A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Rawngbâwltu Hmasâwn leh Insiamrem Thei Niin

Rawngbâwltu Hmasâwn leh Insiamrem Thei Niin

Rawngbâwltu Hmasâwn leh Insiamrem Thei Niin

“Eng emaw ti tala ṭhenkhatte tal ka chhandam theihna tûrin mi zawng zawng hnênah engkim ka ni tawh.”​—⁠1 KORINTH 9:⁠22.

1, 2. (a) Eng kawngin nge tirhkoh Paula chu rawngbâwltu hlawhtling tak a nih? (b) Engtin nge Paula’n a chanvo dawn chungchânga a ngaih dân a sawi?

ANI chuan mi fing leh changkâng tak takte mai ni lovin, puan in siamtu mi hnuaihnungte pawh a kâwm thiam a. Rom mi zahawmte leh Phygian lo neitute hnênah mi hneh thei takin thu a sawi a. A lehkha ziahte chuan Grik mi hawiher zau takte leh Juda mi inhawng vak lote rilru a chawk tho va. A thusawi dân chuan thinlung a khawih êm avângin hnial thlâk rual a ni lo. Krista hnêna ṭhenkhat tal a rawn hruai theih nân mi zawng zawngte nêna an pawm tlân theih tûr thil zawn hmuh a tum a ni.​—⁠Tirhkohte 20:⁠21.

2 Chu mi chu rinhlelh rual lohvin, rawngbâwltu hlawhtling tak leh hmasâwn tak tirhkoh Paula chu a ni. (1 Timothea 1:⁠2) Ani chuan Isua hnên aṭangin ‘Jentailte, lalte, Israela thlahte hnêna [Krista] hming pu lût’ tûrin thupêk a dawng a. (Tirhkohte 9:15) A chanvo dawn chu engtin nge a ngaih? “Eng emaw ti tala ṭhenkhatte tal ka chhandam theihna tûrin mi zawng zawng hnênah engkim ka ni tawh. Chanchin ṭha avângin engkim ka ti ṭhîn, chan ka neih ve theih nân,” tiin a puang a ni. (1 Korinth 9:​19-23) Paula entîrna siam aṭangin kan thuhrilh leh zirtîrnaa hlawhtling lehzual tûra min ṭanpui thei eng nge kan zir theih?

Mi Thar Chuan Chona A Hneh

3. A inleh hmain, Paula’n Kristiante lakah eng rilru nge a put?

3 Paula chu a chanvo dawn atâna tling tak, engtik lai pawha dawhthei leh mi ngaihsak tak a ni em? Ni lo ve! Sakhaw âtchilhna chuan Saula (tûn hmaa Paula) chu Krista zuitute tharum thawha tiduhdahtu a nihtîr a. Rawlthar a nih laiin, Stephana tihhlumna tûr pawh a remti a ni. A hnuah, khawngaihna tel hauh lovin Kristiante chu a veh zui a. (Tirhkohte 7:58; 8:​1, 3; 1 Timothea 1:13) “Lalpa zirtîrho a vau thu leh thah a tum thu” a chhâk chhuak chhunzawm zêl a ni. Ringtute Jerusalema a vehna chu duh tâwk mai lovin, hmâr lam Damaska khaw thlengin a huatna beihpui a thlâk ṭan bawk a ni.​—⁠Tirhkohte 9:​1, 2.

4. Paula’n a hnathawh tûr tipuitling tûrin eng insiamremna nge a neih ngai?

4 Paula’n Kristianna a huat chhan bul pui ber chu rinna thar chuan Judate sakhaw biak dân chu Jentailte ngaih dân duhawm lo takin a pawlh dal dâwn nia a rin tlat vâng a nih hmêl hle. Chu bâkah, Paula chu “Pharisai” a ni a, a awmzia rêng pawh chu “lâk hran” tihna a ni. (Tirhkohte 23:⁠6) Pathianin Krista chanchin mi zawng zawngte​—⁠Jentailte hnênah pawh hril tûra a thlan thu a hriat huna mak a tih tûrzia chu han ngaihtuah teh! (Tirhkohte 22:​14, 15; 26:​16-18) Tihah chuan Pharisaite chuan mi sual nia an ngaihte nêna chaw kîlho tak ngial pawh an duh si lo va! (Luka 7:​36-39) A ngaih dân thlâk tûr leh Pathianin mi zawng zawng chhandama awma a duh dân nêna her mil tûr chuan, nasa taka a beih a ngai ngei ang tih chu rinhlelh rual a ni lo.​—⁠Galatia 1:​13-17.

5. Engtin nge Paula chu kan rawngbâwlnaah kan entawn theih?

5 Hetiang tho hi kan tih ve a ngai mai thei a. Kan khawvêl pum pui, ṭawng hrang hrang hmanna thlawhhmaa mi chi hrang hrangte kan hmuh zêl hian, kan rilru put hmang en chiang a, pâwng huatna eng pawh kan neihte chu ti bo tûrin nasa takin ṭan kan lâk a ngai a ni. (Ephesi 4:​22-24) Kan hria emaw, hre lo emaw pawh ni se, kan khawtlâng leh lehkha zirna hian min thunun a. Hei hian thil thlîr dân leh inpâwng huatna leh siamrem theih loh rilru put hmangte min neihtîr thei a ni. Berâm ang mite zawn chhuahna leh ṭanpuinaa hlawhtling tûr chuan chutiang rilru put hmang chu kan hneh a ngai a. (Rom 15:⁠7) Chu tak chu Paula chuan a ti a ni. A rawngbâwlna zauh tûra chona awm chu a hmachhawn a. Hmangaihnain a chêttîr avângin, zirtîr thiamna entawn tlâk tak chu a nei chho a ni. A dik a dik chuan, “Jentailte tirhkoh” anga a rawngbâwlna kan zirna chuan, ani chu thuhrilhna leh zirtîrna kawnga rilru pe tak, insiamrem thei tak, leh remhre tak a nihzia a târ lang a ni. *​—⁠Rom 11:⁠13.

Rawngbâwltu Hmasâwn Takin Hna A Thawk

6. Engtin nge Paula chuan a thu ngaithlatute lo chhuahna a ngaihsak a, chu chuan eng nge a rah chhuah?

6 Paula chuan a thu ngaithlatute rinna leh lo chhuahna chu a ngaihsak hle a. Lal Agrippa II-na hnêna thu a sawi laiin, Paula chuan lal chu ‘Judate zîngah dân leh thubuai zawng zawng kawngah a fing hle’ tih a pawm a ni. Tichuan, Paula chuan Agrippa thurin a hriatte chu thiam taka hmangin, lalin a hriat thiam tak thilte chu a sawipui a. Paula thu sawi dân chu a fiah a, mi a hneh theih êm avângin, Agrippa’n: “Rei lo tê chauh thlêma Kristiana mi siam i tum a nih hi!,” tiin a sawi hial a ni.​—⁠Tirhkohte 26:​2, 3, 27, 28.

7. Engtin nge Paula’n Lustra mipuite hnêna thu a hrilh khân insiamrem theihna chu a lantîr?

7 Paula chu a ṭûl ang angin a insiamrem thei bawk. Amah leh Barnaba chu pathiante anga chibai bûk tumtu Lustra khawpuia mipuite a thlêm daih dân hi chhinchhiah teh. Hêng Lukaoni ṭawng hmangtute hi, lehkha zir sâng lo leh puithuna âtthlâk tak chîng ṭhîn zînga sawi an ni a. Tirhkohte 14:​14-18 sawi dânin, Paula chuan thil siamte leh thil siam a tam lamte hi Pathian dik a chungnunzia fiahtu a ni tih a kawhhmuh a. A thusawi chu hriat a awlsam a; chu chuan, Paula leh Barnaba ‘biak nâna ran an talh tûr chu a khap’ dai ta a ni.

8. A chângin ngaih dân khauh tak nei mah se, eng kawngin nge Paula chuan a insiamrem theihna chu a lantîr?

8 Paula chu ṭha famkim zawng a ni hauh lo, a châng phei chuan thil engemaw chungchângah ngaih dân khauh tak a nei a ni. Entîr nân, ṭumkhat chu mualpho tak leh dik lo taka beih a nih laiin, Juda mi Anania diriamna thu chu a phuh chhuak a. Amaherawhchu, hre lo chunga puithiam lalber a tawng palh a ni tih a hriat chuan, ngaihdam a dîl vat a ni. (Tirhkohte 23:​1-5) Atheni khuaah Paula chuan atîrin “khua chu Pathian lema khatin a hmu a, a rilruin a helh ta a.” Mahse, Mars Tlânga thu a sawinaah chutianga a rilru helhna chu a lantîr lo. Lantîr ahnêkin, an rorêlna hmuna Atheni mite hnêna thu a hrilhnaah “Hriat Loh Pathian Tân” tih an maichâm siam leh an hla phuah thiam pakhat hla thu phuah chu chhûtpuiin, an pawm tlân theih thil a hmang zâwk a ni.​—⁠Tirhkohte 17:​16-28.

9. Engtin nge Paula chuan ngaithlatu hrang hrangte a dâwr hunin, a remhriatzia a lantîr?

9 Ngaithlatu hrang hrangte a dâwrnaah, Paula chuan a remhriatzia chhinchhiah tlâk tak chu a lantîr a. A thu ngaithlatute ngaih dân thununtu an hnam zia leh seilenna chu a ngaihtuah tel a ni. Rom khuaa Kristiante hnêna lehkha a thawn khân, anni chu chutih hun laia khawpui ropui ber leh thiltithei bera awm an ni tih a hre chiang hle a. A lehkha ziaha a pawimawh lai ber chu Adama thilsual tihin thil a tih chhiat theihna chu Krista tlanna thil theihnain a rawn hneh dân chu a ni. Rom mi Kristiante leh a bul hnaia awmte chu an thinlung hîp thei tûr zâwng ṭawngkam hmangin a bia a ni.​—⁠Rom 1:4; 5:​14, 15.

10, 11. Engtin nge Paula chuan a tehkhin thu chu a ngaithlatute mila a siamrem? (Footnote en bawk rawh.)

10 Paula’n a thu ngaithlatute hnêna Bible thutak ril tak a hrilhfiah duh hunah eng nge a tih? Tirhkoh chuan thlarau lam ngaih dân hnawk takte tichiang tûra entîrna hriatthiam awlsam takte chu a hmang thiam hle. Entîr nân, Paula chuan Rom khuaa mite’n Rom Sawrkâr awpna ram chhûng zawnga sal tân dân phung chu an hria tih a hria a. A lehkha thawn dawng tûrte zînga tam takte chu sal an ni nghe nghe mai thei a ni. Chuvângin Paula chuan sal tânna chu sualna emaw, felna emaw laka intulût tûra mi mal duhthlanna chungchâng sawifiah nân a hmang a ni.​—⁠Rom 6:​16-20.

11 Lehkhabu pakhat chuan: “Rom mite zîngah chuan, sal neitu chuan sal chu a chhuah zalên vang vang thei a, a nih loh leh sal chuan a zalênna chu a pu hnên ata a lei thei a ni. Sal neitu chu mihring ata pathiana thlâk a nih chuan zalênna chu a ruahman thei bawk a ni,” tiin a sawi. Sal chhuah zalen tawh chuan hlawh neiin a pu tân hna a thawk chhunzawm thei a ni. Paula chuan he tih dân phung hi mi mala sualna emaw, felna emaw bâwiha ṭang tûra kan duhthlanna chungchâng hrilhfiah nân a hmang a nih hmêl hle. Rom khuaa Kristiante chu sual bâwih ata an chhuak tawh a, tûnah chuan Pathian ta an ni tawh a ni. Pathian rawngbâwl tûrin an zalên tawh a; mahse, sual​—⁠an pu hmasa​—⁠rawngbâwl chu an duh phawt chuan an la thlang thei cheu a ni. Chu tehkhin thu tluangtlam tak leh hriat lâr tak chuan Rom khuaa Kristiante chu, ‘Tu rawng nge ka bâwl?,’ tiin anmahni a inzawhfiahtîr a ni. *

Paula Entawn Tûr Siam Aṭanga Inzirin

12, 13. (a) Tûn laiah kan thusawi ngaithlatu inang lo tak takte thinlung thleng tûrin ṭan lâkna eng nge ngai? (b) Mi chi hrang hrangte hnêna thu i hrilh hunah eng tih dân nge ṭha i tih?

12 Paula angin, kan thu ngaithlatu inang lo tak takte thinlung thleng tûrin rilru pe tak, insiamrem thei tak, leh remhre tak kan nih a ngai a ni. Kan thusawi ngaithlatute’n chanchin ṭha hre thiam tûra ṭanpui nân, pâwngpaw va tlawh ringawt mai emaw, thusawi tûr inpuahchah sa va hrilh mai emaw, a nih loh leh Bible thu leh hla chhuah ṭhenkhat va hnutchhiah mai emaw aia tam tih kan duh a. An mamawhte leh rilru luahtute, an duhzâwng leh duh lohzâwngte, an thil hlauhte leh an pâwng huatte hriat thiam kan tum tlat a ni. Nasa taka ngaihtuahna leh beihna erawh ngai mah se, khawvêl pum puia Lalram thuchhuahtute chuan phûr takin an ti mêk a. Entîr nân, Hungary-a Jehova Thuhretute branch office chuan heti hian thu a thlen a ni: “Unaute chuan ram dang mite hnam dân leh nun dân phung zahna an lantîr a, tualchhûng hnam dân chhawm tûrin an beisei lo,” tiin. Hmun danga Thuhretute pawhin chutiang thova tih chu an tum tlat a ni.

13 Khaw Chak Lam hla taka ram pakhatah chuan, mi zawng zawng deuhthaw chuan hrisêlna, naupang zirtîrna, leh lehkha zirna chu an ngaihsak hle a. Chu mi hmuna awm Lalram thuchhuahtute chuan khawvêl dinhmun chhiat lam pan zêl thute emaw, khawtlâng harsatna hriat thiam harsa takte emaw sawipui aiin, hêng an rilru luahtute chungchâng hi sawipui an tum zâwk a ni. Chutiang bawkin, United States khawpui lian taka thuchhuahtute chuan an vêng chhûnga mipuite’n eirûknate, lîrthei tam lutuknate, leh dân bawhchhiatnate an ngaihtuah tih an hria a. Thuhretute chuan hêng thute hi Bible sawihona neih ṭan nân hlawhtling takin an hmang a ni. Bible zirtîrtu hlawhtling takte chuan an thusawi chu eng chungchâng pawh ni se, beisei bo lovin mite an fuih a, Bible thu bulte tûna zawm a hlutna leh Pathianin nakin hun atâna pêk min tiam beisei tûr ṭha tak chu an sawi uar a ni.​—⁠Isaia 48:​17, 18; 52:⁠7.

14. Thil mamawh leh dinhmun inang lo tak takte kan tawh huna kan insiamrem theih dân kawngte chu sawi rawh.

14 Mite chu an hnam zia, lehkha zir thiamna, leh sakhaw vawn a inthlau theih êm avângin, rawngbâwlnaa mite kan biak dân thlâkthleng chu a ṭangkai bawk. Siamtu ringa Bible ring si lote kan biak dân chu Pathian a awm ring lotute kan biak ṭhin dân nên a inang lo va. Sakhaw lam hawi thu leh hla chhuah zawng zawngte hi sakhaw ngaih dân theh lârna hmanrua ang leka ngaitute hnêna kan thusawi dân chu Bible zirtîrna pawmtute hnêna kan thusawi dân nên a inang lo bawk ang. Lehkha zir sânzâwng inang lo tak takte kan biak hunah hian insiamrem theihna neih a ngai bawk. Zirtîrtu thiam takte chuan an dinhmun hmachhawn nêna inâwm tak chhût thiamna leh tehkhin thute an hmang ang.​—⁠1 Johana 5:20.

Rawngbâwltu Tharte Tâna Ṭanpuina

15, 16. Engvângin nge rawngbâwltu tharte zirtîr a ngaih?

15 Paula chuan ama zirtîrna tih hmasâwn ringawt a ngaihtuah lo va. Chhuan thar zâwk, Timothea leh Tita te ang chu rawngbâwltu hlawhtling tak lo ni chho tûra zirtîr leh buatsaih an ngai tih a hria a ni. (2 Timothea 2:2; 3:​10, 14; Tita 1:⁠4) Chutiang bawkin, tûn laiah pawh zirtîrna pêk leh dawn chu a hmanhmawhthlâk hle.

16 Kum 1914-ah khân, khawvêl pum puiah Lalram thuchhuahtu 5,000 vêl an awm a; tûn laiah erawh chawlhkâr tinin mi thar 5,000 vêlin baptisma an chang thung! (Isaia 54:​2, 3; Tirhkohte 11:21) Mi tharte’n Kristian kohhran an belh ṭan leh rawngbâwlnaa tel ṭan an duh hian, zirtîrna leh kaihhruaina an mamawh a. (Galatia 6:⁠6) Zirtîrte zirtîrnaah Pu ber, Isua tih dân kan hman chu a pawimawh hle a ni. *

17, 18. Engtin nge mi tharte chu rawngbâwlnaah mahni inrintâwkna nei tûrin kan ṭanpui theih?

17 Isua’n mipui pungkhâwmte chu zawngin, a tirhkohte chu thu hrilh ṭan tûrin a ti mai lo. Thuhrilh a ngaihzia leh an rawngbâwlna chungchânga ṭawngṭai fan fan a ngaihzia a sawi uar hmasa a ni. Tichuan, anmahni ṭanpui tûrin thil ṭûl pathum a pe a; an thawhpui tûr, thawhna tûr bial, leh an thu hrilh tûrte chu. (Matthaia 9:​35-38; 10:​5-7; Marka 6:7; Luka 9:​2, 6) Chutiang bawk chuan kan ti thei a. Kan fate emaw, zirlai thar emaw, a nih loh leh hun engemaw ti chhûnga thuhrilhnaa tel lote kan ṭanpui emaw pawh ni se, hetiang zâwnga zirtîrna pe tûra ṭan lâk chu a âwm a ni.

18 Mi tharte chuan Lalram thuchah sawi tûra inrintâwkna nei tûrin ṭanpuina tam tham tak an mamawh a. Thusawi dân tluangtlam tak leh mite hîp thei tak inpuahchahpuiin, i tihchhinpui thei ang em? Thlawhhmaah, a hmasa lama in ṭhenkhatah nangman thusawiin, i tih dân entîrin zirtîr rawh. Gideona, a râl dopuite hnêna: “Mi en ula, ka tih angin ti ve zêl ang che u,” tia sawitu tih dân chu i zui thei a ni. (Rorêltute 7:17) Tichuan, mi thar chu a dawtah sawitîr rawh. Mi tharte chu an ṭan lâkna avângin tih tak zetin fak la, a ṭûl hunah hma an sâwn theihna tûr tawi têin rawtna pe ang che.

19. ‘I rawngbâwlna hlen’ tuma hma i lâknaah eng nge i tumruh tlat chu?

19 ‘Kan rawngbâwlna hlen’ tak zet tûr chuan, mi kan biak dânah insiamrem thei lehzual nih kan tum tlat a; tin, rawngbâwltu tharte pawh chutiang bawka ti tûr chuan zirtîr kan duh a ni. Kan thil tum​—⁠chhandamnaa hruaitu Pathian hriatna pêk chhuah​—⁠kan ngaihtuah hian, ‘eng emaw ti tala ṭhenkhatte tal [kan] chhandam theihna tûra mi zawng zawng hnêna engkim nih’ tumna chuan nasa taka thawh rim a phu a ni tih kan ring tlat a ni.​—⁠2 Timothea 4:5; 1 Korinth 9:⁠22. (w05 12/1)

[Footnote-te]

^ par. 5 Paula rawngbâwlnaa chutiang miziate a neihzia hmuh nân chuan Tirhkohte 13:​9, 16-42; 17:​2-4; 18:​1-4; 19:​11-20; 20:34; Rom 10:​11-15; 2 Korinth 6:​11-13 te ngaihtuah ang che.

^ par. 11 Chutiang bawkin, Pathian leh thlarau lam hriak thih “fate” inlaichînna thar hrilhfiah nân Paula chuan Rom Sawrkâr awpna hnuaia awmte hriat lâr tak, dân anga thil tih pakhat chu a hmang a ni. (Rom 8:​14-17) “Faa chhawm chu Rom mite tih ṭhin dân a ni a, Rom mite chhûngkaw ngaih dân nên a inkûngkaih hnai hle,” tiin St. Paul at Rome lehkhabu chuan a sawi.

^ par. 16 Tûnah hian, Pioneers Assist Others program (Pioneer-te’n Mi Dangte An Ṭanpuina) chu Jehova Thuhretute kohhran zawng zawngah hmuh theih a ni a. He zirtîrna hian hunbi kima rawngbâwltute thiltawn leh zirtîrna an dawnte chu thuchhuahtu thiltawn la ngah lote ṭanpui nân a hmang ṭangkai a ni.

I La Hria Em?

• Eng kawngin nge kan rawngbâwlnaah Paula chu kan entawn theih?

• Kan thil ngaihtuah dânah thlâkthlengna eng nge ngai mai thei?

• Engtin nge kan thuchah ken chu beisei awm tak kan nihtîr theih?

• Mahni inrintâwkna nei chho tûrin rawngbâwltu tharin eng nge a mamawh?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 29-naa thu lâk chhuah]

Tirhkoh Paula chu thuhrilhna leh zirtîrna kawnga rilru pe tak, insiamrem thei tak, leh remhre tak a ni

[Phêk 31-naa thu lâk chhuah]

sua chuan a zirtîrte ṭanpui tûrin thil ṭûl pathum a pe a ni; an thawhpui tûr, thawhna tûr bial, leh an thu hrilh tûrte chu

[Phêk 28-naa milemte]

Insiamrem theihna hmangin Paula chu ngaithlatu chi hrang hrangte thinlung thlenna kawngah a hlawhtling

[Phêk 30-naa milem]

Rawngbâwltu hlawhtling takte chuan an thu ngaithlatute lo chhuahna hnam zia an ngaihtuah tel

[Phêk 31-naa milem]

Rawngbâwltu hmasâwn tak chuan mi tharte rawngbâwlna atân a buatsaih