Jehova Chuan Thil Fel A Ti Reng Ṭhîn

‘Jehova chu a awm dân zawng zawngah a fel.’​—⁠SAM 145:17.

1. Tuemawin i chungchâng dik lo taka thutâwp a siamin engtin nge i chhân lêt a, chutiang thiltawn aṭangin eng nge kan zir theih?

TUEMAWIN a nih dân chiah hre si lovin i thiltih emaw, i rilru put hmang emaw ringhlelin, i chungchângah thutâwp dik lo a siam tawh ngai em? A siam tawh a nih chuan, nâ i ti ngei ang a​—⁠chu chu hriat thiam awm tak pawh a ni. Chuta ṭangin, zir tûr pawimawh tak kan nei thei: Thil a nih dân kimchang kan hriat loh chuan rang taka thutâwp siam pumpelh chu a finthlâk, tih hi.

2, 3. Engtin nge zawhna zawng zawng chhâng tûra chipchiar tâwk lo Bible thuziakte chu ṭhenkhatin an chhân lêt a; mahse, Bible-in Jehova chungchâng eng nge min hrilh?

² Pathian Jehova chungchâng thutâwp kan siam dâwnin, he thu hi kan rilrua kan dah a ngai a ni. Engvângin nge? Hriat thiam nghâl theih loh Bible thuziak a awm avângin. Hêng thuziakte​—⁠Pathian betu ṭhenkhatte thiltih emaw, hun kal tawha Pathian rorêlna emawte⁠—⁠hian kan zawhna neih zawng zawng chhâng tûrin a chipchiar tâwk lo thei a.  Lungchhiatthlâk takin, ṭhenkhat chuan chutiang thuziakte chu an sawisêl a, Pathian felna leh dikna pawh an ringhlel hial a ni. Mahse, Bible chuan: ‘Jehova chu a awm dân zawng zawngah a fel,’ tih min hrilh thung. (Sâm 145:17) A Thu pawhin “suaksual takin a ti lul lo” tih min tiam a ni. (Joba 34:12; Sâm 37:28) A nih chuan, mi dangin a chungchâng dik loh taka thutâwp an siam huna a rilru put dân tûr chu han ngaihtuah teh!

³ Jehova rorêlna kan pawm chhan tûr thil panga i lo ngaihtuah ang u. Tichuan, chûng chu rilruah dah reng chungin, ṭhenkhatin hriat thiam harsa an tih mai theih Bible thuziak pahnih kan bihchiang ang.

Engvângin Nge Jehova Rorêlna Kan Pawm Ang?

4. Pathian thiltihte kan ngaihtuahin engvângin nge thuhnuai kan rawlh ang? Tehkhin thu pe rawh.

⁴ A hmasain, thil nih dân zawng zawng kan hriat lohte Jehova’n a hriat avângin, Pathian thiltihte kan ngaihtuah hunah thuhnuai kan rawlh tûr a ni. Tehkhin nân: Thu buai remna kawnga thleibîk nei lo va hmingthang rorêltu pakhat chuan thu pakhat a rêl thlu a. Thil nih dân hre lo emaw, a kaihhnawih dânte hre chiang lo tuemawin rorêltu thu tlûkna siam chu sawisêl ta se, engtin nge i ngaih ang? Thil nih dân hre chiang lo tân chuan lo sawisêl ve ngawt chu a âtthlâk hle ang. (Thufingte 18:13) Mihring satliahte tân chuan “lei chung zawng zawng Rorêltu” sawisêl chu a va âtthlâk lehzual dâwn êm!​—⁠Genesis 18:25.

5. Mite chunga Pathian rorêl dân chungchâng Bible thuziakte kan chhiar hunah eng nge kan theihnghilh loh tûr?

⁵ Pathian rorêlna kan pawm chhan tûr pahnihna chu mihringte ang lo takin Pathian chuan mite thinlung a hriat theih vâng a ni. (1 Samuela 16:⁠7) A Thu chuan: “Kei LALPA hi mi tin an awm dân ang zêl leh an thiltih rah ang zêla pe tûra rilru en chhuaktu, thinlung fiahtu ka ni,” tih a târ lang. (Jeremia 17:10) Chuvângin, mite chunga Pathian rorêlna chungchâng Bible thuziak kan chhiar hunah, a Thua chhinchhiah tel loh mite ngaihtuahna te, a chêttîrtu te, an tum inthupte a hriat theihna chu i theihnghilh lo vang u.​—⁠1 Chronicles 28:⁠9.

6, 7. (a) Nasa taka a chân phahna tûrah pawh engtin nge Jehova’n a dikna leh felna tehkhâwng a vawn nghehzia a târ lan? (b) Pathianin dik tak leh kawng dika thil a tih leh tih loh rinhlelhna min neihtîr thei Bible-a thil engemaw kan chhiarin, eng nge kan hriat reng ang?

⁶ Jehova rorêlna kan pawm chhan tûr a pathumna hi lo chhinchhiah rawh: Thil nasa tak a chân phahna tûr a nih pawhin a tehna felte chu a vuan tlat a ni, tih hi. Entîrna pakhat lo ngaihtuah rawh. Thuâwih mihringte sualna leh thihna laka zalêntîr tûra a Fapa a pêkin, Jehova chuan a dikna leh felna tehkhâwngte chu a tilungawi a ni. (Rom 5:​18, 19) Mahse, a Fapa hmangaih takin hrehawm nasa tak tuara nghaisakna bana a thihna chuan Jehova tân rilru hrehawmna tâwpkhâwk a thlen ngei ang. Hei hian Pathian chungchâng eng nge min hrilh? “Krista Isuaa tlanna” chungchângah, Bible chuan: “Pathianin ama felzia entîr nân” a nihzia a sawi. (Rom 3:​24-26) Ṭawng lehlin dang chuan Rom 3:25 hi: “Hei hian Pathianin englai pawhin thil dik leh hleih nei lova thil a tihzia a târ lang,” tia chhiar a ni. (New Century Version) Ni e, Jehova’n tlanna a pêk theih nâna thil a tih nasatna chuan ‘thil dik leh hleih neih lohna’ a ngaihsânzia a târ lang a ni.

⁷ Chutiang a nih chuan, ṭhenkhat tâna Pathianin dik tak leh kawng dika thil a tih leh tih loh rinhlelhna siam thei Bible-a thil engemaw kan chhiarin, hei hi kan hre reng tûr a ni: A tehkhâwng felna leh dikna chunga a rinawmna avângin, Jehova chuan a Fapa ngei pawh hrehawm taka thihna lak ata a hum lo, tih chu. Thil dang chungchângah hêng tehkhâwngte hi a bawhchhia ang em? A nihna takah chuan, Jehova chuan a felna leh dikna tehkhâwngte chu a bawhchhe ngai lo a ni. Chuvângin, thil dik leh hleih nei lovin thil a tih rengzia rin chhan tûr ṭhahnem tâwk kan nei a ni.​—⁠Joba 37:23.

8. Mihringin Jehova’n dikna leh felna tlachham anga ngaih chu engvângin nge a inâwm loh?

⁸ Jehova rorêlna kan pawm chhan tûr a palina lo ngaihtuah ila: Jehova chuan mihringte chu A anpuiin a siam a. (Genesis 1:27) Chuvângin, mihringte chu Pathian mizia ang, dikna leh felnate hriat theihna pêk an ni. Dikna leh felna kan hriat theihna chuan Jehova’n chûng miziate tlachham anga min ngaihtîr a nih chuan, chu chu a inkalh dâwn a ni. Bible-a thuziak engemaw takin min tibuai a nih chuan, sualna kan rochun avângin a dik leh a ṭha kan hriatna chu a famkim lo tih kan hriat reng a ngai a ni. A anpuia siam kan nihna Pathian Jehova chu dikna leh felnaah a famkim a. (Deuteronomy 32:⁠4) Pathian aia mihringte dik zâwk leh fel zâwk tûra ngaihtuah ringawt pawh chu a va inâwm lo tak êm!​—⁠Rom 3:​4, 5; 9:14.

9, 10. Engvângin nge Jehova chu a thiltihte mihringte hnêna hrilhfiah tûr emaw, thiam inchantîr tûr emawa tihluih a nih loh?

⁹ Jehova rorêlna kan pawm chhan tûr a pangana chu, ani chu “leilung zawng zawnga chunga Chungnunber” a nih vâng a ni. (Sâm 83:18) Chutiang a nih avângin, mihringte hnêna a thiltihte hrilhfiah tûr emaw, thiam inchantîr tûr emawin tihluih a ni lo. Ani chu Bêlvawtu Ropui a ni a, bêla siam bellei ang kan ni a, atân chuan duh duha tihtheih kan ni. (Rom 9:​19-21) A thu tlûkna emaw, a thiltih emaw sawisêl tûrin keini​—⁠a kuta bellei ang maite⁠—⁠chu tunge maw kan nih le? Thlahtu Joba’n Pathianin mihringte a dâwr dân a hriat sualin, Jehova’n ani chu a zilh a, heti hian a zâwt a ni: “Ka thurêlte mi sûtsak dâwn em ni? Thiam i chan theih nân, thiam loh mi chantîr dâwn em ni?” tiin. Hriatna lovin a ṭawng a ni tih inhriain, a hnuah Joba chu a inlamlêt a ni. (Joba 40:8; 42:⁠6) Pathian chu dik lovah i puh ngai lo vang u!

¹⁰ Chiang takin, Jehova’n englai pawhin thil fel a ti reng ṭhîn tih rinna tûr chan ṭha tak kan nei a ni. Jehova kawngte hriatthiamna tûr he nghahchhan hi ṭanchhanin, ṭhenkhat tâna hriatthiam harsa mai thei Bible thuziak pahnih i lo bihchiang ang u. A hmasa zâwk chu Pathian betu zînga mi pakhat thiltih chungchâng leh a pakhat chu a rorêlna chungchâng a ni.

 Engvângin Nge Lota’n A Fanute Chu Mipui Thinur Hnêna Pêk A Tum?

11, 12. (a) Pathianin mihring taksa pu vântirhkoh pahnih Sodom khuaa a tirha thilthleng chu târ lang rawh. (b) He chanchin hian ṭhenkhatte rilruah eng zawhnate nge a chawh chhuah?

¹¹ Genesis bung 19-ah chuan, Pathianin vântirhkoh pahnih mihring taksa puin Sodoma a rawn tirh laia thilthleng chungchâng kan hmu a. Lota chuan mikhualte chu a ina thleng tûrin a ngên chiam a ni. Chu mi zân chuan, khua aṭanga mipa rualho chuan in chu an rawn hual a, mikhualte chu an pâwl atâna pâwna rawn hruai chhuak tûrin thu an pe a. Lota chuan mipui chu thlêm daih a tum a; mahse, a hlawhtling lo. A mikhualte humhim nân, Lota chuan: “Ka unaute u, khawngaih takin chuti êm chuan sual ma ta che u. Ngai teh u, mipa la pâwl ngai loh fanu pahnih ka nei a ni; mi khawngaih ula, anni chu in hnênah ka rawn hruai chhuak ang e, ṭha in tih ang apiangin an chungah ti nâng che u: he mite chungah erawh hi chuan engmah ti lûl suh ang che u; chu mi avâng chuan asin ka in chhûngah hian an lo luh ni,” a ti a. Mipui chuan ngaithla lovin, kawngkâ chu an rawn tichhe ṭhelh a. A tâwpah chuan, mikhual vântrihkohte chuan mipuite mit chu an tihdelsak a ni.​—⁠Genesis 19:​1-11.

¹² Hriat thiam awm takin, he thuziak hian ṭhenkhat rilruah chuan zawhna a tichhuak a. Anni chuan: ‘Engtin nge Lota’n a mikhualte humhim nân mi hur pungkhâwmho hnêna a fanute pêk a tum theih? Thil a tisualin, dawihzepna a ni lâwm ni?’ tiin an ngaihtuah a ni. He chanchin aṭanga han thlîr hian, engvângin nge Pathianin Lota chu “mi fel” tia ko tûra Petera chu a thâwk khum? Lota khân Pathian phalnain thil a ti em? (2 Petera 2:​7, 8) Thu tâwp dik lo kan siam loh nân, he mi chungchâng hi i lo chhût chiang ang u.

13, 14. (a) Bible-a Lota thiltih chungchângah hian eng nge hriat reng tûr? (b) Engin nge Lota chu a dawizep lo tih târ lang?

¹³ A hmasain, Lota thiltih pawmzam emaw, thiam loh chantîr emaw lovin, Bible chuan thil nih dân chu a târ lang mai a ni tih chhinchhiah tûr a ni. Bible chuan Lota ngaihtuahna emaw, chutianga ti tûra chêttîrtu emaw chu min hrilh lo bawk. ‘Mi felte thawhlehnaa’ a lo kîr leh hunah chuan, chutianga a tih chhan chipchiar takin min hrilh mahna.​—⁠Tirhkohte 24:15.

¹⁴ Lota chu a dawizep hauh lo. Dinhmun harsa takah a awm zâwk a ni. Mikhualte chu a in ‘chhûngah hian an lo lût’ tia sawiin, Lota chuan chhanhim leh humhim tlat a tum tih a târ lang a ni. Mahse, chu chu thil âwlsam a ni hauh lo vang. Juda thilthleng chanchin ziak mi Josephus-a chuan Sodom mite chu “mihring chungah an dik lovin, Pathian an zahpah lo . . . Mikhual an hua a, anmahni pawh pawlawh tak takin an insawisa a ni,” a ti. Mahse, Lota chu pungkhâwm huatthlala takte aṭangin a inhnûk dâwk lo. Chu aimah chuan, chûng mipa thinurte hnêna va chhuakin a thlêm zâwk a. Pâwna chhuakin “kawng a khâr leh” hial zâwk mah a ni.​—⁠Genesis 19:⁠6.

15. Engvângin nge Lota chuan rinnain thil a ti a ni mai thei tih a sawi theih?

¹⁵ ‘Chuti a nih pawhin engvângin nge Lota hian pungkhâwmho hnênah a fanute pêk a tum?’ tiin ṭhenkhatin an zâwt mai thei. Amah ngaihtuahna chu a dik lo tia puh mai aiin, engvângin nge thil ni thei âwmte chu kan ngaihtuah loh vang? A hmasain, Lota chuan rinna nên thil a ti a ni thei a ni. Engtin nge? Rinhlelh rual lohvin, Lota chuan Jehova’n a patea, Abrahama nupui, Sari a chhanhim dân chu a hre ngei ang. Sari chu a hmêl a ṭhat êm avângin, Abrahama chuan mite’n Sari nei tûra amah an thah loh nân a unaupa anga insawi tûrin a hrilh tih hre chhuak rawh. * Tichuan, Sari chu Pharaoa ina hruai a ni a. Mahse, Jehova a inrawlh a, Sari chu a khawihtîr lo a ni. (Genesis 12:​11-20) Lota pawhin a fanute chu chutiang bawka vênhim an nih a ring a ni thei ang. Chhinchhiah tlâk takin, Jehova chu a vântirhkohte hmangin a inrawlh ngei a, nula pahnihte chu an him a ni.

16, 17. (a) Eng kawngin nge Lota’n Sodom mite chu mak tihtîr emaw, tihbuai emaw a tum a nih theih? (b) Lota chhût dân chu engpawh ni se, eng nge kan hriat chian theih?

¹⁶ Thil nih theih dân dang ngaihtuah leh ila.  Lota chuan mipaho chu mak tihtîr emaw, tihbuai emaw a tum pawh a ni thei a. Sodom mite mawngkawhurna avângin, pungkhâwmho chuan a fanute chu an ît lo vang tih ngaih dân a nei pawh a ni thei bawk. (Juda 7) Chu bâkah, nulate chu khaw chhûng mi nên an inhual tawh a, a mâkpa hual chhûngte, an ṭhiante, a nih loh leh sumdâwnna lama dâwr ṭhîntute chu mipui pungkhâwm zîngah an awm mai thei bawk a. (Genesis 19:14) Chûng inkûngkaihnate chuan, pungkhâwmho zînga mipa ṭhenkhatin a fanute huma an ṭawng chhuah a beisei pawh a ni thei ang. Chuvânga pungkhâwmho inṭhen darh chu an hlauhawm lutuk tawh lo vang. *

¹⁷ Lota chhût dân leh a rilru chu engpawh lo ni se, hei hi kan chiang thei a ni: Jehova chuan englai pawha thil fel a tih reng avângin, Lota chu “mi fel” anga thlîr tûrin chhan ṭha tak a nei a ni ngei ang. Sodom mi pungkhâwmhote thiltih dân kan ngaihtuahin, chu khaw suaksual tak chunga rorêlna thlentîr tûrin Jehova’n dikna a nei tih rinhlelhna a awm thei ang em?​—⁠Genesis 19:​23-25.

Engvângin Nge Jehova’n Uza A Tihboral?

18. (a) Davida’n Bâwm chu Jerusalema lâk a duh khân eng thil nge thleng? (b) He thuziak hian eng zawhna nge a chawh chhuah?

¹⁸ Ṭhenkhat tâna hriat thiam harsa mai thei thuziak dang chu Davida’n thuthlung bâwm Jerusalema lâk a tum chungchângah a ni a. Bâwm chu Uza leh a unaupa hmahruainain tawlailîra phurh a ni a. Bible chuan: “Nakona hrui zâwl an thlen chuan Uza chuan Pathian bâwm chu a han ban a, a chelh a; sebâwng chu a pai a pai avângin. Tin, LALPA thin chu Uza chungah chuan a ur ta thut a, a thiltih dik loh avâng chuan Pathianin chutah chuan a tihlum a, Pathian bâwm kiangah chuan a thi ta a,” a ti a. A hnu thla engemaw zâtah, Bâwm chu Pathian duh dân anga Kohatha thlah Levia-hote’n an kokia an put avângin chu mi ṭum chuan an hlawhtling ta a ni. (2 Samuela 6:​6, 7; Number 4:​15; 7:9; 1 Chronicles 15:​1-14) Ṭhenkhat chuan: ‘Engvângin nge Jehova’n nasa taka a chhân lêt? Uza chuan Bâwm chu vênhim a tum mai alâwm’ an ti mai thei. Thutâwp dik lo kan siam loh nân, min ṭanpui thei thuziakte chipchiar lehzualin lo chhût ta ila.

19. Engvângin nge Jehova tân dik lo taka thiltih chu a theih loh?

¹⁹ Jehova tân chuan dik lo taka thiltih theih a ni lo tih kan hriat reng a ngai a. (Joba 34:10) Atân chuan chutianga tih chu hmangaihna a neih loh thlâk ang; mahse, Bible pumpui kan zirna aṭangin “Pathian chu hmangaihna a ni” tih kan hre si. (1 Johana 4:⁠8) Chu bâkah, Pathian Lehkha Thu chuan “felna leh rorêlna fel chu [Pathian] lalṭhutphah nghahchhan a ni,” tih min hrilh bawk a ni. (Sâm 89:14) A nih chuan, engtin nge Jehova chuan thil dik lo tak a tih ang? Chutianga a tih chuan, a lal chungnunna nghahchhan bul ber chu a tichhe mai dâwn asin.

20. Engvângin nge Uza’n Thuthlung Bâwm chungchânga dân zamte chu a hriat ang?

²⁰ Uza khân Dân chu a hre ngei ang tih hre reng rawh. Chu Bâwm chuan Jehova awmpuina a entîr a. Dân thu chuan phalna nei lote tân khawih thiang a ni lo tih chiang takin a sawi a, a bawhchhetu chu tihhlum a ni ang tih vaukhânna chiang tak a awm a ni. (Number 4:​18-20; 7:89) Chuvângin, chu Bâwm thianghlim sawnna chu ho lam taka ngaih tûr a ni lo. Uza chu (puithiam ni lo mahse) Levia hnam a nih hmêl hle a, chuvângin Dân chu hre chiang hle tûr a ni. Chu bâkah, a hma kum engemaw zâtah chu Bâwm chu kawl ṭhat atân a pa inah sawn a ni. (1 Samuela 6:​20–7:⁠1) Davida’n dah sawn tûra thu a tihtlûk thleng, kum 70 vêl chu chutah a awm reng a. Chuvângin, Uza chuan a têttê aṭangin Thuthlung Bâwm chungchânga dânte chu a hriat ngei a rinawm a ni.

21. Uza chungchângah chuan, engvângin nge Jehova’n rilru suangtuahna a hmu tih kan hriat a pawimawh?

²¹ Atîra kan târ lan tawh angin, Jehova chuan mi rilru a hre thei a. A Thuin Uza thiltih chu ‘thiltih dik lo’ a tih avângin, Jehova’n chu thuziaka târ lan kher loh mahni hmasialna thiltih ṭhenkhat a hmu a ni thei ang. Uza chu Dân ang lo deuhva thiltih chîng mi chapo a ni mai lo maw? (Thufingte 11:⁠2) A chhûngkuain a rûka an lo kawl Thuthlung Bâwm vântlâng hmaa hmahruaia lâk chhuahna chuan mahni inngaih pawimawhna a neihtîr a ni thei ang em? (Thufingte 8:13) Uza chuan Jehova awmpuina târ langtu Thuthlung Bâwm chelh nghet thei lo tûr khawpin Jehova kut a tâwi lutukah ngaiin rinna a tlachham em ni? Engpawh lo ni ta se, Jehova thiltih chu a dik tih kan chiang thei a ni. Uza thinlunga thil engemaw a hmuin, chu chuan rorêl tûrin A chhêttîr vat a ni ngei ang.​—⁠Thufingte 21:⁠2.

 Rin Tlatna Tûr Chhan Ṭha Tak

22. Jehova finna chu a Thua thil chipchiarte hmaih châng a neihnaah engtin nge a lan?

²² Jehova khaikhin rual loh finna chu a Thua thil chipchiarte hmaih châng a neihnaah a lang a. Chutiang chuan Jehova chuan amah kan rinchhanna târ lan theihna hun remchâng min pe a ni. Kan thil ngaihtuah tawhte aṭangin, Jehova rorêlna kan pawm chhan tûr ṭha tak tak a awm tih a chiang hle lâwm ni? Chiang e, tih tak zet leh rilru inhawng taka Pathian Thu kan zir hian, Jehova chuan thil fel leh dik a ti reng ṭhîn tih min rintîr tûr hriatna tam tak kan zir a ni. Chuvângin, Bible thuziak ṭhenkhat chuan a chhânna chiah kan hmuh mai theih loh zawhna a chawh chhuah chuan, Jehova chuan thil fel leh dik a ti reng ṭhîn tih chu i ring tlat ang u.

23. Nakina Jehova thiltih tûr chungchângah eng rin tlatna nge kan neih theih?

²³ Kan hma lama Jehova thiltih tûrah chutiang bawk rinna chu kan nei thei a. Chuvângin, lo thleng thuai tûr hrehawmna nasa taka rorêl tûra a lo kal hunah chuan, ‘mi felte chu mi sualte zîngah a tiboral ve dâwn’ lo tih kan chiang thei a ni. (Genesis 18:23) Felna leh dikna a ngainatna chuan chutianga tih chu a phal ngai lo vang. Khawvêl thar lo awm tûrah hian, kan mamawh zawng zawng chu a ṭha thei ang bera phuhrûk a ni ang tih chu kan ring thlap thei bawk a ni.​—⁠Sâm 145:​16. (w05 2/1)

[Footnote-te]

I Hre Chhuak Em?

• Engvângin nge Jehova rorêlna chu kan pawm ang?

• Lota’n mipui pungkhâwm thinurho hnêna a fanute pêk a tum chungchângah thutâwp dik lo siam lo tûrin engin nge min ṭanpui thei?

• Jehova’n Uza a tih boral chhan hre thiam tûrin eng thilte’n nge min ṭanpui thei?

• Nakin huna Jehova thiltih tûr chungchângah eng rin tlatna nge kan neih theih?

[Zirlai Atâna Zawhnate]