A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

‘Jehova Kawngte Chu A Dik’

‘Jehova Kawngte Chu A Dik’

‘Jehova Kawngte Chu A Dik’

“LALPA kawngte chu a dik a, mi dikte chuan an zawh dâwn a ni si a.”​—⁠Hosea 14:⁠9.

1, 2. Jehova’n Israelte tân eng ang bul ṭanna nge a pêk a; mahse, an chungah eng nge lo theng?

JEHOVA chuan zâwlnei Mosia hun aṭangin Israel chu kawng dikin bul a ṭansak a. Mahse, B.C.E. kum zabi riatna tîr lamah chuan, Pathian mit hmuha thil sual nasa tak tiin an dinhmun chu a chhe hle. Chu chu Hosea bung 10 aṭanga bung 14 chuan a finfiah a ni.

2 Israelte thinlung chu a lo vervêk a. Israel hnam sâwm lalrama mite chuan ‘suahsualna an tuh a’ khawlohna an seng a ni. (Hosea 10:​1, 13) Jehova’n “Israel hnam chu a naupan lai ata tawh ka hmangaih a, Aigupta ram ata ka fapa atân ka ko chhuak a ni,” a ti. (Hosea 11:⁠1) Pathianin Israel mite chu Aigupta sal tânna aṭangin hruai chhuak mah se, anni chuan dâwt thu leh bumnain an rûl a. (Hosea 11:​12) Chuvângin, Jehova chuan he zilhna hi a pe a ni: “I Pathian hnên lam hawi la; khawngaihna leh rorêlna hmang . . . rawh,” tiin.​—⁠Hosea 12:⁠6.

3. Hel hmang Samari chungah eng nge a lo thlen dâwn a; mahse, engtin nge Israelte chuan zahngaihna an dawn theih ang?

3 Hel hmang Samari leh a lal chuan tâwpna râpthlâk tak a tawng ang. (Hosea 13:​11, 16) Mahse, Hosea hrilh lâwkna bung tâwp ber chu: “Aw Israel, LALPA i Pathian lamah chuan kîr leh rawh,” tih ngennain a inṭan a ni. Israelte chuan inlamlêtin ngaihdam dîl se chuan, Pathian chuan zahngaihna a lantîr tûr. “LALPA kawngte chu a dik” tih pawmin, chutah chuan an kal tûr a ni.​—⁠Hosea 14:​1-6, 9.

4. Hosea hrilh lâwkna aṭangin eng thu bulte nge kan zîr ang?

4 He Hosea hrilh lâwkna tâwp lamah hian Pathian nêna lêng dûn tûra min ṭanpui thei thu bul tam tak a chuang a. Hêngte hi kan ngaihtuah ang: (1) Jehova’n vervêkna tel lo biakna a phût, (2) Pathian chuan a mite hnênah hmangaihna rinawm a lantîr, (3) Jehova kan beisei reng a ngai, (4) Jehova kawngte chu eng lai pawhin a dik, tih leh (5) mi sualte chu Jehova hnênah an kîr leh thei, tihte hi.

Jehova’n Vervêkna Tel Lo Biakna A Phût

5. Eng ang rawngbâwlna nge Pathianin kan hnên aṭangin a beisei?

5 Jehova’n thianghlim leh vervêkna tel lova a hnêna rawngbâwlna thianghlim hlân tûrin min beisei a. Mahse, Bible atîra ziak ṭawngkamin a sawi ang chuan Israel chu rah chhuah lo “grêp hrui ṭâwng tak,” a lo ni. Israel mite chuan biakna dik lo atâna hman tûr ‘maichâmte an tipung’ a. Hêng kal pêngte hian lungserhphun​—⁠biakna thianghlim lo atâna hman tûr mual lungphun​—⁠te chu an din hial a. Jehova chuan hêng maichâmte leh lungserhphunte chu a tichhe dâwn a ni.​—⁠Hosea 10:​1, 2, NW.

6. Pathian nên lêng dûn tûr chuan, eng mize lak aṭangin nge ka fihlîm ang?

6 vervêkna chuan Jehova chhiahhlawhte zîngah hmun a nei lo. Mahse, Israelte chungah eng nge thleng? ‘Rilru pahnih’ an nei, a nih loh leh rilru vervêk an nei a nih chu! Jehova hnêna inpumpêk hnam angin amah nên thu thlung tawh mah se, anni chu an vervêk tih a sawi a ni. Heta ṭang hian eng nge kan zir theih? Pathian hnênah kan inpumpêk tawh chuan, kan vervêk tûr a ni lo. Thufingte 3:​32 chuan: “Mi kawhmawh chu LALPA ngaihin tenawm an ni si a; mi ṭha famkim erawh chu a ṭhian an ni,” tiin a vaukhân a. Pathian nêna lêng dûn tûr chuan, “thinlung thianghlim leh chhia leh ṭha hriatna thiang leh rinna dik tak [a nih loh leh, vervêkna tel lo] aṭanga lo chhuak” hmangaihna chu kan lantîr tûr a ni.​—⁠1 Timothea 1:⁠5.

Pathianin A Mite Hnênah Hmangaihna Rinawm A Lantîr

7, 8. (a) Eng dinhmun hnuaiah nge Pathian hmangaihna rinawm kan dawn theih? (b) Sual khûnkhân tak kan ti a nih chuan, eng nge kan tih ang?

7 Jehova chu vervêkna tel lo leh dik taka kan biak chuan, a khawngaihna, a nih loh leh a hmangaihna rinawm chu kan dawng ang. Israel tlâktlai lote chu: “Mahni tân felna tuh ula, khawngaihna seng rawh u; in lei khêkte let ula, LALPA zawn hun a ni a, a lo kala malsâwmna a vûr hmâ che u chuan,” tia hrilh an ni.​—⁠Hosea 10:⁠12.

8 Israel mite chuan inlamlêtin Jehova zawng sela chu aw! Tichuan, ani chuan lâwm takin ‘malsâwmnain a vûr mai tûr.’ Sual khûnkhân tak kan ti a nih chuan, Jehova chu zawngin, a ngaihdamna dîla ṭawngṭaiin, leh Kristian upate hnênah thlarau lam ṭanpuina chu i zawng ang u. (Jakoba 5:​13-​16) “Mahni tisa lama thehtu chuan tisaa mi chhiatna a seng ang a; thlarau lama thehtu erawh chuan thlarauva mi chatuana nunna a seng dâwn” avângin, Pathian thlarau thianghlim kaihhruaina pawh i zawng bawk ang u. (Galatia 6:8) ‘Thlarau lama kan theh’ chuan, Pathian hmangaihna rinawm kan dawng zêl ang.

9, 10. Hosea 11:​1-4 chu engtin nge Israelte tân a hman theih?

9 Jehova’n a mite chu hmangaih takin a dâwr reng tih kan chiang thei a. Chu mi finfiahna chu Hosea 11:​1-4-naah hmuh a ni, chutah chuan: “Israel hnam chu a naupan lai ata tawh ka hmangaih a, Aigupta ram ata ka fapa atân ka ko chhuak a ni. . . . Baalho hnênah an inthawi zâwk ṭhîn a, milem siam chawpte hnênah rimtui an hâl a ni. Kei erawh chuan Ephraim [Israel hnamte] chu ka bâna dawmin kal ka zirtîr a, anmahni ka tihtîr a ni tih erawh chu an hre lo. Mihring hruihrual, hmangaihna hruite chuan anmahni ka kai a; an tân chuan an khabea kawl hlihsaktute ang chu ka ni a, duat takin an hmâah ei tûr ka hlui a,” tiin kan chhiar a ni.

10 Hetah hian Israel chu nausên nêna tehkhin a ni a. Jehova’n Isaelte chu hmangaih taka a bâna dawmin, kal a zirtîr a. Tichuan, “hmangaihna hruite” chuan anmahni a kai a ni. A va duat tak êm! I fa chu a ke pên hmasak ber pên chhuak tûra ṭanpui angah han inchan chhin teh. I bân i phar chhuak a, a tlûk loh nâna a vawn atân hrui i thlung mai thei a ni. Jehova hmangaihna che chu chutiang bawk chu a ni a. Ani chuan “hmangaihna hruite” nêna hruai che chu nuam a ti a ni.

11. Eng kawngin nge Pathian chu ‘kawl hlihsaktu ang’ a lo nih?

11 Israel mite nêna an indâwrnaah, Jehova chu “an tân chuan an khabea kawl hlihsaktute ang chu [a] ni a, duat takin an hmâah ei tûr [a] hlui” a ni. Pathian chu ranin nuam taka chaw a ei theihna tûra a khabea kawl hlihsak a, hla taka nawr kiansaktu angah a ṭang a. Israel mite chuan Jehova hnêna an intukluhna kawl an tihtliah chuahvin, an hmêlmate awpbehna kawl an bât a ni. (Deuteronomy 28:45, 48; Jeremia 28:14) Kan hmêlma lian ber Setana thununna hnuaia tlulûtin, a awpbehna kawl hrehawm tak chu i bât ngai lo vang u. Hmangaihnaa khat kan Pathian nên rinawm takin i lêng dûn reng zâwk ang u.

Jehova Beisei Reng Rawh

12. Hosea 12:6 sawi angin, Pathian nêna lêng dun zêl thei tûrin keimahniah eng nge ngai?

12 Pathian nêna lêng dûn tûr chuan, amah chu kan beisei reng tûr a ni. Israelte chu hetianga hrilh an ni: “Nang chuan i Pathian hnên lam hawi la; khawngaihna leh rorêlna [“dikna,” NW] hmang la, i Pathianah chuan innghat fo [“beisei reng,” NW] rawh,” tiin. (Hosea 12:6) Israel mite chuan inlamlêta Jehova lam an hawizia chu khawngaihna lantîrna te, dikna hmanna te, leh ‘Pathian beisei rengna te’ hmangin an finfiah thei a ni. Pathian nên engtia rei pawh lo lêng dûn tawh mah ila, khawngaihna lantîr te, dikna hmanna te, leh Pathian beisei fo te chu i tum tlat ang u.​—⁠Sâm 27:⁠14.

13, 14. Engtin nge Paula’n Hosea 13:​14-na chu a hman a, Jehova beisei chhan tûr eng nge min pêk?

13 Israelte nêna inkûngkaihin Hosea hrilh lâwkna hian Pathian kan beisei chhan tûr bîk min pe a. Jehova chuan: “Seol kut ata anni chu ka tlan ang em ni? Thihna ata ka chhan chhuak dâwn em ni? Aw thihna, i hripuite chu khawiah nge? Aw Seol, i tihchhiatna chu khawiah nge?,” a ti. (Hosea 13:14) Jehova chuan chutih lai chuan Israelte chu taksa thihna ata a chhan chhuak dâwn lo va; mahse, a tâwpah chuan chatuan atân thihna chu a lem hlenin, chu thihna hnehna chu a sût dâwn a ni.

14 A hriak thihpui Kristiante hnêna lehkha a thawnnaah, Paula chuan Hosea hrilh lâwkna la chhuakin, heti hian a ziak a ni: “He ṭawih thei hian ṭawih theih lohna a sin a, he thi thei hian thih theih lohna a sin hunah, chu mi hun ngeiah chuan, ‘Hnehnain thihna a lem zo ta,’ tih thuziak hi a lo thleng ang. Aw thihna, i hnehna chu khawiah nge a awm tâk? Aw thihna, i tûr chu khawiah nge a awm tâk? Thihna tûr chu sual a ni a; sual thiltihtheihna chu dân thu chu a ni. Nimahsela kan Lalpa Isua Krista zâra hnehna min petu Pathian hnênah chuan lâwmthu awm rawh se,” tiin. (1 Korinth 15:54-​57) Jehova chuan Isua chu thihna ata kai thovin, Pathian hriatrengnaa awmte chu kaih thawh leh an ni dâwn tih tiamkamna thlamuanthlâk tak a pe a ni. (Johana 5:​28, 29) Jehova beisei chhan tûr hlimawm a va ni êm! Mahse, thawhleh beiseina chauh lo pawh Pathian nêna lêng dûn tûra min chêttîrtu dang a awm a ni.

Jehova Kawngte Chu Eng Lai Pawhin A Dik

15, 16. Samari chungchâng eng nge sawi lâwk a nih a, engtin nge hrilh lâwkna chu a thlen famkim?

15 “LALPA kawngte chu a dik” tih kan rin tlatna chuan Pathian nêna lêng dûn reng tûrin min ṭanpui a ni. Samari mite chuan Pathian felna kawngte chu an zawh lo. Chuvângin, an sual man leh Jehova rinna an thlâkchham man chu an pêk a ngai a. Chu chu sawi lâwk diam a ni: “Samaria a ṭiau vang, a Pathian chungah a hel si a; khandaiha tihtlûkin an awm ang a, an nausênte chu paih sawm an ni ang a, an hmeichhia, naupai laite chu tai thlêr an ni ang,” tiin. (Hosea 13:16) Samari hnehtu Assuria chu chutianga nunrâwng tak an nihzia hmân lai chanchin ziakte chuan a târ lang a ni.

16 Samari kha Israel hnam sâwm lalram khawpui a ni a. Mahse, heta Samari tih hming hian chu lalram awp chhûng zawng chu a kâwk thei a ni. (1 Lalte 21:⁠1) Assuria lal Salmanesera 5-na chuan B.C.E. 742-ah Samari khawpui chu a hual a. A tâwpah B.C.E. 740-a Samari a tlâwm chuan, chuta awm mi challang tam tak chu Mesopotamia leh Media rama hruai chhuah an ni. Samari latu chu Salmanesera 5-na nge, amah thlâktu Sargona II-na tih chu a chiang chiah thei lo. (2 Lalte 17:​1-6, 22, 23; 18:​9-​12) Amaherawhchu, Sargona chhinchhiah chuan Israel mi 27,290 chu Euphrates lui hnâr lam leh Media lamah hruai an nih thu a sawi a ni.

17. Pathian tehnate ngaihnêp ai chuan, eng nge kan tih ang?

17 Samari mite chuan Jehova kawng dikte an zawh lohna rah chhuah râpthlâk tak chu an seng a ni. Kristian inpumpêkte kan nih angin, thilsual kan chîn a, Pathian felna tehnate kan zah loh chuan a rah chhuah râpthlâk tak chu kan seng ve ang. Chutiang sualna kawng chu i zawh ngai lo ang u! Chu ai chuan tirhkoh Petera zilhna thu hi i nunpui ṭheuh zâwk ang u: “In zîngah tuman tualthattu a nih avângin emaw, rûkru a nih avângin emaw, thil tisualtu a nih avângin emaw, mi dangte thiltih rêlsaktu a nih avângin emaw tuar suh se. Amaherawhchu Kristian anih avângin tuar sela zak suh se,” tih chu. A tîra ziakah chuan, “he hming hian Pathian chawimawi zêl zâwk rawh se,” tih a tel a ni.​—1 Petera 4:​15, 16.

18. Engtin nge ‘Pathian kan chawimawi zêl’ theih?

18 Kan duh anga awm lo va, a kawng dikte zawhna hmangin ‘Pathian kan chawimawi zêl’ a ni. Kaina chuan ama duh anga thil a tih avângin, Jehova’n sualin bawh thut a tum thu a vaukhânna chu ngaihthahin tual a that a ni. (Genesis 4:​1-8) Balaama chuan Moab lal hnên aṭanga hlawh neiin Israelte ânchhe lawh a tum a, mahse a hlawhchham a ni. (Number 24:10) Tin, Pathianin Levia mi Kora leh mi dangte chu Mosia leh Arona thuneihna laka an hel avângin a tihlum bawk. (Number 16:​1-3, 31-​33) Chiang takin, tualthahna “Kaina kawng” zawh emaw, ‘Balaama sual kawnga tlân’ emaw, a nih loh leh ‘Kora hnialnaa’ boral emaw chu kan duh lo. (Juda 11) Amaherawhchu, thil lo tisual ta ila, Hosea hrilh lâwkna hian thamuanna min pe a ni.

Mi Sualte Jehova Hnênah An Kîr Leh Thei

19, 20. Israel inlamlêtte chuan eng inthawina nge an hlan theih?

19 Thil sual tak an tih avânga tlute pawh Jehova hnênah an kîr leh thei a ni. Hosea 14:​1, 2-ah, he ngenna hi kan hmu a ni: “Aw Israel, LALPA i Pathian lamah chuan kîr leh rawh i khawlohna avâng ngeiin i tlûk tâk hi. Thu keng chungin LALPA lamah kîr leh la, a hnênah chuan heti hian sawi rawh: Khawlohna zawng zawng chu la bo la, a ṭha apiang chu pawm ang che; tichuan kan hmui rahte chu bâwngpa aiah ka rawn hlân ang e,” tiin.

20 Israel inlamlête chuan Pathian hnênah ‘an hmui rahte chu bâwngpa aiah’ an hlân thei a ni. Hêng hi tih tak zeta fakna thilhlan a ni a. Paula chuan Kristiante chu “faka inthawina hi Pathian hnênah i hlân fo vang u, chu chu a hming ṭanna hmuite rah chu a ni,” tia a fuih khân, he hrilh lâwkna hi a sawi thawi a ni. (Hebrai 13:15) Tûn laia Pathian nêna lên dun a, chutiang inthawina hlan chu chanvo ropui a va ni êm!

21, 22. Israel inlamlêtte’n eng din tharna nge an tawn dâwn?

21 An kawng ṭha lo zawh kalsan a, Pathian hnêna kîr leh Isaelte chuan a hnênah ‘an hmui rahte chu bâwngpa aiah’ an hlân a ni. Chuvângin Pathian tiam ang ngeiin, thlarau lama din thar leh an ni a. Hosea 14:​4-7 chuan: “An hnungtawlhna hi ka tidam ang a, an lak aṭanga ka thinrimna chu a kian tâk avângin, anni chu ka hmangaih hrim hrim dâwn a ni. Israel lakah chuan daifîm ang ka ni ang a, ani chu lili angin a lo vul ang a, Lebanon tlâng thing zung angin a zung a thlâk darh ang. A zârte chu a ṭawi luih ang a, a mawizia chu oliv thing ang mai a ni ang a, Lebanon tlâng angin a rimtui ang. A hlima chêngte chu an lo kîr ang a, buh angin an nung thar ang a, grêp hrui angin an lo duah ang: Lebanon uain angin an hming a thang ang,” a ti.

22 Israel inlamlêtte chu thlarau lama tihdam an ni ang a, Pathian hmangaihna chu an dawng leh ang. Jehova chuan nasa taka malsâwmin, an tân tihahdamtu daifîm ang a ni ang. A din thar leh mite mawina chu “oliv thing ang mai” a ni ang a, Pathian kawngte chu an zawh ang. Pathian Jehova nêna lên dun kan tum tlat avângin, eng nge phût kan nih?

Jehova Kawng Dikah Kal Zêlin

23, 24. Hosea lehkhabu hi eng hrilh lâwkna phûrawm tak nên nge a tâwp a, chu chuan engtin nge min nghawng?

23 Pathian nêna lêng dûn zêl tûr chuan, “chung lam aṭanga finna lo chhuak” chu kan hmangin, a kawng dikte milin thil kan ti reng tûr a ni. (Jakoba 3:​17, 18) Hosea hrilh lâwkna châng tâwp ber chu heti hian kan chhiar a ni: “Tu nge finga hêng hi hre thiam thei ang; tunge fingvâra hre thei ang? LALPA kawngte chu a dik a, mi dikte chuan an zawh dâwn a ni si a; bawhchhetute erawh chu chutah chuan an inchhuih thlu dâwn a ni,” tiin.​—Hosea 14:⁠9.

24 He khawvêl finna leh tehnate inkaihhruaitîr ai chuan, Pathian dikna kawngte zawh chu i tum tlat ang u. (Deuteronomy 32:⁠4) Hosea chuan chutiang chuan kum 59 emaw, a aia rei emaw a ti a ni. Mi fing leh fingvârte’n chûng thute chu an hre thiam dâwn tih hre rengin, Pathian thuchah chu rinawm takin a puang a ni. Eng nge kan chungchâng ve hi le? Jehova’n thu hril tûra min duh chhûng chu, a khawngaihna fing taka pawm tûrte chu kan zawng zêl dâwn a. He mi tihna kawngah hian, “bawi rinawm, fing tak” kaihhruaina thlâwp tlat chu kan duhzâwng tak a ni.​—Matthaia 24:45-​47.

25. Hosea hrilh lâwkna kan ngaihtuahna chuan eng ti tûrin nge min ṭanpui ang?

25 Hosea hrilh lâwkna kan ngaihtuahna chuan Pathian thutiam khawvêl thara chatuana nun beisei chunga Pathian nêna lêng dûn zêl tûrin min ṭanpui tûr a ni. (2 Petera 3:​13; Juda 20, 21) Beiseina ropui tak a va ni êm! Chu beiseina chu keimahniah a tak a lo ni ang: “LALPA kawngte chu a dik” tia kan sawi chu, kan tih tak zetzia ṭawngkam leh thiltiha kan finfiah phawt chuan. (w05 11/15)

Engtin Nge I Chhân Ang?

• Pathian hnêna biakna thianghlim kan hlan chuan, engtin nge ani’n min dâwr ang?

• Engvângin nge Jehova kan beisei reng ang?

• Engvângin nge Jehova kawngte chu a dik tih i rin tlat?

• Engtin nge Jehova kawng dikte kan zawh zêl theih ang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 14-naa milem]

Kristian upate thlarau lam ṭanpuina pawm rawh

[Phêk 15-naa milem]

Hosea hrilh lâwkna chuan Jehova thawhlehna thutiam beisei chhan tûr min pe

[Phêk 17-naa milemte]

Chatuan nunna beiseina thlîr chungin Pathian nên lêng dûn zêl rawh