A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Chronicles Bu Khatna Aṭanga Thu Pawimawh Hrilhfiahna

Chronicles Bu Khatna Aṭanga Thu Pawimawh Hrilhfiahna

Jehova Thu Chu A Nung

Chronicles Bu Khatna Aṭanga Thu Pawimawh Hrilhfiahna

BABULON sal tânna aṭanga Judate an rama an kîr lehna chu kum 77 vêl a ni tawh a. Tûnah chuan Ram Awptu Zerubabela sak ṭhat biak in chu kum 55 lai a ding tawh bawk. Judate kîr leh chhan bul ber chu Jerusalema biakna dik din thar leh hi a ni. Amaherawhchu, mite chuan Jehova biaknaah ṭhahnemngaihna an tlachham a. Fuihna an mamawh êm êm a, chu tak mai chu Bible-a Chronicles Bu Khatnain a pe a ni.

Thlah kal zêl indawt dân chhinchhiahna chhiar tel lovin, Chronicles Bu Khatna chuan Lal Saula thih aṭanga Lal Davida thih thleng, kum 40 vêl chu a huam a. He lehkhabu B.C.E. 460-a ziak hi puithiam Ezra ziah nia rin a ni. Biak ina Pathian biakna leh Messia thlah kal zêl chungchâng hriat thiamna min pêk avângin, Chronicles Bu Khatna hi kan ngaihven hle a. Pathian thâwk khum Thute zînga mi a nih angin, a thute chuan kan rinna a tichakin, Bible kan hriatthiamna a tipung a ni.​—⁠Hebrai 4:12.

HMING CHHINCHHIAH PAWIMAWH TAKTE

(1 Chronicles 1:​1–9:44)

Ezra lâwr khâwm thlahtute hming kimchang hi a lo berah thil pathum atân a pawimawh a: ruatte chauhvin puithiam anga rawng an bâwl tih tihchian nân, hnam rochan chinfelna ṭanpui nân, leh Messia lo chhuahna thlah chhinchhiah nân te a ni. Chu chhinchhiahna chuan Judate chanchin chu mihring hmasa ber thlengin a chhui lêt a. Adama aṭanga Nova thlengin chhuan sâwm a ni a, Abrahama thlengin chhuan sâwm dang leh a ni. Abrahama hmei Keturi fapa Ishmaela fapate leh Esauva fapate hming a ziak chhuah hnuah, thuziak chuan Israela fa 12-te inthlah chhoh zêl dân a thlûr bing a ni.​—⁠1 Chronicles 2:⁠1.

Lal Davida lal thlah kal zêl tûr thlahtu a nih avângin, Juda thlah chanchin chu chhui zau bîk a ni a. Abrahama aṭanga Davida thlengin chhuan 14 a ni a, Babulona hruai chhuah an nih thlengin chhuan 14 dang a awm leh a ni. (1 Chronicles 1:​27, 34; 2:​1-​15; 3:​1-​17; Matthaia 1:​17) Tichuan, Ezra chuan Jordan chhak lama awmte thlah chu a chhinchhiah a, chu chu Levia fate thlahtu chhuinain a zui a. (1 Chronicles 5:​1-​24; 6:1) Tichuan, Jordan Lui thlang lama awm thlahte chanchin chu a kaihtawi hnuah Benjamina thlah chu kimchang takin a chhui leh a ni. (1 Chronicles 8:⁠1) Babulon sal tânna aṭanga lo kîr leh Jerusalema chêng hmasate hming pawh chhinchhiah a ni bawk.​—⁠1 Chronicles 9:​1-​16.

Bible Chungchânga Zawhnate Chhânna:

1:​18—⁠Tunge Sela pa chu​—⁠Kainana nge Arpaksada? (Luka 3:​35, 36) Arpaksada chu Sela pa a ni. (Genesis 10:24; 11:12) Luka 3:​36-a “Kainana” tih hi “Kaldai” tih thu mal khawih danglam a nih hmêl hle. Chutiang a nih chuan, a tîra ziak chu, “Kaldai mi Arpaksada fapa” tih a ni ngei ang. A nih loh pawhin, Kainana tih leh Arpaksada tih hming chu mi pakhat sawina a ni mai thei bawk. “Kainana fapa” tih hi kutziakbu ṭhenkhatah a lang lo tih kan hmaih tûr a ni lo.

2:​15—⁠Davida chu Jesaia fapa pasarihna a ni em? Ni lo. Jesaia chuan fapa pariat a nei a, Davida chu a naupang ber a ni. (1 Samuela 16:​10, 11; 17:12) Jesaia fapate zînga pakhat chu fa nei lovin a thi a nih hmêl hle. Chu fapa chu thlah chhuinaa a tel theih loh avângin Ezra chuan a hming chu a telh lo mai a ni.

3:​17—⁠Engvângin nge Luka 3:​27 chuan Jekonia fapa Sealtiela, a nih loh leh salathiela chu Neria fa anga a sawi? Jekonia chu Sealtila pa a ni a. Amaherawhchu, Neria chuan a fanu chu Sealtiela nupui atân a pe niin a lang. Luka chuan Josefa chu Mari pa, Helia fapa anga a koh ang chiahin, Neria mâkpa chu Neria fapa angin a sawi a ni.​—⁠Luka 3:​23.

3:​17-​19—⁠Engtin nge Zerubabela te, Pedaia te, leh Sealtiela te chu an inchhûngkhat? Zerubabela chu Sealtiela unaupa Pedaia fapa a ni a. Mahse, Bible chuan Zerubabela chu Sealtiela fapa anga sawi châng a nei a ni. (Matthaia 1:​12; Luka 3:​27) Hei hi Pedaia a thih avânga Sealtiela’n Zerubabela a châwm seilen vâng a ni thei ang. A nih loh leh, Sealtiela chu fa nei lova a thih avângin Pedaia chuan pasalte unau tih tûr chu tiin, Sealtiela nupui a thihsan tâk chu nupuiah a nei a, Zerubabela chu an fa piang hmaa ber a ni thei ang.​—⁠Deuteronomy 25:​5-​10.

5:​1, 2—⁠Josefa tân fatîr nihna channa chuan eng awmzia nge a neih? Josefa chuan ro chan hnih a chang tihna a ni. (Deuteronomy 21:17) Chuvângin hnam hnih​—⁠Ephraim leh Manasea te pa a ni ta rêng a. Israela fapa dangte chuan hnam pakhat zêl an thlah a ni.

Kan Zir Tûrte:

1:1–9:​44. A taka awm ngeite thlah chhuina chuan biakna dik hi thawnthu phuahchawp mai ni lo, thil tak takah ngei a innghat a ni tih a finfiah a ni.

4:​9, 10. Jehova chuan Pathian ṭihtu tam zâwkte an awm theih nâna a ramri zauh tûra ṭhahnemngai taka Jabeza ṭawngṭaina chu a chhâng a. Keini pawhin mite zirtîr siam hnaa ṭhahnemngai taka kan tel pah hian, Pathian betu an pun nân tih tak zeta kan ṭawngṭai a ngai a ni.

5:​10, 18-​22. Lal Saula dam lai chuan, Jordan chhak lama hnamte chuan Hagar-hote chu anmahni aiin a lêt hialin tam mah se, an hneh a. Chu chu he hnam huaisen takte hian Jehova an rin a, a ṭanpuina an zawn vâng a ni. Keimahni aia tam zâwk hmêlma huphurhawm takte kan beihna thlarau lam indonaah hian, Jehova-ah chuan rinna pumhlûm i nghat tlat ang u.​—⁠Ephesi 6:​10-17.

9:​26, 27. Levia hnam kawngkhâr vêngtute chu mawhphurhna rit tak pêk an ni a. Pathian biak in hmun thianghlim luhna chabi chu pêk an ni. Anni chu nî tina kawngkhâr hawng tûrin an rin tlâk a ni. Kan biala mite hmu kim vek a, anni chu Jehova betu lo ni tûra ṭanpui tûra mawhphurhna pêk kan ni a. Levia hnam kawngkhâr vêngtute ang chiahin innghahna tlâk leh rin tlâk kan nihzia kan lantîr tûr a ni lâwm ni?

DAVIDA CHUAN LAL ANGIN RO A REL

(1 Chronicles 10:1–​29:30)

Thuziak chu Lal Saula leh a fapa pathumte Gilbo Tlâng indonaa an thih thuin a inṭan a. Jesaia fapa Davida chu Juda hnam chunga lala siam a ni. Israel hnam zawng zawng aṭanga mipate chu Hebron-ah lo kal khâwmin, Davida chu Israel zawng zawng chunga lalah an siam ta a ni. (1 Chronicles 11:​1-3) Chu mi hnu lawkah chuan Jerusalem a la ta thuai a. A hnuah chuan, Israel mite chuan “au dur dur chung leh tawtawrâwt bi nei leh . . . perhkhuang te, ṭingṭangte nêna ri bûng bûngin” thuthlung bâwm chu Jerusalem-ah an la chho ta a ni.​—⁠1 Chronicles 15:28.

Davida chuan Pathian dik tân in saksak a châk thu a sawi chhuak a. Chu chanvo hlu tak chu Solomona tâna khêkin, Jehova chuan Davida chu Lalram atân thu a thlunpui a ni. Davida’n Israel hmêlmate a beih zêlnaah Jehova chuan hnehna tam tak a pe a. Dân lo anga chhiarpui neihna chuan mi 70,000 thihna a thlen a ni. Davida chuan Jehova tâna maichâm tung ding tûra vântirhkoh kawhhmuhna a dawn hnuah chuan, Jebus mi Ornana hnên aṭangin hmun chu a lei a. Chu mi hmuna Jehova in “ropui tak” sa tûr chuan “a lo buatsaih lâwk nasa hle a.” (1 Chronicles 22:⁠5) Davida chuan Levia mite hnathawh tûrte chu a ruahman a . . ., Chronicles Bu Khatnaah hian Bible hmun dang zawng aiin kimchang zâwka sawifiah a ni. Lal leh mipuite chuan biak in sak nân thawhlâwm nasa takin an thawh a. Davida chu kum 40 a lal hnuah, “tar kûna damin, hausa tak leh chawimawi hlawhin a thi a; tin, a fapa Solomona chu a aiawhin a lal ta a.”​—1 Chronicles 29:28.

Bible Chungchânga Zawhnate Chhânna

11:​11—⁠Engvângin nge an mi thah zât chu chanchin thuhmun ziakna, 2 Samuela 23:​8-a sawi anga 800 ni lo va, 300 a nih? Jesobeama, a nih loh leh Josebasehebetha chu Davida sipai huaisen ber pathum te zînga hotu ber a ni a. Sipai huaisen hmingthang dang pahnihte chu Eleazara leh Shama te an ni. (2 Samuela 23:​8-​11) Danglamna a awm chhan chu mi pakhat thiltih thuhmun lo an sawi ve ve vâng a nih a rinawm hle.

11:20, 21—⁠Abisaia chuan Davida sipai huaisen pathumte nêna khaikhinin eng dinhmun nge a luah ve? Abisaia chu Davida sipai huaisen pathum zîngah chuan a tel lo. Amaherawhchu, 2 Samuela 23:18, 19, NW sawi angin, indo mi sawmthum zînga hotu ber a ni a, an zînga challang ber a ni. * Abisaia chuan Jesobeama thiltih ropui tak ang a tih avângin, a hmingthanna chuan sipai huaisen ber pathumte hmingthanna chu a tluk reng a ni.

12:​8—⁠Gad mi indo mite hmêl chu eng kawngin nge “sakeibaknei hmêl ang” a nih? Hêng mi huaisente hi thlalêrah Davida lamah an ṭang a. An samte chu a sei a. Chutianga samsei tak an putna chuan sakeibaknei hmêl ang kawlh hmêl tak a puttîr a ni.

13:​5—⁠Eng nge “Aigupta lui” chu? Ṭhenkhat chuan he ṭawngkam hian Nile Lui pêng pakhat a sawina a nih an ring a. Amaherawhchu, heta a sawi hi Ram Tiam chhim-thlang lama kawr thûk tak, ramrî atâna neih sawina a ni tih hi mi nâwlpuiin an hriatthiam dân a ni.​—⁠Number 34:​2, 5; Genesis 15:18.

16:​30—⁠Jehova hmaa “khûr” tih chu eng tihna nge? Heta “khûr” tih ṭawngkam hi Jehova ṭihna leh zahna thûk tak entîr nâna hman a ni.

16:​1, 37-​40; 21:29, 30; 22:​19—⁠Jerusalema thuthlung bâwm lâk a nih aṭanga biak in sak zawh a nih hma loh chuan, Israel ramah biakna atân eng ruahmanna nge hman zêl a nih? Davida’n Jerusalema Thuthlung Bâwm a lâk luh khân, a puan in zâr chhûngah a dah a, Bâwm chu biak bûkah kum tam tak chhûng a awm lo va. Jerusalema lâk sawn a nih hnuah pawh Thuthlung Bâwm chu Jerusalema puan inah chuan a la awm ta reng a. Chutih lai chuan biak bûk chu puithiam Zadoka leh a unaute’n Dân anga thilhlan an hlanna hmun Gibeon-ah a awm reng a ni. He ruahmanna hi Jerusalema biak in sak zawh a nih hma loh chuan chhunzawm zêl a ni a. Biak in peih fel a nih chuan, biak bûk chu Gibeon aṭangin Jerusalem-ah sawn a ni a, Thuthlung Bâwm chu biak ina Hmun Thianghlim Berah dah a ni.​—⁠1 Lalte 8:​4, 6.

Kan Zir Tûrte:

13:11. Kan thiltum a hlawhchham châng hian thinrim leh Jehova mawhpuh mai ai chuan, thil awm dân endikin, a hlawhtlin loh chhan hmuh chhuah kan tum tûr a ni. Rinhlelh ruallohvin, Davida chuan chutiang chuan a ti ngei a. A thil tihsual aṭangin a inzir a, a hnuah chuan a tihdân tûr dik tak hmangin Thuthlung Bâwm chu Jerusalem-ah hlawhtling takin a la a ni. *

14:10, 13-​16; 22:17-​19. Thlarau lama min nghawng thei thil engpawh kan tih hmain, ṭawngṭaiin Jehova kan hnaih reng tûr a ni a, a kaihhruaina kan zawng ziah tûr a ni bawk.

16:23-​29. Jehova biakna chu kan nuna kan ngaih pawimawh hmasak ber tûr a ni.

18:⁠3. Jehova hi a thutiamte Hlentu a ni. Davida kaltlangin, ani chuan Abrahama chithlah hnêna Kanaan ram zawng zawng “Aigupta lui aṭanga lui lian pui Euphrates lui thleng” pêk a tiam chu a hlen a ni.​—⁠Genesis 15:18; 1 Chronicles 13:⁠5.

21:13-​15. A mite hrehawm tawrhna a tawrhpui avângin, Jehova chuan vântirkoh chu hri lêntîr tawh lo tûrin thu a pe a. Dik takin, “a zahngaihna hi a nasa hle” a ni. *

22:​5, 9; 29:​3-5, 14-​16. Jehova biak in sa tûra phalna pêk ni lo nachungin, Davida chu a thilphal hle. Engvângin nge? A thil neih zawng zawngte chu Jehova ṭhatna vâng a ni tih a hriat vâng a ni. Chutiang bawka lâwm nachâng hriatna chuan thilphal tûrin min chêttîr tûr a ni.

24:​7-​18. Davida’n puithiam 24 pâwl ṭhen dân a siam chu, Baptistu Johana pa, Zakaria hnêna Jehova vântirhkoh a inlana Johana pian tûr thu a puan thlengin hman zêl a ni a. “Abija pâwla mi” a nih angin, Zakaria chuan chutih lai chuan biak inah rawng a bâwl a ni. (Luka 1:​5, 8, 9) Biakna dik chu hmânlai mi dik tak​—⁠hmasâng thawnthu mai ni lo​—⁠te nên a inkûngkaih a ni. Tûn laia fel taka ruahman Jehova biaknaa “bawi rinawm, fing tak” rinawm taka kan thawhpuina hian malsâwmna a thlen a ni.​—Matthaia 24:45.

“Rilru Phûr Takin” Jehova Rawng Bâwl Rawh

Chronicles Bu Khatna hi thlah chhuina ringawt a ni lo. Davida’n thuthlung bâwm Jerusalema a lâk chhoh thu te, a hnehna ropui tak te, biak in sak nâna a inbuatsaihna te, leh Levia puithiam pâwl ṭhen fel dân thute a ni bawk a ni. Ezra’n Chronicles Bu Khatnaa a sawi zawng zawngte chu Israelte chuan an hlâwkpui ngei ang a, biak ina Jehova biaknaa an ṭhahnemngaihna tithar tûrin a ṭanpui ngei ang le.

Davida chuan a nuna Jehova biakna dah pawimawh berna hmangin entawn tûr ṭha a va han siam tak êm! Ama tâna chanvo ṭha bîk zawn aiin, Davida chuan Pathian duhzâwng tih a tum tlat zâwk a. Jehova rawng ‘thinlung ṭha famkim leh rilru phûr taka’ bâwl tûra Davida thu râwn pêk hi zâwm tûra fuih kan ni.​—⁠1 Chronicles 28:9. (w05 10/1)

[Footnote-te]

^ par. 3 Mizo Bible leh Bible dang ṭhenkhat chuan “pathum zînga hotu ber,” tiin a sawi.

^ par. 2 Davida’n Thuthlung Bâwm Jerusalema lâk sawn a tum chungchânga zir tûr dangte hmuh nân, Vênnainsâng June 1, 2005, phêk 8-11 en rawh.

^ par. 6 Davida’n dân lo anga chhiarpui a neihna kaihhnawih zir tûr dangte chu Vênnainsâng June 1, 2005, phêk 8-11-ah en rawh.

[Phêk 8-11-naa chart/milemte]

(A lan dân tûr dik tak hriat nân, a lehkhabu en rawh)

4026 B.C.E. Adama Adama aṭanga Nova thleng

(kum 1,056)

Kum 130 years ⇩

 

Setha

 

105 ⇩

 

Enosa

 

90 ⇩

 

Kenana

 

70 ⇩

 

Mahalalela

 

65 ⇩

 

Jareda

 

162 ⇩

 

Enoka

 

65 ⇩

 

Methusela

 

187 ⇩

 

Lameka

 

182 ⇩

 

B.C.E. 2970 Nova B.C.E. 2970 NOVA a piang

Nova aṭanga Abrahama

kum 502 ⇩ thleng (kum 952)

 

Sema

TUILET B.C.E. 2370

100 ⇩

 

Arpaksada

 

35 ⇩

 

Sela

 

30 ⇩

 

Ebera

 

34 ⇩

 

Pelega

 

30 ⇩

 

Reuva

 

32 ⇩

 

Seruga

 

30 ⇩

 

Nahora

 

29 ⇩

 

Tera

 

130 ⇩

 

B.C.E. 2018 Abrahama B.C.E. 2018 ABRAHAMA a piang

Abrahama aṭanga Davida Thleng:

Kum 100 chhuan 14 (kum 911)

 

Isaaka

 

60 ⇩

 

Jakoba

 

c.88 ⇩

 

Juda

 

 

Pereza

 

 

Hezrona

 

 

Rama

 

 

Aminadaba

 

 

Nasona

 

 

Salmona

 

 

Boaza

 

 

Obeda

 

 

Jesaia

 

 

B.C.E. 1107 DAVIDA a piang