A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

“Tuikeplung Hlu Tak Pakhat A Hmu”

“Tuikeplung Hlu Tak Pakhat A Hmu”

“Tuikeplung Hlu Tak Pakhat A Hmu”

“Vân ram chuan bei vakna a tâwk ṭhîn a, a bei vakte chuan an pâwng lâk ṭhîn.”​—⁠MATTHAIA 11:12.

1, 2. (a) Lalram tehkhin thute zînga pakhatah Isua’n eng mize vâng tak nge a sawi? (b) Tuikeplung tehkhin thu-ah Isua’n eng nge a sawi?

I THIL neih zawng zawng chân phal khawpa i hlut thil engemaw a awm em? Mite chuan an thiltum ṭhenkhat​—⁠pawisa te, hmingthanna te, thuneihna te, a nih loh leh nihna te​—⁠an ûmna kawnga an inpêk nasatzia sawi hlawm ṭhîn mah se, engkim chân huam khawpa a ngaihhlut tûr thil chu a tawng khât hle a ni. Isua Krista chuan he mize vâng tak, ngaihsân awm tak si hi Pathian Ram chungchâng tehkhin thu a sawi tam takte zînga pakhatah a sawi lang a ni.

2 Chu chu Isua’n a zirtîrte chauh hnêna a hrilh tehkhin thu a ni a, tuikeplung tehkhin thu tia koh a ni ṭhîn. Isua sawi dân chu hei hi a ni: “Vân ram chu sumdâwng mi tuikeplung ṭha tak zawngtu ang chu a ni leh a; tin, ani chuan tuikeplung hlu tak pakhat a hmu a, a neih zawng zawng chu a va hralh a, a lei ta a.” (Matthaia 13:​36, 45, 46) Isua’n he tehkhin thu aṭang hian a zirtîrte’n eng nge zir se a tih? Engtin nge Isua thu hi kan hlâwkpui theih ang?

Tuikeplung Hlu Takte

3. Engvângin nge hmân laiin tuikeplung ṭha chu a hlut êm êm?

3 Hmân lai aṭang tawhin, tuikeplung chu incheina thil a nih avânga ngaihhlut a ni a. Lehkhabu pakhat chuan Rom mi thiam pakhat, Pliny the Elder sawi dân chuan tuikeplung hian “thil hlu zawng zawngah a ber nihna” a hauh a ti a. Rangkachakte, tangkaruate, a nih loh leh lunghlu tam takte ang lo takin, tuikeplung chu thil nungte siam chhuah a ni. Tuikep ṭhenkhat chuan mit timîmtu​—⁠entîr nân, lung them te taktê​—⁠chu tuikeplung hringtu tia hriat a taksa aṭanga tuihnângin a tuam chho zêl a, tuikeplung hlu takah a chantîr thei tih hi hriat lâr tak a ni. Hmân lai chuan, tuikeplung ṭha ber chu Israel ram aṭanga hla tak​—⁠Tuipui Sen, Persian Gulf, leh Indian Ocean aṭangtea lâk a ni deuh ber a. Isua’n “sumdâwng mi tuikeplung ṭha tak zawngtu” chungchâng a sawi chhan chu he mi vâng hian a ni tih rinhlelh rual a ni lo. Tuikeplung hlu tak tak zawng tûr chuan, thawh rim hle a ngai si a.

4. Isua sumdâwngtu tehkhin thu a pawimawh lai ber chu eng nge ni?

4 Tuikeplung ṭha chu hlu hle mah se, pawisa lama a hlutna chu Isua tehkhin thua a pawimawhna lai ber a ni lo. He tehkhin thu-ah hian, Isua’n Pathian Ram chu tuikeplung hlutna nên a khaikhin mai lo va, “sumdâwng mi tuikeplung ṭha tak zawngtu” leh a zawn hmuh hnua a chhân lêt dânah ngaihsakna a la zâwk a ni. Tuikeplunga sumdâwng mi chu dâwr nghâktu pângngai ang ni lovin, a sumdâwnna lama mithiam bîk tia koh theih tûr, tuikeplung nihna engkim hmu thiamtu emaw, han en maia lang lo tuikeplung ṭha nihnate hmu thiamtu emaw a ni a. Tuikeplung a hmuh hunah chuan, a dik tak a nih leh nih loh a hria ang a, sumdâwngtute hralh tum a ṭha lo chi leh a suakte bumin a awm mai mai lo vang.

5, 6. (a) Isua tehkhin thua sumdâwng mi chungchângah eng nge chhinchhiah tlâk bîk tak awm? (b) Ro phûm rûk tehkhin thu chuan sumdâwng chungchâng eng nge a târ lan?

5 He sumdâwngtu chungchângah hian thil chhinchhiah tlâk dang pawh a awm a. Sumdâwng narân chuan a hlâwkna hmuh nân leh tuikeplung a lei ngamna zât tûr a hriat theih nân a zawrh chhâwnna tûr nên lam a chhût hmasa mai thei a. Chutiang tuikeplung chu hralh tla chi a nih leh nih loh pawh a ngaihtuah mai thei a ni. Thu danga sawi chuan, tuikeplung neih tum ai chuan a rang thei ang bera a hlâwkna têl chu a ngaihven dâwn a ni. Mahse, Isua tehkhin thua sumdâwng chu chutiang a ni lo. A ngaihvena chu a pawisa lam emaw, a thil lam emaw a ni lo. A thil zawn hmuh a neih theih nân “a neih zawng zawng”​—⁠a in leh lo leh a thil neih zawng zawng pawh chân a inhuam a ni.

6 Sumdâwng tam zâwkte mitah chuan, Isua tehkhin thua sumdâwng mi tih dân chu a finthlâk lo thei a. Sumdâwngtu fing tak chuan chutiang chân mai hlauhawma sumdâwn chu a tum chhin hauh lo vang. Mahse, Isua tehkhin thua sumdâwng mi chuan hlutna tehna dang a nei a. A lâwmman hmuh tûr chu sum leh pai lama hlâwkna ni lovin, thil hlu ber mai neihna aṭanga lo awm hlimna leh lungawina hi a ni. Hei hi Isua pêk tehkhin thu dang hian a tichiang hle. Ani chuan: “Vân ram chu lova ro phûm rûk ang a ni; chu chu miin a hmu a, a thukru a, a lâwm avângin a neih zawng zawng chu a va hralh a, chu lo chu a lei ta a,” a ti a. (Matthaia 13:44) Ni e, ani chu ro hmu chhuak a, ta neihna aṭanga lo awm hlimna chuan a neih zawng zawng chân pawh inhuam tûrin a chêttîr tâwk hle a ni. Tûn laiah chutiang mi chu an awm ve em? Chutianga chân inhuamna tûr khawpa ro hlu tûn laiah a awm em?

A Hlutna Hretute

7. Engtin nge Isua’n Lalram hlutzia a hre tlat tih a târ lan?

7 Tehkhin thu a sawiin, Isua chuan “vân ram” chungchâng a sawina a ni a. Amah ngei chu Lalram hlutzia hre bertu a ni. Chu chu Chanchin Ṭha ziakte chuan a târ lang chiang hle a. C.E. 29 baptisma a chan zawh khân, Isua chuan: “‘Sim rawh u! vân ram a hnai tawh e,’ tiin a hrilh ṭan ta a.” Kum thum leh a chanve chhûng chu mipui tam takte hnênah Lalram chanchin a zirtîr a ni. Ram a dung leh a vâng chu fangin, “thu hril leh Pathian ram chanchin ṭha thlen chungin khaw lian leh khawtê te a fang zêl a.”​—⁠Matthaia 4:17; Luka 8:⁠1.

8. Lalramin a rawn hlen tûrte lantîr tûrin eng nge Isua’n a tih?

8 Ram chhûng zawng zawngah thilmak tam tak​—⁠dam lo tihdam te, rîlṭamte hrai te, thlipui hau reh te, mitthi kaihthawh te thlengin​—⁠a ti a, Pathian Ramin a rawn hlen tûrte pawh a entîr bawk a ni. (Matthaia 14:​14-21; Marka 4.37-39; Luka 7:​11-17) A tâwpah chuan, nghaisakna bana martara thia a nun pêkna hmangin, Pathian leh Lalram chunga a rinawmna chu a lantîr a. Sumdâwng chuan “tuikeplung hlu tak” atân a neih zawng zawng chân a inhuam ang chiahin, Isua chu Lalram tân a nungin, a thi a ni.​—⁠Johana 18:⁠37.

9. Eng mizia vâng tak nge Isua zirtîr hmasate zînga hmuh a nih?

9 Isua nun chu Lalramah a innghat mai lo va, a hnungzuitu pâwl te tak tê chu a huikhâwm bawk a ni. Hêng mite pawh hian Lalram hlutna chu an hlut hle bawk. Chûng zîngah chuan a tira Baptistu Johana zirtîr lo ni ṭhîn Andria pawh a tel a. Johana’n Isua chu “Pathian Berâm No” tia a sawi an hriatin, Andria leh a zirtîr dang, Zebedaia fapa ni awm tak a hming Johana te chuan, Isua chu an pan vat a, ringtu an lo ni ta a ni. Mahse, thil nih dân chu chutah chuan a tâwp mai lo. Andria chuan a unaupa Simona hnênah kal vatin: “Messia kan hmu ta,” tiin a hrilh a. Chu mi hnu lawkah chuan, Simona (Kiphaa, a nih loh leh Petera tia hriat tâk), leh Philipa leh a ṭhian Nathanaela-te pawhin Isua chu Messia a ni tih an lo hre ta a ni. Nathanaela chu Isua hnêna: “Pathian Fapa i ni, Israelte Lalber i nih hi,” tia sawi tûrin chêttîr a ni ta hial a ni.​—⁠Johana 1:​35-49.

Thil Ti Tûra Chawhphûr

10. Isua’n a zirtîrte a hmuh hmasak ber hnu deuhva a koh khân, engtin nge an chhân lêt?

10 Andria te, Petera te, Johana te, leh mi dangte’n Messia an hmuh laia an phûrna chu sumdâwngtuin tuikeplung hlu tak a hmuha a phûrna nên a khaikhin theih ang. Eng nge an tih ang le? Chanchin Ṭha ziakte chuan Isua an hmuh vêleha an thiltih chungchâng chu min hrilh lo va. A tam zâwk chu an nun dân pângngaiah an kîr leh a nih hmêl hle. Mahse, thla ruk aṭanga kum khat dâwn a rial hnu chuan, Isua chu Andria te, Petera te, Johana te, leh Johana unaupa Jakoba-te sangha manna hmun Galili Tuipuiah a lo kal leh a. * Isua’n anmahni a hmuh chuan: “Mi zui rawh u, tichuan mihring mantuah ka siam ang che u,” a ti a. Engtin nge an chhân lêt? Matthaia chhinchhiahna chuan Petera leh Andria chungchâng chu: “Lênte chu kalsanin an zui ta nghâl a,” tih min hrilh a. Jakoba leh Johana chungchângah chuan: “Lawng leh an pa chu an kalsan a, an zui ta nghâl a,” tih kan chhiar a ni. Luka ziak dân chuan “engkim kalsanin amah chu an zui,” a ni.​—⁠Matthaia 4:​18-22; Luka 5:​1-11.

11. Zirtîrte’n Isua kohna an chhân lêt nghâl vat chhan chu eng nge ni thei ang?

11 Zirtîrte chhân lêt nghâl vatna chu ngaihtuah chiang mang lova hmanhmawh taka thu tlûkna an siam vâng a ni em? A ni hauh lo! Isua nêna an inhmuh hmasak ber hnuah an chhûngkaw eizawnna, sangha manna lamah kîr leh mah se, an hmuh hmasak ber ṭuma an thil hmuh leh hriatte chuan an thinlung leh rilruah thûk takin zung a kaih tlat ang tih chu rinhlelh rual a ni lo. Kum khat dâwn lai chu ngaihtuah lêt nân hun an nei a ni. Tûnah chuan thu tlûkna siam hun a lo thleng ta. Anni chu Isua’n a târ lan sumdâwng mi tuikeplung ṭha a hmuh avânga a lei theihna tûra tih ngai apiang phûr taka ‘va ti nghâl vat’ ṭhîn ang an ni ang em? Ni e. An thil hmuh leh hriatte chuan an thinlung a chawk tho va. Thiltih hun a lo thleng ta tih an hria a ni. Chuvângin, thuziakin min hrilh angin, hreh miah lovin an thil neih zawng zawng kalsanin Isua hnungzuitu an lo ni ta a ni.

12, 13. (a) Eng kawngin nge Isua sâwmna hria mi tam takte’n an chhân lêt? (b) A zirtîr rinawmte chungchângah Isua’n eng nge a sawi a, chu chu eng a tihna nge?

12 Hêng mi rinawmte hi a hnua Chanchin Ṭha Ziaka chhinchhiah mi ṭhenkhatte nên chuan a va inang lo tak êm! Mi tam tak, Isua’n a tihdam emaw, a hrai emawte chu an nî tin nun dân pângngaiah an kîr leh a. (Luka 17:​17, 18; Johana 6:26) Ṭhenkhat phei chuan Isua’n a hnungzui tûra a sâwmin an kal bosan a ni. (Luka 9:​59-62) Chu mi nêna inkalh chiah maiin, mi rinawmte chungchângah Isua chuan: “Baptistu Johana awm achin tûn thlengin vân ram chuan bei vakna a tâwk ṭhîn a, a bei vakte chuan an pâwng lâk ṭhîn,” tiin a hnuah a sawi a ni.​—⁠Matthaia 11:​12.

13 He Bible châng chungchângah hian Bible lama mi thiam Heinrich Meyer-a chuan: “Hetiang kawng hian Messia lalram lo thleng tûr lama phûr tak leh dan rual lohva ṭan an khawhna leh an beihna chu sawi chhuah a ni . . . Lalram ngaihvenna chu (ngawi renga beiseina ni tawh lovin) phûr tak leh thatho tak a ni,” a ti. Sumdâwng mi angin, hêng mi tlêm tête hian a hlutna tak tak an hre nghâl thuai a, Lalram tân an thil neih zawng zawng chu châk takin an chân a ni.​—⁠Matthaia 19:​27, 28; Philippi 3:⁠8.

Zawn Chhuahnaah Mi Dang An Tel

14. Engtin nge Lalram thu hrilhna atân Isua’n a tirhkohte chu a buatsaih a, eng nge a rah chhuah?

14 Isua’n a rawngbâwlna a thawh zawm zêl rualin, mi dangte pawh Lalram zawng hmu tûrin a zirtîrin, a ṭanpui a. A hmasain, a zirtîrte zînga mi 12 a thlang chhuak a, anni chu tirhkoh angin a ruat, a nih loh leh a tirh chhuah atân a ruat a ni. Chûng mite hnênah chuan, Isua’n an rawngbâwlna an thawh dân tûr kaihhruaina chipchiar tak a pe a, an hmaa an tawh tûr buaina leh harsatnate pawh a hriattîr lâwk bawk a ni. (Matthaia 10:​1-42; Luka 6:​12-16) A hnu kum hnih emaw, a aia tam emawah chuan, ram a dung leh vânga Isua thu hrila a zinnaah an zui a, amah nêna inlaichînna ṭha an nei a. A thusawite an hria a, a thiltih ropui takte an hmu a; tin, a entawn tûr siamte an hmu bawk. (Matthaia 13:​16, 17) Hêng zawng zawng hian an rilru a hneh hle a, sumdâwng mi angin ṭhahnemngai tak leh tih tak zetin Lalram chu an ûm thei hial a ni.

15. Isua’n a hnungzuitute lâwm chhan tûr dik tak a sawi kha eng nge ni?

15 Tirhkoh 12-te bâkah, Isua’n “mi dang sawmsarih a ruat a, a kalna tûr khaw tinah leh hmun tinah, a hmaah pahnih zêlin a tîr a.” An hmaa fiahna leh harsatna lo thleng tûrte hrilhin, mite hnênah: “Pathian ram in kiangah a thleng ta,” tia hrilh tûrin a zirtîr a ni. (Luka 10:​1-12) Mi 70-te an lo kîr leh chuan, hlim takin Isua hnênah heti hian chanchin an thlen a: “Lalpa, ramhuaite pawh i hming avângin kan thu thuin an awm,” tiin. Mahse, an rin loh tak maiin, Isua chuan Lalram atâna ṭhahnem an ngaihna avângin an tâna hlimna ropui zâwk a awm thu a puang a ni: “Ramhuaite in thu thuin an awm avâng hian lâwm suh u; vâna in hming ziak a nih avângin lâwm zâwk rawh u,” tiin.​—⁠Luka 10:​17, 20.

16, 17. (a) A tirhkoh rinawmte nêna an awm ho zân hnuhnûng berah Isua’n eng nge a sawi? (b) Isua thusawiin a tirhkohte hnênah eng hlimna leh tiamkamna nge a pêk?

16 A tâwpah, Isua chuan a tirhkohte nêna a awm hnuhnûng ber zân, Nisan 14, C.E. 33-ah, Lalpa Zanriah tia hriat tûr chu a hmanpui a, he thilthleng hi ti ṭhîn tûrin a hrilh bawk a ni. Zanriah an kîl lai chuan, Isua chuan a la bâng 11-te hnênah: “Thlêmna ka tawh chhûng zawng nangni mi awmpuitu in ni a; tichuan, ka rama ka dawhkâna in eia in bâr theihna tûrin, ka Pain ram mi ruatsak angin ram ka ruatsak che u a ni; tichuan Israel hnam sâwm leh hnam hnih rorêlsakin lalṭhutphahah in la ṭhu ang,” a ti.​—⁠Luka 22:​19, 20, 28-30.

17 Tirhkohte chuan Isua sawi hêng thute an hriat hian an thinlung chu lâwmna leh lungawinain a va khat dâwn tak êm! Mihringte neih theih zînga chanvo sâng ber chu pêk an ni. (Matthaia 7:​13, 14; 1 Petera 2:⁠9) Chu sumdâwng mi ang chuan, Lalram ûma Isua zui tûrin an thil neih an chân nasa hle a. Tûnah chuan tûn thlenga an inpêkna nasa tak chu a thlâwn lo tih an hre ta a ni.

18. Tirhkoh 11-te bâkah tute’n nge Lalram chu a tâwpah hlâwkpui ve dâwn?

18 Chu mi zâna Isua hnêna awm tirhkohte chauh chu Lalram ṭangkaipui tûr awmchhun an ni lo. Vân lam Lalram ropui takah Isua Krista rorêlpuitu tûr mi 1,44,000 te Lalram thuthlunga telh chu Jehova duhzâwng tak a ni. Chu bâkah, tirhkoh Johana chuan inlârnaah “mipui tam tak tuma chhiar sên loh, . . . lalṭhutphah hmaah leh Berâm No hmaa ding, . . . ‘Kan Pathian lalṭhutphaha ṭhua hnênah leh, Berâm No hnênah chhandamna,’” tia au a hmu a. Hêngte hi chu Lalram lei lam khua leh tuite an ni. *​—⁠Thu Puan 7:​9, 10; 14:​1, 4.

19, 20. (a) Hnam tina mite tân eng hun remchâng nge inhawng? (b) Eng zawhna nge a dawta thuziakah sawiho a nih ang?

19 Isua vâna a lâwn hma lawkin, a hnungzuitu rinawmte hnênah: “Kal ula, hnam tina mi zirtîrahte siam ula, Pa leh Fapa leh thlarau thianghlim hmingah chuan baptis ula, thu ka pêk zawng zawng che u pawm tûrin zirtîr rawh u. Tin, ngai teh u, kei kumkhuain, khawvêl tâwp thleng pawhin, in hnênah ka awm zêl ang,” tih a hrilh a ni. (Matthaia 28:​19, 20) Chuvângin, hnam tina mite chu Isua Krista zirtîrte an lo ni ang a. Hêng mite pawh hian tuikeplung ṭha chungchânga sûmdawng mi thiltih ang chiahin​—⁠vân lam lâwmman atân a ni emaw, lei lam tân emaw pawh ni se​—⁠Lalram chu an thinlungah an dah tlat a ni.

20 Isua thu chuan zirtîr siam rawngbâwlna chu “khawvêl tâwp thleng” thawh a ni ang tih a târ lang a. Chutiang a nih si chuan, sumdâwng mi angin Pathian Lalram ûm nâna an neih zawng zawng chân huam mi tûn laiah an awm em? He zawhna hi a dawta thuziakah sawiho a ni ang. (w05 2/1)

[Footnote-te]

^ par. 10 Zebedaia fapa, Johana chuan Isua nêna an inhmuh vawikhatnaah a zui nghâlin, a thiltih ṭhenkhat a hmuh ngei a rinawm, chuvângin a Chanchin Ṭha ziakah an chanchin chiang takin a chhinchhiah thei a ni. (Johana, bung 2-5) Amaherawhchu, Isua’n a koh hma engemaw chen chu an chhûngkaw eizawnna sangha manna lamah a kîr leh a ni.

^ par. 18 He mi chungchâng hriat chian lehzual nân, Jehova Thuhretute chhuah Chatuan Nunnaa Hruaitu Hriatna bu bung 10-na en rawh.

I Sawifiah Thei Em?

• Sûmdawng mi tehkhin thua a pawimawh lai ber chu eng nge ni?

• Engtin nge Isua’n Lalram a hlutzia a hre tlat tih a târ lan?

• Engin nge Andria te, Petera te, Johana te, leh mi dangte chu Isua’n a koh laia chhân lêttîr nghâl?

• Hnam tina mite tân eng hun remchâng ropui tak nge awm?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 20-naa milem]

‘Thil engkim kalsanin Isua an zui’