A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

‘Thil Ṭha Chanchin Ṭha Thlenin’

‘Thil Ṭha Chanchin Ṭha Thlenin’

‘Thil Ṭha Chanchin Ṭha Thlenin’

‘Tlânga . . . thil ṭha chanchin ṭha thlentute . . . kê chu a va mawi em!’​—⁠ISAIA 52:⁠7.

1, 2. (a) Nî tin hian eng thil hlauhawm takte nge thleng? (b) Chanchin ṭha lo hlîr an hriat reng hian, mi tam takte’n engtin nge an chhân lêt?

TUN LAI khawvêla mi zawng zawngte hian, chanchin ṭha lovin a tlâkbuak hneh hle niin an inhria a. Radio an ngaihthlâk leh natna hlauhawm takin khawvêl a tuam chhuah thu an dawng a. TV an en leh ṭâm avânga ṭanpuina dîl naupang cher tak tak, mitthlaa thamral lo tûrte chu an hmu a. Chanchinbu an chhiar lahin bomb puakin chênna in a phîndarh a, pawisawi lo mi, a pui a pangin an thih phah thu an hmu bawk a ni.

2 A ni, thil hlauhawm tak takte chu ni tin a thleng reng a. He khawvêl lan dân hian chhiat lam a pan tak zet a ni. (1 Korinth 7:31) Europe khawmual thlang lama chanchin thar chhuahna chanchinbu pakhat chuan he khawvêl pumhlûm hian “kâng chhe vek dâwn” anga lan châng a nei a ti. Chuvângin, mi tam tak an lungngai pawh hi thil mak a ni lo! United States rama TV chanchin thar chungchâng ngaih dân lâknaah mi pakhat chuan: ‘Chanchin thar ka en hnu chuan, ka lungngai ṭhîn tak zet a ni. Chanchin chhe lam hlîr hmuh tûr a awm a. Awm ngaihna min tihre lo tak zet a ni,’ a ti a, a ngaih dân chu mi tam takin an ṭâwmpui a ni.

Mi Tinte Hriat Ngai Chanchin Thar

3 . (a) Eng chanchin ṭha nge Bible-in a puanchhuah? (b) Engvângin nge Lalram chanchin ṭha chu i ngaihhlut?

3 Chutiang kawnga lungngaihnaa khat khawvêlah hian, chanchin ṭha zâwk a hmuh theih ang em? Hmuh theih e! Bible hian chanchin ṭha a puang tih hriat chu a thlamuanthlâk hle a. Chu chanchin ṭha chu natna te, ṭâm te, dân bawhchhiatna te, indo te, leh inawpbehna chi hrang hrangte Pathian Ramin a rawn tihtâwp vek tûr thu a ni. (Sâm 46:9; 72:12) Chu chu mi tinte hriat tûr chi chanchin thar a ni lâwm ni? Jehova Thuhretute chuan niin an ngai tlat a ni. Chuvângin, Pathian Ram chanchin ṭha hnam tina mite hnêna hriattîr an tum rengzia chu hmun tina hriat a ni.​—⁠Matthaia 24:14.

4 . He mi leh a dawta thuziakah hian kan rawngbâwlna hmêlhmang eng nge kan ngaihtuah ang?

4 Mahse, chanchin ṭha an ngaihsak lohna hmunah pawh lungawithlâk tak leh awmze nei taka thu hril thei tûrin eng nge kan tih theih? (Luka 8:15) Kan thu hrilhna hmêlhmang pawimawh tak pathum chungchâng tawi têa ennawnna chuan min ṭanpui ngei ang. (1) Kan tum ber, a nih loh leh thu kan hrilh chhan; (2) kan thuchah ken, a nih loh leh kan thu hrilh ber; leh (3) kan tih dân, a nih loh leh thu kan hrilh dân te hi kan bêl chiang thei ang. Tum dik tak neih te, thuchah ken tihfiah te, leh kan tih dân ṭangkai tak nihtîrnate hmangin, khawvêl puma mi tinte hnênah, chanchin zawng zawnga chanchin ṭha ber​—⁠Pathian Ram chanchin ṭha​—⁠chu pawm theihna hun remchâng kan pe ang. *

Chanchin Ṭha Hrilhnaa Kan Tel Chhan

5. (a) A bul berah chuan, engin nge rawngbâwlnaa tel tûra min chêttîr? (b) Engvângin nge thu hril tûra Bible thupêk kan zawmna chu Pathian hmangaihna lantîrna a ni tih kan sawi theih?

5 A hmêlhmang hmasa ber​—⁠kan tum ber​—⁠chu i lo en ang u. Engvângin nge chanchin ṭha kan hrilh? Isua thu hrilh chhan nên a thuhmun a ni. Ani chuan: “Pa ka hmangaih,” a ti a. (Johana 14:31; Sâm 40:8) A bul berah chuan, Pathian kan hmangaihna chuan min chêttîr a ni. (Matthaia 22:​37, 38) Bible chuan: “Pathian kan hmangaihna chu hei hi a ni, a thupêkte kan zawm hi” tia sawiin, Pathian hmangaihna leh kan rawngbâwlna chu a thlunzawm a ni. (1 Johana 5:3; Johana 14:21) Pathian thupêkte zîngah ‘kala zirtîr siam’ a tel em? (Matthaia 28:19) Aw tel e. He thu hi Isua sawi zawng a ni ngei mai; mahse, Jehova hnên aṭanga lo chhuak vek a ni. Engtin nge a nih theih? Isua chuan: “Keiin mahni thuin thil engmah ka ti lo va, Pain mi hrilh ang zêlin hêng thu hi ka sawi zâwk a ni,” tia a hrilhfiah avângin. (Johana 8:28; Matthaia 17:⁠5) Hei vâng hian, thu hril tûra a thupêk zawmna hmangin, Jehova kan hmangaihzia kan lantîr a ni.

6. Eng kawngin nge Pathian hmangaihna chuan thu hril tûra min chêttîr?

6 Chu bâkah, Setana dâwt thu theh darh do lêt kan duh avângin, Jehova kan hmangaihna chuan thu hril tûrin min chêttîr bawk. (2 Korinth 4:⁠4) Setana chuan Pathian rorêlna fel chu rinhlelhawmah a siam a. (Genesis 3:​1-5) Jehova Thuhretute kan nih angin, Setana sawichhiatna pho lan leh mihringte hmaa Pathian hming tih thianghlimnaa tel chu kan châk hle a. (Isaia 43:​10-12) Chu bâkah, Jehova mizia leh a kawngte kan lo hriat tâk avângin rawngbâwlnaah kan tel a ni. Kan Pathian chu hnaih hlein kan inhria a, a chungchâng mi dangte hnêna hrilhhriat chu kan châk hle a ni. Dik takin, Jehova ṭhatna leh a kawng dikte chuan hlimna min thlen a, a chungchâng chu kan sawi ning thei lo a ni. (Sâm 145:​7-12) A ngaithla duhte hnêna a fakna sawi tûr leh a “ṭhatna” puang chhuak tûra tirh luih niin kan inhria a ni.​—⁠1 Petera 2:9; Isaia 43:21.

7. Pathian kan hmangaihna bâkah, eng chhan dang pawimawh tak vângin nge thuhrilhnaa kan tel?

7 Rawngbâwlnaa kan tel zêl chhan pawimawh tak dang pawh a awm: Chanchin chhe lam hlîrin a tlâkbuakte leh chhan eng engemawte avânga hrehawm tuarte chhâwk zângkhai kan duh vâng a ni. He mi kawngah hian, Isua entawn chu kan tum hrâm hrâm a. Entîr nân, khawngaih takin Marka bung 6-naa thu hi han en teh.

8. Marka bung 6-na chuan Isua’n mite a vei dân eng nge a târ lan?

8 Thu hrilh beihpui thlâkna aṭanga lo haw tirhkohte chuan an thiltih leh an thu hrilh chanchinte chu Isua hnênah an rawn thlen a. Tirhkohte chu an chau a ni tih a hriatin, Isua chuan a ruala “châwl rih” tûrin a hrilh a ni. Chutichuan lawngah an chuang a, hmun fianrial lam an pan ta a. Mipuite chu tuipui kamah kêin an tlân a, an ûm pha ta thuai a ni. Isua’n eng nge a tih? “Mipui tam tak a hmu a, vêngtu nei lo berâmte ang an nih avângin a khawngaih ta êm êm a, thu tam tak a zirtîr ta a,” tih thuziak chuan a sawi a ni. (Marka 6:​31-34) Isua chu chau hle mah se, khawngaihna chuan chanchin ṭha hril zêl tûrin a tur a. Isua chuan chûng mite chu a khawngaih a, a lainat tak zet a ni.

9. Marka bung 6-na thu aṭangin thuhrilhnaa min turtu dik tak chungchângah eng nge kan zir?

9 He thuziak aṭang hian eng nge kan zir? Kristian kan nih angin, chanchin ṭha hril tûr leh zirtîr siam tûrin mawhphurhna nei niin kan inhria a. Pathian chuan “mi zawng zawng chhandama awmah” a duh avângin, an hnêna chanchin ṭha hrilh chu kan mawhphurhna a ni tih kan hria. (1 Timothea 2:⁠4) Mahselangin, kan rawngbâwlna chu hna ang maia thlîr lovin, khawngaihna thiltih niin kan thlîr bawk. Isua anga mite khawngaihna kan neih tak zet chuan, kan thinlung chuan an hnêna chanchin ṭha hril zêl tûra theihtâwp chhuah tûrin min tur ang. (Matthaia 22:39) Rawngbâwlnaa chutiang turtu dik tak neihna chuan bâng lova chanchin ṭha hril tûrin min chêttîr ang.

Kan Thuchah Ken​—⁠Pathian Ram Chanchin Ṭha

10, 11. (a) Isaia’n kan thuchah ken chungchâng chu engtin nge a sawifiah? (b) Engtin nge Isua’n thil ṭha chanchin ṭha a thlen a, tûn laia Pathian chhiahhlawhte’n engtin nge Isua entîrna siam chu an zui?

10 Kan rawngbâwlna hmêlhmang pahnihna​—⁠kan thuchah ken​—⁠chu eng nge ni ve le? Eng thu nge kan hrilh? Zâwlnei Isaia chuan: “Tlângahte chanchin ṭha thlena, remna thu tlângaupuia, thil ṭha chanchin ṭha a thlena, chhandamna thu tlângaupuia, Zion hnêna ‘I Pathian chu lalah a ṭhu,’ titu kê chu a va mawi êm!,” tiin kan thuchah ken nihna dik tak chu mawi takin a hrilhfiah a ni.​—⁠Isaia 52:⁠7.

11 He Bible chânga a pawimawh lai ber, “i Pathian chu lalah a ṭhu” tih chuan kan thuchah ken kan puanchhuah tûr ber, Pathian Ram chanchin ṭha chu min hriatchhuahtîr a ni. (Marka 13:10) Tin, he Bible chângin kan thuchah ken nihna ṭha tak a laihlan dân pawh chhinchhiah bawk teh. Isaia chuan “chanchin ṭha,” “remna,” “thil ṭha,” leh “chhandamna thu” tih ṭawngkamte a hmang a ni. Isaia awm hnu kum zabi tam tak, C.E. kum zabi khatnaah, Isua Krista chuan he hrilh lâwkna hi thil ṭha, Pathian Ram lo thleng tûr chanchin hrilhnaah ṭhahnemngai taka entawn tûr hnutchhiahin he hrilh lâwkna hi ropui takin a tithleng famkim a. (Luka 4:43) Tûn laiah chuan, a bîk takin kum 1919 aṭangin, Jehova Thuhretute chuan Pathian Ram din tawh chanchin ṭha leh chu miin mihringte tâna a rawn thlen tûr malsâwmnate chu ṭhahnemngai taka puangin, Isua entawn tûr siam chu an zui a ni.

12. A pawmtute chungah Lalram chanchin ṭha chuan eng nghawng nge a neih?

12 He Lalram chanchin ṭha hian a pawmtute chungah eng nghawng nge a neih? Isua hun lai ang bawkin, tûn laiah pawh chanchin ṭha chuan beiseina leh thlamuanna a pe a ni. (Rom 15:​12; 15:4) Tin hun ṭha zâwkin a nghâk reng tih rinna tûr chhan ṭha tak an lo hriat tâk avângin, chu chuan mi rilru ṭhate hnênah beiseina a pe a. (Matthaia 6:​9, 10; 2 Petera 3:13) Chutiang beiseina chuan Pathian ṭihtute chu nakin hun beiseina nei tlat tûrin nasa takin a ṭanpui a. Fakna hla phuahtu chuan, “chanchin ṭha lo takte [an] hlau lo vang,” tiin a sawi a ni.​—⁠Sâm 112:​1, 7.

“Thinlung Lungchhiate Tuam” Tûr Thuchah Chu

13. Engtin nge zâwlnei Isaia’n chanchin ṭha pawmtute tâna tûn la laa malsâwmna lo awm chu a sawifiah?

13 Chu bâkah, chanchin ṭha kan hrilh ngaithlatute chuan thlamuanna leh hlâwkna tûn la laah an dawng a ni. Engtin nge? Lalram chanchin ngaihthlâknain a thlen theih malsâwmna ṭhenkhat chu zâwlnei Isaia’n: “Thuhnuairawlhte hnênah chanchin ṭha hril tûra LALPAN hriak mi thih avângin Lalpa PATHIAN thlarau chu ka chungah a awm; ani chuan, thinlung lungchhiate tuam tûrte, salte hnêna chhuahna thu leh mi tângte hnêna tân in hawnna thu sawi tûrte, LALPA lungawi kum thu leh kan Pathian phuba lâk nî thu sawi tûr te, lungngai zawng zawng thlamuan tûr . . . tein mi tîr a ni,” tia hrilh lâwkin a târ lang a ni.​—⁠Isaia 61:​1-3; Luka 4:​16-21.

14. (a) “Thinlung lungchhiate [a] tuam” tih chuan Lalram thuchah chungchâng eng nge a târ lan? (b) Jehova’n thinlung lungchhiate a ngaihsakna chu engtin nge kan lantîr?

14 Chu hrilh lâwknain a sawi dân chuan, chanchin ṭha hrilhna hmangin Isua chuan “thinlung lungchhiate [a] tuam” dâwn a ni. Isaia chuan entîrna chiang a va han hmang tak êm! Bible dictionary pakhat sawi dân chuan, “tuam” tih ṭawngkam chu Hebrai ṭawnga “hliam tihdam nâna damdawi hmanga hliam ‘tuam’ sawi nâna hman” a ni fo. Mi dangte ngaihsak tak nurse chuan hliam tuartu taksa pêngin a mamawh ṭanpuina a hmuh theih nân hliam tuamnain a tuamsak thei a. Chutiang bawkin, Lalram chanchin an puanchhuah hian mi ngaihsak tak thuchhuahtute chuan kawng engemaw taka hrehawm tuarte hnênah chuan ṭanpuina an pe a ni. Tin, chutianga mamawhte ṭanpuina hmang chuan Jehova’n mite a ngaihsakna chu an lantîr a. (Ezekiela 34:​15, 16) Fakna hla phuahtu chuan Pathian chungchângah: “Lungchhiate chu a tidam a, an hliamnate chu a tuam ṭhîn,” a ti.​—⁠Sâm 147:⁠3.

Lalram Thuchahin Thil A Thlâk Danglam Theih Dân

15, 16. A taka thiltawn engte hian nge Lalram thuchahin a mamawhte hnênah ṭanpuina leh chakna a pe tih lantîr?

15 A taka thiltawnte aṭang hian Lalram thuchahin thinlung lungchhiate a ṭanpui dân leh a tihchak dân chu a târ lang a ni. South America rama pitar pakhat, dam reng châkna pawh nei tawh lo Oreanna-i hi han ngaihtuah teh. Jehova Thuhretu pakhatin a va tlawh a, Bible leh Ka Bible Thawnthu Lehkhabu chu a chhiarsak a ni. * Chu nu lungngai tak chuan atîrah chuan maimit chhinga khuma mu chungin thil chhiar chu a ngaithla a, a châng chângin a thâwk a han la leh ṭhîn a. Mahse, rei lo te hnuah chuan, lehkha chhiarsak laia a khuma ṭhut chu a tum ṭan a. A hnu lawkah, inlêng ṭhutpuina pindana ṭhutnaah chuan ṭhu chhuakin, a Bible zirtîrtu chu a lo nghâk a ni. A hnuah chuan, Kingdom Hall-a Kristian inkhâwmnaah chuan a tel ṭan ta a. Chûng inkhâwmnaa a thil zirte chuan chakna a pe a, a in kal pêl a piangte hnênah chuan Bible thu leh hla chhuahte chu a pe chhuak ṭan ta a ni. Tichuan, kum 93 mi a nih chuan, Oreanna-i chuan Jehova Thuhretute zînga pakhat angin baptisma a chang a. Lalram thuchah chuan nun a châkna chu a neihtîr leh a ni.​—⁠Thufingte 15:30; 16:⁠24.

16 Lalram thuchah chuan natnain an nunna a titâwpsak thuai dâwn a ni tih hriate hnênah ngei pawh ṭanpuina pawimawh tak a pe a ni. Europe khawmual Thlang lama mi Maria-i hi entîr nân i han hmang teh ang. Natna hlauhawm tak veiin, beiseina zawng zawng a hloh tawh a. Jehova Thuhretute’n an biak pawh lai chuan nasa takin a lungngai a ni. Mahse, Pathian thiltumte a han zir chuan, a nunin awmzia a rawn nei ṭan leh ta a. Baptisma a chang a, thuhrilhna kawngah a inhmang nasa hle a ni. A thih hma kum hnih chhûng chuan, a mit mengah beiseina leh hlimna a lang chhuak a. Maria-i chu thawhleh beiseina nghet tak nei chungin a thi ta a ni.​—⁠Rom 8:​38, 39.

17. (a) Lalram thuchahin a pawmtute hnênah engtin nge danglamna a siam? (b) Jehova’n “kun ngawih ngawiha awm zawng zawngte chu a kaitho ṭhîn” tih chu eng kawngin nge a mi mala i tawn tawh?

17 Chutiang thilthlengte chuan Lalram thuchahin Bible thutaka rilṭâmte nun a tidanglam thei tih a târ lang chiang hle. An hmangaih tak sûntute’n thawhleh beiseina an hriat avângin chakna thar an nei leh a. (1 Thessalonika 4:13) Ram retheia khawsate leh harsa taka an chhûngte châwm ṭâng ṭângte’n Jehova chunga an rinawm phawt chuan ani’n a kalsan dâwn lo tih an hriat avângin zahawmna leh huaisenna thar an lo neih phah bawk. (Sâm 37:28) Tin, lungngaihnain a tlâk buakte pawhin tuar chhuak thei tûra mamawh chakna chu an lo nei a, ṭhenkhatah phei chuan chu dam lohna ata chu an dam chhuak thei a ni. (Sâm 40:​1, 2) Rinhlelh rual lohvin, a Thu hmanga a pêk chhuah chakna hmangin, Jehova chuan tûnah ngei hian “kun ngawih ngawiha awm zawng zawngte chu a kaitho” a ni. (Sâm 145:14) Kan bialchhûng leh kan kohhrana thinlung lungchhiate Pathian Ram chanchin ṭhain a thlamuan dân kan hmuh hian, tûn laia chanchin ṭha ber kan nei tih hriatnawntîr kan ni ṭhîn!​—⁠Sâm 51:⁠17.

“Anni Tâna Pathian Hnêna Ka Ṭawngṭaina Chhan Ber”

18. Engtin nge Judate’n chanchin ṭha an hnâwlna chuan Paula chu a nghawng a, engvângin nge?

18 Kan thuchah ken chuan chanchin ṭha ber keng mah sela, mi tam tak chuan an hnâwl tlat a. Engtin nge hei hian min nghawng theih? Tirhkoh Paula a nghawng dân ang bawkin min nghawng thei a ni. Judate hnênah thu a hril fo va, mahse, a tam zâwkte chuan chhandamna thu chu an hnâwl a ni. Chutianga an hnâwlna chuan Paula thinlung chu a nghawng nasa hle. “Ka thinlungah hian hrehawmna nasa tak leh lungngaihna reh thei lo ka pai asin,” tiin a sawi. (Rom 9:⁠2) Paula chuan a thu hrilh Judate chu a khawngaih a. Chanchin ṭha an hnâwlna chuan a tilungngai a ni.

19. (a) Lunghnual châng kan nei hi engvângin nge hriatthiam awm tak a nih? (b) Engin nge Paula chu a thuhrilh rawngbâwlna thawk chhunzawm zêl tûrin ṭanpui?

19 Keini pawhin chanchin ṭha chu khawngaihna avângin kan hril a. Chuvâng chuan, Lalram thuchah mite’n an hnâwl huna kan lunghnual pawh hi hriatthiam awm tak a ni. Chutianga kan lunghnualna chuan kan thu hrilhate thlarau lam ṭhatna tûr kan ngaihtuahzia a lantîr a ni. Amaherawhchu, tirhkoh Paula entîrna siam chu kan hriat reng a ṭha. A thuhrilh rawngbâwlna thawk zêl tûrin engin nge ṭanpui? Judate thutak an hnâwlna chuan tihrehawmin tilungngai mah se, Paula chuan Judate zawng zawng chu ṭanpuina pêk theih lohvah a ruat mai lo. Krista pawmtu ṭhenkhat an la awm ang tih chu a beisei cheu a ni. Chuvângin, Juda mi malte chunga a rilru put dân chungchângah, Paula chuan: “Ka thinlung duhzâwng leh anni tâna Pathian hnêna ka ṭawngṭaina chhan ber hi chhandama an lo awm theihna tûr a ni,” tiin a ziak a ni.​—⁠Rom 10:⁠1.

20, 21. (a) Kan rawngbâwlna chungchângah hian engtin nge Paula entîrna siam chu kan zui theih ang? (b) Kan rawngbâwlna hmêlhmang eng hi nge a dawt leha thuziakah kan ngaihtuahho dâwn?

20 Paula târ lan thil pahnihte hi chhinchhiah rawh. Ṭhenkhatte’n chhandamna an hmuh chu a rilru duhzâwng tak a ni a, he mi chungchângah hian Pathian hnênah a ṭawngṭai a ni. Tûn laiah hian, Paula entawn tûr siam chu kan zui a. Chanchin ṭha hre duh tak takte hmuh chhuah chu kan duh tak zet a ni. Chutiang mite chu chhandamna kawng zawh tûra kan ṭanpui theih nâna hmu chhuak tûrin Jehova hnênah kan ṭawngṭai reng a ni.​—⁠Thufingte 11:30; Ezekiela 33:11; Johana 6:⁠44.

21 Amaherawhchu, Lalram thuchah chu mi a tam thei ang berte hnêna thlen tûr chuan, kan hrilh chhan leh kan thuhrilha chauh ni lovin, kan hrilh dân pawh ngun taka kan ngaihtuah a ngai a ni. He thu hi a dawt leha thuziakah ngaihtuahho a ni ang. (w05 7/1)

[Footnote-te]

^ par. 4 A hmêlhmang hmasa pahnih hi he thuziakah hian ngaihtuah a ni ang a. A dawt leha thuziakah chuan a pathumna kan ngaihtuah thung ang.

^ par. 15 Jehova Thuhretute tihchhuah a ni.

Eng Nge I Zir?

• Engvângin nge rawngbâwlnaa kan tel?

• Kan thuhrilh ber chu eng nge ni?

• Lalram thuchah pawmtute’n eng malsâwmnate nge an tawn?

• Engin nge kan rawngbâwlna chhunzawm zêl tûrin min ṭanpui ang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]