A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Nupa Kawpte Tâna Kaihhruaina Fing

Nupa Kawpte Tâna Kaihhruaina Fing

Nupa Kawpte Tâna Kaihhruaina Fing

“Nupuite u, Lalpa hnêna in intulût ang hian mahni pasalte hnênah intulût rawh u. Pasalte u, in nupuite hmangaih rawh u.”​—⁠EPHESI 5:​22, 25.

1. Inneihna thlîr dân dik chu eng nge ni?

ISUA chuan inneihna hi mipa leh hmeichhia “tisa pumkhat” ni tûra Pathian suihkhâwmna a nih thu a sawi a. (Matthaia 19:​5, 6) Mize hrang nei pahnihte chu tuina inang nei chho tûra inzirna leh tum thuhmun nei tûra thawhhona a tel a ni. Inneihna hi dam chhûng atâna intiamna a ni a, awlsam taka thlauhthlâk leh mai theih chi rei lo te atâna inremna mai a ni lo. Ram tam takah chuan, inṭhen hi a harsa lo hle a, mahse Kristiante thlîrnaah chuan inneihna inlaichînna hi thil thianghlim tak a ni. A chhan pawimawh tâwk tak a awm chauhvin a tâwp thei a ni.​—⁠Matthaia 19:⁠9.

2. (a) Eng ṭanpuina nge nupate tân hmuh theih a nih? (b) Engvângin nge inneihna hlawhtling nei tûra beih nasat chu a pawimawh?

2 Nupa kâra thurâwn petu pakhat chuan: “Inneihna hlawhtling chu a inthlâk danglam reng a ni; inneihnain buaina a her chhuahpui a, chûng harsatna lo chhuakte hmachhawn a, englai pawha hmanraw neihte hman a ngaih avângin,” a ti. Kristian nupui pasalte tân chuan, chûng hmanraw neihte zîngah chuan Bible aṭanga fuihna fingte, Kristianpuite hnên aṭanga ṭanpuinate, leh ṭawngṭaina hmanga Jehova nêna kan inlaichînna ṭha takte a tel a ni. Inneihna hlawhtling chuan harsatna a tuar chhuak a, kum tluanin, nupui leh pasal tân hlimna leh lungawina a thlen a ni. A pawimawh zâwkah chuan, inneihna Bulṭantu Pathian Jehova a chawimawi a ni.​—⁠Genesis 2:​18, 21-24; 1 Korinth 10:31; Ephesi 3:15; 1 Thessalonika 5:17.

Isua leh A Kohhran Entawn Rawh

3. (a) Paula’n nupate a zilhna thu chu sawi rawh. (b) Eng entîrna ṭha tak nge Isua’n a siam?

3 Kum sang hnih liam ta khân, tirhkoh Paula chuan Kristian nupate hnênah: “Kohhranho Krista hnêna an intulût ang bawk hian nupuite chu engkimah an pasalte hnênah intulût rawh se. Pasalte u, in nupuite hmangaih rawh u, Kristan kohhranho a hmangaih a, an aia mahni a inpe ang khân,” tia a ziah lai khân zilhna fing tak a pe a ni. (Ephesi 5:​24, 25) Tehkhinna ṭha a va ni êm! Kristian nupui, an pasalte laka inngaitlâwm taka intulûtte chuan lû nihna thu bul hre tlat kohhran chu an entawn a. Hun nuamah leh hrehawmah pawh an nupuite hmangaih tlat ringtu pasalte chuan, Krista’n kohhran a hmangaih dân chu an entawn tlat a ni.

4. Engtin nge Pasalin Isua entîrna chu a zui theih?

4 Kristian pasalte chu chhûngkaw lû an ni a; mahse, anni pawhin lû dang Isua chu an nei lehchhâwng a ni. (1 Korinth 11:⁠3) Chuvâng chuan, Isua’n a kohhran a ngaihsak ang hian, pasalte pawhin inpumpêk ngai deuh mah se, hmangaih takin an chhûngkua thlarau lam leh tisa lam mamawh chu an enkawl tûr a ni. Anmahni châkna leh duhzâwngte aiin an chhûngkaw ṭhatna tûr chu an dah hmasa zâwk a. Isua chuan: “Chutichuan, thil engkim miin in chunga an tiha in duh tûr ang apiang chu, mi chungah pawh ti ve rawh u,” tiin a sawi a ni. (Matthaia 7:12) Chu thu bul chu a bîk takin inneihnaah a hman theih a. Chu chu Paula’n: “Pasalte pawhin mahni taksate angin mahni nupuite chu an hmangaih tûr a ni. . . . Tuman mahni tisa an haw ngai si lo va, an châwmin an duat zâwk ṭhîn a ni,” tia a sawi khân a târ lang a ni. (Ephesi 5:​28, 29) Mipa chuan amah a inchâwm leh a induat ang bawkin a nupui chu a châwmin, a duat tûr a ni.

5. Engtin nge nupuite chuan Kristian kohhran an entawn theih?

5 Pathian betu hmeichhia chuan Kristian Kohhran chu entawn atân a hmang a. Isua khawvêla a awm lai khân amah zuitute chuan tûn hmaa an thiltihte chu lâwm taka kalsanin an zui a ni. A thih hnuah pawh, a hnênah an intulût zui zêl a, kum 2000 dâwn lai a liam hnuah pawh, Kristian kohhran dik chuan Isua hnuaiah intulût rengin, kawng engkimah a hruaina chu an zui reng a ni. Chutiang bawkin Kristian nupuite pawhin an pasalte chu an hmusit lo va, Pathian Lehkha Thu anga inneihnaa lû an nihna chu an ngainêp hek lo. Chutih ahnêkin, an pasalte chu ṭanpuiin an lakah an intulût a, an thlâwpin, chutiang chuan an fuih a ni. Nupui leh pasalte chu chutiang kawng duhawm taka an chêt chuan, an inneihna chu a hlawhtling ngei ang a, an inlaichînnaah pawh hlimna an hmu ve ve ang.

Anmahni Nên Chêng Reng Rawh U

6. Eng zilhna nge Petera’n pasalte hnênah a pêk a, engvângin nge chu chu a pawimawh?

6 Tirhkoh Petera pawhin nupa kawpte tân zilhna thu a nei a, a thusawi chuan pasalte lam a kâwk bîk a ni. “Nangni pasalte u, in nupuite nên in khawsak dânah bêl keh awl zâwk an nih hre thiam ula, khawngaih thilpêk nunna chanpuitu che u an nih hriain chawimawi rawh u, tichuan in ṭawngṭainate dâl a ni dâwn lo nia,” tiin a sawi. (1 Petera 3:⁠7) He mi chânga a thu tâwpnaah hian Petera zilhna thu pawimawhzia kan hmu thei a ni. Pasalin a nupui a chawimawi loh chuan, Jehova nêna an inlaichînna a khawih pawi dâwn a. A ṭawngṭaina dâlin a awm ang.

7.Engtin nge pasalin a nupui a chawimawi ang?

7 A nih leh pasalte chuan engtin nge an nupuite an chawimawi theih? Mahni nupuite chawimawi tih awmzia chu zah tak leh hmangaih taka cheibâwl tihna a ni. Chutiang ngilnei taka nupuite cheibâwl chu mi tam takte tan chuan thawnthu ang lek a ni mai thei. Grik scholar pakhat chuan: “Rom mite dân hnuaiah chuan, hmeichhiain dikna rêng a nei lo. Dân hmaah chuan naupang chhia a ni kum khua a ni. . . . A pasal hnuaia dah tlat a ni a, a pasal thu thuin a awm pumhlûm ṭhak a ni,” tiin a ziak. Kristian zirtîrna nên a va inang lo tak êm! Kristian pasal chuan a nupui chu a chawimawi a ni. A nupui a cheibâwl dân chu ama duh ang mai ni lovin, Kristian thu bulin a kaihruai tlat a ni. Chu bâkah, a nupui chu ‘hre thiamin,’ bêl keh awl zâwk angah a ruat a ni.

Eng Kawngin Nge “Bêl Keh Awl Zâwk” An Nih?

8, 9. Eng kawngin nge hmeichhiate chu mipate nêna an intluk reng?

8 Petera’n hmeichhia chu “bêl keh awl zâwk” a tih hian, finna lamah emaw, thlarau lamah emaw mipate aiin an chak lo zâwk a tihna a ni lo. Kristian mipa tam takin kohhrana hmeichhiate beisei loh mawhphurhna an nei a; tin, chhûngkuaah hmeichhiate chu an pasalte thu hnuaiah dah an ni ngei mai. (1 Korinth 14:35; 1 Timothea 2:12) Mahse, rinna te, chhelna te, leh nungchang tehna sang takte chu mipa leh hmeichhiate hnênah ang khat veka phût a ni. Tin, Petera sawi angin nupui leh pasalte chu “khawngaih thilpêk nunna chanpuitu” an ni. Chhandamna kawng kan ngaihtuah chuan, Jehova hmaah an inang khat reng a ni. (Galatia 3:28) Petera lehkha thawn kha kum zabi khatnaa hriak thih Kristiante hnênah ziak a ni a. Chuvângin, a thusawite chuan Kristian pasalte chu “Krista luahpuitute” an nih angin, an nupuite nên van lam beiseina inang khat an neih thu a hriatnawntîr a ni. (Rom 8:17) Engtik nîah emaw chuan, an pahnihin Pathian vân Ramah puithiam leh lal an ni dâwn a ni!​—⁠Thu Puan 5:⁠10.

9 Hriak thih Kristian nupuite chu hriak thih Kristian an pasalte aiin engti kawng mahin an hnuaihnung bîk lo. Chutiang bawkin a thu bul han ngaihtuah chuan chu chu lei lam beiseina neite tân pawh a dik a ni. “Mipui tam tak” zînga mi mipa leh hmeichhiate chuan an puante chu Berâm No thisena suin an tivâr a. Khawvêl pum puia ‘achhûn azâna’ Jehova faknaah an tel ve ve a ni. (Thu Puan 7:​9, 10, 14, 15) Mipa leh hmeichhiate chuan “Pathian fate zalênna ropuiah” “nunna taktak” hlim taka an chen hun tûr chu nghâkhlel takin an thlîr ve ve bawk a ni. (Rom 8:21; 1 Timothea 6:19) Hriak thihte emaw, berâm dangte emaw pawh ni se, Kristian zawng zawngte chuan ‘pâwl khat’ angin “vêngtu pakhat” hnuaiah Jehova rawng an bâwl tlâng a ni. (Johana 10:16) Kristian nupui pasalte tân inchawimawi tawnna lantîr chhan tûr a va ni êm!

10. Eng kawngin nge hmeichhiate chu “bêl keh awl zâwk” an nih?

10 A nih leh, eng kawngin nge hmeichhiate chu “bêl keh awl zâwk” an nih le? Petera chuan a tlângpui thuin hmeichhiate chu an tê zâwkin, mipa aiin thahrui an ngah lo zâwk a tihna a ni mai thei. Chu bâkah, kan ṭhat famkim loh laia hmeichhiate fa neih theihna chanvo hlu tak hian an hrisêlna chu nasa takin a nghawng a ni. Hmeichhia nau nei thei rual chuan hunbi neiin tisa lamah hrehawm an tuar a. Chutiang hrehawm an tawn laiin emaw, nau pai lai leh neih laia hrehawm an tawrha an chauh lai emawin duat bîk leh ngaihsak bîk an ngai tak zet a ni. A nupui chawimawitu pasal chuan a mamawh ṭanpuina a hria a, chu chuan an inneihna tihlawhtling tûrin nasa takin a ṭanpui ngei ang.

Sakhuana Thuhmun Lo In Chhûngkhurah

11. Nupui pasalte chuan sakhaw thuhmun vuan lo mah se, eng kawngin nge an inneihna chu a hlawhtlin theih tho?

11 Mahse, an inneih hnu rei vak lovah pakhatin Kristian thutak pawmin, a kawppuiin a pawm loh avângin nupa kawpte’n sakhaw thuhmun vuan lo ta se, eng nge ni ang le? Chutiang inneihna chu a hlawhtling thei ang em? Mi tam takte thiltawn chuan a hlawhtling thei tih a târ lang. Nupui pasal sakhaw thuhmun vuan lote pawhin chhel takin hlimna thlen thei inneihna hlawhtling tak an nei thei tho a ni. Chu bâkah, an inneihna chu Jehova mithmuhah chuan a la nung reng a; “tisa pumkhat” an la ni reng a ni. Chuvângin, an kawppuiin rem an tih phawt chuan Kristian nupui pasalte chu an kawppui ring lo mite nêna cheng tûra fuih an ni. Fa an neih chuan, anni chuan nu leh pa Kristian ni zâwk zâwk rinawmna chu an hlâwkpui a ni.​—⁠1 Korinth 7:​12-14.

12, 13. Petera fuihna zuiin, Kristian nupuite’n engtin nge an pasal ring lotute chu an ṭanpui theih?

12 Petera chuan sakhaw thuhmun vuan lo in chhûngkhura awm Kristian hmeichhiate hnênah fuihna ngilnei tak a pe a. Chu mi tho chu Kristian pasal, chutiang dinhmuna dingte tân pawh a hman theih a ni. Petera chuan: “Nangni nupuite u, mahni pasalte thu thuin awm rawh u; chutichuan an zînga tupawhin thu chu âwih lo mah sela, thu lovin an nupuite chêtziaa hnehin an awm thei ang, ṭih dêk chunga in chêtze thianghlim enin,” tiin a ziak a ni.​—⁠1 Petera 3:​1, 2.

13 Nupuiin thiam taka a pasal hnêna a rinna a sawifiah theih chuan a ṭha hle a. Mahse, lo ngaithla duh lo ta se, engtin nge ni ang? Chu chu a duhthlanna a ni tlat. Mahse, Kristian nungchang hi mite hnêna thu hrilhna thiltithei tak a nih avângin, beiseibo a ni lo. Atîra tuina nei lote emaw, an nupuite rinna dodâl hialte emaw pawhin, an nupuite nungchang ṭha an hmuh hnuin “chatuana nun duhna rilru dik tak nei” zînga mi lo ni ta pasal tam tak an awm a ni. (Tirhkohte 13:​48, New World Translation) Pasalin Kristian thutak a pawm lo a nih pawhin, a nupui nungchang duhawm tak chuan a hneh hle theiin, inneihna ṭha tak a hring thei a ni. Jehova Thuhretu nupuia nei mi pakhat chuan, an nungchang tehna sâng chu a nunpui phâk ngai dâwn lo tih a pawm hmak a. Mahse, “nupui duhawm tak a neih avânga hlim tak pasal” tia inkovin, a nupui leh a Thuhretu nihpuite chu chanchinbua a lehkha ziakah chuan tih tak zetin a fak a ni.

14. Engtin nge pasalin nupui ring lotu chu a ṭanpui theih?

14 Petera thu bulpui nunpuitu Kristian pasalte pawhin hetiang tho hian an nungchang hmangin an nupuite chu an hneh thei a ni. Ring lotu nupuite chuan an pasalte’n mawhphurhna an hriat a, zial zûkna atân te, zu inna atân te, pawisa khelhna atân tein pawisa an khawhral tawh lo va, ṭawngkam ṭha lo an hmang tawh lo tih an hmu a ni. An zînga ṭhenkhat chuan Kristian kohhrana mi dangte chu an hmêlhriat bawk a. Kristian unau inhmangaihna chuan an rilru a khawihin, unaute zînga an thil hmuhte chuan Jehova a hnaihtîr a ni.​—⁠Johana 13:​34, 35.

“Thinlunga Mihring Thurûk Chu”

15, 16. Eng ang Kristian nupui nungchangin nge pasal ring lotu chu a hneh theih?

15 Eng ang nungchangin nge pasal chu hneh thei ang? Kristian hmeichhiain dân narâna a chhawmnun nungchang chuan a ni. Petera chuan: “In incheina chu pawn lam incheina​—⁠sam phiar te, rangkachak ṭhi awrh te, silhfêna inthuam te chu​—⁠ni lovin, thinlunga mihring thurûk chu, rilru thuhnuairawlh leh nunnêm, silhfên chhe thei lova inthuam ni zâwk rawh se, chu chu Pathian mithmuhin a hlu êm êm a ni. Chutiangin hmasânga hmeichhe thianghlim Pathian ringtute pawh kha mahni pasalte thu thua awmin an inchei si ṭhîn a; Sarin Abrahama chu ‘Lalpa’ tiin a thu a âwih ang khân. Engmah hlau lova thil ṭha in tih tlat chuan Sari fate in ni ang,” tiin a sawi a ni.​—⁠1 Petera 3:​3-6.

16 Petera chuan Kristian hmeichhiate chu an pawn lam lan dân ringawta innghat lo tûrin a fuih a ni. Chu ai chuan, a pasal chuan Bible zirtîrnate’n a rilru chhûngril a nghawng dân hre chhuak zâwk rawh se. Mize thara a inthuamzia in hmu bawk rawh se. Chu chu pasal chuan a nupui neih ṭhin mize hlui nên chuan a khaikhin mai thei a ni. (Ephesi 4:​22-24) A ‘thuhnuairawlhna leh nunnêmna’ chu phûrawm leh duhawm a ti ngei ang. Chutiang rilru put hmang chuan a pasal a tilâwm mai ni lovin, “Pathian mithmuha hlu tak” a ni bawk a ni.​—⁠Kolossa 3:12.

17. Engtin nge Sari chu Kristian nupuite tân entîrna ṭha tak a nih?

17 Sari chu entawn tûra târ chhuah a ni a, ani chu Kristian nupuite tân an pasalte chu ringtu an ni emaw, ni lo emaw entawn tlâk a ni. Sari chuan Abrahama chu a lû angin a thlîr tih rinhlelh chhan tûr a awm lo. A rilruah pawh, “lalpa” tiin a pasal chu a ko a ni. (Genesis 18:12) Mahse, chu chuan a zahawmna a titlahniam chuang lo. Jehova a rinna nghet tak neitu thlarau lama hmeichhe chak tak a ni. Dik takin, ani chu ‘chhûmpui nasa tak ang thlîrtute’ zînga mi a ni a, a rinna entawn tûr siam chuan ‘kan hmaa intlânsiakna tûr awmah hian chhel taka tlân’ tûrin min chêttîr a ni. (Hebrai 11:11; 12:​1, 2) Kristian nupuite tân Sari anga awm hi hmuhsitawm nihna a ni lo.

18. Sakhaw thuhmun vuan lo in chhûngkhurah chuan eng thu bulte nge hman tûr?

18 Sakhaw thuhmun vawn lohna in chhûngkhurah pawh hian, pasal chu lû a ni reng tho va. Pasal chu ringtu a nih chuan, a rinna kalh si lovin, a nupui rinna chu a hriatthiampui ang. Nupui chu ringtu a nih chuan, ani pawhin a rinna kalhin thil a ti lo bawk ang. (Tirhkohte 5:29) Chutichung chuan, a pasal lû nihna chu a cho chuang lo vang. A pasal nihna chu chawimawiin, ‘a pasala phuarna dân’ hnuaiah chuan a awm zui zêl ang.​—⁠Rom 7:⁠2.

Bible Kaihhruaina Fing

19. Nupa inphuarna tikhaw lo thei nêksâwrna ṭhenkhat chu engte nge ni a, mahse chûng nêksâwrnate chu engtin nge kan do theih ang?

19 Tûn laiah nupa inphuarna chu thil tam takin a tikhaw lo thei a ni. Mipa ṭhenkhat chuan an mawhphurhnate chu an zo lo ṭhîn a. Hmeichhe ṭhenkhat chuan an pasalte lû nihna chu an pawm duh lo ṭhîn bawk. Inneihna ṭhenkhatah chuan, kawppui pakhat chu a dangin a tihduhdah a ni. Kristiante tân chuan, ei leh bar harsatna te, mihring ṭhat famkim lohna te, leh nungchang bawlhhlawhna leh thu bul vei herh he khawvêl thlarau te hian rinawmna chu a fiah thei a ni. Eng dinhmunah pawh ding se, Bible thu bulte zawm tlat Kristian mipa leh hmeichhiate chuan Jehova malsâwmna an la dawng reng a. Kawppui pakhat chauh pawhin Bible thu bulte nunpui sela chuan, a tuamahin nunpui loh aiin dinhmun a ṭha zâwk a ni. Chu bâkah, dinhmun harsa tak kâra an inneihna thutiam rinawm taka vawngtu a chhiahhlawhte chu Jehova’n a hmangaihin, a ṭanpui reng a. An rinawmna chu a theihnghilh lo a ni.​—⁠Sâm 18:25; Hebrai 6:10; 1 Petera 3:12.

20. Petera’n Kristian zawng zawngte tân eng zilhna thu nge a neih?

20 Nupui pasal nei mipa leh hmeichhiate a zilh hnuah, tirhkoh Petera chuan mi tichak thei thu duhawm tak sawiin a titâwp a. “A tâwp bêrah chuan in zain rilru hmunkhatin awm ula, inlainat tawn ula, unau angin inhmangaih ula, khawngaihna nei ula, thuhnuairawlhin awm rawh u: sual, sualin thungrûl suh ula, malsâwm hlauh zâwk rawh u. He mi avângin koh in ni si, malsâwmna chang tûr hian,” tiin a sawi. (1 Petera 3:​8, 9) Hei hi mi zawng zawng tân, a bîk takin nupa kawpte tân zilhna fing a va ni êm! (w05 3/1)

I Hre Chhuak Em?

• Engtin nge Kristian pasalte’n Isua an entawn?

• Engtin nge Kristian hmeichhiate’n kohhran an entawn?

• Eng kawngin nge pasalte’n an nupuite an chawimawi theih?

• Pasal ring lotu nei Kristian nupui tâna kawng ṭha ber chu eng nge ni?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 26-naa milem]

“Mipui tam tak” zinga mipa leh hmeichhiate chuan paradis-a chatuana nun an beisei