlung tithianghlim rawh u. Hrehawm ula, lungngai ula, ṭap rawh u; in nuih lungngaihah chang se la, in hlim nguiah chang rawh se. Lalpa mithmuhin inngaitlâwm rawh u, tichuan a chawimawi ang che u,” tiin a ziak a ni. (Jakoba 4:​8-10) An sual avânga lungngai tak takte chu Jehova duhzâwng tihna hmanga Krista tlanna inthawina an rinzia an lantîr chuan an sualte ngaihdam theih a ni tih an hriatna chuan a thlamuan a ni. (Johana 3:16; 2 Korinth 7:​9, 10) Chuvângin, Jehova nêna inlaichînna hlu tak an nei theiin, a rawng bâwl tûr leh amah chawimawi tûra chatuan nun beiseina an nei thei a. Chu chuan chhûngril lam engthâwlna thûk tak a neihtîr a ni.​—⁠Rom 4:​7, 8.

6. Eng kawngin nge mi ṭhenkhat chu an lungngaih a, engtia thlamuan nge an nih?

6 Isua thusawiah chuan he leia hluar êm êm dinhmun tenawm takte avânga lungngaihna pawh a tel a ni. Isua chuan Isaia 61:​1-3-a târ lan: “Thuhnuairawlhte hnênah chanchin ṭha hril tûra LALPAN hriak mi thih avângin Lalpa PATHIAN thlarau chu ka chungah a awm; ani chuan, thinlung lungchhiate tuam tûrte, . . . lungngai zawng zawng thlamuan tûr . . . tein mi tîr a ni,” tih hrilh lâwkna chu amahah a inhmehbel a. Chu hna pêk chu tûna leia la awm hriak thih Kristiante tân pawh a ni a, anni chuan an ṭhian, “berâm dang” ṭanpuinain chu hna chu an thawk a ni. An vaiin entîr nei “[kal pêng Jerusalemin a entîr Kristianna ram] chhûnga thil tenawm tih tawhte avânga thawpika ṭap ṭhînte” chala chhinchhiahna hna an thawk a ni. (Ezekiela 9:⁠4) Chûng lungngaite chu “ram chanchin ṭha” hmanga thlamuan an ni. (Matthaia 24:14) Setana kal hmang suaksual hi Jehova felna khawvêl thara thlâkthleng thuai a ni dâwn tih an hriat avângin an eng a thâwl a ni.

Thuhnuairawlhte Chu An Eng A Thâwl

7. ‘Thuhnuairawlh’ tih chu eng tihna nge a nih loh?

7 Isua chuan Tlâng Chunga a Thusawi chu: “Thuhnuairawlhte chu an eng a thâwl e; lei hi an la rochung dawn si a,” tia sawiin a chhunzawm a. (Hawrawp kan tihâwn chawp; Matthaia 5:⁠5) A châng chuan thuhnuairawlhna chu chak lohna anga ngaih a ni ṭhîn a. Mahse, chutiang a ni lo. Bible lama mi thiam pakhat chuan ‘thuhnuairawlh’ tia lehlin thu mal awmzia chu heti hian a hrilhfiah a ni: “Mi [thuhnuairawlh] tak mize chungnung ber chu insûmtheihna famkim a neih hi a ni a. Chu chu duhna awm loh avânga nêmna, duhna avânga rilru nona, inrawlh buai duh loh avânga ngawihna mai a ni lo. Chu chu chakna thunun tlatna a ni zâwk,” a ti. Isua chuan: “Thuhnuairawlh leh rilru inngaitlâwm tak ka nih hi,” tiin a chungchâng a sawi a ni. (Matthaia 11:29) Mahse, Isua chu thu bul felte humhimna kawngah a huaisen hle thung.​—⁠Matthaia 21:​12, 13; 23:​13-33.

8. Thuhnuairawlhna chu eng nên nge a inkûngkaih hnaih a, mi dang nêna kan inlaichînnaah engvângin nge he mizia hi kan mamawh?

8 A nih chuan, thuhnuairawlhna chu insûmtheihna nên a inkûngkaih hnai hle a ni. Chuvâng tak chuan tirhkoh Paula’n “thlarau rah” a târ lan khân, thuhnuairawlhna dawtah insûmtheihna chu a dah a ni. (Galatia 5:​22, 23) Thuhnuairawlhna chu thlarau thianghlim ṭanpuinaa neih tûr a ni a. Chu chu ring lo mite leh kohhrana mite nêna inremna siamtu Kristian mizia a ni. Paula chuan: “Lainatna thinlung te, ngilneihna te, inngaihtlâwmna te, thuhnuairawlhna te, dawhtheihna te chuan inthuam rawh u, . . . indawh tawnin inngaidam tawn ula,” tiin a ziak a ni.​—⁠Kolossa 3:​12, 13.

9. (a) Engvângin nge thuhnuairawlhna chu mi dangte nêna kan inlaichînna atân chauh a nih loh? (b) Engtin nge thuhnuairawlhte chuan ‘lei hi an rochun’?

9 Amaherawhchu, thuhnuairawlhna hi mi dangte nêna kan inlaichînna atân chauh a ni lo. Jehova lalchungnunna hnuaia duh taka intukluhna hmangin, thuhnuai kan rawlhzia kan lantîr a ni. He mi chungchânga kan entawn tûr ber chu, he leia a awm laia thuhnuairawlhna lantîr a, a Pa duhzâwnga intulût pum hlûmtu Isua Krista hi a ni. (Johana 5:​19, 30) Isua chu lei Lal ni tûra ruat a nih avângin lei rochungtu ber a ni. (Sâm 2:​6-8; Daniela 7:​13, 14) Ani chuan a rochan chu “mihring zîng” ata a thlan mi 1,44,000 te a ‘luahpui’ a, anni chu ‘leia ro rêl’ tûr an ni. (Thu Puan 5:​9, 10; 14: 1, 3, 4; Rom 8:17; Daniela 7:27) Krista leh a rorêlpui tûrte chuan fakna hla phuahtu thu hrilh lâwk: “Thuhnuairawlhte erawh chuan ram hi an luah ang a: remna chênin an hmuingîl ang,” tih thlen famkimna berâm ang a hmei a pa mi maktaduai têlte chungah ro an rêl ang.​—⁠Sâm 37:11; Matthaia 25:​33, 34, 46.

Felnaa Rilṭâmte Chu An Eng A Thâwl

10. “Felnaa rilṭâma tuihâlte” tihtlai theih dân kawng khat chu eng nge ni?

10 Isua’n Galili tlânga engthâwlna thu a sawi leh chu: “Felnaa rilṭâma tuihâlte chu an eng a thâwl e; an la tlai dâwn si a,” tih a ni. (Hawrawp kan tihâwn chawp; Matthaia 5:⁠6) Kristiante tân Jehova chuan felna tehna a siam a. Chuvângin, felnaa rilṭâma tuihâlte chu Pathian kaihhruaina atân an rilṭâmin, an tuihâl tihna a ni. Chûng mite chuan an sualna leh an ṭhat famkim lohna chu hre chiangin, Jehova pawm tlâk nih chu an duh ngawih ngawih a. An inlamlêt a, Krista tlanna inthâwina ṭanchhana sual ngaihdamna an zawn chuan, Pathian mithmuhah mi fel an ni thei tih Pathian Thu aṭanga an zir hun chuan an va hlim tak êm!​—⁠Tirhkohte 2:38; 10:43; 13:​38, 39; Rom 5:19.

11, 12. (a) Engtin nge hriak thih Kristiante chuan felna an chan? (b) Engtin nge hriak thihho ṭhiante felnaa tuihâlna chu tihrehsak an nih?

11 Isua chuan chutiang mite chu ‘tihtlai’ an nih dâwn avângin, an engthâwl dâwn tih a sawi a ni. (Matthaia 5:​6) Krista nêna vâna ‘rorêl tûr’ hriak thih Kristiante chu ‘nunna hmuh nân thiam chantîrin’ an awm a ni. (Rom 5:​1, 9, 16-18) Jehova’n anni chu a hring a; thlarau lam fate angin a pawm a ni. Anni chu Krista roluahpui tûrte an lo ni a, vân Lalram sawrkâra lal leh puithiam ni tûra koh an ni.​—⁠Johana 3:​3; 1 Petera 2:⁠9.

12 Hriak thihho ṭhiante chu nunna hmu tûra thiam chantîr an la ni lo va. Amaherawhchu, Krista thisen chhuak an rin avângin Jehova’n engemaw chena mi felah a ruat a ni. (Jakoba 2:​22-25; Thu Puan 7:⁠9, 10) Anni chu ‘hrehawm nasa taka’ dam khawchhuak tûrin, Jehova ṭhian mi fel anga chhiar an ni. (Thu Puan 7:14) Felnaa an tuihâlna chu “vân tharte” hnuaia lei thar, “a chhûnga felna awmte” a lo thlen hunah tihrehsak a ni chho zêl ang.​—⁠2 Petera 3:13; Sâm 37:29.

Mi Khawngaih Thei Takte Chu An Eng A Thâwl

13, 14. Eng kawng chhawr tlâk tak hmangin nge mi khawngaih thei tak kan nihna kan lantîr theih a, engtin nge chu chu kan hlâwkpui?

13 Tlâng Chunga Thusawi chu sawi zawmin, Isua chuan: “Mi khawngaih thei takte chu an eng a thâwl e, khawngaih an la hlawh dâwn si a.” a ti a. (Hawrawp kan tihâwn chawp; Matthaia 5:⁠7) Dân lam thilah chuan, khawngaihna chu rorêltuin thilsual titu dân ang thlapa hrem lo va, a tihnêpsakna nia hriatthiam a ni a. Amaherawhchu, Bible-in a hman angin “khawngaihna” tia lehlin atîra thu mal chuan chanhaite chhâwkna thlentu zahngai tak, a nih loh leh lainat taka ngaihsakna lantîr hi a kâwk deuh ber a ni. Chuvângin, mi khawngaih thei takte chuan lainatna an lantîr a. Isua sawi tehkhin thua Samari mi ṭha chu mamawhte “khawngaihtu” entawn tûr ṭha a ni.​—⁠Luka 10:​29-37.

14 Mite khawngaihna aṭanga engthâwlna tawng thei tûr chuan, mamawhte tân ngilneihna thiltih ṭha kan tih a ngai a. (Galatia 6:10) Isua chuan a hmuh mipuite chu a lainat a. “Vêngtu nei lo berâmte ang an nih avângin [anni chu] a khawngaih ta êm êm a, thu tam tak a zirtîr ta a.” (Marka 6:34) Isua chuan mihringte mamawh bul ber chu thlarau lam thil a ni tih a hria a. Keini pawhin mi dangte mamawh ber​—⁠“ram chanchin ṭha”​—⁠hrilhna hmangin, kan lainatna leh khawngaihna chu kan lantîr ve thei a ni. (Matthaia 24:14) Kan Kristianpui tarte, hmeithaite, leh fahrahte chu ṭanpuina ṭangkai tak kan pe theiin, ‘rilru tête chu kan fuih’ thei bawk a ni. (1 Thessalonika 5:​14; Thufingte 12:25; Jakoba 1:27) Chu chuan engthâwlna mi thlen mai ni lovin, Jehova khawngaihna min dawntîr bawk ang.​—⁠Tirhkohte 20:35; Jakoba 2:13.

Thinlunga Thianghlim leh Remna Siam

15. Engtin nge thinlunga thianghlim leh remna siamtute kan nih theih?

15 Isua’n a hnuaia mi angin engthâwlna parukna leh pasarihna chu a târ lang a: “Thinlunga thianghlimte chu an eng a thâwl e; Pathian an la hmu dâwn si a. Remna siamtute chu an eng a thâwl e; Pathian faa vuahin an la awm dâwn si a.” (Hawrawp kan tihâwn chawp; Matthaia 5:​8, 9) Thinlung thianghlim chu nungchang lama thianghlimna mai a ni lo, thlarau lamah pawh a thianghlim a, Jehova hnêna a inpumpêknaah a sakhat a ni. (1 Chronicles 28:9; Sâm 86:11) Remna siamtute chu an Kristian unaute nên an inrem a, anmahni lamah tal an ṭhenawmte nên an inrem bawk a. (Rom 12:​17-21) Anni chuan ‘remna zawngin an ûm zêl’ a ni.​—⁠1 Petera 3:11.

16, 17. (a) Engvângin nge hriak thihte chu “Pathian faa vuahin” an awm a, engtin nge ‘Pathian an hmuh’? (b) Engtin nge ‘berâm dangin’ ‘Pathian an hmuh’? (c) Engtin leh engtikah nge “berâm dang” chu “Pathian fate” an nih tak tak ang?

16 Thinlunga thianghlim remna siamtute hnênah “Pathian faa vuahin an la awm dâwn” tih leh “Pathian an la hmu dâwn” tih thutiamte pêk an ni a. Hriak thih Kristiante chu thlarau lama hrin, leia an la awm lai pawha Jehova’n “fa” anga a pawmte an ni. (Rom 8:​14-17) Vâna Krista nêna awm tûra kaihthawh an nih hunah chuan Jehova awmnaah rawngbâwlin, Amah chu an hmu tak tak ang.​—⁠1 Johana 3:​1, 2; Thu Puan 4:​9-11.

17 “Berâm dang” remna siamtute chuan Berâm Vêngtu Ṭha, an “Chatuan Pa,” Isua Krista hnuaiah Jehova rawng chu an bâwl a ni. (Johana 10:​14-16; Isaia 9:⁠6) Krista Kum Sâng Rorêlna zawha fiahna hnuhnûng ber hlawhtling taka paltlangtute chu Jehova lei lam fa anga pawm an ni ang a, “Pathian fate zalênna ropuiah chuan an lût dâwn,” a ni. (Rom 8:21; Thu Puan 20:​7, 9) Chu mi an nghah lai chuan, a hnêna inpumpêk a, Nunna Petu anga an pawm avângin, Jehova chu Pa tiin an ko a ni. (Isaia 64:⁠8) Hmân lai Joba leh Mosia te angin, an rinna mitin ‘Pathian an hmu’ a. (Joba 42:5; Hebrai 11:27) ‘An thinlung mit’ leh Pathian hriatna dik hmangin, Jehova mizia ropui takte chu an hria a, a duhzâwng tihna hmangin amah entawn chu an tum hrâm hrâm a ni.​—⁠Ephesi 1:18; Rom 1:​19, 20; 3 Johana 11.

18. Isua’n engthâwlna a sawi hmasak pasarihte nêna inmilin, tûn laiah tuin nge engthâwlna dik tak nei?

18 Kan hmuh tawh angin, mahni thlarau lam mamawh hriate, lungngaite, thuhnuairawlhte, felnaa rilṭâma tuihâlte, mi khawngaih thei takte, thinlunga thianghlimte, leh remna siamtute chuan Jehova rawngbâwlnaah engthâwlna dik tak an nei a. Mahse, chûng mite chuan dodâlna, tihduhdahna hial pawh an tâwk reng a ni. Chu chuan an engthâwlna chu a tikhaw lo vem? He zawhna hi a dawta thuziakah sawiho a ni ang. (w04 11/1)

Ennawn Nân

• Mahni thlarau lam mamawh hriate chuan eng ang engthâwlna nge an neih?

• Eng kawngin nge lungngaite chu thlamuan an nih?

• Engtin nge thuhnuairawlhna kan lantîr?

• Engvângin nge mi khawngaih thei tak, thinlung thianghlim, leh remna siamtu kan nih ang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]