A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Diabola Chu Hmun Kian Suh

Diabola Chu Hmun Kian Suh

Diabola Chu Hmun Kian Suh

“Diabola chu hmun kian hek suh u.”​—⁠EPHESI 4:⁠27.

1. Engvângin nge mi tam takin Diabola a awm tih an rinhlelh?

KUM zabi tam tak chhûng chu mi tam tak chuan Diabola chu ki nei, ke phah kâk ṭhu, puan sena inthuam leh mi sualte hremhmun meia thlâk nâna thîr kut bân sei tak keng angin an mitthla a ni. Bible chuan chu ngaih dân chu a thlâwp lo. Amaherawhchu, rinhlelh rual lohvin chutiang ngaih dân dik lote chuan mi maktaduai tam takte chu Diabola a awm tak tak tih rinhlelhna emaw, Diabola tih chu rilrua sual lam ngaihtuahna mai anga ngaih dân emaw a neihtîr a ni.

2. Engte nge Diabola chungchânga Bible sawi thu dik ṭhenkhat chu?

2 Bible chuan Diabola a awm ngei tih mit ngeia hmutu finfiahna leh thusawi chiang tak chu a pe a. Isua Krista chuan thlarau fate awmna vân hmunah a hmu a, leiah pawh a be bawk a ni. (Joba 1:6; Matthaia 4:​4-11) Bible chuan atîra he thlarau thil siam hming hi târ lang lo mah se, Pathian a sawichhiat avângin Diabola (a awmzia chu “Sawichhetu”) tiin a ko va. Jehova a dodâl avângin Setana (a awmzia chu “Dodâltu”) tia koh a ni bawk. Evi bum nâna rûl a hman avâng ni âwm takin Diabol-Setana chu “rulpui tar” tia koh a ni a. (Thu Puan 12:9; 1 Timothea 2:14) Ani chu “mi sual” tia hriat pawh a ni bawk a ni.​—⁠Matthaia 6:13. *

3. Eng zawhna nge kan ngaihtuah dâwn?

3 Jehova chhiahhlawh kan nih angin, eng kawng mahin Pathian dik awmchhun hmêlma lian ber Setana an chu kan duh lo va. Chuvângin, tirhkoh Paula zilhna: “Diabola chu hmun kian hek suh u,” tih chu kan zâwm ngei tûr a ni. (Ephesi 4:27) Setana nungchang kan entawn hauh loh tûr ṭhenkhat chu engte nge ni?

Sawichhetu Ropui Chu Entawn Suh

4. Engtin nge “mi sual” chuan Pathian a sawichhiat?

4 “Mi sual” chuan sawichhetu a nih avângin Diabola tia koh chu a phu a. Sawichhiatna tih chu mi tuemaw chungchâng thu dik lo, huatnaa khat, leh tihmingchhe tûr zâwnga sawi hi a ni. Pathianin Adama hnênah: “A chhia leh a ṭha hriatna thing rah erawh hi chu i ei tûr a ni lo: i ei chuan i ei nî la lain i thi ngei tûr a ni,” tih thu a pe a. (Genesis 2:17) Evi chu he thu hi hrilh hriat a ni a; mahse, rûl hmangin Diabola chuan: “Thi teh suh e: in ei nî apang chuan in mit a lo vâr ang a, a chhia leh a ṭha hriain Pathian ang in lo ni dâwn tih Pathianin a hre reng a nih chu,” tiin a hrilh a ni. (Genesis 3:​4, 5) Chu chu Pathian Jehova sawichhiatna huatthla la tak a va ni êm!

5. Engvângin nge Diotrepha chu a sawichhiatna avânga mawhphurhtîr a nih?

5 Israel mite chu: “I chipuite zîngah mite rêlin i vâk vêl ruai tûr a ni lo,” tia thu pêk an ni a. (Leviticus 19:16) Tirhkoh Johana chuan a hun laia sawichhetute chungchângah heti hian a sawi: “Kohhranho hnênah khân thu tlêm chu ka ziak tawh; nimahsela Diotrepha, an zînga chungnun duh ṭhîn khân min lâwm si lo. Chuvângin ka lo kal chuanin a thiltihte ka hriat chhuahtîr leh ang, kan chungah thu sual sawiin a kamtamzia hi,” tiin. (3 Johana 9, 10) Diotrepha chuan Johana a sawi chhia a, chu a thiltih chungah chuan mawh a phur a ni. Kristian rinawm chuan Diotrepha ang leh sawichhetu ropui ber Setana ang nih chu a duh dâwn em ni?

6, 7. Mi tupawh sawichhiat chu engvângin nge kan pumpelh duh ang?

6 Sawichhiatna leh puhna dik lote chu Jehova chhiahhlawhte beih nâna hman a ni fo ṭhîn a. “Puithiam lalte leh lehkhaziaktute chuan dingin nasa takin [Isua] an hêk chiam a.” (Luka 23:10) Paula chu Puithiam Lal Anania leh mi dangte chuan dik lo takin an puh a. (Tirhkohte 24:​1-8) Bible chuan Setana chu “kan unaute hêktu, kan Pathian hmaa achhûn azâna hêk ṭhîntu” tiin a sawi a ni. (Thu Puan 12:10) Chûng dik lo taka hêk unaute chu hriak thih Kristian, hêng ni hnuhnûnga mite hi an ni.

7 Kristian tumahin tumah sawichhiat emaw, dâwta hêk emaw chu a duh tûr a ni lo. Mahse, mi dang chanchin hretu anga thu kan sawi hmaa thil dik kan hriat kim vek loh chuan chu chu a thleng thei a ni. Mosia Dânah chuan, duh rêng vânga hretu dera ṭan chuan thihna a thlen thei a. (Exodus 20:16; Deuteronomy 19:​15-19) Chu bâkah, Jehova tenzâwng thilah chuan “hretu der dâwt sawi ṭhîn te” a tel a ni. (Thufingte 6:​16-19) Chuti a nih chuan, sawichhetu leh hêktu der bulpui ber entawn loh chu kan duh tih a chiang hle.

Atîr Ata Tualthattu Kawng Chu Hnâwl Rawh

8. Eng kawngin nge Diabola chu “atîr ata tualthat a nih”?

8 Diabola chu tualthattu a ni. Isua chuan: “Ani chu atîr ata tualthat a ni,” a ti. (Johana 8:44) Atîra Adama leh Evi Pathian hawisan tûra a tih aṭang khân Setana chu tualthattu a ni a. Mihring nupa hmasa berte leh an thlahte chungah thihna a thlentîr a ni. (Rom 5:12) He thiltih hi rilrua sual ngaihtuahna mai ni lovin, mi mal thiltihah chauh a puh theih a ni tih hria ang che.

9. 1 Johana 3:15 târ lan angin, engtin nge tualthattu kan lo nih theih?

9 Israelte hnêna Thu Sâwm Pêk zînga pakhat chuan: “Tual i that tûr a ni lo,” a ti a. (Deuteronomy 5:17) Kristiante hnênah tirhkoh Petera chuan heti hian a ziak bawk: “In zîngah tuman tualthattu a nih avângin . . . tuar suh se,” tiin. (1 Petera 4:15) Chuvâng chuan, Jehova chhiahhlawhte kan nih angin tual zawng kan that lo vang. Mahse, kan Kristianpuite kan huata, an thih mai kan duh chuan Pathian hmaah thiam loh kan chang ang. Tirhkoh Johana chuan: “Tupawh a unau hua chu tualthat a ni: tualthattu tumah chatuana nunna pai reng rêng an awm lo tih in hre si a,” tiin a ziak a ni. (1 Johana 3:15) Israel mite chu: “I rilruin i unau i haw tûr a ni lo,” tia thupêk pêk an ni. (Leviticus 19:17) Tualthattu Setana’n kan Kristian inpumkhatna a tihchhiat lohna tûrin keimahni leh kan Kristianpuite inkâra harsatna lo chhuak engpawh chu i tiveng nghâl vat ṭhîn ang u.​—⁠Luka 17:​3, 4.

Dâwt Pa Chu Do Tlat Rawh

10, 11. Dâwt pa, Setana do tlat tûrin eng nge kan tih ngei ngai?

10 Diabola chu dawthei a ni a. Isua chuan: “Dâwt thu a sawiin ama tihchhuah a sawi a ni ṭhîn; dawthei a ni si a, dâwt pa pawh a ni,” tiin a sawi. (Johana 8:44) Setana chuan Evi hnênah dâwt a sawi a, Isua erawh chu thutak hriattîr tûrin khawvêlah a lo kal thung a ni. (Johana 18:37) Isua zuitute anga Diabola do tlat tûr chuan, dâwt thu leh inbumna kan hmang thei lo. “Thudik tak” kan sawi tûr a ni. (Zakaria 8:16; Ephesi 4:25) “LALPA, thutak Pathian” chuan thudik tak sawi a Thuhretute chauh mal a sâwm a. Mi sual chuan Pathian ai awh theihna rêng a nei lo.​—⁠Sâm 31:5; 50:16; Isaia 43:⁠10.

11 Setana dâwt thu laka fihlîm kan thlarau lam zalenna kan ngaihhlut chuan, Kristian thurin “kawng dik tak” chu kan chelh tlat ang. (2 Petera 2:2; Johana 8:32) Kristian zirtîrna zawng zawng chu “chanchin ṭha thutak” a ni. (Galatia 2:​5, 14) Kan chhandamna ngei chu ‘thutaka awmna’​—⁠chu mi chelh leh “dâwt pa” do tlatnaah chuan a innghat a ni.​—⁠3 Johana 3, 4, 8.

Kalpêng Hmasa Ber Chu Do Rawh

12, 13. Engtin nge kalpêngte chu kan cheibâwl ang?

12 Thlarau thil siam, Diabola lo ni ta chu thutakah a awm tawh ṭhîn a. Mahse, Isua chuan: “thutakah a awm [“nghet,” New World Translation] lo, a chhûngah thutak rêng a awm loh avângin,” tiin a sawi. (Johana 8:44) He kalpêng hmasa ber hian “thutak Pathian” dodâlna kawng a zawh zêl a. Kum zabi khatnaa Kristian ṭhenkhat chu hruai sual leh thutak an pênsan vâng ni âwm takin, ‘Diabola thangah’ chuan an âwk a ni. Paula chuan a thawhpui Timothea chu chûng mite thlarau lama an lo ṭhat chhuah leh theih nân leh Setana thang ata an chhuah theih nân zaidam taka zirtîr tûrin a fuih a ni. (2 Timothea 2:​23-26) Atîr aṭanga thutak chelh tlat a, kalpêngte thlîr dân neih ngai loh erawh a ṭha zâwk hle a ni.

13 Diabola thu an ngaihthlâk a, a dâwt sawite an hnâwl loh avângin, nupa tuak hmasa berte chu an kalpêng a. Chuti a nih chuan, kalpêngte thu chu kan ngaithlain, an thu leh hla chhuahte kan chhiar, a nih loh leh Internet-a an thil tihchhuahte chu kan bêl chiang tûr em ni ang? Pathian leh thutak kan hmangaih chuan, chutiang chuan kan ti lo vang. Kalpêngte chu kan inah kan luhtîr lo vang a, chibai pawh kan chibai hek lo vang, chutianga kan inhnamhnawihna chuan a ‘thiltihsualah tel ve’ min nihtîr theih avângin. (2 Johana 9-11) “Mi tichhe thei rin hrannate . . . rawn luhpui” dân kawng dapa ‘dâwt thu’ hmanga sumdâwn nâna min hman tumtu zirtîrtu derte zui tûra Kristian “kawng dik tak” hnuchhawnin Diabola bumnaah chuan i tlu lût ngai lo vang u.​—⁠2 Petera 2:​1-3.

14, 15. Eng vaukhânna thu nge Paula’n Ephesi khuaa upate leh a rawngbâwlpui Timothea chu a pêk?

14 Paula chuan Ephesi khuaa Kristian upate hnênah: “Pathian kohhranho, ama thisena a leite chu châwm tûrin, nangmahni leh in hote zawng zawng chungah chuan fîmkhur rawh u, thlarau thianghlimin an chunga hotuah a siam che u hi. Ka kal hnuin chinghne kawlhte in zîngah an lo lût ang a, pâwlho chu an zuah lo vang tih ka hria e. In zînga mi ngei pawh hi, zirtîrhote in hnêna pakaitîr tûrin thu hran sawi in lo la awm ang,” tiin a hrilh a. (Tirhkohte 20:​28-30) A hnuah chuan, chutiang kalpêngte chu an lo chhuak ngei a, ‘thu hran an sawi a ni.’

15 Tirhkoh chuan Timothea chu C.E. 65 vêlah “thutak thu fel taka hmang” tûrin a fuih a. Paula chuan: “Amaherawhchu Pathian zah lo lam thu sawi mai mai chu hawisan ṭhîn ang che; chutiang mite chu Pathian ngaihsak lohna lamah an nasa lehzual ang a, an thu pawh chuan pân chhe ei angin a ei zêl ang; an zîngah chuan Humenaia leh Phileta an tel a ni; chûng mite chuan, ‘Thawhlehna chu tûnah pawh a ni tawh daih,’ tiin thutak kawng chu an kal kawisan a, mi ṭhenkhatte rinna an tibo ṭhîn a,” tiin a ziak a. Kalpênna chu a inṭan ta der mai! Paula chuan: “Nimahsela Pathian lungphûm nghet chu a la ding reng a,” tiin a sawi belh a ni.​—⁠2 Timothea 2:​15-19.

16. Engvângin nge kalpêng hmasa ber bumna kârah pawh Pathian leh a Thu lakah kan rinawm reng theih?

16 Setana chuan kalpênna chu biakna dik tihchhiat nân a hmang ṭhîn a, mahse a hlawhtling lo. Kum 1868 vêlah khân, Charles Taze Russell-a chuan Kristianna ram kohhranin hmân ata tawha a pawm thurinte chu ngun takin a bêl chiang ṭan a, Bible an hrilhfiah dân dik lote chu a hmu chhuak a. Russell-a leh thutak zawngtu mi dang tlêm tê chuan Pittsburgh, Pennsylvania, U.S.A. ramah Bible zirna class chu an din a. Chuta ṭanga kum 140 dâwn lai chhûng chuan Jehova chhiahhlawhte chu Pathian leh a Thu hriatna leh hmangaihnaah chuan an ṭhang chho va. Kalpêng hmasa ber bumna kârah pawh bâwih rinawm leh fingte thlarau lam harhvânna chuan hêng Kristian dikte hi Jehova leh a Thu laka rinawm reng tûrin a ṭanpui a ni.​—⁠Matthaia 24:⁠45.

Khawvêl Rorêltu Chu Inthununtîr Ngai Suh

17-19. Eng nge Diabola thu thua awm khawvêl chu ni a, engvângin nge kan hmangaih loh vang?

17 Setana’n min awh a tum dân kawng dang leh chu he khawvêl​—⁠Pathian ata inmi hran mi fel lote​—⁠hmangaih tûra min thunun hi a ni. Isua chuan Diabola chu “khawvêl lal” tia kovin, “Ani chuan keimahah engmah rêng a nei lo,” tiin a sawi a. (Johana 14:30) Setana chuan keimahniah chan nei ngai suh se! “Khawvêl pumhlûm hi mi sual thu thuin a awm” tih erawh chu kan hre teh meuh mai. (1 Johana 5:19) Chuvâng rêng chuan Diabola chuan Isua hnênah kalpênna thiltih vawikhat chibai bûkna hmangin “khawvêl ram zawng zawng” pêk a tiam a, chu chu Pathian Fapa chuan a hnâwl hmak a ni. (Matthaia 4:​8-10) Setana awp khawvêl hian Krista zuitute chu a hua a. (Johana 15:​18-21) Tirhkoh Johana’n khawvêl hmangaih lo tûra min vaukhân pawh hi a mak lo ve!

18 Johana chuan: “Khawvêl hi hmangaih suh ula, khawvêla thil awmte pawh hi hmangaih hek suh u. Mi tupawhin khawvêl hi a hmangaih chuan Pa a hmangaihna amahah a awm lo. Khawvêla thil awm zawng zawng, tisa châkna te, mit châkna te, dam chhûng ropuina lem te hi Paa chhuak a ni lo va, khawvêla chhuak a ni zâwk si a. Khawvêl hi a châknate chawpin a boral mêk a ni, Pathian duhzâwng titu erawh chu kumkhuain a awm reng ang,” tiin a sawi a ni. (1 Johana 2:​15-17) Khawvêl nunphung chu tisa sual duhzâwng tak leh Jehova tehnate a kalh tlat avângin kan hmangaih tûr a ni lo.

19 He khawvêl hmangaihna kan thinlunga a awm tlat si chuan engtin nge ni ang? He khawvêl hmangaihna leh a kaihhnawih tisa châknate do hneh tûr chuan Pathian hnênah ṭanpuina dîlin i ṭawngṭai ang u. (Galatia 5:​16-21) “Thlarau sualho” chu mihring fel lote chunga hmuh theih lohva “khawvêl rorêltute” an ni tih kan rilrua kan vawn chuan, “khawvêl bawlhhlawh kai lova” insiam chu kan tum tlat ngei ang.​—⁠Ephesi 6:​11, 12; Jakoba 1:27; 2 Korinth 4:⁠4.

20. Engvângin nge ‘khawvêla mi kan ni lo’ kan tih theih?

20 A zirtîrte chungchângah Isua chuan: “Anni chu khawvêla mi an ni lo, kei khawvêla mi ka ni lo ang bawk hian,” tiin a sawi a. (Johana 17:16) Hriak thih Kristiante leh inpumpêk an ṭhiante chuan nungchang leh thlarau lama thianghlim a, he khawvêl aṭanga inthiar fihlîm chu an tum tlat a ni. (Johana 15:19; 17:14; Jakoba 4:⁠4) He khawvel fel lo tak hian a laka kan inlâk hran avâng leh ‘felna thuhriltu’ kan nih avângin min haw tlat a ni. (2 Petera 2:⁠5) Inngaih hmangte, hlêprute, milem betute, rûkrûk hmangte, dâwt sawi hmangte, leh zu ruih hmangte awmna khawvêlah hian kan awm ngei mai. (1 Korinth 5:​9-11; 6:​9-11; Thu Puan 21:⁠8) Mahse, sual thununna hnuaia kan awm loh avângin “khawvêl thlarau” chu kan hîp ve lo.​—⁠1 Korinth 2:⁠12.

Diabola Tân Hmun Kian Suh

21, 22. Engtin nge Ephesi 4:​26, 27-a Paula zilhna chu kan hman theih ang?

21 “Khawvêl thlarau” chêttîra awm ai chuan, hmangaihna leh insûmtheihna ang chi-te keimahnia siamtu Pathian thlarau chuan min hruai zâwk a. (Galatia 5:​22, 23) Hêngte hian Diabola’n kan rinna a beihna lakah chuan min ṭanpui a ni. Ani chuan ‘thiltihsuala tlâk mai atâna thinur’ tûrin min duh a, Pathian erawh chuan ‘thinur bânsan a, thinrim sim’ tûrin min ṭanpui thung a ni. (Sâm 37:⁠8) A châng chuan thinrim chhan ṭha tak kan nei ngei ang; mahse, Paula chuan heti hian min zilh a ni: “Thinrim ula, sual erawh chu sual suh u; in thinur chu niin tlâkpui suh se; Diabola chu hmun kian hek suh u,” tiin.​—⁠Ephesi 4:​26, 27.

22 Kan thinrim reng chuan, chu chuan thil sual min tihtîr thei a ni. Chutiang rilru kan put reng chuan Diabola chu kohhrana inrem lohna siam tûr emaw, thil sual ti tûra min chawk tho tûr emawin hun remchâng kan pe a ni ang. Chuvângin, mi dangte nêna kan inngeih lohnate chu Pathian duhzâwng anga kan chinfel nghâl vat a ngai a ni. (Leviticus 19:​17, 18; Matthaia 5:​23, 24; 18:​15, 16) Chuvângin, Pathian thlarau i inkaihhruaitîr ang u, thinur chhan ṭha tak a awm hunah pawh khâkna te, mi chhiattîr duhnate, leh huatnate thlenga a awm phal lovin insûmtheihna i lantîr bawk ang u.

23. Eng zawhnate nge a dawta thuziakah kan ngaihtuah ang?

23 Diabola nungchang ṭhenkhat kan entawn loh tûrte kan sawiho tawh a. Mahse chhiartu ṭhenkhat chuan: Setana chu kan hlau tûr a ni em? Engvângin nge Kristiante tihduhdahna a chawh chhuah? Engtin nge Diabola kan indinchan khalhtîr loh vang? tiin an ngaihtuah mai thei a ni. (w06 1/15)

[Footnote]

^ par. 2 “Diabola Hi A Takin A Awm Em?” tih a kâwma thuziak inzawm, Vênnainsâng November 15, 2005 (English) leh “Diabola A Awm Tak Tak Em?” tih a kâwma thuziak inzawm, Vênnainsâng, September 1, 2001 (Mizo) en rawh.

Eng Nge I Chhânna Chu?

• Engvângin nge tumah kan sawichhiat ngai loh vang?

Johana thawn khat 3:15 nêna inremin, engtin nge tualthattu nih kan pumpelh ang?

• Engtin nge kalpêngte kan thlîr ang a, engvângin nge?

• Engvângin nge khawvêl kan hmangaih loh vang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 15-naa milem]

Diabola chu kan Kristian inpumkhatna tihchhiattîr phal ngai suh

[Phêk 16-naa milemte]

Engvângin nge Johana chuan khawvêl hmangaih lo tûra min fuih?