A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Thlarau Lam Thilhlute Ûmna Hlâwkpuiin

Thlarau Lam Thilhlute Ûmna Hlâwkpuiin

Thlarau Lam Thilhlute Ûmna Hlâwkpuiin

“Tangka sum ngainatu chuan tangka sumah duhtâwk a hmu lo vang a, hausak ngainatu chuan duhtâwk a hlêp hek lo vang.”​—⁠Thuhriltu 5:10.

THAWHRIM lutukna hian lungngaihna a awmtîr thei a; tin, lungngaihna chuan hrisêlna lamah harsatna a siamin, a châng phei chuan thihna hial a thlen thei a ni. Ram tam takah, chhûngkaw tam tak chu nupa inṭhenna avangin a kehdarh a. Chutiang chhiatna thlentîrtu chu hausak âtchilh vâng a ni fo. Thil neih belh tûr ringawt ngaihtuahtu chuan a thil neihte lungawi taka hman a hnêkin, a chhiat phahna tûr pawh nise a duh belh zêl ṭhîn. Mahni inzirna lehkhabu pakhat chuan: “Ṭhenawm mi hausa chu a upat hmaa lung natna neih hlauhawm khawpa hnathawh âtchilh mi pawh ni se, a thawhrimna chhûtpui lova a hausakna pâwngpaw el ngawt chu a hluar hle,” a ti.

Lungawi chin nei lova thil neih belh duhna chuan mi chu hlimna a neih tûr a chântîr hlauh thei a. He mi chungchânga kan mihring chak lohna hi thiltithei tak pakhat​—⁠thil siam fak mawina​—⁠hian remchângah a la a ni. Television program-te chu i mamawh vak loh leh neih pawh i neih theih kher loh tûr thil siamte fakna hlîrin a khat a. Hêng zawng zawngte hian chhiatna nasa tak a thlen thei a ni.

Chintâwk nei lova mahni duhzâwng ûmna rah chhuah chu hriat hran harsa hle mah se, kan taksa leh rilru lamah nghawng chhe tak a nei thei a ni. Entîr nân, Lal fing Solomona thlîr dân chuan: “Rilru dam chu tîsa nunna a ni.” (Thufingte 14:30) A lehlamah chuan, a lutuka thawh rimna, lungkhamna, leh hausakna chhêkkhâwm zêl duhna hian kan hrisêlna leh hlimna a tibo thei a. Khawvêl thil ûmnain min thunun chuan mi dangte nêna kan inlaichînna pawhin a tuar thei bawk a ni. Tin, mi a chhûngkaw nun leh a khawtlâng nun a chhiat hian, a nun dân phung pawhin a chhiat phah tlângpui ṭhîn.

Thlarau Lam Thilhlute Chungnunna

Kum sanghnih dâwn lai liam taah khân, tirhkoh Paula chuan: “He khawvêl dân ang hian awm suh ula,” tiin fuihna thu a sawi a. (Rom 12:⁠2) Khawvêl chuan a tehna zâwmtute chu a hmangaih a ni. (Johana 15:19) Khawvêl chuan i thil hriat theihnate, hmuha hriat theihna te, khawiha hriat theihna te, eia hriat theihna te, rim hriat theihna te, benga hriat theihna te chawh thawh chu a tum a​—⁠a ni, hausak âtchilhna nunphung chhawm chho tûra hmin che a tum a ni. Nangmah leh mi dangte’n hausakna ûm tûrin, “mit châkna te” chu a hmang nasa bîk a ni.​—⁠1 Johana 2:​15-17.

Mahse, pawisa te, challan te, leh hausak te aia thil hlu zâwk a awm a ni. Kum zabi tam tak liam taah khân, Lal Solomona chuan hausakna lama khawvêlin a pêk theih zawng zawng chu a chhêk khâwm a. Inte a sain huante a siam a, thei huan te, chhiahhlawh te, ran vulh te, hmeichhia leh mipa zai mi te, rangkachak leh tangkarua te tam tak a nei a ni. Solomona thil neihte chuan a hmâa mi zawng zawngte thil neih chu a khum vek a. A hausa tih mai piah lam a ni. Solomona chuan thil duhawm zawng zawng a nei a tih theih a. Mahse, a tawpa a thiltihte a han en chuan: “Thil zawng zawng hi engmah lo leh thil lothlâwn mai a lo ni,” a ti.​—⁠Thuhriltu 2:​1-11.

Pathian pêk finna chungchuang a neih avângin, Solomona chuan thlarau lam thilhlu ûmna aṭangin hlawhtlinna ropui zâwk a awm tih a hria a. Heti hian a ziak a ni: “Hêng thu zawng zawng khaikhâwmna hi i ngaithla teh ang: Pathian ṭih la, a thupêkte vawng rawh; hei hi mihring zawng zawng tih tûr chu a ni mai,” tiin.​—⁠Thuhriltu 12:13.

Rangkachak leh tangkaruate aia hlu zawk chu Pathian Thu, Bible-a hmuh theih ro inphûm hi a ni. (Thufingte 16:16) Lunghlu angin, thutak rîl takte chu i hmuh chhuah atân a awm a ni. Chûng chu i zawngin i lai chhuak ang em? (Thufingte 2:​1-6) Min Siamtu, thil hlu dik takte hnâr chuan, zawnga, lai chhuak tûrin a fuih che a, ani’n a ṭanpui bawk dâwn che a ni. Engtin nge a ṭanpui ang che?

Jehova chuan lunghlu anga hlu thutak chu a Thu, a thlarau thianghlim, leh a inawpna pâwl hmangin a pe chhuak a. (Sâm 1:​1-3; Isaia 48:​17, 18; Matthaia 24:​45-47; 1 Korinth 2:10) Hêng lunghlu vâng tak leh chhût phâk loh khawpa hlute bih chianna hian kawng ṭha ber leh hlu ber zawh tûrin fing taka duh thlan theihna hun remchâng a pe che a ni. Tin, min Siamtu Jehova chuan hlimna dik neih nâna kan mamawh a hriat avângin, chu chu thlan harsa a ni lo vang.

Bible Chuan Thil Hlu Ber A Thlâwp

Bible-a awm kaihhruaina ṭha, a nih loh leh thurâwn ṭha chu a chhawr tlâkin, a dang nên tehkhin rual a ni lo. A nungchang tehna te lah a dangte nêna tehkhin rual a ni hek lo. A kaihhruainate chu engtik lai pawhin a ṭangkai reng a. Hun rei tak chhûng chu a ṭangkaizia fiah a ni tawh a ni. Bible-a thurâwn ṭhate zîngah chuan hna thawk rim tûr, rinawm tûr, pawisa neih fing taka hmang tûr, leh thatchhiat pumpelh tûr te a tel a ni.​—⁠Thufingte 6:​6-8; 20:23; 31:16.

Chu mi zulzui chuan, Isua chuan: “Leia sûlrûl leh tuiêkin a ei chhiatnaah, rûkruten an reh pawha an rûknaah hian, in tân rote khâwl khâwm suh u; vânah, sûlrûl leh tuiêkin a ei chhiat lohnaah, rûkruten an reh pawha an rûk hek lohnaah chuan, in tân rote khâwl khâwm zâwk rawh u,” tiin a sawi a ni.​—⁠Matthaia 6:​19, 20.

He a hun taka fuihna hi kum 2,000 lai liam taa a hman tlâk ang bawkin tûn laiah pawh a hman tlâk a. Hausak ûmna lama rilru zawng zawng pêk aiin, nun kawng chungnung zâwk ûmna chu kan hlâwkpui thei a ni. A bul ber chu hlimna leh lungawina dik tak min pe thei thlarau lam rote khâwl khâwm a ni a. Chu chu engtin nge kan khâwl khâwm theih ang? Pathian Thu, Bible chhiar a, a zirtîrnate nunpuina hmangin kan khâwl khâwm thei a ni.

Thlarau Lam Hlutna Chuan Lâwmman A Nei

A nih dan tûr ang thlapa kan hman hian thlarau lam hlutna chu taksa lam, rilru lam, leh thlarau lamah kan hlâwkpui a. Kan lei chunga ozone layer khian ni aṭanga eng zûng hlauhawm tak lo kal tûr lakah min vên angin, nungchang ṭha tehnate hian hausak âtchilhna hlauhawmzia min hriattîrin min vênghim a ni. Kristian tirhkoh Paula chuan: “Hausak tumte chu thlêmnaah te, thangah te, âtthlâk leh tikhawlo thei duhna tam takah te an tlu lût ṭhîn, chûng duhnate chuan chhiatna leh boralnaah chuan mite a tipil ṭhîn. Tangka sum ngainat hi sual tinrêng bul a ni si a; chu chu ṭhenkhatten an awt a, rinna chu an kal bosan a, anmahni leh anmahni lungngaihna tam takin an inchhun tlang ta chuk a,” tiin a ziak a ni.​—⁠1 Timothea 6:​9, 10.

Hausak ngainatna chuan mite chu hausakna nasa zâwk te, nihna sâng zâwk te, leh thiltihtheihna nasa zâwk te zawng tûrin a thlêm ṭhîn. Hêng thilte neih nân suahsualna leh rinawm lohnate chu hman a ni ṭhîn bawk. Hausak ûmna chuan mi chu a hun te, a tha leh zung te, leh a theihna te a rûkbosak ṭhîn a. Zâna tui taka a mut theihnate pawh a rûkbosak thei bawk. (Thuhriltu 5:12) Neih belh duhna hian thlarau lama kan ṭhanna nasa takin a dâl thei a ni. Nungdam tawh zînga mi ropui ber, Isua Krista chuan: “Rilrua retheite [“thlarau lam mamawh hriate,” NW] chu an eng a thâwl e,” tiin kawng ṭha zawk chu a kawhhmuh a. (Matthaia 5:⁠3) Thlarau lama hausakna chuan lâwmman chhe thei lo a thlen a, rei lo te chhûng hausakna aiin a pawimawh zâwk daih tih a hria a ni.​—⁠Luka 12:​13-31.

A Ṭangkai Tak Zet Em?

Greg-a chuan: “Ka nu leh pate chuan thlarau lam hlutna a chhawr tlâk lohzia min rintîr tumin nasa takin ṭan an la a. Mahse, thlarau lam thil ûmna aṭangin rilru thlamuanna nasa tak ka neih phah a ni; hausak ûmna aṭanga lo awm rilru hahna ka neih loh avangin,” a ti.

Thlarau lam hlutna pawh hian mi mal inlaichinna ṭha zawk a siam a ni. Ṭhian dik takte chu i thil neih ni lovin, i mizia hian a hîp a ni. Bible chuan: “Mi fing pâwl la, i lo fing ang,” a ti. (Thufingte 13:20) Chu bâkah, chhûngkaw hlawhtling chu hausaknaa din ni lovin, finna leh hmangaihnaa din a ni zâwk.​—⁠Ephesi 5:​22–6:⁠4.

Thlarau lam thilhlute kan pianpui lo va. Kan ṭhiante hnên aṭangin emaw, a sâng zâwk, Pathian Thu aṭangin emaw kan zir tûr a ni. Chuvângin Bible ṭanchhan zirtîrna chuan hausakna chungchânga kan rilru sûkthlêk dân zawng zawng a sâwi danglam vek thei a. Tûn hmaa bank neitu Don-a chuan: “Ka thil ngaihhlutte ngaihtuah lêt tûra ṭanpui ka ni a, ka thil mamawh tâwk neiha lungawi dân ka zir a ni,” tiin a sawi.

Thlarau Lam Hausakna Hlun Chu Ûm Rawh

Thlarau lam thilhlute chuan tun hun rei lo te atâna nawmna ni lo vin, nakin hun atâna lâwmmante chu a târ lang a ni. Paula chuan: “Thil hmuh theihte [hausakna] hi rei lo tê atân a ni a, thil hmuh theih lohte [thlarau lam thil] erawh chu chatuan atân a ni,” tiin a ziak. (2 Korinth 4:18) Hausak ûmna chuan rei lo te chhûnga kan châknate a thawi dam ngei mai; mahse, mi duhâm chuan hmabâk a nei lo. Thlarau lam thilhlute chu chatuan atân a ni.​—⁠Thufingte 11:4; 1 Korinth 6:​9, 10.

Bible chuan tûn huna hluar tak hausak âtchilhna chu a dem a. Chu chuan thil pawimawh zâwk, thlarau lam hausakna tin zâwn thei tûra kan mit tihfîmna hmanga mahni hmasialna laka insûm dân min zirtîr a ni. (Philippi 1:10) Duhâmna nihna dik tak chu mahni-inpathianna a ni tih a hai lang a. Pathian Thu aṭanga kan thu zirte kan nunpui hian, hlimna nasa zâwk kan nei a ni. Kan ngaihtuahna chu dawn duhna aṭangin pêk duhnaah a inthlâkthleng a ni. Mahni duhzâwng ûmna chu thlarau lam thilhlute hmanga thlâkthleng tûra min turtu thiltithei tak a va ni êm!

Engemaw chen chu, sum leh pai chuan min vêng thei ngei ang le. (Thuhriltu 7:12) Mahse Bible chuan: “I sum chu vawilehkhatah a zo duak thei, thla a insiam ngei ngei a, mupui anga thla neia thlâwkbo ang mai hian,” tiin a nihna dik tak chu a sawi a ni. (Thufingte 23:​5, Today’s English Version) Mite chuan hausak âtchilhna maichâmah hian thil tam tak​—⁠hriselna te, chhûngkua te, leh chhia leh ṭha hriatna ṭha te​—⁠an hlân a, chu chuan rahchhuah râpthlâk tak a nei a ni. Kawng lehlamah chuan, thlarau mi nihna chuan kan thil mamawh pawimawh ber​—⁠hmangaihna te, thiltum neih te, leh hmangaihna Pathian Jehova biak te chu a phuhru a. Tin, lei paradis-a ṭha famkima chatuana nun kan neih theihna kawng min kawhhmuh bawk​—⁠ mihringte tâna Pathian pêk beiseina chu.

Rei lo tê a chinah mihringte’n kan duh tak hausakna zawng zawng chu Pathian khawvêl tharah chuan a famkim tawh ang. (Sâm 145:16) Chutih hunah chuan he lei zawng zawng hi ‘Jehova hriatnain a khat zo vek tawh ang.’ (Isaia 11:⁠9) Thlarau lam thilhlute chu a ṭhang duang hluah hluah ang a. Hausak âtchilhna leh a hnutchhiah a ser zawng zawngte chu a nuai bo vek tawh ang. (2 Petera 3:13) Tichuan chatuana kan nun tilungawitu​—⁠hriselna ṭha te, hna lungâwithlâk te, hunâwl hmanṭhat te, chhûngkaw inlaichînna hlimawm tak te, leh Pathian nêna inṭhianna nghet tak te​—⁠chuan mihringte tân chatuana hlimna a thlen tawh ang. (w04 10/15)

[Phêk 6-naa bâwm/milem]

I Pawisa Fing Takin Hmang Rawh!

I mamawh tak hre rawh.Isua’n: “Ni tin kan ei khawpin chaw min pe ang che,” tia ṭawngṭai tûrin min zirtîr a. (Luka 11:⁠3) Vawiina kan thil duh hi naktûk atâna kan thil mamawhah chantîr suh. Sum ngah hi mihring dam chhan a ni lo tih hre reng ang che.​—⁠Luka 12:​16-21.

A hman dân tûr ruahmanna siam rawh.Tum lâwkna awm lovin thil lei suh. Bible chuan: “Mi taima ngaihtuahna chuan neihnunna lam chauh a pan a, mi thatchhia erawh chuan tlâkchhamna lam chauh a pan a ni,” a ti. (Thufingte 21:⁠5) Isua chuan a thu ngaithlatute chu pawisa an hman dâwn huna sên ngai zât tûr chhût hmasa tûrin thurâwn a pe.​—⁠Luka 14:​28-30.

Ṭûllo taka leibat pumpelh rawh.A theih phawt chuan, a bâa thil lei aiin i thil leina tûr tuak zâwk rawh. Thufing chuan: “Pûktu chu a pûktîrtu chhiahhlawh a ni,” a ti. (Thufingte 22:⁠7) Mahni insûmna leh i neih phâk bâka khawsak lohna hmangin, thil lian tham pawh lei thei tûrin ruahmanna i siam thei a ni.

Khawhralna pumpelh rawh.I thil neih sate a tlo nân ṭha takin enkawl rawh, chu chuan thil khawhral a titlêm ang. Isua chuan a thil hman chungchângah renchem dân dik a lantîr a ni.​—⁠Johana 6:​10-13.

Thil pawimawhte dah hmasa rawh.Mi fing chuan thil pawimawh zâwkte tih nân ‘remchânnate a lei’ ang.​—⁠Ephesi 5:​15, 16.

[Phêk 7-naa bâwm/milem]

Thiltawn Aṭanga Inzir—Chu Aia Ṭha Zâwk A Awm

A ṭha emaw, a chhia emaw pawh ni se, mi mal thiltawnte chuan thil ṭha tak min zirtîr thei a. Mahse, thufing anga an sawi ṭhin angin, thiltawn hi zirtîrtu ṭha ber a ni tak zet em? Ni lo, kaihhruaina ṭha chungchuang tak lo chhuahna hnâr a awm a ni. Fakna hla phuahtu chuan, a ṭawngṭainaah: “I thu hi ka ke atânte hian khâwnvâr a ni a, ka kawng atân êng a ni,” a tih khân, chu kaihhruaina ṭha chungchuang awmna chu a sawi a ni.​—⁠Sâm 119:105.

Engvângin nge Pathian kaihhruaina aṭanga inzir chu mahni thiltawn aṭanga inzir aiin a ṭhat zâwk? A chhan pakhat chu, thiltawn aṭanga zir​—⁠tihchhinna hmanga inzir​—⁠chu a man a tovin, a hrehawm hle thei a. Tin, chu chu a ṭûl kher lo bawk. Pathian chuan hmân lai Israelte hnênah: “Aw nangni hian ka thupêkte chu lo ngaithla ta ula chu aw! in felna chu tuifinriat fâwnte ang maiin a awm tûr,” a ti a ni.​—⁠Isaia 48:⁠18.

Pathian Thu hi kaihhruaina ṭha chungchuang a nih chhan pakhat chu mihringte thiltawn a hmân lai ber leh dik ber chhinchhiahna a nih vâng a ni. Mi dangte hlawhtlinna leh hlawhchhamnate aṭanga lo inzir mai chu an thil tihsual ang va tih ve aiin a thlan awm zâwk tih i hre ngei ang. (1 Korinth 10:​6-11) Chu aia pawimawh zâwk chu, Bible-ah Pathianin dân leh kaihhruaina thu bul ṭha ber ber leh rin tlâk ber berte min pe hi a ni. “LALPA dân chu a ṭha famkim a, . . . LALPA thuhriattîr chu a rinawm a, mi mâwl a tifing ṭhîn.” (Sâm 19:⁠7) Dik takin, hmangaihna ngah min Siamtu finna aṭanga inzir chu inzirna ṭha ber a ni.

[Phêk 4-naa milemte]

Khawvêlin hausak âtchilhna nun phung chhawm tûrin a duh che

[Phêk 5-naa milem]

Rangka chak leh tangkaruate aia hlu zâwk chu Pathian Thu-a hmuh theih ro inphûm hi a ni